مەزمۇنغا ئاتلاپ ئۆتۈش

مۇندەرىجىگە ئاتلاپ ئۆتۈش

تە‌رجىمىھال

‏«مە‌ن باشقىلاردىن كۆپ نە‌رسىلە‌رنى ئۆگە‌ندىم»‏

‏«مە‌ن باشقىلاردىن كۆپ نە‌رسىلە‌رنى ئۆگە‌ندىم»‏

ئالجىرىيە تاغلىرىدىكى قاپقاراڭغۇ بىر كېچە ئىدى.‏ فرانسىيە ئارمىيىسىدە ئە‌سكە‌ر ئىدىم.‏ شۇ رايوندا شىددە‌تلىك ئۇ‌رۇ‌ش بولۇ‌ۋاتاتتى.‏ مە‌ن قولۇ‌مدا ئاپتوماتنى تۇ‌تۇ‌پ،‏ يالغۇ‌ز قاراۋۇ‌للۇ‌ق قىلىۋاتاتتىم.‏ تۇ‌يۇ‌قسىز يېقىنلاپ كېلىۋاتقان ئاياق تاۋۇ‌شىنى ئاڭلاپ،‏ قورقۇ‌پ نېمە قىلارىمنى بىلمە‌ي قالدىم.‏ مە‌ن ھېچكىمنى ئۆلتۈرۈشنى ياكى ئۆزۈمنىڭمۇ ئۆلۈپ كېتىشىنى خالىمايتتىم.‏ مە‌ن:‏ «خۇ‌دا!‏ ئاھ،‏ خۇ‌دا!‏»—‏ دە‌پ ۋاقىرىۋە‌تتىم.‏

شۇ كېچىدە يۈز بە‌ر ئىش ھاياتىمنى ئۆزگە‌رتتى،‏ چۈنكى مە‌ن شۇ‌نىڭدىن باشلاپ خۇ‌دانى تونۇ‌شۇ‌شقا ھە‌رىكە‌ت قىلدىم.‏ سىلە‌رگە نېمە ئىش يۈز بە‌رگە‌نلىكىنى سۆزلە‌پ بېرىشتىن ئاۋۋال،‏ خۇ‌دانى ئىزدىشىمگە سە‌ۋە‌ب بولغان بالىلىق چاغلىرىمدىكى ماڭا تە‌سىر قىلغان ئىشلار توغرىسىدا ئېيتىپ بېرە‌ي.‏

دادامدىن ئۆگە‌نگە‌نلىرىم

مە‌ن 1937-‏يىلى،‏ فرانسىيىنىڭ شىمالىدىكى كانچىلىق شە‌ھىرى،‏ گۇ‌ئېسنائىندا تۇ‌غۇ‌لغان.‏ دادام كان ئىشچىسى ئىدى.‏ ئۇ ماڭا ئىشلە‌مچان بولۇ‌شنىڭ مۇ‌ھىملىقىنى ۋە ئادالە‌تسىزلىكنى ئۆچ كۆرۈشنى ئۆگە‌تكە‌ن.‏ كان ئىشچىلىرىنىڭ ئادالە‌تسىزلىككە ئۇ‌چرىغانلىقىنى ۋە خە‌تە‌رلىك شارائىتتا ئىشلە‌ۋاتقانلىقىنى كۆرگە‌چ،‏ ئۇ‌لارغا ياردە‌م بېرىشنى خالىغان.‏ شۇ‌ڭا،‏ دادام كانچىلارنىڭ ھوقۇ‌قىنى قوغداش ئۈچۈن كۈرە‌ش قىلىدىغان تە‌شكىلاتقا قاتناشقان ئىدى.‏ ئۇ يە‌نە شۇ يە‌ردىكى دىنىي يېتە‌كچىلە‌رنىڭ ساختىپە‌زلىكىنى كۆرۈپ،‏ كۆڭلى يېرىم بولغان.‏ شۇ يېتە‌كچىلە‌ر باشقىلارغا قارىغاندا،‏ باياشات تۇ‌رمۇ‌ش كە‌چۈرسىمۇ،‏ ئە‌مما جاپالىق كۈن كە‌چۈرۈۋاتقان كانچىلاردىن تاماق ۋە پۇ‌للارنى سوراپ كېلە‌تتى.‏ دادام شۇ ئۇ‌لارنىڭ قىلىقلىرىدىن بە‌كمۇ يىرگە‌نگە‌چ،‏ مېنى دىنىي تە‌لىم ئېلىشقا ئە‌ۋە‌تمىگە‌ن.‏ مۇ‌نداقچە ئېيتقاندا،‏ بىز ھېچقاچان خۇ‌دا ھە‌ققىدە سۆزلە‌شمىگە‌ن.‏

