1, 2. Бу мақалидә немини көрүп чиқимиз?

 БӘЗИДӘ биз һаятимиз қисқа вә җапа-мәшәқәтләргә толған дәп ойлишимиз мүмкин (Аюп 14:1). Шуңа бәзибир чағларда үмүтсизлинип кетимиз. Йәһваниң көплигән қедимий замандики хизмәтчилири шундақ һис туйғуда болған, һәтта бәзибирлири өлүмни тилигән (Пад. 1-яз. 19:2—4; Аюп 3:1—3, 11; 7:15, 16). Улар ишәнч бағлиған Худаси Йәһва уларни қайта-қайта бәзиләп илһам-мәдәтләрни бәргән. Уларниң бешидин өткән иш-вақиәләр бизгә тәсәлли бериду вә көп нәрсиләрни үгитиду (Рим. 15:4).

² Бу мақалидә қийинчилиқларни бешидин өткүзүп, үмүтсизлинип роһи чүшкән Йәһваниң бәзи хизмәтчилириниң мисаллирини муһакимә қилимиз. Улар: Яқупниң оғли Йүсүп, тул аял Наоми вә униң келини Рут, 73-Зәбурни язған бир лавий вә әлчи Петрус. Йәһва уларға қандақ күч-мәдәт бәргән? Уларниң үлгисидин биз шәхсән немини үгинәләймиз? Бу соалларниң җавави «Йәһва қәлбидә езилгәнләргә йеқиндур вә роһий мөмүнләргә У ахири әркинлик бериду», дегәнләргә ишәндүриду (Зәб. 34:18).

3, 4. Йүсүп яш жигит вақтида қандақ әһвалға дучар болған?

³ Йүсүп 17 яшқа киргәндә, Худадин кәлгән икки чүшни көргән. Бу чүшләр күнләрниң биридә Йүсүп аилиси алдида һөрмәткә сазавәр бир адәм болидиғанлиғини көрсәткән (Ярит. 37:5—10). Бирақ Йүсүп чүш көргәндин кейин бираз вақит өтүп, униң һаяти тамамән өзгәргән. Уни өч көргән акилири униңға һөрмәтсизлик қилип, уни қуллуққа сетиветкән. У мисирлиқ әмәлдар Потипарниң өйигә чүшкән еди (Ярит. 37:21—28). Йүсүп шунчә тезла дадисиниң әң сөйүмлүк оғлидин  сахта илаһларға ибадәт қилған мисирлиқ әмәлдар Потипарниң қулиға айланған (Ярит. 39:1).

⁴ Кейин униң әһвали техиму начарлашқан еди. Потипарниң аяли Йүсүпни номусимға тәгмәкчи болди, дәп әйиплигән. Потипар аялиниң әйипләшлирини тәкшүрмәй, Йүсүпни зинданға ташлап, пут-қоллириға зәнҗир селип қойған (Ярит. 39:14—20; Зәб. 105:17, 18). Яш жигит Йүсүп номусимға тәгмәкчи болди дәп әйипләнгәнлиги вә бу иш Йәһваниң исмиға қанчилик дағ тәккүзәләйдиғанлиғи һәққидә ойлиғанда, у өзини қандақ һис қилғанлиғини тәсәввур қилип көрүң. Раст, Йүсүпниң чүшкүнлүккә чүшүшниң сәвәви болған.

5. Йүсүп үмүтсизликни қандақ йәңгән?

⁵ Йүсүп қул болған, кейин зинданға ташланғанда, у өз вәзийитини өзгәртиш үчүн һеч немә қилалмиған. Амма униң жүригиниң орниға чүшишигә немә ярдәм бәргән? У әнди қилалмайдиған ишларға әмәс, униңға тапшурулған ишларни пүтүн вуҗуди билән орунлашқа диққитини ағдурған. Әң авал, Йүсүпниң һаятида Йәһва әң муһим Шәхс болған. Йәһва Йүсүпниң қоли тәгкән барлиқ ишларни бәрикәтлигән (Ярит. 39:21—23).

