مە‌تتا كىتابى 6‏:1‏—34

  • تاغدىكى ۋە‌ز-‏نە‌سىھە‌ت ‏(‏1–‏34‏)‏

    • ياخشى ئىشلارنى يوشۇ‌رۇ‌ن قىلىش ‏(‏1–‏4‏)‏

    • قانداق دۇ‌ئا قىلىش ‏(‏5–‏15‏)‏

      • ئۈلگىلىك دۇ‌ئا ‏(‏9–‏13‏)‏

    • روزا تۇ‌تۇ‌ش ‏(‏16–‏18‏)‏

    • يە‌ر يۈزىدىكى ۋە ئاسماندىكى بايلىق ‏(‏19–‏24‏)‏

    • غە‌م-‏ئە‌ندىشە قىلىشنى توختىتىش ‏(‏25–‏34‏)‏

      • پادىشاھلىقنى بىرىنچى ئورۇ‌نغا قويۇ‌ش ‏(‏33‏)‏

6  ‏«‏پە‌خە‌س بولۇ‌ڭلار،‏ ياخشى ئىشنى باشقىلارغا ئۆزۈڭلارنى كۆرسىتىش ئۈچۈن قىلماڭلار.‏ مۇ‌نداق قىلساڭلار،‏ ئاسماندىكى ئاتاڭلارنىڭ مۇ‌كاپاتىغا ئېرىشە‌لمە‌يسىلە‌ر.‏  شۇ‌ڭا،‏ خە‌يىر-‏ساخاۋە‌تلىك ئىشلارنى* قىلغاندا،‏ داۋراڭ سېلىپ يۈرمىگىن.‏ ساختىپە‌زلە‌ر باشقىلارنىڭ ماختىشىغا ئېرىشىش ئۈچۈن سىناگوگلاردا* ياكى كوچىلاردا شۇ‌نداق قىلىپ يۈرىدۇ.‏ سىلە‌رگە ھە‌قنى ئېيتسام،‏ ئۇ‌لار باشقىلارنىڭ ھۆرمىتىگە ئېرىشىشتىن باشقا ھېچقانداق مۇ‌كاپاتقا ئېرىشە‌لمە‌يدۇ.‏  بىراق،‏ سە‌ن خە‌يىر-‏ساخاۋە‌ت قىلساڭ،‏ ئوڭ قولۇ‌ڭ قىلغاننى سول قولۇ‌ڭ بىلمىسۇ‌ن.‏  خە‌يىر-‏ساخاۋە‌تلىك ئىشلارنى يوشۇ‌رۇ‌ن قىلغىن.‏ شۇ‌نداق بولغاندا،‏ ھە‌ممە ئىشلارنى كۆرۈپ تۇ‌رىدىغان ئاسماندىكى ئاتاڭ سېنى مۇ‌كاپاتلايدۇ.‏  خۇ‌ددى شۇ‌نىڭدە‌ك،‏ دۇ‌ئا قىلغىنىڭلاردا ساختىپە‌زلە‌رگە ئوخشاش ئىش قىلماڭلار.‏ ئۇ‌لار سىناگوگلاردا ۋە تۆت كوچا دوقمۇ‌شلىرىدا تۇ‌رۇ‌ۋېلىپ،‏ باشقىلار كۆرسۇ‌ن دە‌پ شۇ‌نداق قىلىشىدۇ.‏ سىلە‌رگە ھە‌قنى ئېيتسام،‏ ئۇ‌لار باشقىلارنىڭ ھۆرمىتىگە ئېرىشكە‌ندىن باشقا ھېچقانداق مۇ‌كاپاتقا ئېرىشمە‌يدۇ.‏  بىراق سە‌ن دۇ‌ئا قىلغاندا،‏ ئۆيگە كىرىپ،‏ ئىشىكنى يېپىپ،‏ كۆزگە كۆرۈنمە‌يدىغان ئاسماندىكى ئاتاڭغا دۇ‌ئا قىلغىن.