چوڭ بولۇ‌شىمغا ئە‌گىشىپ،‏ مە‌نمۇ ئادالە‌تسىزلىكنى ئۆچ كۆرۈشكە باشلىدىم.‏ مە‌ن ئادالە‌تسىزلىك دە‌پ قارىغان ئىشلارنىڭ بىرى،‏ فرانسىيىدە چە‌تئە‌للىكلە‌رنى چە‌تكە قېقىپ كە‌مسىتىش ئىدى.‏ مە‌ن كۆچمە‌نلە‌رنىڭ بالىلىرى بىلە‌ن پۇ‌تبول ئويناپ،‏ خۇ‌شال ۋاقىتلارنى ئۆتكۈزە‌تتىم.‏ ئۇ‌نىڭدىن باشقا،‏ مېنىڭ ئاپام فرانسۇ‌ز ئە‌مە‌س،‏ پولە‌ك ئىدى.‏ مە‌ن ھە‌رتۈرلۈك ئىرىقتىكى كىشىلە‌رنىڭ ئىناق ئۆتۈپ،‏ باراۋە‌ر بولۇ‌شىنى ئۈمىد قىلاتتىم.‏

ھايات ھە‌ققىدە چوڭقۇ‌رراق ئويلىنىشقا باشلىدىم

ئە‌سكە‌رلىككە قاتناشقان ۋاقتىم

مېنى 1957-‏يىلى،‏ ھۆكۈمە‌ت ئە‌سكە‌رلىككە ئېلىپ كە‌تكە‌ن.‏ شۇ سە‌ۋە‌ب،‏ مە‌ن دە‌سلە‌پتە ئېتىپ بە‌رگە‌ندە‌ك،‏ قاراڭغۇ كېچىدە ئالجىرىيە تاغلىرىدا بولۇ‌پ قالغان ئىدىم.‏ «خۇ‌دا!‏،‏ ئاھ،‏ خۇ‌دا»،‏—‏ دە‌پ ۋاقىرىۋە‌تكە‌ندىن كېيىن،‏ ئالدىمغا چىققىنى دۈشمە‌ن ئە‌سكىرى بولماستىن،‏ بە‌لكى بىر ياۋا ئېشە‌ك بولغان.‏ يۈرىكىم ئورنىغا چۈشكە‌ن.‏ شۇ ۋە‌قە ۋە ئۇ‌رۇ‌ش مېنى ھايات ھە‌ققىدە چوڭقۇ‌ر ئويلىنىشقا دە‌ۋە‌ت قىلغان.‏ نېمىشقا بىز بۇ يە‌رگە كە‌لدۇ‌ق؟‏ خۇ‌دا بىزگە كۆڭۈل بۆلە‌مدۇ؟‏ قاچان تىنچلىققا ئېرىشىمىز؟‏

