1, 2. а) Гуна дегән немә вә уни қандақ йеңәләймиз? («Сөз-ибарә мәнасиға» қараң.) ә) Бу мақалидә вә бу журналдики башқа мақалиләрдә немиләрни көрүп чиқимиз? (Бу сандики «Оқурмәнләр үчүн» дегән рамкиғиму қараң.)

 ЙӘҺВА ХУДА сизни қанчилик яхши көридиғанлиғини биләмсиз? Униң сизни гуна вә өлүмдин қутқузуш үчүн немә қилғанлиғи тоғрилиқ издиниш қилсиңиз, бу соалниң җававини ениқ көрәләйсиз. Гуна a — өз күчиңиз билән йеңәлмәйдиған дүшмән. Һәммимиз һәр күни гуна қилимиз вә гунакар болғанлиқтин, өлүп кетимиз (Рим. 5:12). Амма яхши бир хәвәр бар: Йәһваниң ярдими билән биз гунани йеңәләймиз. Йәһва Худа бизни чоқум гуна вә өлүмдин қутқузиду!

² Йәһва инсанларниң гунакар болушиға қаримай, уларға 6000 жил давамида Униң билән дост болушқа ярдәм берип келиватиду. Немә үчүн? Чүнки У инсанларни баштинла яхши көргән. У бизни яхши көргәнликтин, гунаға қарши күрәш қилишқа ярдәм бериш үчүн көп нәрсиләрни қилған. Йәһва Худа гунаниң өлүмгә елип келидиғанлиғини билиду вә У бизниң өлүшимизни әмәс, әксичә мәңгү яшишимизни халайду (Рим. 6:23). Худа шәхсән сизниң мәңгү яшишиңизни халайду. Бу мақалидә үч соални көрүп чиқимиз: 1) Йәһва гунакар инсанларға қандақ үмүт бәргән? 2) Қедимда намукәммәл адәмләр  Худани қандақ қилип хошал қилған? 3) Әйса Мәсиһ инсанийәтни гуна вә өлүмдин қутқузуш үчүн немә қилған?

ЙӘҺВА ГУНАКАР ИНСАНЛАРҒА ҚАНДАҚ ҮМҮТ БӘРГӘН?

3. Ерәм беғида қандақ вақиә йүз бәргән?

³ Йәһва Худа биринчи әр билән аялни яратқанда, уларниң бәхитлик болушини халиған. Йәһва уларға яшаш үчүн гөзәл җай, қизиқарлиқ тапшуруқ вә некада бәхитлик болуш үчүн бир-бирини бәргән. Улар йәрни әвлатлири билән толтуруп, пүткүл йәр йүзини Ерәм беғиға охшаш җәннәткә айландуруши керәк еди. Амма Худа уларға аддий бир буйруқни бәргән вә әгәр улар мошу буйруққа бойсунмиса, өлүп кетидиғанлиғини агаһландурған. Биз бу вақиәниң нәтиҗисини билимиз. Худани вә инсанларни яхши көрмигән явуз пәриштә Адәм ата билән Һава анини Худаға қарши чиқишқа дәвәт қилған. Улар Шәйтанниң сөзигә кирип, көйүмчан Атисиға бойсунмай, гуна қилған. Йәһва Худаниң сөзлири әмәлгә ашқан еди. Шу күндин башлап, Адәм ата вә Һава аниниң һаяти қийинчилиқларға толуп, ахирида улар ағрип, қерип, өлүп кәткән (Ярит. 1:28, 29; 2:8, 9, 16—18; 3:1—6, 17—19, 24; 5:5).

4. Немә үчүн Йәһва гунани өч көриду вә униңға қарши күрәш қилишимизға қандақ ярдәм бериду? (Римлиқларға 8:20, 21)

