1. Йәһваға дуа қилиш пурситигә қандақ қаришимиз керәк?

 БИЗ дуада асман-зиминни Яратқучисиға йеқинлишиштәк алаһидә имтиязға ериштуқ. Ойлап беқиң: һәр вақит вә һәрқандақ тилда Йәһва Худаға ич бағримизни төкәләймиз вә мәлум бир вақит бәлгүливелишниң һаҗити йоқ. Биз униңға дохтурхана каравитида йетип яки түрмидә олтирип дуа қилайли, меһир-шәпқәтлик Атимизниң сөзлиримизгә қулақ салидиғанлиғиға ишинимиз. Биз бу имтияз үчүн һәқиқәтән бәк миннәтдармиз!

2. Давут падиша дуа қилиш шан-шәрипини қәдирлигәнлигини қандақ көрсәткән?

² Падиша Давут дуа қилиш шан-шәрипини қәдирлигән еди. У Йәһваға: «Қобул қилғин исриқ кәби мениң дуайимни»,—дегән (Зәб. 141:1, 2). Давутниң заманида, роһанийлар ибадәтханида һәқиқий ибадәттә ишләткән муқәддәс исриқ интайин еһтиятчанлиқ билән тәйярланған (Чиқ. 30:34, 35). Давутниң хушпурақ исриқни тилға елиши униң асмандики Атисиға немә демәкчи болғанлиғини әстаидил ойлинишни халайдиғанлиғини көрситип бериду. Әлвәттә, бизму бундақ қилишни чин дилимиздин арзу қилимиз. Дуалиримизниң Йәһвани хошал қилишни халаймиз.

3. Йәһваға дуа қилғинимизда, өзүмизни қандақ тутушимиз керәк вә немә үчүн?

³ Йәһваға дуа қилғинимизда, бәкла йеқин тонушларға сөзлигәндәк сөзләштин сақлинип, чоңқур һөрмәт-еһтирам көрситишимиз лазим. Йәшая, Әзәкиял, Даниял пәйғәмбәрләр вә әлчи Йоһан көргән әҗайип көрүнүшләр һәққидә ойлап көрүң. Әшу көрүнүшләр бир-биридин пәриқлиқ, амма уларниң бәзи охшаш тәрипи бар. Уларниң һәммиси Йәһвани улуқ Падиша дәп  тәсвирләйду. Йәшая: «Мән Рәбни көрдүм; У интайин жуқури көтирилгән бир тәхттә олтиратти»,— дәйду (Йәшая 6:1—3, КТ). Әзәкиял һәсән-һүсәнниң көрүнишидәк чақнап турған йоруқлуқ қаплап турған асмандики җәң һарвусида олтурған Йәһвани көргән (Әзәк. 1:26—28). Даниял қардәк аппақ кийим кийгән әзәлдин Бар Болғучиниң тәхтидин от чиқип турғанлиғини көргән (Дан. 7:9, 10). Әлчи Йоһан зумрәтни әслитидиған бир һәсән-һүсәнға охшаш нәрсә қаплиған тәхттә олтарған Йәһвани көргән (Вәһ. 4:2—4). Йәһваниң тәңдашсиз улуқлиғи һәққидә ойланғинимизда, дуада Униңға йеқинлишишниң әҗайип бир шан-шәрәп екәнлигини вә һөрмәт-еһтирам билән дуа қилишниң муһимлиғини көрүп йетимиз. Амма немә тоғрилиқ дуа қилишимиз керәк?

4. Мәтта 6:9, 10-айәтләрдики Әйсаниң дуасидики башлиниш сөзлиридин немиләрни үгинимиз?

