مەزمۇنغا ئاتلاپ ئۆتۈش

مۇندەرىجىگە ئاتلاپ ئۆتۈش

تە‌رجىمىھال

يە‌ھۋاغا خىزمە‌ت قىلىپ خۇ‌شال ئۆتكە‌ن ھاياتىم

يە‌ھۋاغا خىزمە‌ت قىلىپ خۇ‌شال ئۆتكە‌ن ھاياتىم

مە‌ن 1958-‏يىلى،‏ 18 ياشتا ئىدىم.‏ كانادادىكى بە‌يتە‌لدە خىزمە‌ت قىلىشقا چاقىرىلدىم.‏ تۇ‌نجى قىلغان ئىشىم باسماخانا بىناسىنى سۈپۈرۈپ تازىلاش بولدى.‏ بە‌يتە‌لدە كۈنلىرىم خۇ‌شال-‏خۇ‌رام ئۆتە‌تتى.‏ ئۇ‌زۇ‌ن ئۆتمە‌ي،‏ مە‌ن بېسىلىپ چىققان ژۇ‌رناللارنى كېسىدىغان ماشىنىنى باشقۇ‌رۇ‌شقا تە‌يىنلە‌ندىم.‏ بە‌يتە‌لدە بولغىنىمدىن ئىنتايىن خۇ‌شال ئىدىم.‏

كېيىنكى يىلى،‏ كانادادىكى بە‌يتە‌لدە بىر ئېلان بولدى.‏ جە‌نۇ‌بىي ئافرىقىدىكى بە‌يتە‌ل يېڭى باسما ماشىنىسىنى ئىشقا چۈشۈرۈش ئۈچۈن،‏ پىدائىي ياردە‌مچىلە‌رگە مۇ‌ھتاج بولغان.‏ مە‌ن بېرىشنى خالايدىغانلار تىزىملىكىگە ئىسىمىمنى يازدۇ‌رۇ‌پ قويدۇ‌م ۋە تاللانغانلىقىمنى بىلگە‌ندە بە‌كمۇ ھاياجانلاندىم.‏ كانادا بە‌يتە‌لدىن يە‌نە دېنىس لىچ،‏ بىل ماكلېلان ۋە كېن نوردىنلارمۇ تاللانغان ئىدى.‏ بىزنىڭ ئۇ يە‌ردە ئۇ‌زۇ‌ن ۋاقىت تۇ‌رۇ‌پ قالىدىغانلىقىمىزنى ئېيتتى.‏

ئاپامغا تېلېفون قىلىپ:‏ «ئاپا،‏ ساڭا ئېيتىدىغان خە‌ۋە‌ر بار.‏ مە‌ن جە‌نۇ‌بىي ئافرىقىغا بارماقچى»،‏—‏ دېدىم.‏ ئاپام ئېغىر بېسىق،‏ ئېتىقادى كۈچلۈك ۋە روھىي جە‌ھە‌تتە يېتىلگە‌ن ئايال ئىدى.‏ ئۇ كۆپ سۆزلىمىدى،‏ بىراق ئۇ‌نىڭ مېنى قوللايدىغانلىقىنى بىلە‌تتىم.‏ ئاپام ياكى دادام،‏ ھېچبىرى قارارىمغا قارشى تۇ‌رمايتتى.‏ بىراق،‏ مە‌ن يىراققا كېتىدىغان بولغاچقا،‏ ئۇ‌لارنىڭ كۆڭلى يېرىم بولدى.‏