6. Йүсүпниң чүшлири униңға қандақ илһам бәргән?

⁶ Униңдин башқа, Йүсүп илгәрки бәшарәтлик чүшлири һәққидә ойланғанда, униңдин илһам тапқан. Бу чүшләр униң өз аилисини көридиғанлиғини вә әһвалиниң яхши болуп кетидиғанлиғини көрсәткән. Һәммә ишлар нәқ шундақ йүз бәргән еди. Йүсүп 37 яш әтрапида болғанда, униң бәшарәтлик чүшлири һәйран қаларлиқ дәриҗидә әмәлгә ешишқа башлиған (Ярит. 37:7, 9, 10; 42:6, 9).

7. Петрусниң 1-хети 5:10-айәткә асасән синақларға бәрдашлиқ беришимизгә немә ярдәм бериду?

⁷ Биз үчүн савақ. Йүсүп баштин өткүзгән ишлар бу дунияниң рәһимсиз екәнлигини вә адәмләрниң бизгә адаләтсиз муамилә қилидиғанлиғини есимизгә салиду. Һәтта бизниң етиқатчи қериндишимизму бизгә  адаләтсиз муамилә қилиши мүмкин. Бирақ Йәһва Худани Қорам Тешим һәм Ниҗаткарим дәп қарисақ, чүшкүнлүккә берилмәймиз вә Униңға хизмәт қилишимизни тохтатмаймиз (Зәб. 62:6, 7; Петрусниң 1-хети 5:10ни оқуң). Әскә елиң, Йәһва Йүсүпкә әшу бәшарәтлик чүшни көрсәткәндә, у 17 яш әтрапида болуши мүмкин. Бу мисал Йәһва Өзиниң яш хизмәтчилиригиму ишәнч қилидиғанлиғини көрситиду. Бүгүнки күндә Йүсүпкә охшаш яшлар көп. Уларниңму Йүсүпниңкигә охшаш Йәһва Худаға болған етиқади күчлүк. Улар Худаға садақәтмәнликни давамлиқ сақлиғач, һәтта бәзибирлири адаләтсиз муамилигә учрап түрмигә ташланған (Зәб. 110:3).

8. Наоми вә Рутқа немә болған?

⁸ Қаттиқ ачарчилиқ түпәйлидин, Наоми вә униң аилиси Йәһуда зиминидики өйни ташлап кетип, Моаб зиминида мусапир болуп яшиған. Шу йәрдә, йолдиши Әлимәләк өлүп кетип, Наоми икки оғли билән қалған. Вақит өтүп икки оғли моаблиқ аяллар Рут вә Орпа билән той қилған. Тәхминән он жилдин кейин, Наоминиң оғуллири әвлат қалдурмай өлүп кәткән (Рут 1:1—5). Бу ялғуз қалған үч аялниң қаттиқ қайғу-һәсрәтлирини тәсәввур қилиң. Әлвәттә, Рут вә Орпа қайтидин өй-очақлиқ болалатти. Ундақта, яшанған Наомиға ким ғәмхорлуқ қилиду? Наоми қаттиқ қайғуға петип, мундақ дегән: «Мени әнди Наоми әмәс, Мара дәп чақириңлар, чүнки Һәммигә Қадир Худа һаятимни аччиқ қилди». Бешиға еғир күн чүшкән Наоми өз жути Бәйтләһәмгә қайтишни қарар қилған, Рутму униңға әгишип маңған (Рут 1:7, 18—20).

9. Рут 1:16, 17, 22-айәтләргә асасән, Рут Наомиға қандақ яр-йөләк болған?

