1. Аял киши той қилиштин бурун өзидин қандақ соалларни сориши керәк?

 БАРЛИҚ Йәһва гувачилири Әйса Мәсиһниң мукәммәл башчилиғи астида болмақта. Амма Мәсиһ әгәшкүчиси болған аял турмушқа чиққанда, намукәммәл ериниң башчилиғи астида болиду. Униңға бойсунуш һәр вақит асанға чүшмәйду. Шуңа дәл мошу бурадәргә турмушқа чиқимән, дәп ойлайдиған аял қериндаш өзидин мундақ сориши керәк: «Бу бурадәрниң яхши аилә беши болидиғанлиғини немә көрситиду? Йәһва Худаға хизмәт қилишни у һаятида биринчи орунға қоямду? Әгәр у шундақ қилмиса, биз той қилғандин кейин у яхши аилә беши болуп, роһий җәһәттин йетәкчилик қилиду, дәп ойлашқа немә мени дәвәт қилиду?» Әлвәттә, аял қериндаш йәнә өзидин мундақ сориши керәк: «Мениңдә некайимизға пайда әкелидиған қандақ пәзиләтләр бар? Мән сәвирчан вә мәртму? Йәһва Худа билән болған мунасивитим күчлүкму?» (Вәз 4:9, 12) Әгәр аял киши той қилиштин бурун тоғра қарарларни қилса, бу униң некасиниң бәхит-саадәтлик болушиға ярдәм берәләйду.

2. Бу мақалидә биз немини муһакимә қилимиз?

² Миллионлиған аял етиқатдашлар өз әрлиригә бойсунушта яхши үлгә көрсәтти. Улар махташқа сазавәр! Биз мошу садиқ аяллар билән биллә Йәһваға хизмәт қилғинимиздин толиму хошалмиз! Бу мақалидә, биз үч соалниң җававини тапимиз: 1) Аяллар қандақ бәзи қийинчилиқларға дуч келиду? 2) Немә үчүн аял өз еригә бойсунушни қарар қилиду? 3) Әр вә аял кишиләр Әйса, Абигайил вә Йүсүпниң аяли Мәрийәмниң үлгисидин бойсунуш һәққидә немини үгинәләйду?

3. Немә үчүн һәммә әр-аяллар қийинчилиқларға дуч келиду?

³ Раст, нека Худаниң мукәммәл соғиси, амма адәмләр намукәммәл (Йоһ. 1-х. 1:8). Шу сәвәптин, Худа Сөзи әр-аялларниң қийинчилиқларға дуч келидиғанлиғи һәққидә әскәртиду  (Кор. 1-х. 7:28). Һазир аяллар дуч келиватқан бәзибир қийинчилиқларни көрүп чиқайли.

4. Немә үчүн аял еримгә бойсунуш мениң инавитимни чүшириду, дәп ойлиши мүмкин?

⁴ Бәлким аял өзиниң келип чиқиши сәвәплик, еримгә бойсунуш мениң аброюмни чүшириду, дәп ойлиши мүмкин. Америкида яшайдиған Марисоль исимлиқ қериндишимиз мундақ дәйду: «Мән өскән жутта аяллар әр кишиләргә һәммә тәрәптин тәң болуш керәк, дәп үгитиду. Мән Йәһваниң некани орунлаштурғанлиғи бойичә, аялниң еригә бойсунуш керәклигини вә бу орунлаштуруш аялниң қәдир-қиммитини йоқатмайдиғанлиғини яхши чүшинимән. Бирақ башчилиққа болған тәңпуң көзқарашни сақлаш қийин».

5. Бәзи әр кишиләр аялларниң ролиға қарита қандақ көзқарашта болиду?