⁴ Йәһва Худа бу ечинарлиқ вақиәни бизниң пайдимиз үчүн Муқәддәс китапқа яздурған. Мошу вақиә Йәһваниң гунани қанчилик өч көридиғанлиғини чүшинишимизгә ярдәм бериду. Гуна сәвәвидин Атимиз Йәһва билән болған мунасивитимиз бузулуп, нәтиҗидә биз өлүмиз (Йәшая 59:2). Йәһвани вә инсанларни өч көргәчкә, Шәйтан Адәм ата вә Һава анини гунаға иштирип, бүгүнки күндиму адәмләрни езиқтуриватиду. Адәм ата билән Һава ана гуна қилғанда, Шәйтан Йәһва Худаниң инсанларға мунасивәтлик нийити әнди әмәлгә ашмайду дәп ойлиғанду. Лекин Йәһваниң инсанийәтни қанчилик яхши көридиғанлиғини Шәйтан ахирғичә чүшәнмигән еди. Худайимиз адәмләргә мунасивәтлик нийитини һечқачан өзгәртмәйду. Йәһва бизни қаттиқ яхши көргәнликтин, У дәрһал инсанларға үмүт бәргән (Римлиқларға 8:20, 21ни оқуң). Йәһва Худа бәзи инсанларниң Уни яхши көрүп, Униңға бойсунушни халайдиғанлиғини билгән. Шундақла, Атиси вә Яратқучиси сүпитидә Йәһва уларниң Униң билән дост болушиға вә гуна билән өлүмдин азат болушиға йол ачқан. Йәһва буни әмәлгә ашуруш үчүн немә қилған?

5. Гунакар адәмләрдә тунҗа үмүт учқуни қачан пәйда болған? Чүшәндүрүп бериң. (Яритилиш 3:15)

⁵ Яритилиш 3:15ни оқуң. Йәһва Худа бирдин Шәйтанни йоқ қилидиғанлиғини ейтип, пүтүн инсанийәткә тунҗа үмүт учқунини бәргән. Йәһва бу үмүткә асас болидиған «әвлат» келидиғанлиғини вәдә қилған. Шу әвлат әң ахирида Шәйтанниму, Ерәм беғидин тартип келиватқан азапларниму йоқ қилиду (Йоһ. 1-х. 3:8). Лекин авал Шәйтан шу әвлатниң тапинини чеқиши, йәни уни өлтүрүши, керәк еди. Бу Йәһваниң жүригини бәк ағритқан. Буниңға қаримастин, инсанларни гуна вә өлүмдин қутқузуш үчүн Худа вәдә қилинған әвлатниң азап чекишигә йол қойған.

ҚЕДИМДА ГУНАКАР АДӘМЛӘР ЙӘҺВАНИ ҚАНДАҚ ХОШАЛ ҚИЛҒАН?

6. Йәһва Худаға йеқинлишиш үчүн Һабил, Нуһ вә башқа садақәтмән кишиләр немә қилған?

⁶ Әсирләр давамида Йәһва Худа гунакар адәмләрниң Униңға қандақ йеқинлишалайдиғанлиғини аста-аста ашкарә қилип кәлгән. Адәм ата билән Һава аниниң иккинчи оғли Һабил Ерәм беғидики исияндин кейин Йәһваға ишәнгән биринчи адәм болған еди. Һабил Йәһва Худани яхши көрүп, Уни хошал қилишни вә Униңға йеқинлишишни халиғачқа, қурбанлиқни әкәлгән. Һабил падичи  болған еди, шуңа у қозилиридин бирнәччисини Йәһваға һәдийә қилған. Йәһва буниңға қандақ инкас қайтурған? Худа «Һабилниң. . . сунған һәдийәсигә разилиқ билән қариди» (Ярит. 4:4). Йәһва Худа Уни яхши көргән башқиму адәмләрниң һәдийәлирини қобул қилған, уларниң бири — Нуһ (Ярит. 8:20, 21). Шундақ қурбанлиқларни қобул қилиш арқилиқ, Йәһва гунакар адәмләрниң Униң көңлидин чиқип, дости болалайдиғанлиғини көрсәткән b.

7. Ибраһимниң өз оғлини қурбанлиққа әкелишидин немини үгинимиз?

⁷ Ибраһим пәйғәмбәрниң Йәһва Худаға күчлүк иман-етиқади болған. Йәһва уни интайин қийин бир нәрсини, йәни өз оғли Исһақни қурбан қилишни, сориған. Бу буйруқ Ибраһимниң жүригигә пичақ санчилғандәк қийин болған. Шуниңға қаримастин, у Йәһваға бойсунған, лекин Худа уни ахирқи пәйттә тохтатқан еди. Бу мисал Худаға ишинидиған һәммә инсанларға муһим бир һәқиқәтни ечип бериду — Йәһва сөйүмлүк Оғлини қурбанлиқ сүпитидә беришкә тәйяр еди. Бу Йәһва Худаниң инсанларни қанчилик яхши көридиғанлиғини көрситиду (Ярит. 22:1—18).