⁹ Наомиға көрситилгән меһир-муһәббәт үмүтни үзмәсликкә ярдәм бәргән. Мәсилән, Рутниң Наоми билән қелип, униңға меһир-муһәббитини көрсәткән (Рут 1:16, 17, 22ни оқуң). Бәйтләһәмдә Рут өзи вә Наоми үчүн арпа башақлирини жиғип җапалиқ әмгәк қилған. Нәтиҗидә, бу яш аял башқиларниң алдида яхши нам-абройға еришкән (Рут 3:11; 4:15).

10. Йәһва Рут билән Наомиға охшаш муһтаҗлиқта қалғанларға меһир-муһәббәтни қандақ көрсәткән?

¹⁰ Йәһва Худа Наоми билән Рутқа охшаш муһтаҗлиқта қалғанларни тәминләш үчүн исраиллиқларға ғәмхорлуқни көрситидиған қанун бәргән. У Өз хәлқигә кәмбәғәлләрниң башақларни жиғивелиши үчүн, орма оруғанда, етиз қирлиридики башақларни қалдуруп қоюш һәққидә қанун бәргән (Ләв. 19:9, 10). Шуңа Рут билән Наоми тиләмчилик қилишқа мәҗбур болмиған. Улар һалал әмгәк қилип, һөрмәткә сазавәр болған.

11, 12. Боаз Рут билән Наомини қандақ бәхитлик қилған?

¹¹ Рут ашлиқ жиққан етизниң егиси Боаз исимлиқ бир бай киши еди. Боаз Рутниң өз қейинаниси Наомиға көрсәткән вападарлиғи вә меһир-муһәббитидин бәк тәсирләнгән, шуңа һәтта уларниң аилә җәмәтиниң мирас йерини қайтуруп сетивелип, Рутни аяллиққа алған (Рут 4:9—13). Улар Обид исимлиқ оғул пәрзәнт көргән, у Давутниң бовиси болған еди (Рут 4:17).

¹² Наоми кичик Обидни бағриға басқанда, униң Йәһва Худаға қанчилик миннәтдар болғанлиғини көз алдиңизға кәлтүрүңа! Амма уларни әң яхши хуш хәвәр техи алдида күтмәктә. Улар тирилгәндә, Обид вәдә қилинған Әйса Мәсиһниң әҗдади болғанлиғини билгәндә, қанчилик хошаллиқа чөмидиғанлиғини тәсәввур қилип көрүңа!

13. Рут билән Наоминиң мисалидин қандақ муһим савақ алалаймиз?

¹³ Биз үчүн савақ. Синақларни бешимиздин өткүзгәндә, көңлүмиз йерим болуши, һәтта  үмүтсизлинип кетишимиз мүмкин. Бәлким қийинчилиқлардин бешимизни көтирәлмәй қалимиз. Шундақ вақитларда, биз асмандики Атимизға пүтүн вуҗудимиз билән тайинип, етиқатдашлар билән техиму йеқин мунасивәттә болушимиз муһим. Әлвәттә, Йәһва Худа биздә қийинчилиқлар болмайду, дәп вәдә бәрмигән. Шу вақитта Худа Наомиға униң йолдиши вә балилирини қайтуруп бәрмигән. Амма Йәһва роһий аилимизниң садиқ меһир-муһәббити арқилиқ бизниң қийинчилиқларға бәрдашлиқ беришимизгә ярдәм берәләйду (Пәнд н. 17:17).

14. Немә үчүн бир лавий чүшкүнлүккә чүшкән?

¹⁴ Зәбур 73-күйниң язғучиси Лавий әвладидин болған бири еди. Шуңа у мәркизий ибадәтханида хизмәт қилиштәк шан-шәрәплик вәзипигә егә болған. Амма һаятидики мәлум бир пәйтидә, у чүшкүнлүккә чүшкән еди. Немә үчүн? У рәзил вә һакавурларниң яманлиғиға әмәс, бәлки уларниң һаяти гүлләп риваҗ тапқиниға көрәлмәслик қилишни башлиған (Зәб. 73:2—9, 11—14). Қаримаққа, уларниң һәммә нәрсиси тәл-төкүсдәк болуп көрүнгән, у уларниң турмуши баяшат, раһәт-парағәткә толған, ғәм-қайғуси йоқ дәп ойлиған. Буларни көргән Зәбур язғучиси қаттиқ үмүтсизлинип, һәтта у мундақ дегән: «Аһ, һәқиқәтән бекардин-бекар көңлүмни пакландуруптимән, гунасиз туруп қолумни артуқчә жуюп кәптимән». Әмәлийәттә, у Худа йолидин чиқип кетишкә тасла қалған еди.

