Қанун шәрһи 32:1—52

32  «Асманлар, мениң сөзлиримни тиңшаңлар вә, йәр, сән еғизимдин чиққан сөзгә қулақ сал!  Ямғурдәк тәлиматим ақиду, шәбнәмдәк сөзүм тамчилайду, йеғиндәк гияларға чүшиду вә қаттиқ ямғурдәк кокатқа яғиду.  Йәһваниң исмини җакалаймән, Худайимизға мәдһийә оқуңлар!  У – Қияташ, Униң ишлири мукәммәл вә Униң барлиқ йоллири һәққанийдур. У һәқиқәтниң Тәңридур вә Униңда ялғанчилиқ йоқ, У адил һәм садиқ.  Лекин улар Худаниң алдида бузулуп кәтти, улар әйиплири бойичә Униң пәрзәнтлири әмәс, бәлки улар тәрса һәм етиқат бузғучилардур.  Мошундақ қайтуруватамсиләр Йәһваға, әқилсиз вә адашқан хәлиқ? У сениң Атаң әмәсмеди, сени яратқан һәм сени тәшкилләп чиққан?  Қедимий заманларни есиңларға елиңлар, өткән әвлатларниң күнлири тоғрилиқ мулаһизә қилиңлар. Атаңдин сора, у саңа ейтип бериду, яшанғанлардин сора, улар баян қилиду.  Илаһ хәлиқләргә йәрни бөлүп берип, инсан оғуллирини орунлаштурғанда, шу хәлиқләрниң чәклирини Исраил оғуллирини әстә тутуп, уларниң сани бойичә иш қилғанди.  Сәвәви, Йәһваниң несиви Униң хәлқи, Яқуп Униң мирас қисми еди. 10  Худа уни чөлдә тепип, қайғулуқ һәм явайи җәзиридә баққан еди. Өзиниң көз қаричуғидәк уни авайлап, сақлиған еди. 11  Бүркүт өз җүҗилирини чақирип, угисиниң үстидә қанатлирини йейип, уларни елип пәрваз қилғинидәк, 12  Йәһва Өзиму униңға шундақ ғәмхорлуқ қилди, йенида башқа худа болмиди. 13  У уни зиминниң төригә көтәрди, даланиң мәһсули билән тойғузди, ташниң һәсәли һәм қияташниң мейи билән бақти. 14  Шундақла уларни калиларниң иримчиги вә қойларниң сүти, пахланларниң вә Башанниң семиз қой һәм өшкилириниң ичмейи, әң яхши буғдай билән озуқландурди вә үзүм мевисиниң қени, шарапни, ичкүзди. 15  Йәшурун* буларни йәп сәмәрди вә Исраил гедийип кәтти. Сән сәмирип, май топлап йоғардиң һәм сени яратқан Пәрвәрдигариңни ташлидиң. Шундақ қилип, қутқузулушиңниң Қиятешини тәңситмидиң. 16  Улар ят худалар билән Униң ачиғини кәлтүрди, жиркиничлик бутлири билән Уни ғәзәпләндүрди. 17  Улар Илаһқа әмәс, бәлки хошнилиридин кәлгән, уларниң атилири қорқмиған һәм өзлириму билмәйдиған йеңи худаларға қурбанлиқлирини әкиләтти. 18  Амма саңа һаятлиқ бәргән Қияташни унтуп қалдиң, сени көпәйткән Худайиңни әстә тутмидиң. 19  Йәһва көрүп нәпрәтләнди вә ғәзивидә Өз оғул-қизлирини рәт қилди. 20  Шунда У: «Йүзүмни улардин япимән, шуниң билән уларниң ахирини көримән, чүнки улар бузулған, садақәтмәнлиги йоқ балилардур. 21  Улар Мени һәқиқәтән худа билән әмәс, улар Мени пайдисиз, әрзимәс бутлири билән хапа қилди. Мәнму уларни әрзийдиған хәлиқ әмәс, бәлки надан хәлиқ билән хапа қилимән. 22  Чүнки Мәндә ғәзәп қайниди, таки йәр астидики гөргичә йәрни көйдүрүп, униң һосулини йәп, һәтта тағларниң һулиниму көйдүриду. 23  Уларға қаритип дәртләрни әвәтимән вә оқлиримни уларға етип түгитимән. 24  Улар ачарчилиқ дәрдини тартиду, жиртқуч қушлар вә қизитма ағриқлар уларни һалак қилиду, һайванларниң чишлири вә беғирлиғучиларниң оғиси. 25  Ташқиридин кәлгән қилич балилирини қиритиду, өйлиридә дәһшәт қиз-оғулға, боваққа һәм қериға йепилиду. 26  Мән ейтқан болаттим: “Уларни чечиветимән вә инсанлар арисидин улар һәққидә хатирини йоқитиветимән”. 