Қанун шәрһи 28:1—68

28  Әгәр сән Худайиң Йәһва бериватқан йәргә Йордандин өтүп йәткәндә Униң үнини аңлап, Униң барлиқ мән бүгүн саңа ейтиватқан вәсийәтлирини тиришчанлиқ билән орунлайдиған болсаң, у чағда Пәрвәрдигариң Йәһва сени йәрдики барлиқ хәлиқләрдин үстүн қоюду.  Әгәр сән Худайиң Йәһваниң авазини тиңшисаң, сениң бешиңға барлиқ мошу бәрикәтләр келип, орунлиниду.  Сән шәһириңдиму һәм етизиңдиму бәрикәтлик болисән.  Балиятқуюңниң мевисини, йериңниң үнүмини, мелиңниң, йәни буқа-қойлириңниң нәслини бәрикәтләйду.  Севитиң вә хемир болдурулидиған тәңнәң бәрикәтлиниду.  Һәрқандақ ишиң баштин-аяқ бәрикәтлиниду.  Йәһва алдиңда саңа қарши чиқидиған дүшмәнлириңни уҗуқтуриду. Улар саңа қарши бир йол билән чиқип, йәттә йол билән сениңдин қачиду.  Йәһва амбарлириңға бәрикитини әвәтип, қолуңдин өткән һәммә нәрсәңни бәрикәтләйду. Йәһва Тәңриң саңа һәдийә қиливатқан йәрдә сени, сөзсиз, бәрикәтләйду.  Әгәр сән Худайиң Йәһваниң йоллири билән вәсийәтлиригә әмәл қилсаң, Йәһва атилириңға вәдә бәргәндәк, сени Өзигә беғишлиған хәлиқ қилиду. 10  Шуниң билән зиминниң барлиқ хәлиқлири сәндә Йәһваниң исми атиливатқинини көрүп, сениңдин қорқудиған болиду. 11  Йәһва әҗдатлириңға саңа беримән дегән йәрдә молчилиқта һәммә нәрсини бериду: балиятқуюңниң мевисини, мелиңниң нәслини, етизлириңниң үнүмини – Йәһва атилириңға беримән дегән зиминда. 12  Йәһва саңа меһир ғәзниси – асманни өз вақтида йериңгә ямғур яғдурушқа ечип бериду. Шундақла қоллириңниң барлиқ ишлирини бәрикәтләп, мундақ ишни қилип бериду: көплигән хәлиқләргә қәриз берисән, өзәң болсаң қәриз алмайсән. 13  Әгәр сән мән бүгүн вәсийәт қиливатқан Йәһва Рәббиңниң әмирлиригә қулақ селип орунлисаң, Йәһва сени башқиларңин қуйруғи әмәс, бәлки беши қилип қоюду. Сән уларниң астида әмәс, бәлки үстидә болисән. 14  Қараңлар, башқа илаһларға чоқунуп, уларға хизмәт қилип, бүгүн мән силәргә ейтиватқан сөзләрдин оңға яки солға бурулуп кәтмәңлар! 15  Әгәр мән бүгүн силәргә бериватқан Йәһва Худайиңниң сөзлирини тиңшимай, Униң вәсийәтлири билән тохтамлирини әстаидил орунлимисаңлар, төвәнки қарғишлар силәрни тапиду. 16  Сән шәһириңдә һәм етизиңда қарғишқа учрайсән. 17  Севитиң вә хемир болдурулидиған тәңнәң қарғишқа учрайду. 18  Балиятқуюңниң мевиси, йериңниң үнүми, мелиң, йәни буқилириң вә қойлириң нәсли қарғилиниду. 19  Һәрқандақ ишиң баштин аяққичә ләнәткә тутулиду. 20  Йәһва саңа қарғишни, паракәндиликни вә һалакни қолуңдики барлиқ нәрсигә әвәтип, таки сән қирилип кәткичә Уни ташлиғиниң үчүн җазалайду. 21  Йәһва сени мирасқа алидиған йәрдин қоғлиғичә, саңа яриларни чаплап қойиду. 22  Йәһва сени өпкә кесили, бәзгәк, үстүн һарарәт, қизитма, қилич, аптап шамал вә өсүмлүклириңни кесәлләр билән набут қилип, сән қирилип кәткичә улар сени тәқипләйду. 23  Бешиң үстидики асман сениң үчүн мис, аяқ астиңдики йәр төмүр болиду. 24  Ямғурниң орниға Йәһва йериңгә таки сән қирилип түгимигичә топа билән қумни яғдуриду. 