⁴ Мәтта 6:9, 10ни оқуң. Тағдики вәз нәсиһитидә, Әйса шагиртлириға Худани хурсән қилидиған усулда дуа қилишни үгәткән еди. У: «Шуңлашқа мундақ дуа қилиңлар» дегәндин кейин, алди билән Йәһваниң ирадиси билән беваситә мунасивәтлик муһим ишларни, йәни Худаниң исминиң муқәддәс қилиниши, униң барлиқ дүшмәнлирини йоқ қилидиған Падишалиғиниң келиши, шуниңдәк келәчәктә йәр йүзи вә инсанийәткә елип келидиған бәрикәтлирини тилға алған. Бизму шуларни дуалиримизда тилға елиш арқилиқ Худаниң ирадисиниң биз үчүн муһим екәнлигини көрситимиз.

5. Дуалиримизда шәхсий ишларни тилға алсақ, Йәһва қулақ саламду?

⁵ Дуаниң кейинки қисмида, Әйса шәхсий ишлар тоғрисида дуа қилишниң орунлуқ екәнлигини көрсәткән еди. Шуңа биз Йәһвадин шу күнлүк йемәк-ичмәклиримизни беришни, гуналиримизни кәчүрүм қилишини, езиқтурулуштин сақлишини вә рәзил болғучидин қутқузушини тиләп, дуа қилсақ болиду (Мәтта 6:11—13). Йәһвадин буларни тилигинимиздә, биз Униңға муһтаҗ екәнлигимизни етирап қилимиз вә Уни хурсән қилишни халайдиғанлиғимизни көрситимиз.

6. Болупму үлгилик дуада тилға елинған ишлар үчүнла дуа қилишимиз керәкму? Чүшәндүрүп бериң.

⁶ Әйса үлгилик дуасида ейтқан сөзләрни шагиртлириниң сөзму-сөз ядқа еливелип, охшаш дуа қилишини халимиған. Әйса қилған башқа дуалирида, өзи көңүл бөлгән пәриқлиқ муһим  ишларни тилға алған еди (Мәт. 26:39, 42; Йоһ. 17:1—26). Худди шуниңға охшаш, бизни ғәм-әндишигә салидиған һәрқандақ ишлар һәққидә дуа қилсақ болиду. Мәлум бир қарарни қилмақчи болғанда, чоңқурирақ чүшиниш үчүн әқил-парасәт беришни сорисақ болиду (Зәб. 119:33, 34). Қийин вәзипини орунлашни башлимақчи болғанда, қандақ қилишни билиш үчүн ярдәм сорап дуа қилсақ болиду (Пәнд н. 2:6). Ата-анилар балилири үчүн, балилар ата-анилири үчүн дуа қилса болиду. Һәммимиз биз билән Муқәддәс китап үгиниватқанлар вә өзүмиз вәз қилған кишиләр үчүн дуа қилсақ болиду вә чоқум шундақ қилишимиз керәк. Әлвәттә, пәқәт ярдәм сорапла Йәһваға дуа қилмаслиғимиз лазим.

7. Немә үчүн дуалиримизда Йәһвани мәдһийилишимиз керәк?

⁷ Дуалиримизда Йәһвани мәдһийиләшни унтуп қалмаслиғимиз керәк. Һечким Худайимиздинму көпирәк мәдһийиләшкә лайиқ әмәс. У меһрибан вә әпучан. Йәнә У шәпқәтлик вә рәһимдил, асанлиқчә аччиқланмайдиған садиқ сөйгү-муһәббәткә толған вә садақәтмән Тәңридур (Зәб. 86:5, 15). Әлвәттә, Яратқучимиз Йәһваниң өзини вә қилған ишлирини мәдһийиләшкә сан-санақсиз сәвәпләр бар.

8. Биз йәнә немиләр үчүн Йәһваға миннәтдарлиқ билдүрәләймиз? (Зәбур 104:12—15, 24)

⁸ Дуалиримизда Йәһвани мәдһийиләштин башқа, у тәминлигән әҗайип нәрсиләр үчүн Униңға миннәтдарлиқ билдүрәләймиз. Мәсилән, биз рәңмурәң гүл-гияһлар вә дәл-дәрәқләр, түрлүк-түмән мәззилик мевә-чевә вә йемәкликләр, қәдирдан достлиримиз үчүн Униңға рәхмәт ейтсақ болиду. Көйүмчан Атимиз бизгә шат-хорам яшишимиз үчүн буларни вә буниңдинму көпирәк нәрсиләрни бериду (Зәбур 104:12—15, 24ни оқуң). Техиму муһими, биз Йәһва тәминләп беридиған роһий озуқлуқлар вә гөзәл келәчәккә болған үмүтимиз үчүн тәшәккүр ейтимиз.

