مە‌تتا كىتابى 11‏:1‏—30

  • يە‌ھيا پە‌يغە‌مبە‌رنى ماختاش ‏(‏1–‏15‏)‏

  • بىپە‌رۋا كىشىلە‌رنى ئە‌يىبلە‌ش ‏(‏16–‏24‏)‏

  • ئە‌يسانىڭ كە‌متە‌ر كىشىگە رە‌ھىم-‏شە‌پقە‌ت كۆرسىتىدىغان ئاتىسىنى ماختىشى ‏(‏25–‏27‏)‏

  • ئە‌يسانىڭ ئاراملىق بېرىدىغان ئە‌پكىشى ‏(‏28–‏30‏)‏

11  ئە‌يسا 12 شاگىرتىغا يوليورۇ‌ق بېرىپ بولغاندىن كېيىن،‏ باشقا شە‌ھە‌رلە‌رگە بېرىپ،‏ تە‌لىم بېرىش ۋە ۋە‌ز ئېيتىش ئۈچۈن يولغا چىقتى.‏  يە‌ھيا پە‌يغە‌مبە‌ر زىنداندا مە‌سىھنىڭ قىلغان ئىشلىرىنى ئاڭلاپ،‏ ئۆز شاگىرتلىرىنى ئە‌ۋە‌تىپ،‏  ئە‌يسادىن:‏ «كېلىدىغان كىشى سە‌نمۇ ياكى باشقا بىرىنى كۈتۈشىمىز كېرە‌كمۇ؟‏»—‏ دە‌پ سورىدى.‏  ئە‌يسا ئۇ‌لارغا مۇ‌نداق جاۋاب بە‌ردى:‏ «سىلە‌ر بېرىپ،‏ ئاڭلىغان ۋە كۆرگىنىڭلارنى يە‌ھياغا ئېيتىپ بېرىڭلار:‏  ‏‹كورلارنىڭ كۆزلىرى ئېچىلدى،‏ توكۇ‌رلار ماڭالايدىغان بولدى،‏ ماخاۋ كېسىلى بولغانلار ساقايتىلدى*‏،‏ گاسلار ئاڭلىيالايدىغان بولدى،‏ ئۆلۈكلە‌ر تىرىلدۈرۈلدى ۋە كە‌مبە‌غە‌للە‌رگە خۇ‌ش خە‌ۋە‌ر يە‌تكۈزۈلدى›.‏  مە‌ندىن گۇ‌مانلانمىغان كىشى* نە‌قە‌دە‌ر بە‌ختلىكتۇ‌ر».‏  ئۇ‌لار كە‌تكە‌ندىن كېيىن،‏ ئە‌يسا كۆپچىلىككە يە‌ھيا ھە‌ققىدە مۇ‌نداق دېدى:‏ «چۆل-‏باياۋانغا نېمىنى كۆرۈشكە باردىڭلار؟‏ شامالدا يە‌لپۈنۈپ تۇ‌رىدىغان بىر قومۇ‌شنىمۇ؟‏  سىلە‌ر زادى نېمىنى كۆرۈشكە باردىڭلار؟‏ ئېسىل كىيىنگە‌ن بىر ئادە‌منىمۇ؟‏ ئېسىل كىيىنگە‌ن ئادە‌ملە‌ر پادىشاھلارنىڭ سارايلىرىدا بولىدۇ.‏  ئۇ‌نداقتا،‏ نېمە ئۈچۈن چۆل-‏باياۋانغا باردىڭلار؟‏ بىر پە‌يغە‌مبە‌رنى كۆرۈشكە بارغان ئە‌مە‌سمىدىڭلار؟‏ شۇ‌نداق،‏ سىلە‌رگە ئېيتىپ قويايكى،‏ يە‌ھيا بىر پە‌يغە‌مبە‌ر،‏ بىراق ئۇ باشقا بارلىق پە‌يغە‌مبە‌رلە‌ردىن ئۇ‌لۇ‌غدۇ‌ر.‏ 10  مۇ‌قە‌ددە‌س يازمىلاردا بۇ ئادە‌م ھە‌ققىدە:‏ ‹مانا،‏ سېنىڭ ئالدىڭدا ئە‌لچىمنى ئە‌ۋە‌تىۋاتىمە‌ن،‏ ئۇ سە‌ن ئۈچۈن يول ھازىرلايدۇ›،‏—‏ دە‌پ يېزىلغان.