8. Қанун бойичә тәләп қилинған қурбанлиқлардин немини үгинимиз? (Лавийлар 4:27—29; 17:11)

⁸ Худа Исраил хәлқигә Қанунни бәргәндә, гуналириниң кәчүрүлүши үчүн һайванларни қурбанлиққа әкелишни буйриған (Лавийлар 4:27—29; 17:11ни оқуң). Мошу қурбанлиқлар Йәһваниң келәчәктә инсанларни гунадин пүтүнләй азат қилидиған алаһидә бир қурбанлиқни тәйярлиғанлиғини көрсәткән. Худа Өз пәйғәмбәрлири арқилиқ вәдә қилған әвлат, йәни Униң Оғли, азаплинип өлидиғанлиғини чүшәндүргән. У худди қурбанлиқ қилинған қойға охшаш болған (Йәшая 53:1—12). Тәсәввур қилип көрүң, Йәһва Худа адәмзатни, униң ичидә сизни, гуна вә өлүмдин қутқузуш үчүн Өзиниң сөйүмлүк йеганә Оғлини қурбанлиққа бәргән.

ӘЙСА ИНСАНЛАРНИ ГУНАДИН ҚУТҚУЗУШ ҮЧҮН НЕМӘ ҚИЛҒАН?

9. Чөмдүргүчи Йәһия Әйса Мәсиһ тоғрилиқ немә дегән? (Ибранийларға 9:22; 10:1—4, 12)

⁹ Милади биринчи әсирдә Чөмдүргүчи Йәһия насирәлик Әйсани көрүп, мундақ дегән: «Мана, бу пүткүл дунияниң гунасини өзигә алидиған Худаниң Қозисидур» (Йоһ. 1:29). Мошу сөзләр Әйсаниң вәдә қилинған әвлат екәнлигини көрсәткән. Әйса өз һаятини қурбанлиққа бериши керәк еди. Ахири, Худа вәдә қилған әвлат адәмзатни гунадин пүтүнләй қутқузуш үчүн кәлгән еди (Ибранийларға 9:22; 10:1—4, 12ни оқуң).

10. Әйса «гунакарларни чақирғили» кәлгәнлигини қандақ көрсәткән?

¹⁰ Қилған гуналиридин азаплинип жүргән адәмләргә Әйса Мәсиһ алаһидә көңүл бөлгән вә уларни әгәшкүчиси болушқа тәклип қилған. У адәмләрниң азап чекишиниң асасий сәвәви гуна екәнлигини билгән. Шуңа, у гуналири кесиридин азаплиниватқан кишиләргә көңүл бөлгән. Әйса: «Сағламлар әмәс, бәлки ағриқлар дохтурға муһтаҗ. . . Чүнки мән һәққанийларни әмәс, бәлки гунакарларни чақирғили кәлдим»,— дегән (Мәт. 9:12, 13). Әйса Мәсиһ сөзлиригә мас иш қилған. Бир аял Әйсаниң путлирини өз көз яшлири билән жуйғанда, у униңға меһрибанлиқ билән гәп қилип, гуналирини кәчүргән (Луқа 7:37—50). Әйса қудуқниң бешиға кәлгән самарийәлик аялниң әхлақсиз һаят кәчүргәнлигини билсиму, униңға муһим һәқиқәтләрни үгәткән (Йоһ. 4:7, 17—19, 25, 26). Гунаниң ақивети — өлүм. Лекин Әйса Мәсиһ Йәһва Худаниң күчи билән әр яки аял демәй, чоң яки кичик  демәй, өлүп кәткәнләрни тирилдүрүп, һаятқа қайтурған (Мәт. 11:5).

11. Немә үчүн гунакар адәмләр Әйсаниң йенида өзлирини әркин-азадә туталиған?

¹¹ Һәтта гунаға петип кәткән кишиләрму Әйсаниң қешида болушни халиғанлиғи һәйран қаларлиқ әмәс. Сәвәви у уларниң һис-туйғулирини чүшинип, уларға меһир-шәпқәт көрсәткән. Шундақла улар Әйса билән сөзлишишкә қорқмиған (Луқа 15:1, 2). Әйса Мәсиһ шундақ адәмләрни ишәнчиси үчүн махтап, уларға меһрибанлиқ билән муамилә қилған (Луқа 19:1—10). Шундақ қилип, у өз Атисиниң қанчилик рәһимдил екәнлигини көрсәткән (Йоһ. 14:9). Әйса сөзлири вә иш-һәрикәтлири билән Йәһва Худаниң рәһимдил екәнлигини вә инсанларни яхши көргәчкә, уларниң гунаға қарши күрәш қилип, уни йеңишиға ярдәм беришни халайдиғанлиғини көрсәткән. Әйсаниң меһрибан муамилиси адәмләрни өзгиришни халап, униңға әгишишкә дәвәт қилған (Луқа 5:27, 28).