9. Йәһваға рәхмәт ейтишни әстин чиқармаслиғимизға немә ярдәм берәләйду? (Салоникилиқларға 1-хәт 5:17, 18)

⁹ Йәһваниң биз үчүн қилған барлиқ ишлириға рәхмәт ейтишни асанла унтуп қалимиз. Әстә сақлишиңизға немә ярдәм берәләйду? Сиз дуа қилған һәртүрлүк ишларни ениқ тизимлап йезип қоюң. Кейинирәк, тизимлап қойғанлириңизға қарап, Йәһваниң дуалириңизға җавап бәргәнлигини дайим көрүп туралайсиз. Андин, Униң бәргән ярдими үчүн тәшәккүр ейтип, дуа қилиң (Салоникилиқларға 1-хәт  5:17, 18ни оқуң). Ойлап көрүң: башқилар бизгә рәхмәт ейтса, хошал болимиз вә уларниң биздин мәмнун екәнлигини һис қилимиз. Худди шуниңдәк, Йәһва дуалиримизға җавап бәргини үчүн рәхмәт ейтишни әстин чиқармисақ, униң көңлини хурсән қилимиз (Кол. 3:15). Бирақ Худайимизға тәшәккүр ейтишниң йәнә башқа бир муһим сәвәви бар.

10. Петрусниң 1-хети 2:21-айәткә асасланғанда, Әйсани йәр йүзигә әвәткини үчүн Йәһваға миннәтдарлиқ билдүрүшимизгә қандақ сәвәпләр бар?

¹⁰ Петрусниң 1-хети 2:21ни оқуң. Биз Йәһваниң Өз сөйүмлүк Оғлини бизгә тәлим бериш үчүн әвәткәнлигигә тәшәккүр ейтишимиз керәк. Биз Әйсаниң һаяти һәққидә оқуш арқилиқ Яратқучимиз Йәһва вә Уни қандақ хурсән қилиш тоғрисида нурғун нәрсиләрни үгинимиз. Әгәр биз Әйса Мәсиһниң төләм қурбанлиғиға ишәнсәк, Йәһва Худа билән йеқин достлуқ орнитип, Униң билән тинч-инақ мунасивәттә болалаймиз (Рим. 5:1).

11. Немә үчүн Әйсаниң исми билән Йәһваға дуа қилимиз?

¹¹ Биз оғли арқилиқ Йәһваға дуа қилалиғанлиғимиз үчүн, Униңға миннәтдармиз. Йәһва Худа дуада сориғанлиримизға җавап бериш үчүн Әйсани қоллиниду. Яратқучимиз бизниң Әйсаниң исми билән қилинған дуалиримизни аңлайду вә уларға җавап бериду. Буни Әйса мундақ чүшәндүргән еди: «Мениң исмимдин немила сорисаңлар, Атам Оғли арқилиқ мәдһийилиниши үчүн, мән шуни орунлаймән. Мениң исмимға немила сорисаңлар, шуни орунлап беримән» (Йоһ. 14:13, 14).

12. Оғли үчүн Йәһваға миннәтдарлиғимизни билдүрүшимиз үчүн қандақ башқа бир сәвәп бар?