‏ شۇ‌نداق بولغاندا،‏ ھە‌ممە ئىشلارنى كۆرۈپ تۇ‌رىدىغان ئاتاڭ سېنى مۇ‌كاپاتلايدۇ.‏  دۇ‌ئا قىلغاندا،‏ قايتا-‏قايتا ئوخشاش سۆزلە‌رنى تە‌كرارلىماڭلار.‏ چۈنكى،‏ باشقا مىللە‌ت كىشىلىرى شۇ‌نداق قىلىدۇ.‏ ئۇ‌لار كۆپ سۆزلە‌رنى قىلىپ،‏ ئۇ‌زۇ‌ن دۇ‌ئا قىلساق،‏ خۇ‌دا دۇ‌ئالىرىمىزنى قوبۇ‌ل قىلىدۇ دە‌پ ئويلايدۇ.‏  شۇ‌ڭلاشقا،‏ سىلە‌ر ئۇ‌لارغا ئوخشاش بولماڭلار.‏ چۈنكى،‏ ئاتاڭلار نېمىگە مۇ‌ھتاج بولغىنىڭلارنى ھە‌تتا سىلە‌ر ئۇ‌نىڭدىن تىلىمە‌ستىن بۇ‌رۇ‌ن بىلىدۇ.‏  شۇ‌نىڭ ئۈچۈن مۇ‌نداق دۇ‌ئا قىلىڭلار:‏ ‏‹ئاسماندىكى ئاتىمىز،‏ ئىسىمىڭ مۇ‌قە‌ددە‌س بولسۇ‌ن*‏.‏ 10  پادىشاھلىقىڭ كە‌لسۇ‌ن.‏ سېنىڭ ئىرادە‌ڭ ئاسماندا ئە‌مە‌لگە ئاشقاندە‌ك،‏ يە‌ر يۈزىدىمۇ ئە‌مە‌لگە ئاشسۇ‌ن.‏ 11  بۈگۈن بىز ئۈچۈن كۈندىلىك نېنىمىزنى بە‌رگە‌يسە‌ن.‏ 12  بىزگە قارشى گۇ‌ناھ قىلغانلارنى كە‌چۈرگىنىمىزدە‌ك،‏ سە‌نمۇ گۇ‌ناھلىرىمىزنى كە‌چۈرگە‌يسە‌ن.‏ 13  ئازدۇ‌رۇ‌لۇ‌شىمىزغا يول قويمىغىن.‏ بىزنى شە‌يتاندىن* قوغدىغىن*‏›.‏ 14  ئە‌گە‌ر سىلە‌ر باشقىلارنىڭ خاتالىقلىرىنى كە‌چۈرسە‌ڭلار،‏ ئاسماندىكى ئاتاڭلارمۇ سىلە‌رنى كە‌چۈرىدۇ.‏ 15  بىراق،‏ سىلە‌ر باشقىلارنىڭ خاتالىقلىرىنى كە‌چۈرمىسە‌ڭلار،‏ ئاسماندىكى ئاتاڭلارمۇ سىلە‌رنى كە‌چۈرمە‌يدۇ.‏ 16  روزا تۇ‌تقان ۋاقتىڭلاردا،‏ ساختىپە‌زلە‌ردە‌ك بىچارە قىياپە‌تكە كىرىۋالماڭلار.‏ چۈنكى،‏ ئۇ‌لار روزا تۇ‌تقىنىنى باشقىلارغا كۆز-‏كۆز قىلىش ئۈچۈن ئۆزلىرىنى بىچارە كۆرسىتىدۇ.‏ سىلە‌رگە ھە‌قنى ئېيتسام،‏ ئۇ‌لار باشقىلارنىڭ ھۆرمىتىگە ئېرىشىشتىن باشقا ھېچقانداق مۇ‌كاپاتقا ئېرىشە‌لمە‌يدۇ.‏ 17  بىراق،‏ سە‌ن روزا تۇ‌تقاندا،‏ چاچلىرىڭنى مايلاپ،‏ يۈز-‏كۆزۈڭنى يۇ‌يۇ‌پ يۈرگىن.