15. Зәбур 73:16—19, 22—25 айәтләргә асасән, бир лавий чүшкүнлүкни қандақ йәңгән?

¹⁵ Зәбур 73:16—19, 22—25ни оқуң. Лавий Тәңриниң муқәддәс җайлириға киргән. Шу йәрдә етиқатдашларниң арисида болуп, течлиқта, алдирмай дуа қилип, өз әһвали тоғрисида мулаһизә қилалиған. Нәтиҗидә, у өзиниң әқилсизлиқ қилғанлиғини вә Худадин айриветидиған хәтәрлик йолға кирип кетиватқанлиғини чүшинишкә башлиған. У йәнә гуна қилғучиларниң тейилғақ йәрдә турғанлиғини вә уларниң жиқилип парә-парә болидиғанлиғини көрүп йәткән. Әнди униңға көрәлмәсликтин вә чүшкүнликтин қутулуши үчүн, униңда Йәһва Худаниңкигә охшаш нуқтәий нәзәр болуши керәк еди. У бундақ  қилғинида, қайта хатирҗәм болуп, хошаллиқ тапқан. У мундақ дегән: «Йәрдиму Сәндин башқа һечким йоқ».

16. Лавийниң мисалидин қандақ савақ алимиз?

¹⁶ Биз үчүн савақ. Һечқачан рәзил адәмләрниң гүллинип риваҗ тапқандәк көрүнгән һаятиға ичи тарлиқ қилмайли. Уларниң мал-дунияси алдамчи, худди көләңгидәк тезла өтүп кетип, улар мәңгү яшалмайду (Вәз 8:12, 13). Әгәр сиз уларға ичи тарлиқ қилсиңиз, чүшкүнлүккә берилип, роһий җәһәттин аҗизлишип кетисиз. Рәзилләрниң гүлләнгәндәк көрүнгән һаятиға ичи тарлиқ қиливатқанлиғиңизни байқисиңиз, шу лавий кишидәк иш тутуң. Худаниң меһрибанлиқ билән бәргән нәсиһитигә қулақ селиң вә Йәһваниң ирадисини орунлаватқан адәмләр билән қоюқ арилишиң. Әгәр сиз Йәһва Худани һәммә нәрсидин бәкирәк яхши көрсиңиз, һәқиқий бәхиткә еришисиз һәм «һәқиқий һаятлиққа» йетәкләйдиған йолдин тейилип чиқип кәтмәйсиз (Тим. 1-х. 6:19).

17. Петрусниң үмүтсизлинишигә қандақ сәвәпләр болған?

¹⁷ Әлчи Петрус җанлиқ җушқун бир адәм болған. Бирақ у бәзидә һиссиятини тез ипадиләп, ойланмай сөз қилған еди. Нәтиҗидә, у ейтқан сөзлиригә вә қилған ишлириға пушайман қилатти. Мәсилән, Әйса әлчилиригә азап тартиши вә өлтүрүлүши һәққидә ейтқанда, Петрус уни әйиплигәндәк қилип: «Бу нәрсиләр сениң билән һәргиз болмас»,— дәп ейтқан (Мәт. 16:21—23). Әйса Петрусни түзәткән. Кейин бир топ адәм Әйсани тутушқа кәлгәндә, Петрус алди-кәйнини ойлимайла баш роһанийниң хизмәткариниң қулиғини чепивәткән (Йоһ. 18:10, 11). Әйса Петрусни йәнә түзәткән. Петрус Әйсаға, сизни башқа әлчиләр ташлап кәтсиму, мән һәргизму ташлап кәтмәймән, дәп махтанған (Мәт. 26:33). Лекин Петрус өзи ойлиғандәк күчлүк болмиған. Дәл шу күни кәчтә у қорқунуч сәвәплик, устази Әйсадин үч қетим тенип кәткән. Шуңа у қаттиқ үмүтсизлинип, ташқириға «чиқип,  өксүп жиғлап кәтти» (Мәт. 26:69—75). Әйса мени чоқум кәчүрмәйду дәп ойлиған болуши мүмкин.