¹² Йәһва бизниң гуналиримизни Әйсаниң төләм қурбанлиғи асасида кәчүриду. Муқәддәс Язмиларда, Әйса Мәсиһ «асманда Йүксәкниң тәхтиниң оң тәрипидә олтарған баш роһанийимиз бар» дәп тәсвирләнгән (Ибр. 8:1). Әйса Мәсиһ әрштики Атимизниң алдида бизниң Ярдәмчимиздур (Йоһ. 1-х. 2:1). Бизниң аҗизлиғимизни чүшинидиған вә бизгә һисдашлиқ қилип, биз үчүн ялвуридиған баш роһанийни әвәткини үчүн Йәһваға чәксиз миннәтдармиз! (Рим. 8:34; Ибр. 4:15) Биз намукәммәл инсанлар, Әйсаниң төләм қурбанлиғи болмиған болса, дуалиримизда Йәһваға йеқинлишалмиған болаттуқ. Шәк-шүбһисизки, Худайимиз Йәһваниң Өз сөйүмлүк Оғлини қиммәтлик соға сүпитидә бизгә һәдийә қилғанлиғиға, һәрқанчә қилсақму өз миннәтдарлиғимизни йетәрлик дәриҗидә ипадиләшкә аҗиз келимиз!

13. Өлтүрүлүштин авалқи кечиси, Әйса өз шагиртлириға болған сөйгү-муһәббитини қандақ көрсәткән?

¹³ Өлтүрүлүштин авалқи кечиси, һәзрити Әйса шагиртлири үчүн узун дуа қилип, Атисидин Шәйтандин сақлиғин дәп тилигән еди (Йоһ. 17:15). Бу Әйсаниң уларға болған сөйгү-муһәббитиниң қанчилик чоңқур екәнлигини көрситиду! У өзи еғир синақни баштин кәчүрмәкчи болған болсиму, әлчилиригә көңүл болуп, улар үчүн ғәм йегән еди.

14. Қериндашлиримизға болған сөйгү-муһәббитимизни қандақ көрситәләймиз?

¹⁴ Биз Әйсани үлгә қилип, пәқәт өзүмизниң еһтияҗи тоғрилиқ ойлимаймиз. Әксичә, биз дайим қериндашлиримиз үчүн дуа қилимиз. Шундақ қилғинимизда, биз Әйсаниң бир-бириңларни сөйүңлар дегән буйруғиға бойсунимиз вә Йәһваға қериндашлиримизни чин қәлбимиздин сөйидиғанлиғимизни көрситимиз (Йоһ. 13:34). Қериндашлиримиз үчүн дуа қилиш вақитни исрап қилғанлиқ әмәс. Чүнки Муқәддәс китап бизгә мундақ дәйду: «Һәққанийниң сәмимий дуаси зор күчкә егә, чүнки у Худаға йетиду» (Яқуп 5:16).

15. Қериндашлиримиз үчүн дуа қилиш немә үчүн шунчә муһим?

 ¹⁵ Қериндашлиримиз үчүн дуа қилиш интайин муһим, чүнки улар нурғунлиған еғир синақларға бәрдашлиқ бериши керәк. Биз Йәһвадин уларниң кесәл, тәбиий апәт, ички уруш, зиянкәшлик яки башқа қийинчилиқларға бәрдашлиқ беришигә ярдәм қилишини өтүнимиз. Биз йәнә әшу ярдәмгә муһтаҗ болуватқан қериндашларға пидакарлиқ билән ярдәм қолини сунуватқанлар үчүн дуа қилсақ болиду. Бәлким, сиз өзүңиз мошундақ қийинчилиқларни баштин кәчүрүватқанларни тонушиңиз мүмкин. Дуалириңизда шуларниң исмини тилға елип, улар үчүн Йәһваға илтиҗа қилиң. Биз қериндашлиримизниң қийинчилиқларға бәрдашлиқ берәлиши үчүн Йәһвадин уларға ярдәм беришини өтүнсәк, қериндашлар арисидики һәқиқий сөйгү-муһәббәтни нәмаян қилимиз.

16. Немишкә аримиздики йетәкчилик қилидиғанлар үчүн дуа қилишимиз керәк?

