Қан фракциялири. Фракцияләр қанниң асасий төрт тәркивий қисмидин — қизил қан данчилири (эритроцитлар), ақ қан данчилири (лейкоцитлар), қан пластинкилири (тромбоцитлар), қан ширнисидин (плазмидин) — бөлүнүп елиниду. Мәсилән, қизил қан данчилириниң тәркивидә гемоглобин ақсили бар. Адәм яки җаниварниң қан ақсилидин тәйярланған дора-дәрмәкләр қан азлиқ кесилиниң еғир түри билән ағрийдиған яки көп қан йоқатқан бемарларни давалаш үчүн қоллинилиду.

90 пайиз судин ибарәт болған қан ширнисиниң тәркивигә һәр түрлүк гормонлар, беорганик тузлар, ферментлар, шундақла минераллар билән қәнт вә башқа озуқлуқ маддилар кириду. Плазмиға шундақла қан уюш амиллири, кесәл билән күришишкә ярдәм беридиған антиҗисимлар вә альбуминға охшаш ақсиллар кириду. Бәзи бемарларға дохтурлар шу ағриққа иммунитети бар адәмләрниң қан ширнисидин елинған гамма-глобулинни қуйиду. Бәзи жуқумлуқ ағриқларни вә хәвплик ишшиқларни давалаш үчүн ақ қан данчилиридин елинған интерферонлар билән интерлейкинлар ишлитилиду.

Мәсиһийләрниң мошундақ давалаш усулиға келишиши тоғра боламду? Муқәддәс китапта бу һәққидә ениқ һечнәрсә ейтилмиған, шу сәвәптин һәрким Худаниң алдида өз вижданиға мувапиқ қарар қилиши керәк. Бәзилири исраиллиқларға берилгән қанунға бенаән, тәндин чиққан қанни «йәргә төкүш»  керәк дәп, қанниң тәркивий қисимлиридин елинған барлиқ кичик маддилардин баш тартиши мүмкин (Қанун шәрһи 12:22—24). Башқилири қанниң өзини яки униң асасий тәркивий қисимлирини рәт қилсиму, қан фракцияси қоллинилидиған давалаш усулиға келишиши мүмкин. Улар қандин елинған фракцияләр әнди бириниң һаятини билдүрмәйду дәп қараштуридиғанду.

Қан фракциялиригә тегишлик қарар қилиштин авал келәрки соалларни қараштуруң: «Қанниң барлиқ фракциялирини рәт қилсам, бәзибир кесәлләргә қарши қоллинилидиған яки қан уюшни күчәйтип, қан еқишни тохтитиши мүмкин тәркивидә қан фракциялири бар дора-дәрмәкләрни рәт қиливатқанлиғимни чүшинимәнму? Қан фракциялирини рәт қилсам яки бәзилирини қоллинишни қарар қилсам, буниң сәвәвини дохтурға чүшәндүрәләймәнму?»

Хирургиялик процедурилар. Буниңға гемодилюция вә реинфузия кириду. Гемодилюция қилинғанда, қанниң еқими тәндин мәхсус қачиларға әвәтилип, қанни көпәйтидиған дора-дәрмәккә алмаштурулиду вә кейин қан тәнгә яңливаштин қайтурулиду. Реинфузия қилинғанда, җараһәтләнгән җайдин яки операция вақтида аққан қан жиғилип, тазилинип яки сүзгүчтин өткүзүлүп, тәнгә қайтурулиду. Мошу усулларни һәрбир дохтур өзичә қоллинидиғанлиқтин, мәсиһий өз дохтуриниң усулини биливелиши керәк.

Бу процедуриларға тегишлик қарар қилғанда өзүңиздин мундақ сорап көрүң: «Тенимдин чиқирилған қанниң еқими бираз  вақитқа тохтитилсиму, уни техи тенимниң бир бөлүги дәп санап, «йәргә төкүшниң» һаҗити йоқ дәп һесаплиғиним үчүн вижданим әйиплимәмду?» (Қанун шәрһи 12:23, 24). «Тиббий процедура вақтида тенимдин чиқирилған қанниң тәркиви өзгәртилип, тенимгә қайтурулса, Муқәддәс китап асасида тәрбийиләнгән вижданим мени азаплимамду? Өз қеним пайдилинилидиған тиббий процедуриларниң һәммә түрлирини рәт қилсам, у чағда қенимни анализға тапшурушни, гемодиализ вә  ясалма қан айлинишни яситишниму рәт қиливатқанлиғимни чүшинимәнму?»

Хирургиялик процедура вақтида қениниң қандақ ишлитилиши һәққидә мәсиһийниң өзи шәхсән қарар қилиши керәк. Бу тенидин азирақ қан елинип (у қандақту бир усуллар билән өзгәртилишиму мүмкин), өзигә яңливаштин қуюлидиған тиббий анализлар вә давалаш усуллириғиму тегишлик.