Jenesis 41:1-57

41  Kʼalal echʼ xa ox lek chib jabile, vaychinaj+ li faraone. Te la vaʼal ta stsʼel ukʼum Nilo.  Ti bu vaʼal une, lokʼ talel vukot meʼ vakax li ta ukʼume, lek spat xokonik xvinaj xchiʼuk jupʼemik, te yakal tsloʼik yaxal* li ta Niloe.+  Oy yan vukot meʼ vakax ti lokʼik talel ta spat li jupʼem meʼ vakaxetik ta Niloe, chʼabal lek xvinaj spat xokonik xchiʼuk toj bakik, te la skotan sbaik ta stsʼel li jupʼem meʼ vakaxetik ta stiʼil Niloe.  Vaʼun, li bakil meʼ vakaxetik xchiʼuk ti chʼabal lek xvinaj li spat xokonike lik sbikʼik li vukot jupʼem meʼ vakaxetik xchiʼuk ti lek xvinaj spat xokonike. Jech julav li faraone.  Chaʼvay li faraone xchiʼuk vaychinaj yan velta xtok. Li avi une, oy vukchoj sat trigo* ti yakal chchʼi muyel ta jun noʼox steʼele, noj lek sat xchiʼuk lek kʼupil sba.+  Te noʼox chʼi talel xtok vukchoj sat trigo ti jichʼilik xchiʼuk ti takinik ta skoj li ikʼ chlik talel ta slokʼeb kʼakʼale.  Li sat trigo ti jichʼilike lik sbikʼik li vukchoj sat trigo ti noj lek sat xchiʼuk ti lek kʼupilik sbae. Jech julav li faraone, vaʼun laj yakʼ venta ti jaʼ noʼox chvaychinaje.  Loʼilaj tajek yoʼonton li ta sobe. Jech oxal, la stak ta ikʼel skotol li paleetik ti xchanojik majiae xchiʼuk skotol li buchʼutik pʼijik te ta Ejiptoe. Li faraone la xchapbe li xvayiche, pe muʼyuk buchʼu la snabe smelolal sventa xalbe li faraone.  Kʼalal jech kʼot ta pasele, li bankilal jpʼis-uchʼbole la xchiʼin ta loʼil li faraone, xi laj yalbee: «Jamal chkal jmul li avie. 10  Faraon, kʼalal jaʼo kapemot ta jtojolalkutik li avajtunelunkutike, laj aval mantal ti xkichʼ tikʼel ta chukel xchiʼuk li bankilal jpaspan+ li ta chukinab ta sna li bankilal yuʼun jchabivanejetike. 11  Ta tsʼakale, ta jun noʼox yakʼobalil livaychinajkutik. Oy lek smelolal ta jujun li kʼusi la jvaychinkutike.+ 12  Te oy jun j-ebreo kerem, jaʼ yajtunel li bankilal yuʼun jchabivanejetike.+ Kʼalal la jchapbekutik yaʼie,+ lik yalbunkutik ta jujuntal kʼusi smelolal li jvayichkutike. 13  Batsʼi jech tajek kʼot ta pasel kʼuchaʼal laj yalbunkutik smelolale. Li voʼone laj avakʼbun yan velta li kabtele, yan li jun vinike la ajokʼan».+ 14  Li faraone la stak ta ikʼel li Josee,+ jaʼ yuʼun anil xa bat slokʼesik tal ta chukinab.*+ La xjux stsotsil sjol* li Josee xchiʼuk la sjel skʼuʼ spokʼ, vaʼun och batel bu oy li faraone. 15  Li faraone xi laj yalbe li Josee: «Oy kʼusi la jvaychin, jaʼ noʼoxe muʼyuk buchʼu xuʼ yuʼun xalbun smelolal, pe kaʼioj akʼoplal ti xuʼ xavalbe smelolal kʼalal mi oy buchʼu la xchapbot junuk vaychile».