27  Амма уларниң дүшмәнлириниң сөзидин пәхәс болушум лазим, чүнки улар өзлири һәққидә чоң ойлап, бизниң қолимиз үстүн һәм Йәһва буни қилғини йоқ, биз қилдуқ демәслиги үчүндур. 28  Булар әқлидин адашқан хәлиқ һәм уларниң мәниси йоқ. 29  Аһ, әгәр булар мулаһизә қилишип, бу нәрсә һәққидә ойлиған болуп, ахирини чүшәнсиди! 30  Қандақларчә бирси 1000ни вә иккиси 10 000ни қоғлалатти, әгәр уларниң Һимайичиси болмиған болса вә Йәһва дүшмәнлирини қолиға бәрмигән болса? 31  Чүнки дүшмәнләрниң һимайичиси бизниң Һимайичимиздәк әмәс. Дүшмәнләр өзлири бу тоғрилиқ хуласә чиқарсун. 32  Бу хәлиқниң үзүми Садом үзүм ғолидин вә Гамора етизлиридин. Уларниң йемишлири оғилиқ йемишлар, саплири ачиқтин-ачиқ! 33  Уларниң шарави әҗдиһаларниң дәрғәзиви вә сур иланларниң һалакәт оғиси. 34  Буниң һәммиси Мениңда йошурунған әмәсму? Улар Мениң амбарлиримда әмәсму? 35  Мәндә қисас вә өч елиштур, вақти кәлгәндә уларниң аяқлири тейилип кетиду. Уларниң һалак болидиған күни йеқинлишиватиду, җазаси тәйярдур”. 36  Сәвәви, Йәһва Өз хәлқини сотлайду, Өз бәндилиригә ичини ағритиду, чүнки У уларниң күчиниң йоқиғинини, қалғанлириниң бечарә әһвалини көриду. 37  Шу чағда У: “Қени уларниң худалири, улар ишәнгән қияташлар? 38  Улар қурбанлиқлириниң ичмейини йәп, төкүлмә шараплирини ичкәнләрғу?! Улар туруп силәргә ярдәм бәрсун, силәр үчүн йопуқ болсун! 39  Әнди көрүватқансиләр, бу Мән, Мәндин башқа Худа йоқ! Мән өлтүримән һәм Мән тирилдүримән, Мән ярилаймән һәм Мән сақайтимән. Мениң қолумдин һечким һечқачан һечкимни қутулдуралмайду! 40  Қәсәм билән оң қолумни көтирип: “Әбәттин-әбәт яшаймән! 41  Ярқин қиличимни иштитип, сотимни башлаймән. Дүшмәнлиримдин қисас елип, Мени өч көргәнләргә җазасини беримән. 42  Оқлиримни қанға миләймән вә қиличим әткә тоюп, өлтүрүлгәнләрниң, әсиргә чүшкәнләрниң, дүшмән йетәкчилириниң баш қениға қаниду”,— деди. 43  Башқа хәлиқләрниң кишилири Униң хәлқи билән биллә шатлансун! Чүнки У Өз қуллириниң қени үчүн өч алиду вә дүшмәнлиригә зәрбә бериду. У Өз хәлқиниң йеригә төләм бериду!». 44  Муса мошу нахшини шу күндә йезип, Исраил оғуллирини униңға үгәтти. Муса хәлиққә келип, мәзкүр нахшиниң барлиқ сөзлирини үнлүк авазда ейтип бәрди, униң йенида Нунниң оғли Йәшуа бар еди. 45  Муса ушбу сөзләрни пүткүл Исраилға ейтқанда, 46  шу чағда уларға: «Бүгүн мән силәргә елан қиливатқан барлиқ сөзләрни жүригиңларға селиңлар вә уларни пәрзәнтлириңларға вәсийәт қилиңлар. Улар мошу Қанунниң һәммә сөзлирини орунлашқа күч чиқарсун. 47  Чүнки бу силәр үчүн бош сөзләр әмәс, бәлки бу һаятиңлардур! Бу арқилиқ силәр мирасқа елиш үчүн Йордандин өтүватқан җайда узақ болалайсиләр»,— дәп җекилиди. 48  Шу күнила Йәһва Мусаға: 49  «Мону Абарим теғиға, Йерихаға қарши турған Моаб йеридики Нибо чоққисиға чиққин. У җайдин Мән Исраил оғуллириға бериватқан Қанан зиминиға қариғин. 50  Шу чиққан тағда өлгин вә өз хәлқиңгә акаң Һарун Ор теғида қошулғинидәк, сәнму қошулғин. 51  Сәвәви, силәр Маңа қарши Зин чөлидә, Кадештә Мәриба сулирида Исраил оғуллири арисида гуна қилдиңлар. Силәр уларниң көзичә Мениң муқәддәслигимни намайән қилмидиңлар. 52  Сән алдиңда ятқан пүткүл йәр-зиминни көрисән, амма Мән Исраил оғуллириға һәдийә қиливатқан йәргә кирмәйсән»,— деди.

Изаһәтләр

“Диянәтлик иш қилидиған”дегәнни билдүриду.Исраилниң шәрәплик нами.