Немә үчүн Әйса өлүштин бурун Давутниң Зәбур 22:1-айәттә язған сөзлирини нәқил кәлтүргән?

Әйса өлүми алдида қилған ахирқи сөзлиридин бир җүмлини Мәтта 27:46-айитидин оқалаймиз: «Илаһим, Илаһим, немишкә мени ташлавәттиң?» Мошу сөзлири арқилиқ Әйса Давутниң Зәбур 22:1-айитидә язған сөзлирини әмәлгә ашурған (Марк 15:34). Әйсаниң әшу сөзләрни нәқил кәлтүрүши, у үмүтсизләнгән яки вақтинчә етиқади аҗиз болған, дәп хуласә қилиш хата болиду. У немә үчүн өзиниң өлүш керәклигини вә өз ихтияри билән шундақ қилишиниң сәвәвини ениқ чүшәнгән (Мәт. 16:21; 20:28). Шундақла Әйса өлидиған вақтида, уни һимайә қилидиған қоршавни Йәһваниң елип ташлишиниң зөрүрлигини билгән еди (Аюп 1:10). Йәһва шундақ қилип Әйсани һимайә қилишни тохтатқан. Шундила Әйса, мәйли қандақ қийинчилиқ болсун, һәтта өлүм алдидиму садақәтмәнлигини сақлалайдиғанлиғини испатлалатти (Марк 14:35, 36).

Ундақта Әйса Зәбурдики сөзләрни немә үчүн нәқил кәлтүргән? Әлвәттә, биз бу һәққидә ениқ бир немә ейталмаймиз, амма төвәндә бирқанчә мүмкин болидиған сәвәпләр һәққидә мулаһизә қилайли a.

Әйса мошу сөзләр арқилиқ Йәһваниң униң өлүмигә арилашмайдиғанлиғини тәкитлигәнму? Әйса Йәһваниң ярдимисиз төләмни төлиши зөрүр еди. У бир инсан сүпитидә өлүши зөрүр  болған. Шу арқилиқ у һәммиси үчүн өлүмниң тәмини тетиған (Ибр. 2:9).

Зәбурниң шу бабидики бир җүмлә сөзни нәқил кәлтүрүш арқилиқ башқиларниң диққитини шу бапниң пүтүн мәзмуниға җәлип қилғанму? Шу замандики йәһудийлар Зәбурдики нурғун айәтләрни ядқа еливалған. Зәбурниң бир бабидин бир җүмлә сөзни есигә салғанда, улар шу бапниң пүтүн мәзмунини дәрһал есигә алалатти. Әгәр Әйса шундақ қилишни мәхсәт қилған болса, өзиниң өлүми һәққидики иш-вақиәләр тәсвирләнгән Зәбурдики бәшарәтләрни йәһудий әгәшкүчилириниң есигә елишиға ярдәм берәләтти (Зәб. 22:7, 8, 15, 16, 18, 24). Йәнә әшу баптики ахирқи айәтләр Йәһвани мәдһийиләп вә пүткүл йәр йүзиниң булуң-пушқақлириғичә Падишалиқ жүргүзидиғанлиғи тәсвирләнгән (Зәб. 22:27—31).

Давутниң әшу сөзлирини нәқил кәлтүргәндә, Әйса өзиниң әйипсиз екәнлигини көрсәтмәкчи болғанму? Әйса өлтүрүлүш алдида, йәһудийларниң Алий кеңәш бир қанунсиз сот ечип, уни күпүрлүк гуна өткүзди, дәп һөкүм қилған (Мәт. 26:65, 66). Улар йерим кечидә кеңиши әзалирини жиғип, өз қанунлириға зит болған шәкилдә бир сот өткүзди (Мәт. 26:59; Марк 14:56—59). Әйса «Илаһим, Илаһим, немишкә мени ташлавәттиң?»— дәп сориғанда, өзиниң шундақ җазаға лайиқ һеч бир иш қилмиғанлиғини тәкитлигән болуши мүмкин.

Әйса һәтта Зәбур язғучиси Давутниң азап-оқубәтләрни баштин өткүзүшигә йол қоюлғанлиғини башқиларға әсләткән еди, бу Йәһваниң Давутни қобул қилмайдиғанлиғини билдүргәнму? Давутниң соали униң Худаға болған иман-етиқадини йоқатқанлиғини билдүрмигән. Давут шу соални оттуриға қойғандин кейин, өзини Йәһваниң қутқузушқа қадир екәнлигигә ишәнгәнлигини ипадилигән вә Йәһва давамлиқ уни бәрикәтлигән (Зәб. 22:23, 24, 27). Шуниңға охшаш, һәтта Әйса өзи Давутниң оғли болуп, азап түвригидә азап-оқубәтләр чәксиму, бу Йәһва әнди Әйсани қобул қилмайду, дегәнни билдүрмигән (Мәт. 21:9).

Әйсаниң садақәтмәнлигини толуқ көрситиши үчүн Йәһва уни қоғдашни тохтатқанлиқтин, Әйса өзиниң қаттиқ нарази болғанлиғини ипадилимәкчи болғанму? Әслидә Йәһва Худа өз Оғлиниң азап-оқубәт чекип өлүшини мәхсәт қилмиған. Адәм ата билән Һава ана исиян көтәргәндин кейин шундақ қилиш зөрүр болған. Әйса һечқандақ гуна қилмиған. Бирақ Шәйтанниң оттуриға чиқарған соаллириға җавап бериш вә Адәм атиниң йоқатқанлирини қайтуруш үчүн төләм төләш зөрүр болғач, униң азап-оқубәт чекип, өлүшигә тоғра кәлгән (Марк 8:31; Пет. 1-х. 2:21—24). Бу иш әмәлгә йешиши үчүн Йәһва вақтинчә Әйсаниң һаятида биринчи қетим уни һимайисиз қоюши керәк еди.

Әйса өз шагиртлириниң диққитини, Йәһваниң немә үчүн униң бу шәкилдә өлтүрүлүшигә йол қойғанлиғиға қаритиш үчүн уларға ярдәм беришкә урунғанму b? Әйса өзиниң җинайәтчи қатарида азап түврүгидә өлтүрүлүши нурғунлар үчүн путликашаң болидиғанлиғини билгән (Кор. 1-х. 1:23). Әгәр шагиртлири униң өлүминиң һәқиқий сәвәвигә диққитини қаратса, улар униң әһмийитини чүшинәләтти (Гал. 3:13, 14). Шундила улар уни җинайәтчи әмәс, бәлки бир қутқазғучи сүпитидә көрәтти.

Әйсаниң шу сөзләрни нәқил кәлтүрүшиниң сәвәви қандақ болушидин қәтъийнәзәр, у өзиниң азап түвригидә өлүши арқилиқ Йәһваниң ирадисини орунлаватқанлиғини билгән. Зәбурдики сөзләрни нәқил кәлтүрүп узун өтмәй, Әйса тамам болди, дегән (Йоһ. 19:30; Луқа 22:37). Раст, Йәһва азғина бир вақит Әйсани қоғдашни тохтатқан. Шуниң билән, Әйса йәр йүзидә қилишқа тегишлик ишларни пүтүнләй тамамлиған. У йәнә Мусаға берилгән Тәврат, пәйғәмбәрләрниң Язмилири вә Зәбурда баян қилинған өзи һәққидики бәшарәтләрни әмәлгә ашуралиған (Луқа 24:44).