Мәзмунға өтүш

Мундәриҗигә өтүш

mustafahacalaki/DigitalVision Vectors via Getty Images

СӘГӘК ТУРУҢЛАР!

Сүнъий идрәк — пайдилиқму яки зиянлиқму? Муқәддәс китап немә дәйду?

Сүнъий идрәк — пайдилиқму яки зиянлиқму? Муқәддәс китап немә дәйду?

 Йеқинда дуния рәһбәрлири, алимлар вә техника мутәхәссислири сүнъий әқлий иқтидар, йәни сүнъий идрәкниң, күчи тоғрилиқ ой-пикирлирини оттуриға қойди. Сүнъий идрәкниң артуқчилиқлирини етирап қилиш билән бир вақитта, улар униң натоғра ишлитилишидин әнсирәйду.

  •   «Бүгүнки күндә сүнъий идрәк әң күчлүк технологияләрниң бири вә у кишиләрниң турмушини яхшилиталайду . . . Шундақ болсиму, сүнъий идрәкни ишлитиш хәвп-хәтәрләрниң көпийиши, кишиләрниң пухралиқ һоқуқлириниң бузулуши, шәхсий мәлуматларниң ашкарә қилиниши вә хәлиқниң демократиягә болған ишәнчини йоқитишиға асас болуши мүмкин».— Америкиниң муавин президенти Камала Харрис, 2023-жил, 4-май.

  •   Дуния сағламлиқ мәсилилири журналида 2023-жил, 9-майда чиққан бир мақалидә Фредерик Федерспелниң йетәкчилиги астидики дохтурлар вә мутәхәссисләрниң бир топи мундақ язған: «Сүнъий идрәк тән-саламәтликни сақлашта көп мәсилиләрни һәл қилиш усуллирини тәминлигән билән, у йәнә инсанларниң сағламлиғиға бәзи хәтәрләрни туғдириду a» (BMJ Global Health).

  •   «Адәмләр аллиқачан сүнъий идрәкни ялған мәлуматларни тарқитиш үчүн ишлитәләйду. Узун өтмәй, адәмләрниң орниға сүнъий идрәк ишлитилип, улар хизмитидин айрилиши мүмкин. Технология саһасида ишләйдиған бәзи кишиләр сүнъий идрәкниң инсанийәткә зиян кәлтүришидин әнсирәйду».—«Нью-йорк Таймс гезити», 2023-жил, 1-май.

 Инсанлар сүнъий идрәкни пайда елип келиш яки зиян кәлтүрүш үчүн ишлитәмду? Вақит өтүп бу ениқ болиду. Муқәддәс китапта бу тоғрилиқ немә дейилгән?

Инсанларниң һәрикәтлири немә үчүн әнсиритиду?

 Муқәддәс китап инсанлар ойлап чиқарған технологияләр дайим пәқәт яхши ишлар үчүн ишлитилидиғанлиғиға капаләтлик қилалмайдиғанлиғиниң сәвәвини чүшәндүриду.

  1.  1. Адәмләрниң нийити яхши болсиму, улар һәрикитиниң сәлбий тәсирини алдин көрәлмәслиги мүмкин.

    •   «Адәм балисиға дурус көрүнидиған йоллар бар, амма уларниң ахири өлүмдур» (Пәнд-нәсиһәтләр 14:12).

  2.  2. Бир киши өзи ойлап чиқарған технологияни башқиларниң тоғра яки қалаймиқан ишлитидиғанлиғини контрол қилалмайду.

    •   «[Ишлиримни] мәндин кейин келидиған адәм үчүн қалдурушим керәк. Ким билиду, у дана боламду яки әқилсиз? У мениң еғир меһнитим һәм данишмәнлигим арқилиқ тапқан нәрсилиримгә егә болиду» (Вәз 2:18, 19).

 Бу бизниң немә үчүн Яратқучимизниң йол-йоруғиға муһтаҗ екәнлигимизни көрситиду.

Кимгә ишәнсәк болиду?

 Яратқучимиз инсанларниң яки улар ясап чиқарған һечқандақ технологияләрниң йәрни яки инсанийәтни һалак қилишиға һәргиз йол қоймайдиғанлиғини вәдә қилған.

  •   «Йәр-зимин болса мәңгү қалиду» (Вәз 1:4).

  •   «Һәққанийлар йәрни мирасқа елип, униңда әбәдил-әбәт яшайду» (Зәбур 37:29).

 Яратқучимиз Муқәддәс китап арқилиқ бизгә тинчлиқ вә бехәтәрлик елип келидиған йетәкчилик бериду. Муқәддәс китапта немә йезилғанлиғи тоғрисида көпирәк билиш үчүн, «Парлақ келәчәккә еришишкә немә ярдәм берәләйду?» вә «Келәчәккә болған һәқиқий үмүт» намлиқ мақалиләрни оқуң.

a Фредерик Федершпиль, Рут Митчелл, Аша Асокан, Карлос Умана вә Дейвид Маккой язған «Сүнъий идрәкниң инсанларниң сағламлиғи вә инсанларниң мәвҗутлуғиға болған тәһдиди» мақалисидин.