⁵ Бирақ башқа тәрәптин, аял бәлким аялларни иккинчи дәриҗилик пухралар, дәп қарайдиған әр киши билән той қилған болуши мүмкин. Җәнубий Америкида яшайдиған Ивон исимлиқ аял қериндаш мундақ дәйду: «Мениң жутумда тамақни биринчи әрләр, андин аяллар йәйду. Қизчақлар тамақ етиши вә өйни тазилиши керәк. Кичик оғуллириға болса, аниси вә ача-сиңиллири хизмәт қилиду. Уларни кичигидин “сиз өйниң падишаси”, дәп үгитиду». Азиядә яшайдиған Йенглинг исимлиқ аял қериндаш шундақ дәйду: «Мениң хәлқимдә бир тәмсил бар. Бу тәмсилдә аялларниң әқиллиқ вә қабилийәтлик болушиниң һаҗити йоқ, дегән гәп бар. Аялларниң роли — барлиқ өй ишлирини қилиш. Бирақ уларға өз әрлиригә ой-пикрини ипадиләшкә рухсәт йоқ». Меһир-муһәббәт көрсәтмәйдиған вә Муқәддәс китапқа мас кәлмәйдиған урп-адәтләргә әмәл қилидиған әр өз аялиниң турмушини қийинлаштуриду, Әйса Мәсиһни үлгә қилмайду вә Йәһва Худани нарази қилиду (Әфәс. 5:28, 29; Пет. 1-х. 3:7).

6. Аяллар өзлириниң Худа билән болған достлуғини күчәйтиш үчүн немә қилиши керәк?

⁶ Алдинқи мақалидә үгәнгәндәк, Йәһва Худа әрниң өз аилисиниң роһий, һис-туйғу вә маддий тәрәптин еһтияҗлирини қанаәтләндүрүшини күтиду (Тим. 1-х. 5:8). Бирақ той қилған аял нурғун ишлириниң арисидин вақтини чиқирип, Муқәддәс китап оқуши, униң үстидин мулаһизә қилиши вә Худаға сәмимий дуа қилиши керәк. Бу қийин болуши мүмкин. Аяллар өй ишлири билән бәнт болғачқа, бу роһий ишларға вақтимму, күчүмму йоқ, дәп ойлиши мүмкин. Бирақ улар мошу муһим ишларға вақит чиқириши керәк. Немә үчүн? Чүнки Йәһва һәрбир хизмәтчисиниң Униң билән болған мунасивәтни риваҗландурушини вә күчәйтишини халайду (Әлч. 17:27).

7. Аялға вәзиписини орунлаш асанирақ болуш үчүн у немә қилиши керәк?

⁷ Ениқки, аял намукәммәл еригә бойсунуш үчүн көп күч чиқириши керәк. Әгәр у ерини һөрмәтләш вә бойсунуш вәзиписи Муқәддәс Язмиларға асасланғанлиғини чүшинип, қобул қилса, униң Йәһва бәлгүлигән бу орунлаштурушқа бойсунуши асанирақ болиду.

8. Әфәсликләргә 5:22—24 айәтләрдә йезилғандәк, немә үчүн аял еригә бойсунушни таллайду?

⁸ Аял еригә бойсунушни таллайду, чүнки буни Худа Өзи тәләп қиливатиду (Әфәсликләргә 5:22—24ни оқуң). Аял асмандики Атисиға ишәнч қилиду. Чүнки Худаниң уни яхши көридиғанлиғини вә униңға зиян кәлтүридиған бирәр ишни қилишқа мәҗбурлимайдиғанлиғини билиду (Қ. шәр. 6:24; Йоһ. 1-х. 5:3).

9. Аял ериниң һоқуқини һөрмәтлисә, қандақ пайда-мәнпәәткә еришиду?

 ⁹ Бу дуния аялларни Йәһваниң өлчәмлиригә пәрвасизлиқ қилишқа вә бу өлчәмләр уларниң инавитини чүшириду, дәп ойлашқа дәвәт қилиду. Әлвәттә, бундақ көзқарашни тарқитиватқан адәмләр бизниң меһрибан Худайимизни тонумайду. Йәһва Худа Өзиниң сөйүмлүк қизлириға уларни камситидиған өлчәмләрни һечқачан чиқармайду. Яратқучи бәлгүлигән рольни тиришчанлиқ билән орунливатқан аял қериндаш аилисиниң бәхитлик болушиға өз һәссисини қошиду (Зәб. 119:165). Униң һәмрайиға, өзигә вә пәрзәнтлиригиму пайдилиқ болиду.

10. Карол қериндашниң сөзлиридин қандақ савақларни алалаймиз?