كېيىن،‏ مە‌ن ئاتا-‏ئانامنى يوقلاپ بارغاندا،‏ بىر يە‌ھۋا گۇ‌ۋاھچىسىنى ئۇ‌چراتتىم.‏ ئۇ ماڭا كاتولىكلارنىڭ مۇ‌قە‌ددە‌س كىتابىنىڭ بىر فرانسۇ‌زچە تە‌رجىمىسىنى بە‌رگە‌ن ئىدى.‏ ئالجىرىيىگە قايتقىنىمدا،‏ ئۇ‌نى ئوقۇ‌شقا باشلىدىم.‏ ماڭا ئالاھىدە تە‌سىر قىلغىنى،‏ ۋە‌ھىيلە‌ر 21:‏3،‏ 4-‏ئايە‌تلە‌ر بولغان.‏ شۇ ئايە‌تتە:‏ «خۇ‌دانىڭ چېدىرى ئىنسانلار ئارىسىدا بولىدۇ.‏ .‏ .‏ .‏ شۇ چاغدا،‏ خۇ‌دا ئۇ‌لارنىڭ كۆزىدىكى ھە‌ر بىر تامچە ياشنى ئېرتىدۇ ۋە ئۆلۈم يە‌نە بولمايدۇ.‏ نە قايغۇ،‏ نە پە‌رياد ۋە ئازاب-‏ئوقۇ‌بە‌ت باشقا بولمايدۇ».‏ مۇ‌شۇ ئايە‌تلە‌ر مېنى بە‌ك ھە‌يران قالدۇ‌رغان:‏ «ھە‌قىقە‌تە‌ن شۇ‌نداق بولارمۇ؟‏»—‏ دە‌پ ئويلىدىم.‏ شۇ ۋاقىتتا،‏ مە‌ن بولۇ‌پمۇ خۇ‌دا ۋە مۇ‌قە‌ددە‌س كىتاب ھە‌ققىدە ھېچنېمە بىلمە‌يتتىم.‏

1959-‏يىلى ئە‌سكە‌رلىكتىن قايتقاندىن كېيىن،‏ مە‌ن فرانسۇ‌ئا ئىسىملىك بىر گۇ‌ۋاھچىنى ئۇ‌چراتتىم.‏ ئۇ ماڭا مۇ‌قە‌ددە‌س كىتابتىكى نۇ‌رغۇ‌ن ھە‌قىقە‌تلە‌رنى ئۆگە‌تتى.‏ ئۇ مۇ‌قە‌ددە‌س كىتابتىن خۇ‌دانىڭ يە‌ھۋا دېگە‌ن خاس ئىسىمىنى كۆرسىتىپ بە‌ردى (‏زە‌بۇ‌ر 83:‏18‏)‏.‏ فرانسۇ‌ئا يە‌نە يە‌ھۋانىڭ يە‌ر يۈزىدە ئادالە‌تنى ئورنىتىپ،‏ ئۇ‌نى جە‌ننە‌تكە ئايلاندۇ‌رىدىغانلىقى،‏ نە‌تىجىدە ۋە‌ھىيلە‌ر 21:‏3،‏ 4-‏دىكى سۆزلە‌رنى ئە‌مە‌لگە ئاشۇ‌رىدىغانلىقىنى چۈشە‌ندۈرۈپ بە‌ردى.‏

ئاشۇ تە‌لىملە‌رنىڭ مە‌نتىقىگە ئۇ‌يغۇ‌ن بولۇ‌شى قە‌لبىمگە قاتتىق تە‌سىر قىلغان.‏ بىراق،‏ شۇ‌نىڭ بىلە‌ن بىرگە،‏ مە‌ن دىنىي يېتە‌كچىلە‌رگە قاتتىق ئاچچىقلاندىم ۋە ئۇ‌لارنىڭ تە‌لىملىرىنىڭ مۇ‌قە‌ددە‌س كىتابتىن كە‌لمىگە‌نلىكىنى ئە‌يىبلە‌شنى خالىدىم.‏ مە‌ن يە‌نىلا دادامغا ئوخشاش ئوي-‏پىكىردە بولۇ‌پ،‏ ئادالە‌تسىزلىككە قارشى كۈرە‌ش قىلىشنى خالايتتىم.‏ كۈتۈپ ئولتۇ‌رماي،‏ ھازىرلا ھە‌رىكە‌ت قىلىشقا تە‌ييار بولغان ئىدىم.‏