جە‌نۇ‌بىي ئافرىقىغا ماڭدىم!‏

1959-‏يىلى،‏ كاپىتوۋىندىن جوھاننىس بورگقا پويىزدا سە‌پە‌ر قىلغاندا

2019-‏يىلى،‏ تۆتىمىز 60 يىلدىن كېيىن،‏ جە‌نۇ‌بىي ئافرىقا بە‌يتە‌لدە جە‌م بولدۇ‌ق

بىز ئاۋۋال برۇ‌كلىندىكى بە‌يتە‌لگە باردۇ‌ق.‏ شۇ يە‌ردە تۆتىمىز ئۈچ ئاي باسما ماشىنىسىنى ئىشلىتىشنى ئۆگە‌ندۇ‌ق.‏ كېيىن،‏ بىز يۈك كېمىسىدە جە‌نۇ‌بىي ئافرىقىنىڭ كاپىتوۋىن دېگە‌ن شە‌ھىرىگە باردۇ‌ق.‏ ئە‌مدىلا 20 ياشقا كىرگە‌ن ئىدىم.‏ بىز كە‌چتە كاپىتوۋىندىن پويىزغا ئولتۇ‌رۇ‌پ،‏ جوھاننىس بورگقا سە‌پە‌رگە چىقتۇ‌ق.‏ بۇ سە‌پە‌ر ئۇ‌زاق بولغاچ،‏ بىرىنچى قېتىم يېرىم چۆللۈك رايوندىكى كىچىك شە‌ھە‌ر بازىرى كارۇ‌دا توختىغان ئىدى.‏ ئۇ يە‌ر توپا-‏چاڭ ۋە بە‌ك ئىسسىق جاي ئىدى.‏ بىز تۆتىمىز دېرىزىدىن قاراپ:‏ «بۇ قانداق جايدۇ؟‏»—‏ دە‌پ ھە‌يران قالدۇ‌ق ۋە «يېڭى ۋە‌زىپىمىز قانداق بولاركىن؟‏»—‏ دە‌پ ئە‌نسىرىدۇ‌ق.‏ بىر قانچە يىلدىن كېيىن،‏ شۇ رايونغا قايتا باردۇ‌ق.‏ شۇ گۈزە‌ل شە‌ھە‌ر بازارلىرىنى ۋە خە‌لقلىرىنىڭ تىنچ-‏خاتىرجە‌م تۇ‌رمۇ‌ش كە‌چۈرۈۋاتقانلىقىنى كۆردۇ‌ق.‏

مە‌ن بىر قانچە يىل،‏ «كۈزىتىش مۇ‌نارى» ۋە «ئويغىنىش!‏» ژۇ‌رناللىرىنى بېسىش ئۈچۈن،‏ ھە‌رىپلە‌رنى تىزىپ تە‌ييارلايدىغان ئاجايىپ ۋە مۇ‌رە‌ككە‌پ باسما ماشىنىسىنى باشقۇ‌رۇ‌شقا تە‌يىنلە‌ندىم.‏ جە‌نۇ‌بىي ئافرىقىدىكى بە‌يتە‌لدە،‏ پە‌قە‌ت شۇ يە‌ردىكىلا ئە‌مە‌س،‏ ئافرىقىنىڭ باشقا دۆلە‌تلىرىدىكى كۆپلىگە‌ن تىللاردىكى ژۇ‌رناللارمۇ بېسىپ چىقىرىلاتتى.‏ يېڭى ئايلانما باسما ماشىنىسىنىڭ شۇ‌نچە كۆپ ئىشلارنى ئە‌مە‌لگە ئاشۇ‌رغانلىقى،‏ بىزنى ئىنتايىن خۇ‌شال قىلدى.‏

كېيىنرە‌ك مە‌ن باسماخانا،‏ يۈك توشۇ‌ش ۋە تە‌رجىمە ئىشلىرى قاتارلىق تۈرلۈك ساھە‌لە‌رگە يېتە‌كچىلىك قىلىدىغان بۆلۈمدە ئىشلىدىم.‏ مە‌ن بە‌ك ئالدىراش بولسىمۇ،‏ ئە‌مما ھاياتىم قانائە‌تلىنە‌رلىك ۋە ئە‌ھمىيە‌تلىك ئۆتتى.‏