¹⁰ Намукәммәл еригә бойсунидиған аял аилә башчилиқ орунлаштурушини бәлгүлигән Йәһва Худаға болған меһир-муһәббитини вә һөрмәт-еһтирамини көрситиду. Җәнубий Америкида яшайдиған Карол исимлиқ аял қериндаш мундақ дәйду: «Мениң һәмрайим хаталиқларни өткүзидиғанлиғини билимән. Униңдин башқа, униң хаталиқлириға қандақ көзқарашта болуш Йәһва билән болған достлуғимни қанчилик қәдирләйдиғанлиғимни әкс әттүриду. Шуңа мән асмандики Атамни хурсән қилишни халиғачқа, мән еримгә бойсунуш үчүн бар күчүмни чиқиришқа тиришимән».

11. Аниз исимлиқ аял қериндашқа кәчүрүмчан болушқа немә ярдәм бериду вә униң сөзлиридин немини үгинәләймиз?

¹¹ Әгәр әр өз аялиниң һис-туйғулири вә ғәм-тәшвишлиригә көңүл бөлмисә, аял үчүн еригә бойсунуш вә уни һөрмәтләш қийин болуши мүмкин. Той қилған Аниз исимлиқ аял қериндашниң һаятида бундақ ишлар йүз бәргәндә, у қандақ инкас қайтурғанлиғиға диққәт қилайли. У мундақ дәйду: «Мән хапа болмаймән. Һәммимизниң хаталиқларни өткүзидиғанлиғимиз есимдә. Мениң мәхситим — Йәһва Худаға охшаш чин дилдин кәчүрүш. Еримни кәчүргәндә, көңлүм арам тепип қалиду» (Зәб. 86:5). Кәчүрүмчан аялниң еригә бойсунуши асан болиду.

12. Муқәддәс китапта қандақ мисаллар бар?

¹² Бәзиләр бойсунидиған адәмни аҗиз, дәп ойлиши мүмкин. Бирақ бу ой натоғра.  Муқәддәс китапта бойсунидиған, амма җасур адәмләрниң мисаллири нурғун. Әйса, Абигайил вә Мәрийәмниң мисаллиридин немини үгинәләйдиғанлиғимизни көрүп чиқайли.

13. Немә үчүн Әйса Йәһва Худаға бойсуниду? Чүшәндүрүп бериң.

¹³ Әйса әқиллиқ вә қабилийәтлик шәхс. Амма у Йәһва Худаниң һоқуқини һөрмәтлигәчкә, Униңға бойсуниду. Униң аддий вә ениқ тәлимлири, униң данишмән шәхс екәнлигини испатлайду (Йоһ. 7:45, 46). Йәһва Әйсаниң қабилийәтлирини шунчилик һөрмәтлигәнки, һәтта униң бирликтә Каинатни яритишиға йол қойған (Пәнд н. 8:30; Ибр. 1:2—4). Худа Әйсани тирилдүргәндин кейин, униңға асманда вә йәр йүзидә пүтүн һоқуқни тапшурған (Мәт. 28:18). Һәтта у қабилийәтлик болсиму, та һазирғичә Худадин йол-йоруқ сорайду. Немә үчүн? Чүнки у өз Атисини сөйиду (Йоһ. 14:31).

14. а) Әрләр Йәһваниң аялларға болған көзқаришидин немини үгинәләйду? ә) Әрләр Пәнд-нәсиһәтләр 31-бапта йезилған айәтләрдин немини үгинәләйду?

¹⁴ Әрләр немини үгинәләйду. Йәһва Худа аялни өз еригә бойсунушқа дәвәт қилиду. Лекин У аял кишини әр кишидин төвән, дәп қаримайду. Буни биз Йәһваниң Әйса билән биллә һөкүмранлиқ қилиш үчүн һәм әр кишиләр һәм аял кишиләрниму майланғанлар сүпитидә таллиғанлиғидин ениқ көрүмиз (Гал. 3:26—29). Йәһва Худа Өз Оғлиға ишинип, униңға һоқуқ бәргән. Шуниңға охшаш, дана әр өз аялиға мәлум дәриҗидә һоқуқни бериду. Муқәддәс китап қабилийәтлик аялниң ролини тәсвирләп, униң өй ишлирини атқуруш, сода-сетиқ қилиш вә мал-мүлүкни елип сетиш һоқуқи бар екәнлигини ейтиду (Пәнд-нәсиһәтләр 31:15, 16, 18ни оқуң). У өз пикрини ейтиш һоқуқи йоқ қул әмәс. Әксинчә униң ери униңға ишиниду вә ой-пикригә қулақ салиду (Пәнд-нәсиһәтләр 31:11, 26, 27ни оқуң). Әгәр әр өз аялиға һөрмәт билән муамилә қилса, аяли хошаллиқ билән униңға бойсуниду.