فرانسۇ‌ئا ۋە باشقا يېڭىدىن دوست بولغان گۇ‌ۋاھچىلار ئۆزۈمنى بېسىۋېلىشىمغا ياردە‌م بە‌رگە‌ن.‏ ئۇ‌لار ماڭا،‏ بىزنىڭ خىزمىتىمىز ئە‌يسانىڭ ئە‌گە‌شكۈچىسى سۈپىتىدە باشقىلارنى ھۆكۈم قىلىش ئە‌مە‌س،‏ بە‌لكى خۇ‌دا پادىشاھلىقى ھە‌ققىدىكى خۇ‌ش خە‌ۋە‌ر ئارقىلىق ئۇ‌لارغا ئۈمىد بېرىش،‏ دە‌پ چۈشە‌ندۈردى.‏ ئە‌يسا شۇ‌نداق قىلغان ۋە ئە‌گە‌شكۈچىلىرىنىمۇ شۇ‌نداق قىلىشقا بۇ‌يرىغان (‏مە‌تتا 24:‏14؛‏ لۇ‌قا 4:‏43‏)‏.‏ مە‌نمۇ باشقىلارنىڭ قانداق دىنىي ئېتىقادتا بولۇ‌شىغا قارىماي،‏ مېھرىبانلىق ۋە پە‌م-‏پاراسە‌ت بىلە‌ن ئۇ‌لارغا سۆزلە‌شنى ئۆگىنىشىم كېرە‌ك ئىدى.‏ مۇ‌قە‌ددە‌س كىتاب مۇ‌نداق دە‌يدۇ:‏ «رە‌ببىمىزنىڭ قۇ‌لى جىدە‌ل-‏ماجىرا قىلماي،‏ بە‌لكى ھە‌ممىسىگە مۇ‌لايىم .‏ .‏ .‏ بولۇ‌شى كېرە‌ك».‏—‏2-‏تىموتىي 2:‏24‏.‏

مە‌ن بە‌زى ئۆزگۈرۈشلە‌رنى قىلغاندىن كېيىن،‏ 1959-‏يىلى رايونلۇ‌ق بىر چوڭ يىغىلىشتا يە‌ھۋا گۇ‌ۋاھچىسى سۈپىتىدە چۆمۈلدۈرۈلدۈم.‏ مە‌ن ئۇ يە‌ردە ئانجېلا ئىسىملىك بىر قېرىنداشنى ئۇ‌چراتتىم.‏ ئۇ مېنى ئۆزىگە جە‌لپ قىلىۋالدى.‏ مە‌ن ئۇ قاتنىشىدىغان جامائە‌تكە بېرىپ تۇ‌رۇ‌شقا باشلىدىم ۋە 1960-‏يىلى تويىمىزنى قىلدۇ‌ق.‏ ئۇ ھە‌قىقە‌تە‌ن بىر ئاقكۆڭۈل،‏ تىرىشچان ئايال بولۇ‌پ،‏ ئۇ خۇ‌دا ماڭا بە‌رگە‌ن سوۋغات ئىدى.‏—‏پە‌ند.‏ نە 19:‏14‏.‏

توي كۈنىمىز

دانا ۋە تە‌جرىبىلىك كىشىلە‌ردىن كۆپ نە‌رسىلە‌رنى ئۆگە‌ندىم

ئۇ‌زۇ‌ن يىللار داۋامىدا،‏ مە‌ن دانا ۋە تە‌جرىبىلىك قېرىنداشلاردىن نۇ‌رغۇ‌نلىغان مۇ‌ھىم ساۋاقلارغا ئىگە بولدۇ‌م.‏ شۇ مۇ‌ھىم ساۋاقلاردىن بىرى:‏ بىز ھە‌رقانداق قىيىن بىر ۋە‌زىپىنى مۇ‌ۋە‌پپە‌قىيە‌تلىك ئورۇ‌نلاش ئۈچۈن،‏ چوقۇ‌م كە‌متە‌ر بولۇ‌شىمىز ۋە پە‌ندى-‏نە‌سىھە‌ت 15:‏22-‏دىكى‏:‏ «پىلانلار،‏ .‏ .‏ .‏ مە‌سلىھە‌تچى كۆپ بولسا ئە‌مە‌لگە ئاشار»،‏—‏ دېگە‌ن سۆزلە‌رنى ئە‌مە‌لىي قوللىنىشىمىز كېرە‌ك.‏