تويۇ‌م ۋە يېڭى ۋە‌زىپە

1968-‏يىلى،‏ لاۋرا ئىككىمىز مە‌خسۇ‌س پىدائىي ۋە‌ز ئېيتقۇ‌چى بولۇ‌پ خىزمە‌ت ۋاقىت

1968-‏يىلى،‏ مە‌ن بە‌يتە‌لگە يېقىن تۇ‌رىدىغان لاۋرا بوۋېنغا ئۆيلە‌ندىم.‏ ئۇ پىدائىي ۋە‌ز ئېيتقۇ‌چى بولۇ‌پ،‏ يە‌نە تە‌رجىمە بۆلۈمىگە خە‌ت ئۇ‌رۇ‌شقىمۇ ياردە‌م بېرە‌تتى.‏ شۇ زامانلاردا يېڭىدىن توي قىلغانلار بە‌يتە‌لدە خىزمە‌ت قىلالمايتتى.‏ شۇ‌ڭا،‏ بىزنى مە‌خسۇ‌س پىدائىي ۋە‌ز ئېيتقۇ‌چى قىلىپ تە‌يىنلىدى.‏ مە‌ن ئازراق غە‌م قىلدىم.‏ سە‌ۋە‌بى،‏ مە‌ن بە‌يتە‌لدە ئون يىل خىزمە‌ت قىلغاندا،‏ يە‌يدىغان تاماق،‏ ياتىدىغان جايدىن ھېچبىر غېمىم يوق ئىدى.‏ مە‌خسۇ‌س پىدائىي ۋە‌ز ئېيتقۇ‌چىلار ئۈچۈن بېرىلىدىغان پۇ‌ل تۇ‌رمۇ‌شىمىزغا يېتە‌مدۇ،‏ دە‌پ ئويلىدىم.‏ ئە‌گە‌ر بىز تە‌لە‌پ قىلىنغان سائە‌ت،‏ قايتا يولۇ‌قۇ‌ش ۋە ماتېرىياللارنى تارقاتساق،‏ ھە‌ر ئايدا ھە‌ربىرىمىزگە 35 دوللار بېرە‌تتى.‏ شۇ پۇ‌للارنى ئۆي ئىجارىسى،‏ يېمە‌ك-‏ئىچمە‌ك،‏ قاتناش،‏ دوختۇ‌رغا كۆرۈنۈش ۋە باشقا چىقىملارغا يە‌تكۈزۈشىمىز كېرە‌ك ئىدى.‏

بىز ھىندى ئوكيان بويىدىكى دۇ‌ربان دېگە‌ن شە‌ھە‌ردىكى كىچىك توپقا ئە‌ۋە‌تىلدۇ‌ق.‏ ئۇ يە‌ردە ياشايدىغانلار،‏ 1875-‏يىللار ئە‌تراپىدا شېكە‌ر ئىشلە‌پ چىقىرىدىغان زاۋۇ‌تلاردا توختام بىلە‌ن ئىشلە‌شكە كە‌لگە‌ن ھىندىستانلىقلارنىڭ ئە‌ۋلاتلىرى ئىدى.‏ ئۇ‌لار ھازىر باشقا كە‌سىپلە‌ر بىلە‌ن شۇ‌غۇ‌للانسىمۇ،‏ ئە‌مما كارىغا ئوخشاش مىللىي يېمە‌ك-‏ئىچمىكى ۋە باشقا مە‌دە‌نىيە‌ت،‏ ئۆرۈپ-‏ئادە‌تلىرىنى ساقلاپ قالغان.‏ ئۇ‌لار ئىنگلىز تىلىدا سۆزلىگە‌چ،‏ بۇ بىز ئۈچۈن قولايلىق بولدى.‏

مە‌خسۇ‌س پىدائىي ۋە‌ز ئېيتقۇ‌چىلار ھە‌ر ئاي 150 سائە‌ت ۋە‌ز قىلاتتى.‏ شۇ‌ڭا،‏ لاۋرا ئىككىمىز بىرىنچى كۈنى 6 سائە‌ت خىزمە‌ت قىلىشنى پىلانلىدۇ‌ق.‏ ھاۋا بە‌ك ئىسسىق ۋە نە‌م ئىدى.‏ قايتا يولۇ‌قۇ‌ش ۋە مۇ‌قە‌ددە‌س كىتاب ئۆگىنىشىمىز يوق بولغاچ،‏ ئۆيمۇ-‏ئۆي 6 سائە‌ت ۋە‌ز قىلىشىمىز كېرە‌ك ئىدى.‏ ۋە‌ز خىزمە‌تنى باشلىۋە‌تتۇ‌ق،‏ بىراز ۋاقىت ۋە‌ز قىلغاندىن كېيىن،‏ سائە‌تكە قارىسام پە‌قە‌ت 40 مىنۇ‌تلا ئۆتۈپتۇ.‏ «قانداقمۇ 150 سائە‌ت ۋە‌ز قىلارمىزكىن؟‏»—‏ دە‌پ ئويلىدىم.‏

ئۇ‌زۇ‌ن ئۆتمە‌ي،‏ بىز ئۆزۈمىزنى بىر تە‌رتىپكە سالدۇ‌ق.‏ ھە‌ر كۈنى بىز ساندىۋىچلارنى تە‌ييارلاپ،‏ چايدانلىرىمىزغا ئىسسىق شورپا ياكى قە‌ھۋە ئالاتتۇ‌ق.‏ دە‌م ئېلىشقا توغرا كە‌لگە‌ندە،‏ كىچىك ۋولكېسۋاگېن ماشىنىمىزنى دە‌رە‌خنىڭ سايىسىدا توختىتاتتۇ‌ق.‏ ھە‌يران بولغان ئوماق ھىندى بالىلار قېشىمىزغا كېلىپ،‏ بىزگە قاراپ تۇ‌راتتى.‏ بىرقانچە كۈن دە‌سلە‌پكى ئىككى-‏ئۈچ سائە‌تنى ئۆتكۈزگە‌ندىن كېيىن،‏ قالغان ۋاقىتنىڭ تېزلا ئۆتۈپ كېتىدىغانلىقىنى بايقىدۇ‌ق.‏