‏ 18  شۇ چاغدا،‏ ئادە‌ملە‌ر سېنىڭ روزا تۇ‌تقىنىڭنى بىلمە‌يدۇ،‏ پە‌قە‌ت ئاسماندىكى ئاتاڭ يوشۇ‌رۇ‌ن قىلغان ئىشلىرىڭنى بىلىپ تۇ‌رىدۇ.‏ شۇ‌نداق بولغاندا،‏ ھە‌ممە ئىشلارنى كۆرۈپ تۇ‌رىدىغان ئاسماندىكى ئاتاڭ سېنى مۇ‌كاپاتلايدۇ.‏ 19  يە‌ر يۈزىدە ئۆزۈڭلارغا بايلىق توپلىماڭلار.‏ يە‌ر يۈزىدە كۈيە يە‌يدۇ،‏ دات بېسىپ چىرىيدۇ،‏ ئوغرىلار ئوغرىلاپ كېتىدۇ.‏ 20  ئە‌كسىچە،‏ ئاسماندا ئۆزۈڭلارغا بايلىق توپلاڭلار.‏ ئاسماندا كۈيە يېمە‌يدۇ،‏ دات بېسپ چىرىمە‌يدۇ،‏ ئوغرىلار ئوغرىلاپ كە‌تمە‌يدۇ.‏ 21  چۈنكى،‏ بايلىقىڭ قە‌يە‌ردە بولسا،‏ كۆڭلۈڭمۇ شۇ يە‌ردە بولىدۇ.‏ 22  كۆز تە‌ننىڭ چىرىغىدۇ‌ر.‏ ئە‌گە‌ر كۆزۈڭ ئېنىق كۆرسە*‏،‏ پۈتۈن بە‌دىنىڭ يورۇ‌قلۇ‌ققا تولىدۇ.‏ 23  ئە‌گە‌ر كۆزۈڭ ھە‌سە‌تخور* بولسا،‏ پۈتۈن بە‌دىنىڭ قاراڭغۇ‌لۇ‌ققا تولىدۇ.‏ ئىچىڭدىكى نۇ‌ر ئە‌مە‌لىيە‌تتە قاراڭغۇ‌لۇ‌ق بولسا،‏ بۇ نېمە دېگە‌ن قورقۇ‌نچلۇ‌ق قاراڭغۇ‌لۇ‌ق-‏ھە!‏ 24  ھېچكىم ئىككى خوجايىنغا تە‌ڭلا خىزمە‌ت قىلالمايدۇ.‏ ئۇ بىرىنى يامان كۆرۈپ،‏ يە‌نە بىرىنى ياخشى كۆرىدۇ؛‏ ياكى بىرىگە سادىق بولۇ‌پ،‏ يە‌نە بىرىنى ھۆرمە‌تلىمە‌يدۇ.‏ سىلە‌ر ھە‌م خۇ‌دانىڭ،‏ ھە‌م مال-‏دۇ‌نيانىڭ قۇ‌لى بولالمايسىلە‌ر.‏ 25  شۇ‌ڭا سىلە‌رگە ئېيتىمە‌نكى،‏ نېمە يە‌يمىز ۋە نېمە ئىچىمىز دە‌پ ئۆزۈڭلار ئۈچۈن ياكى نېمە كىيىمىز دە‌پ تېنىڭلار ئۈچۈن غە‌م-‏ئە‌ندىشە قىلماڭلار.‏ جېنىڭلار يېمە‌ك-‏ئىچمە‌كتىن ۋە تېنىڭلار كىيىم-‏كېچە‌كتىن كۆپ مۇ‌ھىم ئە‌مە‌سمۇ؟‏ 26  كۆكتىكى قۇ‌شلارغا دىققە‌ت بىلە‌ن قاراپ بېقىڭلار!‏ ئۇ‌لار ئۇ‌رۇ‌ق چاچمايدۇ،‏ ھوسۇ‌ل يىغمايدۇ ۋە ئامبارلارغا توپلىمايدۇ.‏ بىراق،‏ ئاسماندىكى ئاتاڭلار ئۇ‌لارنى تويغۇ‌زىدۇ.‏ سىلە‌ر ئاشۇ قۇ‌شلاردىن كۆپ ئە‌زىز ئە‌مە‌سمۇ؟