15. Аяллар Әйсаниң үлгисидин немини үгинәләйду?

¹⁵ Аяллар немини үгинәләйду. Әйса гәрчә улуқ ишларни қилған болсиму, Йәһваниң һоқуқиға бойсунушни өзиниң инавитини чүшириш, дәп қаримайду (Кор. 1-х. 15:28; Флп. 2:5, 6). Буниңға охшаш, Әйсани үлгә қилидиған қабилийәтлик аял еригә бойсунушни өз иззәт-абройини чүшириш, дәп қаримайду. Униң ерини қоллап-қувәтлиши пәқәт ерини яхши көргәнлиги үчүнла әмәс, бәлки Йәһвани һөрмәтлигәнлиги вә сөйгәнлиги үчүндур.

16. Самуилниң 1-язмиси 25:3, 23—28гә асасланғанда, Абигайил қандақ қийинчилиқларға дуч кәлгән? (Муқавидики рәсимгә қараң)

¹⁶ Абигайилниң ери Набал шәхсийәтчи, мәғрур вә миннәтдарсиз киши еди. Шундақ болсиму, у еридин аҗришишқа банә издимигән. Абигайил унчуқмай олтиривалған болса, Давут вә униң кишилириниң ерини өлтүрүшигә йол қоюлатти. Әксинчә, у Набалниң җенини вә униң аилә-җәмәтини сақлаш үчүн әмәлий ишларни қилған. 400 қуралланған кишиниң алдиға бериш вә Давут билән һөрмәт көрсәткән һалда сөзләш үчүн Абигайилға қанчилик җасарәт керәк болғанлиғини тәсәввур қилиң. У һәтта ериниң қилған ишлири үчүн кәчүрүм сорашқа тәйяр болған еди (Самуилниң 1-язмиси 25:3, 23—28ни оқуң). Давут Йәһваниң бу батур аял арқилиқ униңға еғир гуна қилиштин тосуп қалидиған нәсиһәтни бәргәнлигини етирап қилған.

17. Әрләр Давут билән Абигайилниң вақиәсидин немини үгиниду?

¹⁷ Әрләр немини үгинәләйду. Абигайил дана аял болған. Давутниң бу аялниң нәсиһитигә қулақ салғанлиғи дана иш болған.  Шуңа у адәмләрниң қениниң төкүлүшигә сәвәпчи болуштин өзини сақлап қалған. Буниңға охшаш, дана әр муһим қарарларни чиқириштин бурун өз аялиниң ой-пикри һәққидә ойлинип көриду. Бәлким аялиниң сөзлири униңға ахмиқанә қарарларни чиқириштин нери болушқа ярдәм бериду.

18. Аяллар Абигайилниң үлгисидин немини үгиниду?

¹⁸ Аяллар немини үгинәләйду. Йәһва Худани яхши көридиған вә һөрмәтләйдиған аял, һәтта йолдиши Йәһваға хизмәт қилмисиму вә Униң өлчәмлиригә мас яшимисиму, аилисигә яхши тәсир қилалайду. Аял аҗришиш үчүн Муқәддәс китапқа қарши болидиған сәвәпләрни издимәйду. Әксинчә, у һөрмәт көрситиш вә бойсунуш арқилиқ һәмрайини Йәһва Худа тоғрилиқ билим елишқа дәвәт қилиш үчүн тиришиду (Пет. 1-х. 3:1, 2). Һәтта униң йолдиши Худаға хизмәт қилишни қарар қилмисиму, Йәһва Худа униң һәмрайиға болған итаәтчанлиғини вә вападарлиғини көрүп хошал болиду.

19. Аял ериға қайси вәзийәтләрдә бойсунмайду?