شۇ رايوندىكى مېھماندوست كىشىلە‌رگە مۇ‌قە‌ددە‌س كىتاب ھە‌قىقە‌تلىرىنى تونۇ‌شتۇ‌رۇ‌ش ئىنتايىن خۇ‌شاللىنارلىق ئىش بولغان!‏ بىز ھىندىلارنىڭ باشقىلارنى ھۆرمە‌تلە‌يدىغان،‏ مېھرىبان ۋە خۇ‌دادىن ئە‌يمىنىدىغان كىشىلە‌ر ئىكە‌نلىكىنى بايقىدۇ‌ق.‏ ئۇ‌لارنىڭ نۇ‌رغۇ‌نلىرى بىز يە‌تكۈزگە‌ن خۇ‌ش خە‌ۋە‌رگە قۇ‌لاق سالدى.‏ ئۇ‌لار يە‌ھۋا خۇ‌دا،‏ ئە‌يسا مە‌سىھ،‏ مۇ‌قە‌ددە‌س كىتاب،‏ كېلە‌چە‌كتىكى تىنچ يېڭى دۇ‌نيا ۋە ئۆلگە‌نلە‌ر ئۈچۈن ئۈمىد ھە‌ققىدە ئۆگىنىشنى ياخشى كۆردى.‏ بىر يىلدىن كېيىن،‏ بىز 20 كىشى مۇ‌قە‌ددە‌س كىتابنى ئۆگە‌ندۇ‌ق.‏ ھە‌ر كۈنى بىر ئائىلە بىلە‌ن مۇ‌قە‌ددە‌س كىتاب ئۆگىنىشىنى ئۆتكۈزە‌تتۇ‌ق.‏ بىر ۋاخ تامىقىمىز ئۇ‌لار بىلە‌ن بولاتتى.‏ بىز بە‌ك خۇ‌شال ئىدۇ‌ق.‏

بىراق ئۇ‌زۇ‌ن ئۆتمە‌ي،‏ بىزگە يە‌نە بىر ۋە‌زىپە تاپشۇ‌رۇ‌لدى.‏ ھىندى ئوكياننىڭ گۈزە‌ل قىرغاقلىرىنى بويلاپ جامائە‌تلە‌رنى زىيارە‌ت قىلىش ئۈچۈن،‏ رايونغا مە‌سئۇ‌ل ئاقساقال بولۇ‌پ تە‌يىنلە‌ندىم.‏ ھە‌ر ھە‌پتە بىز جامائە‌تلە‌رنى زىيارە‌ت قىلىپ،‏ قېرىنداشلارغا ئىلھام بە‌رگە‌ندە،‏ بىر ئائىلىدە مېھمان بولاتتۇ‌ق.‏ بىز ئۇ‌لارنىڭ ئائىلە ئە‌زالىرىدە‌ك بولۇ‌پ،‏ ئۇ‌لارنىڭ بالىلىرى ۋە ئۆي ھايۋانلىرى بىلە‌ن ئويناتتۇ‌ق.‏ ئىككى يىل ۋاقتىمىز ئاجايىپ تېزلا ئۆتۈپ كە‌تتى.‏ ئاندىن تۇ‌يۇ‌قسىز بىر كۈنى ماڭا بە‌يتە‌لدىن تېلېفون قىلىپ،‏ شۇ‌نداق دېدى:‏ «بىز سىلە‌رنىڭ بە‌يتە‌لگە قايتىپ كېلىشىڭلارنى خالايمىز».‏ مە‌ن جاۋابە‌ن:‏ «بىز بۇ يە‌ردە ھە‌قىقە‌تە‌ن خۇ‌شال-‏خورام خىزمە‌ت قىلىۋاتىمىز»،‏—‏ دېدىم.‏ ئە‌لۋە‌تتە بىزنى قە‌يە‌رگە ئە‌ۋە‌تسە،‏ شۇ يە‌رگە بېرىشكە تە‌ييار ئىدۇ‌ق.‏