25  Дүшмәнлириң алдида Йәһва сени һалак қилиду: уларға қарши бир йол билән чиқисән, улардин болса йәттә йол билән қачисән вә барлиқ падишалиқлар йеригә сени тозутуветиду. 26  Сениң җәсәтлириң самавий қушлар вә йәр һайванлири үчүн озуқ болиду һәм һечким уларни қоғлимайду. 27  Йәһва сени Мисирдики жириңлиқ ярилар, соңи чиқиш кесили, сулуқ ярилар, қичишқақ билән җазалайду вә сән улардин сақаймайсән. 28  Йәһва сени әқлиңдин айрип, кор қилип, жүригиңгә паракәндилик салиду. 29  Сән күндүзи қарғу кәчтә тәмтирәп жүргәндәк жүрисән, йоллириңда һечбир утуқ болмайду вә бесим арқилиқ алдинишқа дучар болисән, һечким сени һимайә қилмайду. 30  Бир қиз билән вәдилишисән, амма уни башқиси зорлайду. Сән өй салисән, лекин униңда яшимайсән. Сән үзүмзарлиқ тикисән, лекин униң билән башқиси пайдилиниду. 31  Буқаңни көз алдиңда сойиду, бирақ сән униңдин йемәйсән, ешигиңни әкетип, қайтуруп бәрмәйду, қойлириң дүшмәнлириңгә берилиду һәм һечким сени қоғдимайду. 32  Оғул-қизлириң башқа хәлиққә берилиду, көзлириң буни көрүп жиғлайду. Сән уларни дайим сеғинисән, амма аҗиз болуп һечнәрсә қилалмайсән. 33  Йериңниң һосулини һәм барлиқ әмгәклириңниң мевисини башқа, сән тонумайдиған хәлиқ йәйду. Сән пәқәт алдинисән һәм қийнилисән. 34  Көзүң көргәндин әқлиңдин адишисән. 35  Йәһва сени тизлириңда һәм теқимлириңда яман ярилар билән җазалайду, сән дава тапалмай, баштин-аяқ җараһәтлинисән. 36  Йәһва сени вә сән үстүңдин қойған падишайиңни сән тонумайдиған вә ата-бовилириң билмәйдиған хәлиққә апириду. Шу йәрдә сән башқа илаһларға, яғач һәм таш бутларға хизмәт қилисән. 37  Шундақ қилип, Йәһва сени апарған җайда сән барлиқ хәлиқләр үчүн күлкә-мәсхирә, чөчүш-дәһшәт вә тәмсил болисән. 38  Уруқни етизиңға көп терисән, лекин аз алисән, чүнки уларни чекәткә йәветиду. 39  Үзүмзарлиқларни тикисән вә уни асрайсән, амма шарап ичмәйсән вә мевилирини жиғмайсән, чүнки уларни қурут йәп кетиду. 40  Зәйтун дәрәқлири барлиқ йәрлириңдә өсиду, лекин униң мейи билән майланмайсән, чүнки зәйтунләр төкүлүп кетиду. 41  Оғул-қизларни туғисән, амма улар сәндә болмайду, чүнки улар әсиргә кетиду. 42  Зиминиңниң барлиқ дәрәқлири һәм һосулиға һәрхил чекәткиләр егә болувалиду. 43  Араңдики мусапир сәндин көтирилип, барғансири үстүнләйду, сән болсаң пәслишип кетисән. 44  Сән униңға әмәс, у саңа қәриз бериду. Сән униң үстидин баш болмай, униң қуйруғи болисән. У болса сениң башчиң болиду. 45  Шундақларчә мәзкүр барлиқ қарғишлар саңа келип, сени қоғлап йетип, әтрапиңни қоршап, саңа етилиду. Йәһва Рәббиңниң авазини тиңшимай, Униң вәсийәтлирини һәм тохтамлирини сақлимиғиниң үчүн, бу қарғишлар сени қирип ташлайду. 46  Бу ләнәтләр сениңдә һәм сениң әвладиңда мәңгү бәлгүләр һәм әскәртмиләр болиду. 47  Булар шуни билдүридуки, сән Худайиң Йәһваға хошаллиқ вә жүригиңниң шатлиғи билән һәммә яхшилиқлар молчилиғида хизмәт қилмидиң. 48  Әнди Йәһва сени әвәткән дүшминиңгә ачарчилиқта, уссузлиқта, ялиңачлиқта вә һәрқандақ йетишмәсликтә хизмәт қилисән. У сениң бойнуңға төмүр боюнтуруқ селип қийнайду. 