+ 16  Xi takʼbat yuʼun Jose li faraone: «¡Maʼuk voʼon ti chkichʼ tsakel ta ventae! Jaʼ Dios ti buchʼu chalbe skʼoplal slekilal li faraone».+ 17  Xi albat yuʼun faraon li Josee: «Li ta jvayiche laj kil ti te vaʼalun ta stiʼil ukʼum Niloe. 18  Ti bu oyun une, lokʼ talel vukot meʼ vakax li ta Niloe, lek spat xokonik xvinaj xchiʼuk jupʼemik, te lik sloʼik yaxal* li ta Niloe.+ 19  Oy yan vukot meʼ vakax ti lokʼik tal ta spat li jupʼem meʼ vakaxetike, abol sbaik, mi jutebuk lek xvinaj spat xokonik xchiʼuk bakik. Muʼyuk-o bu jech kiloj meʼ vakaxetik ta skotol yosilal Ejipto ti toj ven chopol ta kʼelbel spat xokonike. 20  Li bakil meʼ vakaxetik xchiʼuk ti chʼabal lek xvinaj li spat xokonike lik sbikʼik li baʼyel vukot jupʼem meʼ vakaxetike. 21  Pe kʼalal laj xa ox sbikʼike, mu chʼunbajuk yilel ti jech la spasike, yuʼun toj ven chopol-o ta kʼelbel spat xokonik, jech yelanik kʼuchaʼal onoʼox ta slikebe. Jech lijulav-o. 22  »Ta tsʼakal une, laj kil ta jvayich ti oy vukchoj sat trigo ti yakal chchʼi muyel ta jun noʼox steʼele, noj lek sat xchiʼuk lek kʼupilik sba.+ 23  Te noʼox chʼi talel xtok vukchoj sat trigo ti takijemik, jichʼilik xchiʼuk takinik ta skoj li ikʼ chlik talel ta slokʼeb kʼakʼale. 24  Li sat trigo ti jichʼilike lik sbikʼik li vukchoj sat trigo ti lek kʼupilik sbae. Jaʼ yuʼun laj kalbe li paleetik ti xchanojik majiae,+ pe muʼyuk buchʼu xuʼ yuʼun laj yalbun smelolal».+ 25  Vaʼun, li Josee xi laj yalbe li faraone: «Jtos noʼox li chib avayiche xchiʼuk jun noʼox smelol. Faraon, li melel Diose chalbot li kʼusi tsnop tspase.+ 26  Li vukot lekil meʼ vakaxetike jaʼ skʼan xal vukub jabil. Jech xtok, li lekil vukchoj sat trigoe jaʼ skʼan xal vukub jabil. Jtos noʼox li chib avayiche xchiʼuk jun noʼox smelol. 27  Li vukot bakil meʼ vakax xchiʼuk ti chopolik ti ta tsʼakal to lokʼik tale jaʼ skʼan xal vukub jabil. Jech xtok, li vukchoj sat trigo ti chʼabal lek sat xchiʼuk ti takinik ta skoj li ikʼ chlik talel ta slokʼeb kʼakʼale jaʼ skʼan xal ti chtal vukub jabil viʼnale. 28  Jaʼ jech chkʼot ta pasel kʼuchaʼal chkalbote. Faraon, li melel Diose chakʼbot avil li kʼusi tspase. 29  »Ta skotol li yosilal Ejiptoe chtal vukub jabil ti chlokʼ lek veʼlile. 30  Pe mi echʼ li vukub jabile, ta melel chtal vukub jabil viʼnal. Kʼalal jech chkʼot ta pasele, muʼyuk xa buchʼu chvul ta sjol ti ayan toʼox ep veʼlil ta yosilal Ejiptoe, li viʼnale ta sokes komel li osile.