بە‌يتە‌لگە قايتتۇ‌ق

مېنى بە‌يتە‌لدە خىزمە‌تكە بۆلۈمىگە تە‌يىنلىدى.‏ بۇ بۆلۈمدە روھىي جە‌ھە‌تتىن يېتىلگە‌ن تە‌جرىبىلىك بۇ‌رادە‌رلە‌ر بىلە‌ن ئىشلە‌ش ئىمتىيازىغا ئىگە بولدۇ‌م.‏ شۇ زامانلاردا جامائە‌تلە‌رنى زىيارە‌ت قىلىدىغان ئاقساقال زىيارىتىدىن كېيىن،‏ زىيارە‌ت قىلغان جامائە‌ت توغرۇ‌لۇ‌ق بە‌يتە‌لگە خە‌ت ئە‌ۋە‌تە‌تتى.‏ خىزمە‌ت بۆلۈمى شۇ خە‌تكە ئاساسلىنىپ،‏ شۇ جامائە‌تكە تە‌سە‌للى بېرىدىغان ياكى كۆرسە‌تمە بېرىدىغان بىر خە‌تنى ئە‌ۋە‌تە‌تتى.‏ كاتىپلارنىڭ ئىشلىرى بە‌ك ئېغىر ئىدى.‏ ئۇ‌لار زىيارە‌تچى ئاقساقاللارنىڭ خە‌تلىرىنى كوسو،‏ زۇ‌لۇ ۋە باشقا تىللاردىن ئىنگلىز تىلىغا تە‌رجىمە قىلاتتى.‏ كېيىن،‏ بە‌يتە‌لنىڭ خە‌تلىرىنى ئافرىقا تىللىرىغا تە‌رجىمە قىلاتتى.‏ مە‌ن ئاشۇ جاپالىق ئىشلە‌يدىغان تە‌رجىمانلارغا بە‌ك مىننە‌تدارمە‌ن.‏ ئۇ‌لار مېنىڭ قارا تە‌نلىك ئافرىقىلىق قېرىنداشلىرىمىزنىڭ دۇ‌چ كېلىۋاتقان قىيىنچىلىقلىرىنى چۈشىنىشىمگە ياردە‌م بە‌رگە‌ن.‏

شۇ چاغدا جە‌نۇ‌بىي ئافرىقىلىقلار،‏ يە‌نى ئاق ۋە قارا تە‌نلىكلە‌رنى ئايرىپ باشقۇ‌رىدىغان تۈزۈم ئاستىدا ئىدى.‏ ھە‌ر بىر ئىرىقتىكى كىشىلە‌ر ئۆزلىرىگە بە‌لگىلە‌نگە‌ن رايوندا ياشايتتى،‏ شۇ‌ڭا ئۇ‌لار بىر-‏بىرى بىلە‌ن ئارىلاشمايتتى.‏ قارا تە‌نلىك ئافرىقىلىق قېرىنداشلىرىمىز ئۆز تىللىرىدا سۆزلە‌يتتى،‏ ئۆز تىللىرىدا ۋە‌ز قىلىپ،‏ ئۆز تىلىدىكى جامائە‌تكە قاتنىشاتتى.‏

مە‌ن پە‌قە‌ت ئىنگلىزچە سۆزلە‌يدىغان رايونلاردا خىزمە‌ت قىلغاچ،‏ قارا تە‌نلىك ئافرىقىلىقلارنىڭ مە‌دە‌نىيىتى ۋە ئۆرپ-‏ئادە‌تلىرى توغرۇ‌لۇ‌ق كۆپ نە‌رسىلە‌رنى بىلمە‌يتتىم.‏ قېرىنداشلىرىمىزنىڭ يە‌رلىك ئۆرپ-‏ئادە‌تلىرى ۋە دىنىي ئېتىقادلىرى سە‌ۋە‌بلىك قىيىنچىلىقلارغا دۇ‌چ كېلىدىغانلىقىنى بىلدىم.‏ ئۇ‌لارنىڭ قانچىلىك جاسارە‌تلىك ئىكە‌نلىكىگە ھە‌يران قالاتتىم.‏ ئۇ‌لار مۇ‌قە‌ددە‌س كىتابقا زىت ئۆرپ-‏ئادە‌تلە‌رنى تاشلىغان،‏ ھە‌تتا ئائىلىسى ۋە مە‌ھە‌للىسىدىكىلە‌رنىڭ زىيانكە‌شلىك قىلىدىغانلىقىنى بىلسىمۇ،‏ جىنكە‌شلىك بىلە‌ن باغلىنىشلىق ئۆرپ-‏ئادە‌تلە‌ردىن ۋاز كە‌چكە‌ن.‏ يېزا-‏قىشلاقلاردا نۇ‌رغۇ‌ن ئادە‌ملە‌ر بە‌ك نامرات ۋە ساۋاتسىز بولسىمۇ،‏ ئۇ‌لار مۇ‌قە‌ددە‌س كىتابقا ھۆرمە‌ت كۆرسىتىدۇ.‏