1965-‏يىلى،‏ فرانسىيىدە جامائە‌تنى زىيارە‌ت قىلىش خىزمىتىدە

1964-‏يىلى،‏ مە‌ن خۇ‌دانىڭ بۇ نە‌سىھە‌ت سۆزىنىڭ ھە‌ق ئىكە‌نلىكىنى كۆرۈشكە باشلىدىم.‏ شۇ يىلى،‏ مە‌ن ئېتىقادچى قېرىنداشلارنى ئىلھاملاندۇ‌رۇ‌پ،‏ روھىي جە‌ھە‌تتىن مۇ‌ستە‌ھكە‌ملە‌ش ئۈچۈن جامائە‌تلە‌رنى زىيارە‌ت قىلىدىغان ئاقساقال سۈپىتىدە خىزمە‌ت قىلىشقا تە‌يىنلە‌ندىم.‏ شۇ ۋاقىتتا 27 ياشتا بولۇ‌پ،‏ تە‌جرىبە‌م كە‌مچىل بولغاچ،‏ خاتالىقلارنى ئۆتكۈزدۈم.‏ شۇ خاتالىقلىرىمدىن ساۋاقلارنى ئېلىشقا تىرىشتىم.‏ ھە‌ممىدىن مۇ‌ھىمى،‏ مە‌ن قابىلىيە‌تلىك ۋە تە‌جرىبىلىك مە‌سلىھە‌تچىلە‌ردىن نۇ‌رغۇ‌ن قىممە‌تلىك ساۋاقلارغا ئىگە بولدۇ‌م.‏

ئە‌مدىلا جامائە‌تلە‌رنى زىيارە‌ت قىلىشقا باشلىغاندا،‏ يۈز بە‌رگە‌ن بىر ئىش تېخى يادىمدا.‏ پارىژدىكى بىر جامائە‌تنى زىيارە‌ت قىلغاندىن كېيىن،‏ بىر روھىي جە‌ھە‌تتىن يېتىلگە‌ن بۇ‌رادە‌ر،‏ مېنىڭ بىلە‌ن شە‌خسە‌ن پاراڭلىشىشقا ۋاقتىم بار-‏يوقلىقىنى سورىدى.‏ مە‌ن:‏ «ئە‌لۋە‌تتە بار»،‏—‏ دە‌پ جاۋاب بە‌ردىم.‏

ئۇ مە‌ندىن:‏ «لۇ‌ئىس دوختۇ‌ر بىرىنىڭ ئۆيىگە كە‌لسە،‏ ئۇ كىمنى كۆرۈشكە كېلىدۇ؟‏»،‏—‏ دە‌پ سورىدى.‏

مە‌ن:‏ «ئاغرىق كىشىنى»،‏—‏ دېدىم.‏

ئۇ ماڭا مۇ‌نداق دېدى:‏ «توغرا دە‌يسە‌ن،‏ بىراق مە‌ن قارىسام،‏ سە‌ن كۆپىنچە ۋاقتىڭنى جامائە‌تتە روھىي جە‌ھە‌تتىن ساغلام،‏ يە‌نى جامائە‌ت ئاقساقاللىرى بىلە‌ن ئۆتكۈزۈۋاتىسە‌ن.‏ جامائىتىمىزدە يە‌نە نۇ‌رغۇ‌ن روھى چۈشكە‌ن،‏ يېڭىدىن كە‌لگە‌ن ياكى خىجىلچان قېرىنداشلىرىمىز بار.‏ ئە‌گە‌ر سە‌ن ئۇ‌لار بىلە‌ن ۋاقىت ئۆتكۈزسە‌ڭ،‏ ھە‌تتا بىر ۋاق تاماققا ئۆيلىرىگە بارساڭ،‏ ئۇ‌لار بە‌كمۇ مىننە‌تدار بولىدۇ».‏

شۇ بۇ‌رادە‌رنىڭ مە‌سلىھىتى مە‌ن ئۈچۈن بە‌كمۇ قىممە‌تلىك ۋە پايدىلىق نە‌سىھە‌ت بولغان.‏ ئۇ‌نىڭ يە‌ھۋانىڭ پادىلىرى ئۈچۈن كۆرسە‌تكە‌ن مېھىر-‏مۇ‌ھە‌ببىتى قە‌لبىمگە بە‌كمۇ تە‌سىر قىلدى.‏ ئۆز خاتالىقىمنى قوبۇ‌ل قىلىش ماڭا قىيىن بولغان بولسىمۇ،‏ ئە‌مما ئۇ‌نىڭ نە‌سىھىتىنى دە‌رھاللا قوبۇ‌ل قىلدىم.‏ شۇ‌نىڭدە‌ك بۇ‌رادە‌رلە‌ر ئۈچۈن يە‌ھۋاغا بە‌كمۇ مىننە‌تدارمە‌ن.‏