49  Йәһва саңа йәрниң четидин бүркүттәк учуп келидиған хәлиқни әвәтиду. Сән у хәлиқниң тилини чүшәнмәйсән. 50  У хәлиқ явуз чирайи билән йә қерини һөрмәтләшни билмәйду йә яшни айимайду. 51  У мелиңниң нәслини, йериңниң мевисини йәп, таки сени һалакқа учратмиғичә булаңчилиқ қилип, қара мелиңдин, ушшақ мелиңдин туғулғанни, зәйтун мейиңни, шаравиңни, нениңни қалдурмай талап кетиду. 52  Сән тайинидиған егиз вә мәккәм сепиллириңни бузуп, пүткүл зиминиңдики маканлириңда дүшминиң қисип, вәйран қилиду. Йәһва Худайиң саңа бәргән зиминниң барлиқ шәһәрлиридә у сени қистайду. 53  Шу чағда сән қосиғиңдин чиққан мевиләр, йәни оғул-қизлириңниң гөшини йәйсән. Сени дүшминиң һәртәрәптин қоршавға елип қистиғанда, Йәһва Худайиң саңа һәдийә қилған пәрзәнтлириңни ғиза қилисән. 54  Шу вақитта байлиқта яшиған назук әркиши яман нийәт билән өз бурадәригә, сөйүмлүк аялиға вә қалған балилириға қарайдиған болиду. 55  Өзи истимал қиливатқан балилириниң гөшиниң бирму парчисини һечкимгә бәрмәйду, чүнки бесимда вә қоршавда болуп, униңда һечнәрсә қалмайду. 56  Аялиң сениңдә байлиқта яшап, һәтта паравәнликтин путини йәргә қоймай үгәнгән, берәһим көзи билән йенидики ериға, оғлиға вә қизиға қарайду. 57  Өзи туққан балилирини, һәтта туғутта қарнидин чиққан балиятқу йолдишини йеқинлириға көрсәтмәй, йошурун йәйду. У қоршавда яшап, һәммә нәрсиниң йоқсизчилиғида уларни йәйду. 58  Әгәр мошу китапта йезилған Қанунниң барлиқ сөзлирини орунлашқа тиришмисаң вә Худайиң Йәһваниң шан-шөһрәтлик һәм һәйвәтлик исимидин қорқмисаң, 59  у чағда Йәһва сени вә әвладиңни әҗайип яман ярилар вә дайимий дәһшәтлик ағриқлар билән җазалайду. 60  У саңа сән қорқудиған Мисирниң барлиқ явуз ярилирини қаритиду һәм улар саңа чаплишиду. 61  Барлиқ ушбу Қанун китавида йезилған һәм йезилмиған яра вә кесәлни сени қиривәткичә, Йәһва саңа әвәтиду. 62  Сән Худайимиз Йәһваниң авазини аңлимиғиниң үчүн, көпчилик болуп асмандики юлтузларға охшашниң орниға, сениңдиң азирақ хәлиқ қалиду. 63  Йәһваға силәргә яхшилиқ қилип, силәрни көпәйтиш қанчилик йеқимлиқ болған болса, шуниңдәкла силәрни қириветиш һәм мирасқа бәргән йәрдин қоғлап чиқириш Йәһваға йеқимлиқ болиду. 64  Шуниң билән Йәһва сени барлиқ хәлиқләрниң арисиға чечиветиду. Йәр-зиминниң четигичә сән әҗдатлириң билмигән башқа худаларға, йәни яғач вә таш бутларға хизмәт қилисән. 65  Амма бу хәлиқләрниң арисидиму сән арамлиқ тапалмайсән вә путуңни қойидиған җай болмайду. Амма Йәһва шу җайда саңа титрәйдиған жүрәк, аҗиз көзләрни вә роһ чүшкүнлигини бериду. 66  Һаятиң аран пилдирлап, сән кечә-күндүз өмрүңниң моҗутлиғиға ишәнмәйсән. 67  Қәлбиңниң қорққанлиғида, чүнки сән алдиңда йүз бериватқан нәрсиләрни көрүп дайим әндишидә болуп: “Уһ, һазир кәчқурун болсикән!”— ахшими болса: “Уһ, һазир әтигәнлиги болсикән!”— дәп қахшайсән. 68  Йәһва сени Мисирға кемиләрдә қайтуриду. Мән саңа у йол тоғрилиқ: “Сән бу йолни башқа көрмәйсән”,— дәп ейтқан едим. У йәрдә силәр өзәңларни дүшмәнлириңларға қуллар ретидә сатисиләр, амма һечким силәрни сетивалмайду».

Изаһәтләр