¹⁶ Җамаәттә йетәкчилик қилидиған бурадәрләр үчүн дуа қилсақ, улар бәк миннәтдар болиду вә дуалиримиз улар үчүн ярдәм бериду. Әлчи Паул өзи үчүн башқиларниң дуа қилишиға еһтияҗи барлиғини билгәчкә, у мундақ дәп язған: «Еғизимни ечип, сөз әркинлиги билән хуш хәвәрниң муқәддәс сирини йәткүзүшүм үчүн һәм маңа сөзләш қабилийити берилишигә, мениң үчүнму дуа қилиңлар» (Әфәс. 6:19). Бүгүнки күндиму охшаш, аримизда йетәкчилик қиливатқан нурғун тиришчан қериндашлиримиз бар. Биз дуада Йәһвадин уларниң хизмитини бәрикәтләшни сораш арқилиқ уларға болған сөйгү-муһәббитимизни көрситимиз.

17, 18. Башқиларға вакалитән дуа қилишқа қачан тәклип қилинишимиз мүмкин вә немиләрни әстә сақлишимиз керәк?

¹⁷ Бәзи вақитларда, биз башқиларға вакалитән дуа қилишқа тәклип қилинимиз. Мәсилән, бир аял қериндаш өзи билән биллә Муқәддәс китап тәтқиқини өткүзүшкә барған қериндаштин дуа қилишни сориса болиду. Бу биллә барған қериндаш Муқәддәс китап үгиниватқан кишини яхши тонумиғачқа, бәлким тәтқиқ үгинишини ахирлаштуруш дуасини қилишни халиши мүмкин. Шундақ болғанда, униң үгиниватқан кишиниң еһтияҗлирини тилға елип, дуа қилиши асанирақ болиду.

¹⁸ Бир бурадәр вәз хизмәт жиғилишида яки җамаәт жиғилишида дуа қилишқа тәклип қилиниши мүмкин. Бу шан-шәрәпкә еришкән  бурадәрләр жиғилишниң мәхситини әстә сақлиши керәк. Дуа қилиш җамаәткә нәсиһәт бериш яки елан қилиш әмәс. Көпинчә җамаәт ибадәт жиғилишлирида нахша вә дуа үчүн җәмий бәш минут вақит аҗритилған. Шуңа болупму жиғилишта башлиниш дуасини қилған бурадәр бәк көп сөзләрни қилмаслиғи керәк (Мәт. 6:7).

19. Йәһваниң сот күнигә тәйяр болушимизға немә ярдәм бериду?

¹⁹ Йәһваниң сот күни йеқинлап келиватқачқа, һаятимизда дуа қилишни техиму муһим орунға қоюшимиз керәк. Бу тоғрилиқ Әйса мундақ дегән: «Йүз беридиған нәрсиләрдин аман болушқа вә инсан Оғлиниң алдида туруп қелиш үчүн, һәр вақитта пүткүл вуҗудуңлардин дуа қилип, һошиярлиқни сақлаңлар» (Луқа 21:36). Шундақ, әгәр һәр дайим дуа қилсақ, иман-етиқадимиз күчийиду вә Худаниң сот күни кәлгәндә, һошияр вә тәйяр болуп туримиз!

20. Дуалиримиз қандақ қилип хушпурақ исриқтәк болалайду?

²⁰ Биз немиләрни муһакимә қилип чиқтуқ? Биз дуа қилиш имтиязимизни интайин қәдирләймиз. Дуалиримизниң асаслиқ мәзмуни Йәһваниң ирадиси билән беваситә мунасивәтлик ишлар болуши керәк. Биз йәнә Худаниң Оғли вә Униң Падишалиғи үчүн миннәтдарлиқ билдүрүшимиз вә етиқатчи қериндашлиримиз үчүн дуа қилишимиз лазим. Униңдин башқа, өзүмизниң җисманий еһтияҗлиримиз вә иман-етиқадимизниң күчлүк болуши үчүн дуа қилсақ болиду. Дуайимизда немиләрни ейтиш тоғрилиқ әстаидиллиқ билән ойлиғинимизда, бу әҗайип имтиязни қәдирләйдиғанлиғимизни көрситимиз. Шундила дуада қилған сөзлиримиз, Йәһвани хурсән қилидиған хушпурақ исриқтәк болиду (Пәнд н. 15:8).