+ 31  Ti lek toʼox tajek laj yakʼ veʼlil ta lume, muʼyuk xa buchʼu chvul ta sjol ta skoj li viʼnal chtal ta tsʼakale, yuʼun toj tsots xa noʼox tajek. 32  Ti chib to velta la-akʼbat avaychine, faraon, jaʼ ti lek chapanbil yuʼun melel Dios li kʼusi tspase, poʼot xa jech tspas li melel Diose. 33  »Jaʼ yuʼun, faraon, saʼo junuk pʼijil vinik xchiʼuk ti lek snaʼ kʼusi tspase, jaʼ vaʼano ta sjunul li yosilal Ejiptoe. 34  Paso me ta ora jech un, faraon, vaʼano j-abteletik ta sjunul li lume. Ti kʼu yepal chlokʼ veʼlil ta Ejiptoe nakʼo jujun ta voʼob. Jech xapas li vukub jabil chakʼ ep veʼlile.+ 35  Ti kʼu sjalil lek jabiletik chtale, akʼo stsobik skotol li veʼlil* chlokʼe. Faraon, akʼo yichʼ kʼejel* li ta snakʼobil aveʼel ta jujun jteklume, akʼo yichʼ tsobel xchiʼuk akʼo yichʼ chabiel.+ 36  Li veʼlile chtun sventa oyuk kʼusi slajesik li chonbolometik xchiʼuk krixchanoetik kʼalal mi tal li vukub jabil viʼnal ta yosilal Ejipto sventa mu xchamik ta skoj li viʼnale».+ 37  Toj lek laj yaʼi faraon xchiʼuk skotol yajtuneltak li kʼusi albate. 38  Jech oxal, xi laj yalbe yajtuneltak li faraone: «¿Mi oy to bu ta jtatik yan vinik jech kʼuchaʼal li vinik liʼe ti yichʼojbe s-espiritu Diose?». 39  Jaʼ yuʼun, xi albat yuʼun faraon li Josee: «Ta skoj ti laj yakʼ anaʼ Dios skotol taje, muʼyuk buchʼu yan jech ti lek snaʼ kʼusi tspas kʼuchaʼal voʼote xchiʼuk ti lek pʼije. 40  Voʼot atuk chabain li jnae xchiʼuk jpʼel skʼoplal chchʼunboxuk amantal sjunul li jteklumale.+ Jaʼ noʼoxe voʼon mas mukʼ jkʼoplal ta skoj ti ajvalilune». 41  Xi to albat yuʼun faraon li Josee: «Ta melel, yakal ta jvaʼanot sventa chabain sjunlejal li yosilal Ejiptoe».+ 42  Vaʼun, li faraone la slokʼes li s-aniyo ti oy seyoale, laj yakʼbe ta skʼob li Josee xchiʼuk laj yakʼbe slap jlik kʼuʼil pokʼil ti pasbil ta lekil linoe, jech xtok, la xojbe ta snukʼ jlik natsʼil ti pasbil ta oroe. 43  Laj yakʼ kajiuk batel li ta xchibal skareta ajvalile, jech xtok, xi tsots ch-avanik ta stojolal li Josee: «¡Avrekj!».* Jaʼ jech la svaʼan ta sjunlejal li yosilal Ejiptoe. 44  Xi to albat yuʼun faraon li Josee: «Manchuk mi faraonun, pe mi muʼyuk chavakʼ avee, mi junuk krixchano oy kʼusi xuʼ spas* ta sjunul yosilal Ejipto».+ 45  Ta tsʼakale, li faraone Safenat-Panea laj yakʼbe sbi li Josee. Jech xtok, laj yakʼbe ta yajnil li stseb Potiferae, Asenat+ sbi li tsebe. Li Potiferae chtun ta paleal ta On.* Li Jose une lik sbain* li yosilal Ejiptoe.