مە‌ن ئىبادە‌ت قىلىش ئە‌ركىنلىكى ۋە بىتە‌رە‌پلىكنى ساقلاشقا مۇ‌ناسىۋە‌تلىك قانۇ‌نىي ئىشلارنى قىلىش ئىمتىيازىغا ئىگە بولدۇ‌م.‏ ياش گۇ‌ۋاھچى بالىلارنىڭ ساداقە‌تمە‌نلىكىنى كۆرۈش،‏ ھە‌قىقە‌تە‌ن كىشىنىڭ ئىمان-‏ئېتىقادىنى كۈچە‌يتىدۇ.‏ ئۇ‌لار دۇ‌ئالارغا قاتنىشىش ۋە دۆلە‌ت شېئىرلىرىنى ئېيتىشنى رە‌ت قىلغاچ،‏ مە‌كتە‌پلە‌ردىن ھە‌يدىلە‌تتى.‏

قېرىنداشلىرىمىز سۋازىلاند دە‌پ ئاتىلىدىغان كىچىك بىر ئافرىقا دۆلىتىدە باشقا بىر قىيىنچىلىقلارغا دۇ‌چ كە‌لدى.‏ پادىشاھ سوبۇ‌زا II ئۆلگە‌ندە،‏ بارلىق پۇ‌قرالار ماتە‌م مۇ‌راسىمىغا قاتنىشىش تە‌لە‌پ قىلىنغان.‏ ئە‌رلە‌ر چاچلىرىنى قىردۇ‌رۋېتىپ،‏ ئاياللار قىسقا كېسىۋېتىشى كېرە‌ك ئىدى.‏ نۇ‌رغۇ‌ن قېرىنداشلىرىمىز ئە‌جدادلىرىغا چوقۇ‌نۇ‌ش بىلە‌ن مۇ‌ناسىۋە‌تلىك ئۆرپ-‏ئادە‌تكە قاتنىشىشنى رە‌ت قىلغىنى ئۈچۈن زىيانكە‌شلىككە ئۇ‌چرىغان.‏ ئۇ‌لارنىڭ يە‌ھۋاغا بولغان ساداقە‌تمە‌نلىكى بىزنى ئىنتايىن خۇ‌شال قىلدى.‏ بىز ئافرىقىلىق قېرىنداشلىرىمىزنىڭ ساداقە‌تمە‌نلىكى ۋە سە‌ۋر-‏تاقىتى ھە‌ققىدە ئاڭلىغاندا،‏ ئىمان-‏ئېتىقادىمىزنى كۈچە‌يدى.‏

باسمىخانىغا قايتىپ كە‌لدىم

1981-‏يىلى مېنى باسمىخانىغا قايتىپ،‏ كومپيۇ‌تېرلاشقان باسما ئۇ‌سۇ‌لىنى تە‌رە‌ققىي قىلدۇ‌رۇ‌شقا ياردە‌م بېرىشكە چاقىردى.‏ بۇ ھاياجانلىق بىر پە‌يت بولغان!‏ باسما ئۇ‌سۇ‌للىرى كۆپ ئۆزگە‌رگە‌ن ئىدى.‏ بىر يە‌رلىك ۋاكالىتە‌ن ساتقۇ‌چى بە‌يتە‌لگە يېڭى بىر باسما ماشىنىسىنى سىناپ كۆرۈشكە بە‌رگە‌ن.‏ نە‌تىجىدە،‏ بىز توققۇ‌ز ئايلانما باسما ماشىنىسىنىڭ ئورنىغا،‏ بە‌ش يېڭى ئە‌ۋلاد باسما ماشىنىسىنى ئالماشتۇ‌ردۇ‌ق.‏ يە‌نە بىر ئايلانما رېزىنكا باسما ماشىنىسىنى قوراشتۇ‌ردۇ‌ق.‏ بۇ باسما ئىشلىرىمىزنى ئىلگىرىكىدىن كۆپ تېزلە‌تتى!‏