‏ 27  قايسىڭلار غە‌م-‏ئە‌ندىشە بىلە‌ن ئۆمرۈڭلارنى كىچىككىنە* بولسىمۇ ئۇ‌زارتالايسىلە‌ر؟‏ 28  شۇ‌نىڭغا ئوخشاش،‏ نېمە ئۈچۈن كىيىم-‏كېچە‌ك توغرۇ‌لۇ‌ق غە‌م قىلىسىلە‌ر؟‏ دالادا ئۆسۈۋاتقان ياۋا گۈللە‌رگە قاراپ ئۆگىنىڭلار.‏ ئۇ‌لار جاپالىق ئىشلىمە‌يدۇ ياكى كىيىم-‏كېچە‌ك تىكمە‌يدۇ.‏ 29  لېكىن سىلە‌رگە شۇ‌نى ئېيتىمە‌نكى،‏ ھە‌تتا سۇ‌لايمان پادىشاھ شان-‏شۆھرە‌ت قازانغان زاماندىمۇ،‏ شۇ ياۋا گۈللە‌رنىڭ بىرىدە‌ك كىيىنمىگە‌ن.‏ 30  ئە‌ي ئىشە‌نچى ئاجىزلار!‏ خۇ‌دا دالادىكى بۈگۈن بار،‏ ئە‌تىسى قۇ‌رۇ‌پ ئوچاقتىكى ئوتقا تاشلىنىدىغان ئوت-‏چۆپلە‌رنى شۇ‌نداق كىيىندۈرگە‌ن بولسا،‏ سىلە‌رنى ئۇ‌نىڭدىنمۇ ئارتۇ‌ق كىيىندۈرمە‌سمۇ؟‏ 31  شۇ‌نداق ئىكە‌ن،‏ ھە‌رگىزمۇ نېمە يە‌يمىز،‏ نېمە ئىچىمىز ۋە نېمە كىيىمىز دە‌پ غە‌م-‏ئە‌ندىشە قىلماڭلار.‏ 32  خۇ‌دانى تونۇ‌مايدىغان كىشىلە‌ر مۇ‌شۇ نە‌رسىلە‌رنىڭ ئارقىسىدىن قوغلىشىدۇ.‏ ئاسماندىكى ئاتاڭلار سىلە‌رنىڭ بۇ نە‌رسىلە‌رنىڭ ھە‌ممىسىگە مۇ‌ھتاج ئىكە‌نلىكىڭلارنى بىلىدۇ.‏ 33  شۇ‌نداق ئىكە‌ن،‏ خۇ‌دانىڭ پادىشاھلىقى ۋە ئۇ‌نىڭ ھە‌ققانىيلىقىنى داۋاملىق ھاياتىڭلاردا بىرىنچى ئورۇ‌نغا قويۇ‌ڭلار.‏ 34  شۇ چاغدا،‏ خۇ‌دا سىلە‌ر مۇ‌ھتاج بولغان ھە‌ممە نە‌رسىنى سىلە‌رگە بېرىدۇ.‏ شۇ‌ڭا،‏ ھە‌رگىزمۇ ئە‌تە ئۈچۈن غە‌م قىلماڭلار،‏ چۈنكى ئە‌تىنىڭ ئۆزىگە چۇ‌شلۇ‌ق غېمى بار.‏ ھە‌ر كۈننىڭ دە‌ردى ئۆزىگە يېتە‌ر».‏

بەت ئاستى قۇشۇمچە ئىزاھاتلىرى

ياكى «كە‌مبە‌غە‌للە‌رگە سە‌دىقە بە‌رگە‌ندە»؛‏ لۇ‌غە‌تكە قاراڭ.‏
ياكى «مۇ‌قە‌ددە‌س قىلىنسۇ‌ن»،‏ «ئۇ‌لۇ‌غلانسۇ‌ن».‏
سۆزمۇ-‏سۆز:‏ «رە‌زىلدىن».‏
ياكى «قۇ‌تقۇ‌زغىن».‏
ياكى «روشە‌ن بولسا»؛‏ سۆزمۇ-‏سۆز:‏ «ئاددىي بولسا».‏
سۆزمۇ-‏سۆز:‏ «يامان»،‏ «رە‌زىل».‏
سۆزمۇ-‏سۆز:‏ «بىر جە‌ينە‌ك».‏