18. Әйса Петрусниң чүшкүнлүккә берилмәслигигә қандақ ярдәм бәргән?

¹⁸ Петрус чүшкүнлүккә берилмәй, Йәһва Худаға хизмәт қилишни тохтатмиған. У хаталашқандин кейин, өзигә келип башқа әлчиләр билән Йәһва Худаға хизмәт қилишни давамлаштурған (Йоһ. 21:1—3; Әлч. 1:15, 16). Униң өзигә келишигә немә ярдәм бәргән? Биринчидин, Әйса өлүмидин илгири, Петрусниң етиқади аҗизлашмаслиғи тоғрисида қизғин дуа қилған. У йәнә Петрус товва қилип түз йолға қайтқандин кейин уни қериндашлирини мустәһкәмләшкә дәвәт қилған. Йәһва Худа Әйсаниң чин жүрәктин қилған дуасиға җавап бәргән. Кейинирәк, бәлким Әйса Петрусни илһамландуруш үчүн шәхсән өзи көрүнгән (Луқа 22:32; 24:33, 34; Кор. 1-х. 15:5). Бир қетим әлчиләр кечичә һечқандақ белиқ туталмиған еди. Әйса таң сәһәрдә әлчиләргә көрүнүп, Петрусниң униңға болған меһир-муһәббитини көрситишкә мүмкинчилик бәргән. Әйса қәдирлик достини кәчүрүп, униңға көп ишларни тапшурған (Йоһ. 21:15—17).

19. Өзүмизни һеч яримас дәп ойлиғанда, Зәбур 103:13, 14тики айәтләр қандақ ярдәм бериду?

¹⁹ Биз үчүн савақ. Әйсаниң Петрусқа қилған муамилисидин униң меһрибанлиғини вә Атисиниң есил пәзиләтләрни яхши әкс әттүргәнлигини көрүвелишкә болиду. Шуңа биз хаталиқларни өткүзгәндә, мән һеч яримас дәп өзүмизгә һөкүм чиқармаслиғимиз керәк. Есимиздә тутайли, Шәйтан дәл шундақ ойлишимизни халайду. Әксинчә, Йәһва Худаниң бизни яхши көрүши вә камчилиқлиримизни чүшиниши вә кәчүрүшини халайдиғанлиғи һәққидә пухта мулаһизә қилишимиз лазим. Бизни хапа қилидиғанларғиму Йәһва Худаға охшаш муамилә қилишимиз керәк (Зәбур 103:13, 14ни оқуң).

20. Келәрки мақалидә немини көрүп чиқимиз?

²⁰ Йүсүп, Наоми, Рут, бир лавий киши вә Петрусниң мисаллири «Йәһва қәлбидә езилгәнләргә йеқиндур» екәнлигини көрситиду (Зәб. 34:18). У бизгә синақларни бешимиздин өткүзүшкә вә көңлүмизниң чүшкүн болушиға йол қойиду. Амма Йәһваниң ярдими билән синақларға бәрдашлиқ бәргәндә, бизниң ишәнчимиз техиму мустәһкәмлиниду (Пет. 1-х. 1:6, 7). Келәрки мақалидә, еғир әһвал яки гуна түпәйли көңли сунуқларни Йәһва Худаниң қандақ қоллап-қувәтләйдиғанлиғини көрүп чиқимиз.