¹⁹ Итаәтчан аял әгәр униң йолдиши униңдин Муқәддәс китаптики қанун яки принципларға зит келидиған иш қилишни сориса, уни қоллап-қувәтлимәйду. Йәһваға хизмәт қилмайдиған ери қериндишимизни ялған ейтишқа, оғрилиқ қилишқа яки Муқәддәс китапқа мас кәлмәйдиған башқа нәрсиләрни қилишқа үндиши мүмкин. Худаниң һәммә хизмәтчилири, шу җүмлидин турмушқа чиққан етиқатдашлар әң авал Йәһва Худаға бойсуниду. Әгәр ери аялидин Муқәддәс китаптики принципларни бузушни тәләп қилса, у уни немә үчүн қилмайдиғанлиғини җасарәт билән, амма һөрмәт билән чүшәндүрүп бериши лазим (Әлч. 5:29).

20. Мәрийәмниң Йәһва Худа билән йеқин мунасивәттә болғанлиғини нәдин билимиз?

²⁰ Марийәм Йәһва Худа билән йеқин мунасивәттә болған. Ениқки, у Муқәддәс Язмиларни яхши билгән. Мәрийәм чөмдүргүчи Йәһияниң аниси Елизабет билән сөзләшкәндә, Язмилардин 20дин ошуқ парчини нәқил кәлтүргән (Луқа 1:46—55). Қизиқарлиқ йери шуки, гәрчә Йүсүп Мәрийәм билән той қилишқа келишип қойған болсиму, Йәһва Худаниң пәриштиси дәсләптә Йүсүпкә көрүнмигән. Пәриштә әң авал Мәрийәм билән  сөзлишип, у Худаниң Оғлини туғидиғанлиғини җакалиған (Луқа 1:26—33). Йәһва Мәрийәмни яхши билгән вә Мәрийәм Униң Оғлини яхши көридиғанлиғиға вә униңға ғәмхорлуқ қилидиғанлиғиға ишәнгән. Әйса өлүп асманға көтүрүлгәндин кейинму, Мәрийәмниң Йәһва Худа билән болған мунасивитини давамлиқ мустәһкәмлигәнлиги шәк-шүбһисиздур (Әлч. 1:14).

21. Әрләр Муқәддәс китапта йезилған Мәрийәмниң сөзлиридин немини үгинәләйду?

²¹ Әрләр немини үгинәләйду. Дана әр өз аялиниң Муқәддәс Язмиларни яхши билгинидин хошал болиду. Шу сәвәптин, әр өз аялини аилә беши болушни өз қолиға елишни халайду, дәп ойлимайду вә униңға хапа болмайду. Әр Муқәддәс Язмиларни вә униң принциплирини яхши билидиған аялиниң аилисигә ярдәм берәләйдиғанлиғини чүшиниду. Әлвәттә, аяли еридин көпирәк билимгә егә болсиму, аиләвий ибадәт өткүзүш вә башқа роһий ишларни қилиш әрниң борчи (Әфәс. 6:4).

22. Аяллар Мәрийәмдин немини үгинәләйду?

²² Аяллар немини үгинәләйду. Аял өз еригә чоқум бойсуниши керәк, бирақ өзиниң роһий сағламлиғиға өзи җавапкар (Гал. 6:5). Шуңа, у шәхсий үгиниш вә мулаһизә қилиш үчүн вақит чиқириши керәк. Бу униңға Йәһва Худаға болған меһир-муһәббити вә һөрмитини сақлашқа вә хошаллиқ билән йолдишиға бойсунушқа ярдәм бериду.

23. Итаәтчан аялларниң өзлиригә, аилисигә вә җамаәткә қандақ пайдиси бар?

²³ Йәһва Худани яхши көргәнликтин, еригә итаәтчан аял Йәһваниң башчилиқ принципиға әмәл қилиштин баш тартқанларға қариғанда, көпирәк хошаллиқ вә қанаәт тапиду. У йәнә яш қиз-жигитләргә яхши үлгә көрситиду. У пәқәт аилисидила әмәс, бәлки җамаәттиму иллиқ меһир-муһәббәткә вә тинчлиққа толған муһитни бәрпа қилишқа ярдәм бериду (Тит. 2:3—5). Бүгүнки күндә Йәһва Худаға садиқлиқ билән хизмәт қиливатқан аялларниң сани көп (Зәб. 68:11). Мәйли әр яки аял болайли, һәммимизниң җамаәттә муһим роли бар. Келәрки мақалидә, һәр биримизниң шу рольни қандақ орунлалайдиғанлиғимизни көрүп чиқимиз.