كومپيۇ‌تېرلىشىشقا ئە‌گىشىپ،‏ بە‌ت ياساپ باسمىغا تە‌ييارلاش ئۇ‌سۇ‌للىرىنى،‏ يە‌نى كۆپ تىللىق ئېلېكترونلۇ‌ق نە‌شىر سىستېمىسىنى (‏MEPS)‏ ئىجاد قىلدۇ‌ق.‏ كانادا بە‌يتە‌لدىن تۆتىمىز جە‌نۇ‌بىي ئافرىقىغا باسما خىزمىتى ئۈچۈن كە‌لگە‌ندىن ھازىرغىچە باسما ئىشلىرى كۆپ تە‌رە‌ققىي قىلدى (‏يە‌شايا 60:‏17‏)‏.‏ تۆتىمىز ياراتقۇ‌چى يە‌ھۋانى بە‌ك ياخشى كۆرىدىغان پىدائىي ۋە‌ز ئېيتقۇ‌چى قېرىنداشلارغا ئۆيلە‌ندۇ‌ق.‏ ئىلىككىمىز بە‌يتە‌لدە خىزمە‌ت قىلىپ كېلىۋاتىمىز.‏ كېن ۋە دېنىسمۇ بىزگە يېقىن جايدا بالا-‏چاقلىرىنى چوڭ قىلىۋاتىدۇ!‏

بە‌يتە‌لدە قىلىدىغان ئىشلار،‏ يە‌نى نە‌شىر ماتېرىياللىرىمىزنى كۆپلىگە‌ن تىللارغا تە‌رجىمە قىلىش،‏ بېسىپ چىقىرىش ۋە باشقا بە‌يتە‌للە‌رگە ئە‌ۋە‌تىش ئىشلىرى كۆپە‌يدى.‏ يېڭى بىر بە‌يتە‌لگە ئېھتىياجىمىز چۈشتى.‏ بۇ‌رادە‌رلە‌ر جوھاننىس بورگنىڭ غە‌رىبىدە بىر چىرايلىق يە‌رگە بە‌يتە‌لنى سېلىپ،‏ 1987-‏يىلى خۇ‌داغا بېغىشلىدى.‏ شۇ يېڭى بە‌يتە‌لنىڭ قۇ‌رۇ‌لۇ‌شى ۋە نۇ‌رغۇ‌ن يىللار جە‌نۇ‌بىي ئافرىقا بە‌يتە‌ل كومىتېتىدا خىزمە‌ت قىلىش ماڭا زور خۇ‌شاللىق ئېلىپ كە‌لدى!‏

يېڭى ۋە‌زىپىمىز!‏

2001-‏يىلى يېڭىدىن تە‌شكىللە‌نگە‌ن ئا.‏ق.‏ش.‏ بە‌يتە‌ل كومىتېتىغا خىزمە‌تكە تە‌كلىپ قىلىندىم.‏ مە‌ن بۇ‌نىڭغا ھە‌يران قالدىم.‏ گە‌رچە جە‌نۇ‌بىي ئافرىقىدىكى خىزمىتىمىز ۋە دوستلىرىمىزدىن ئايرىلىپ كۆڭلۈمىز يېرىم بولسىمۇ،‏ ئا.‏ق.‏ش بە‌يتە‌ل ئائىلىسىدە يېڭى ھاياتىمىزنى باشلىغىنىمىز ئۈچۈن ھاياجانغا چۆمدۇ‌ق.‏

بىراق،‏ لاۋرانىڭ ياشانغان ئانىسىدىن ئايرىلىپ،‏ يىراق نيۇ-‏يوركقا كېتىشتىن ئە‌نسىرىدۇ‌ق.‏ ئە‌مما،‏ لاۋرانىڭ ئۈچ سىڭلىسى ئاپىسىغا جىسمانىي،‏ ھېس-‏تۇ‌يغۇ ۋە ئىقتىسادىي جە‌ھە‌تتىن ياردە‌م بېرىشكە قوشۇ‌لدى.‏ ئۇ‌لار:‏ «بىز تولۇ‌ق ۋاقىتلىق خىزمە‌ت قىلالمايمىز،‏ بىراق ئانىمىزنىڭ ئېھتىياجلىرىغا كۆڭۈل بۆلسە‌ك،‏ سىلە‌رنىڭ خىزمىتىڭلارنى قىلىشىڭلارغا ياردە‌م بېرە‌لە‌يمىز»،‏—‏ دېگە‌ن.‏ ئۇ‌لارغا چىن قە‌لبىمىزدىن مىننە‌تدار بولدۇ‌ق.‏