+ 46  Yichʼoj xa ox 30 jabil+ Jose kʼalal kʼot ta stojolal* li faraone, li ajvalil ta Ejiptoe. Li Josee lokʼ batel ta stojolal faraon sventa xbat xan sjunlejal li yosilal Ejiptoe. 47  Lek tajek kʼusitik chʼi ta balumil li vukub jabil ti jaʼ skʼoplal lek chlokʼ veʼlile. 48  Li ta vukub jabile, jech-o la stsob Jose skotol li veʼlil ta yosilal Ejiptoe, te la skʼej* li ta jteklumetike. Ti kʼu yepal la stsob ta yosilal jujun jteklume te noʼox la snakʼ komel. 49  Toj ep xa noʼox tajek ti kʼu yepal la stsob veʼlil li Josee, xkoʼolaj kʼuchaʼal li jiʼ* oy ta tiʼ nabe. Laj yiktaik spʼisel ta skoj ti mu xa xlaj ta pʼisele. 50  Li Josee vokʼ chaʼvoʼ xnichʼon+ kʼalal skʼan toʼox xkʼot li baʼyel jabil viʼnale, jaʼ yalab li Asenate, li stseb Potifera ti chtun ta paleal ta One.* 51  Manases*+ laj yakʼbe sbi li sba xnichʼon Josee, yuʼun xi laj yale: «Li Diose laj xa yakʼ jchʼay ta koʼonton li jvokoltake xchiʼuk li sna jtote». 52  Li xchaʼvoʼale Efrain*+ laj yakʼbe sbi, yuʼun xi laj yale: «Li-epaj xa yuʼun Dios li ta lum ti bu laj kil jvokole».+ 53  Tsuts li vukub jabil ti lek laj yakʼ veʼlil+ li ta yosilal Ejiptoe, 54  vaʼun lik li vukub jabil viʼnal jech onoʼox kʼuchaʼal laj yal li Josee.+ Li viʼnale kʼot ta skotol li lumetike, pe jaʼ oy veʼlil*+ ta sjunul yosilal li Ejiptoe. 55  Kʼunkʼun lik yil svokolik ta viʼnal sjunul li yosilal Ejiptoe, vaʼun li krixchanoetike lik skʼanbeik vokol faraon ti akʼo akʼbatuk sveʼelike.+ Jech oxal, li faraone xi laj yalbe skotol li j-ejiptoetike: «Batanik ta stojolal Jose, pasik li kʼusi chalboxuke».+ 56  Oy-o viʼnal ta sjunlejal li balumile.+ Jaʼ yuʼun, li Josee lik sjam skotol li snakʼobil veʼlil te oy ta stojolalike, la xchonbe li j-ejiptoetike,+ yuʼun toj tsots tajek li viʼnal ta yosilal Ejiptoe. 57  Jech xtok, ta skoj ti toj tsots tajek li viʼnal ta balumile,+ skotol xa noʼox jnaklejetik ta sjunlejal balumil talik ta Ejipto sventa tsmanbeik Jose li sveʼelike.

Tsʼibetik ta yok vun

O «tsʼiʼlel».
O «sevada».
Literal «poso; chʼen».
Li ta ebreo kʼope xuʼ van jaʼ chalbe skʼoplal ti chjux li stsotsil sjole xchiʼuk li yisim ta xokon sate.
O «tsʼiʼlel».
O «trigo o sevada».
O «nakʼel».
Yaʼeluke, jaʼ jpʼel kʼop ti chichʼ tunesel kʼalal oy buchʼu skʼan xichʼ ichʼel ta mukʼ xchiʼuk ti lekuk skʼoplale.
Literal «tstoy skʼob o yakan».
Jaʼ xkaltik, li Eliopolise.
O «lik xan».
O «lik tunuk ta stojolal».
O «snakʼ».
O «yiʼ».
Jaʼ xkaltik, li Eliopolise.
Jaʼ skʼan xal ‹jun ti buchʼu chakʼ chʼayuk ta oʼontonal li kʼusitike›.
Jaʼ skʼan xal ‹chib to velta ch-epaj›.
Literal «pan».