12. Әйсаниң өлүмидин немигә үгинимиз?

¹² Әйса Мәсиһ уни немә күткәнлигини билгән. У униңға сатқунлуқ қилинип, уни түврүккә миқлап өлтүридиғанлиғини шагиртлириға бирнәччә қетим ейтқан (Мәт. 17:22; 20:18, 19). Йәһия вә башқа пәйғәмбәрләр алдин ала ейтқандәк, Әйса униң қурбанлиғи пүткүл дунияниң гуналирини йоқ қилидиғанлиғини билгән. Шундақла, у һаятини пида қилғандин кейин, «һәрхил инсанларни» өзигә җәлип қилидиғанлиғини ейтқан  (Йоһ. 12:32). Гунакар адәмләр Әйсани өз һакимдари сүпитидә қобул қилса вә униңға әгәшсә, Йәһваниң кәчүрүмигә еришәләйду. Шундақ қилип улар гунадин пүтүнләй қутулиду (Рим. 6:14, 18, 22; Йоһ. 8:32). Әйса Мәсиһ бизни қутқузуш үчүн һеч иккиләнмәстин, азаплинип өлүшкә тәйяр болған (Йоһ. 10:17, 18).

13. Әйса Мәсиһ қандақ өлгән вә униң өлүми Йәһва Худа тоғрисида немини үгитиду? (Рәсимгиму қараң.)

¹³ Әйсани йеқин дости сетивәткән. Андин дүшмәнлири уни қолға елип, һақарәтлигән вә у қилмиған ишларни қилди дәп әйипләп, ахирида өлтүрүвәткән. Әскәрләр Әйсани қийнап, түврүккә миқлиған. Әйса һәммә қийинчилиқларни садиқ чидаватқанлиғини көрүп турған Йәһва Худа униңдинму бәттәр азапланған. Өз Оғлиниң азаплирини тохтитиш күч-қудрити болсиму, У буниңға арилашмиған. Оғлини яхши көргән Атиси немә үчүн униң азаплинишиға йол қойған? Чүнки Йәһва Худа бизни яхши көриду. Әйса бу һәққидә: «Худа дунияни шу қәдәр сөйдики, Өзи яратқан йеганә Оғлиға етиқат билдүрүватқан һәрбир киши һалак болмай, мәңгүлүк һаятқа еришиши үчүн, Оғлини қурванлиққа бәрди»,— дегән (Йоһ. 3:16).

14. Әйсаниң өлүмидин немини чүшәндиңиз?

¹⁴ Әйсаниң қурбанлиғи Йәһва Худа Адәм ата билән Һава аниниң әвлатлирини яхши көридиғанлиғини испатлайду. Бу болса, Йәһваниң сизни қаттиқ яхши көридиғанлиғини ениқ көрситиду. Ойлап көрүң, сизни гуна билән өлүмдин қутқузуш үчүн Йәһва Худаниң жүриги қан жиғлисиму, У Өз җенидин артуқ яхши көргән Оғлини айимиған (Йоһ. 1-х. 4:9, 10). Раст, Худа һәрбиримизниң гунаға қарши күрәш қилип, уни йеңишимизгә ярдәм беришни халайду!

15. Әйсаниң қурбанлиғидин пайда елиш үчүн немә қилишимиз керәк?

¹⁵ Худаниң соғиси, йәни Униң йеганә оғлиниң төләм қурбанлиғи, гуналиримизниң кәчүрүлүшигә йол ачти. Лекин Худаниң кәчүрүмигә еришиш үчүн немә қилишимиз керәк? Чөмдүргүчи Йәһия вә кейинирәк Әйса Мәсиһ мундақ дегән: «Товва қилиңлар, чүнки асман Падишалиғи йеқинлашти» (Мәт. 3:1, 2; 4:17). Демәк, гунадин азат болушни вә асмандики Атимизға йеқинлишишни халисақ, товва қилишимиз муһим. Лекин товва қилиш немини билдүриду вә бу гуна билән күришишкә қандақ ярдәм бериду? Бу соалниң җававини кейинки мақалидин билимиз.