خۇ‌ددى لاۋرانىڭ قېرىنداشلىرىدە‌ك،‏ مېنىڭمۇ كانادانىڭ تورونتودا ياشايدىغان ئاكام ۋە ئايالى،‏ تۇ‌ل قالغان ئانامغا غە‌مخورلۇ‌ق قىلدى.‏ شۇ چاغدا ئانام ئۇ‌لار بىلە‌ن يىگىرمە يىلچە بىللە تۇ‌رغان ئىدى.‏ بىز ئۇ‌لارنىڭ كۆرسە‌تكە‌ن مېھىر-‏مۇ‌ھە‌ببىتى ۋە غە‌مخورلۇ‌قى ئۈچۈن بە‌ك مىننە‌تدارمىز.‏ بىز نيۇ-‏يوركقا كېلىپ،‏ ئۇ‌زۇ‌ن ئۆتمە‌ي ئانام ئالە‌مدىن ئۆتتى.‏ شۇ‌نداق مە‌سئۇ‌لىيە‌تنى ئۆز ئۈستىگە ئېلىش ئۈچۈن،‏ تۇ‌رمۇ‌شىدا بە‌زى ئۆزگە‌رتىشلە‌رنى قىلىشقا توغرا كېلىدۇ.‏ شۇ‌نداق قىلىشقا تە‌ييار تۇ‌رغان ئائىلە ئە‌زالىرىنىڭ بولغانلىقى نە‌قە‌دە‌ر زور بىر بە‌رىكە‌ت،‏ ھە!‏

بىر قانچە يىللار ئامېرىكىدىكى بە‌يتە‌لدە،‏ نە‌شىر ماتېرىياللارنى بېسىپ چىقىرىش بىلە‌ن مۇ‌ناسىۋە‌تلىك خىزمە‌تنى قىلدىم.‏ باسما ئىشلىرى زامانىۋىيلاشقان ۋە ئاددىيلاشقان ئىدى.‏ يېقىنقى يىللاردا مە‌ن سېتىۋېلىش بۆلۈمىدە خىزمە‌ت قىلىۋاتىمە‌ن.‏ 20 يىلچە بۇ‌نداق چوڭ بە‌يتە‌لدە ئىشلە‌ش كىشىنى خۇ‌شال قىلىدۇ.‏ ھازىر بۇ يە‌ردە،‏ 5000غا يېقىن بە‌يتە‌ل ئە‌زاسى ۋە 2000چە پىدائىي ياردە‌م بە‌رگۈچىلە‌ر بار.‏

60 يىل ئىلگىرى،‏ مە‌ن بۇ يە‌ردە بولۇ‌شۇ‌منى خىيال قىلىپمۇ باقمىغان.‏ شۇ‌نچە يىللار لاۋرا مېنى پۈتۈن كۈچى بىلە‌ن قوللاپ-‏قۇ‌ۋۋە‌تلىدى.‏ ھاياتىم ھە‌قىقە‌تە‌ن ئە‌ھمىيە‌تلىك ئۆتتى.‏ دۇ‌نيانىڭ جاي-‏جايلىرىدىكى بە‌يتە‌للە‌رنى زىيارە‌ت قىلىشنى ئۆز ئىچىگە ئالغان تۈرلۈك ۋە‌زىپىلىرىمىزنى ۋە بىز بىلە‌ن بىللە خىزمە‌ت قىلغانلارنى قە‌دىرلە‌يمىز.‏ مە‌ن 80 ياشتىن ئاشتىم.‏ ھازىر نۇ‌رغۇ‌ن ياش،‏ ئىقتىدارلىق بۇ‌رادە‌رلە‌ر خىزمە‌تكە تە‌يىنلىنىپ،‏ مېنىڭ خىزمە‌ت يۈكۈم ئازلىدى.‏

زە‌بۇ‌ر يازغۇ‌چىسى مۇ‌نداق دېگە‌ن:‏ «خۇ‌داسى يە‌ھۋا بولغان خە‌لق نە‌قە‌دە‌ر بە‌ختلىك-‏ھە!‏» (‏زە‌بۇ‌ر 33:‏12‏)‏.‏ بۇ سۆزلە‌ر ھە‌قىقە‌تتۇ‌ر!‏ مە‌ن يە‌ھۋانىڭ بە‌ختلىك خە‌لقى بىلە‌ن شاد-‏خۇ‌راملىقتىن بە‌ھرىمە‌ن بولغىنىمغا ھە‌قىقە‌تە‌ن بە‌ك مىننە‌تدارمە‌ن!‏