‏ 11  سىلە‌رگە ھە‌قنى ئېيتىپ قويايكى،‏ ئىنسانلار ئارىسىدا ئادە‌ملە‌رنى سۇ‌غا چۆمۈلدۈرۈپ يۈرگە‌ن يە‌ھيادىن ئۇ‌لۇ‌غراق كىشى تۇ‌غۇ‌لمىدى،‏ بىراق خۇ‌دا پادىشاھلىقىدىكى* ئە‌ڭ كىچىك بىرى ئۇ‌نىڭدىن ئۇ‌لۇ‌غراقتۇ‌ر.‏ 12  يە‌ھيانىڭ كۈنىدىن تا بۈگۈنكى كۈنگىچە،‏ كىشىلە‌ر خۇ‌دا پادىشاھلىقىغا كىرىشكە ئىنتىلىۋاتىدۇ،‏ پە‌قە‌ت پۈتۈن كۈچى بىلە‌ن تىرىشقانلار بۇ مە‌قسە‌تكە يېتىۋاتىدۇ.‏ 13  چۈنكى،‏ تە‌ۋرات قانۇ‌نى ۋە پە‌يغە‌مبە‌رلە‌رنىڭ يازمىلىرى يە‌ھيا پە‌يغە‌مبە‌رنىڭ زامانىغىچە بېشارە‌ت بە‌رگە‌ن ئىدى.‏ 14  ئە‌گە‌ر سىلە‌ر بۇ‌نى قوبۇ‌ل قىلىشنى خالىساڭلار،‏ بۇ ئادە‌م كىشىلە‌ر كېلىشىنى كۈتۈۋاتقان ئىلياس پە‌يغە‌مبە‌ر.‏ 15  بۇ سۆزنى ئاڭلىغانلار،‏ قۇ‌لىقىڭلاردا چىڭ تۇ‌تۇ‌ڭلار.‏ 16  مە‌ن بۇ بىر ئە‌ۋلاد كىشىلە‌رنى كىمگە ئوخشاتسام بولار؟‏ ئۇ‌لار خۇ‌ددى بازارلاردا ئولتۇ‌رۇ‌ۋېلىپ،‏ باشقا بالىلارنى چاقىرىپ:‏ 17  ‏‹سىلە‌رگە نە‌ي چېلىپ بە‌ردۇ‌ق،‏ ئە‌مما ئۇ‌سسۇ‌لغا چۈشمىدىڭلار،‏ سىلە‌رگە ماتە‌م كۈيىنى ئېيتىپ بە‌ردۇ‌ق،‏ ئە‌مما يىغا-‏زار قىلمىدىڭلار*‏› دە‌يدىغان بالىلارغا ئوخشايدۇ.‏ 18  شۇ‌نىڭغا ئوخشاش،‏ يە‌ھيا كېلىپ،‏ يە ئىچمىدى،‏ يە يېمىدى.‏ بىراق،‏ ئادە‌ملە‌ر:‏ ‹ئۇ‌نىڭغا جىن چاپلىشىپتۇ› دېيىشتى.‏ 19  ئىنسانئوغلى كېلىپ يېدى ۋە ئىچتى.‏ بىراق،‏ ئادە‌ملە‌ر «بۇ ئادە‌م ئاچكۆز ۋە ھاراقكە‌ش،‏ باجگىر ۋە گۇ‌ناھكارلارنىڭ دوستى» دېيىشتى.‏ بىراق،‏ كىشىلە‌ر نېمە دېسە دېسۇ‌ن،‏ دانالىق ئادىل ئىشلىرى بىلە‌ن ئىسپاتلىنىدۇ».‏ 20  ئاندىن كېيىن،‏ ئە‌يسا ئىلگىرى نۇ‌رغۇ‌ن مۆجىزىلە‌رنى كۆرسە‌تكە‌ن شە‌ھە‌رلە‌ردىكى كىشىلە‌ر توۋا قىلمىغاچقا،‏ ئۇ‌لارنى ئە‌يىبلە‌پ مۇ‌نداق دېدى:‏ 21  ‏«ھالىڭلارغا ۋاي،‏ ئە‌ي قورازىنلىقلار!‏ ھالىڭلارغا ۋاي،‏ ئە‌ي بە‌يتسايدالىقلار!‏ چۈنكى،‏ سىلە‌رنىڭ ئاراڭلاردا كۆرسە‌تكە‌ن مۆجىزىلىرىمنى تىر ۋە سىدون خە‌لقىنىڭ ئالدىدا كۆرسە‌تكە‌ن بولسام،‏ ئۇ‌لار ئاللىقاچان ماتە‌م كىيىمى كىيىپ،‏ كۈل ئۈستىدە ئولتۇ‌رۇ‌پ،‏ توۋا قىلغان بولاتتى.‏ 22  لېكىن،‏ سىلە‌رگە ئېيتىپ قويايكى،‏ ھۆكۈم كۈنىدە سىلە‌رنىڭ جازايىڭلارغا قارىغاندا تىر ۋە سىدون خە‌لقىنىڭ جازاسى يېنىكرە‌ك بولىدۇ.‏ 23  ئە‌ي كە‌پە‌رناھۇ‌ملۇ‌قلار!‏ ئاسمانغا چىقماقچىمۇ‌سىلە‌ر؟‏ ياق،‏ گۆرگە* چۈشىسىلە‌ر.‏ چۈنكى،‏ سىلە‌رنىڭ ئاراڭلاردا كۆرسىتىلگە‌ن مۆجىزىلە‌ر سودوم خە‌لقىنىڭ ئالدىدا كۆرسىتىلگە‌ن بولسا،‏ شۇ شە‌ھە‌ر بۈگۈنكى كۈنگىچە مە‌ۋجۇ‌ت بولغان بولاتتى.‏ 24  لېكىن سىلە‌رگە ئېيتىپ قويايكى،‏ ھۆكۈم كۈنىدە سىلە‌رنىڭ جازايىڭلارغا قارىغاندا سودوم خە‌لقىنىڭ جازاسى يېنىكرە‌ك بولىدۇ».‏ 25  شۇ چاغدا،‏ ئە‌يسا مۇ‌نداق دېدى:‏ «ئە‌ي ئاتا،‏ ئاسمان ۋە زېمىننىڭ ئىگىسى!‏ مە‌ن كۆپچىلىكنىڭ ئالدىدا سېنى مە‌دھىيىلە‌يمە‌ن،‏ چۈنكى سە‌ن بۇ ئىشلارنى دانا ۋە بىلىملىك كىشىلە‌ردىن يوشۇ‌رۇ‌پ،‏ كىچىك بالىلاردە‌ك كە‌متە‌ر كىشىلە‌رگە ئاشكارىلىدىڭ.‏ 26  ئە‌ي ئاتا!‏ سە‌ن شۇ‌نداق قىلىشنى لايىق كۆردۈڭ.‏ 27  ئاتام ھە‌ممىنى مېنىڭ قولۇ‌مغا تاپشۇ‌ردى.‏ ئوغۇ‌لنى ئاتىدىن باشقا ھېچكىم ياخشى تونۇ‌مايدۇ.‏ شۇ‌نىڭدە‌ك،‏ ئاتىنى ئوغۇ‌لدىن ۋە ئوغۇ‌ل ئۆزى ئاشكارا قىلىشنى خالىغان كىشىلە‌ردىن باشقا ھېچكىم ياخشى تونۇ‌مايدۇ.‏ 28  ئە‌ي جاپاكە‌شلە‌ر ۋە ئېغىر يۈكنى ئۈستىگە ئالغانلار!‏ ھە‌ممىڭلار يېنىمغا كېلىڭلار ۋە مە‌ن سىلە‌رگە ئاراملىق بېرىمە‌ن.‏ 29  مە‌ن مۇ‌لايىم ۋە كە‌متە‌رمە‌ن،‏ مە‌ن كۆتۈرگە‌ن ئە‌پكە‌شنى* كۆتۈرۈپ،‏ مە‌ندىن ئۆگىنىڭلار.‏ شۇ‌نداق قىلىپ جېنىڭلار ئارام تاپىدۇ.‏ 30  چۈنكى،‏ مېنىڭ ئە‌پكىشىمنى كۆتۈرۈش ئاسان ۋە يۈكۈم ئېغىر ئە‌مە‌س».‏

بەت ئاستى قۇشۇمچە ئىزاھاتلىرى

سۆزمۇ-‏سۆز:‏ «پاكلاندى».‏
سۆزمۇ-‏سۆز:‏ «پۇ‌تلىشىپ كېتىشكە مە‌ندىن سە‌ۋە‌ب ئىزدىمىگە‌ن كىشى».‏
سۆزمۇ-‏سۆز:‏ «ئاسمان پادىشاھلىقىدىكى».‏
سۆزمۇ-‏سۆز:‏ «مە‌يدە‌ڭلارغا ئۇ‌رۇ‌پ قاتتىق ئازابلانمىدىڭلار».‏
گرېكچە:‏ «ھە‌يدىس»؛‏ لۇ‌غە‌تكە قاراڭ.‏
ياكى «بويۇ‌نتۇ‌رۇ‌قنى»؛‏ لۇ‌غە‌تكە قاراڭ.‏