1969 ۋە 1973-‏يىللىرى،‏ پارىژنىڭ كولومبېس رايونىدا ئۆتكۈزۈلگە‌ن ئىككى قېتىملىق خە‌لقئارا چوڭ يىغىلىشتا،‏ مە‌ن يېمە‌ك-‏ئىچمە‌ك بىلە‌ن تە‌مىنلە‌ش بۆلۈمىگە مە‌سئۇ‌ل ئاقساقال بولۇ‌پ تە‌يىنلە‌ندىم.‏ 1973-‏يىلدىكى چوڭ يىغىلىشتا 60000 كىشىگە 5 كۈن تاماق بېرىش كېرە‌ك ئىدى.‏ نېمە قىلارىمنى بىلمە‌ي قالدىم.‏ يە‌نە بىر قېتىم،‏ پە‌ندى-‏نە‌سىھە‌ت 15:‏22-‏ئايە‌تتىكى دانالار بىلە‌ن مە‌سلىھە‌تلىشىش دېگە‌ن سۆزلە‌ر،‏ شۇ ۋە‌زىپىنى مۇ‌ۋە‌پپە‌قىيە‌تلىك ئورۇ‌نلاشقا ياردە‌م بە‌ردى.‏ مە‌ن يېمە‌ك-‏ئىچمە‌ك تىجارىتىدە تە‌جرىبىسى بار روھىي جە‌ھە‌تتىن يېتىلگە‌ن بۇ‌رادە‌رلە‌ردىن مە‌سلىھە‌ت سورىدىم.‏ ئۇ‌لارنىڭ ئارىسىدا:‏ قاسساپلار،‏ سە‌ي-‏كۆكتاتلارنى ئۆستۈرگۈچىلە‌ر،‏ ئاشپە‌زلە‌ر ۋە ئېلىپ-‏ساتقۇ‌چىلار بار ئىدى.‏ بىز بىرلىكتە تاغدە‌ك كۆرۈنگە‌ن ۋە‌زىپىنى ئورۇ‌نلىيالىدۇ‌ق.‏

1973-‏يىلى،‏ ئايالىم بىلە‌ن مە‌ن فرانسىيە بە‌يتە‌لدە خىزمە‌ت قىلىشقا تە‌كلىپ قىلىندۇ‌ق.‏ ماڭا،‏ تۇ‌نجى تاپشۇ‌رۇ‌لغان ۋە‌زىپە يە‌نە چوڭ بىر تاغدە‌ك كۆرۈندى.‏ مە‌ن كىتاب-‏ژۇ‌رناللىرىمىزنى ئافرىقىدىكى دۆلە‌ت،‏ كامېرونغا ئە‌ۋە‌تىشىم كېرە‌ك ئىدى.‏ ئۇ يە‌ردە خىزمىتىمىز 1970—‏1993-‏يىلغىچە مە‌نئىي قىلىنغان.‏ مە‌ن يە‌نە بىر قېتىم قىيىنچىلىقتا نېمە قىلارىمنى بىلمىدىم.‏ فرانسىيىدىكى خىزمە‌تكە مە‌سئۇ‌ل بۇ‌رادە‌ر بە‌لكىم بۇ‌نى بايقىغان.‏ شۇ‌ڭا،‏ ئۇ مېنى ئىلھاملاندۇ‌رۇ‌پ،‏ مۇ‌نداق دېگە‌ن:‏ «كامېروندىكى قېرىنداشلىرىمىز ھە‌قىقە‌تە‌ن روھىي ئوزۇ‌قلۇ‌ققا بە‌كمۇ ئېھتىياجلىق.‏ ئۇ‌لارنى ئاچ قالدۇ‌رمايلى».‏ شۇ‌نداق،‏ بىز ئۇ‌لارنى روھىي ئاچ قويمىدۇ‌ق.‏

1973-‏يىلى،‏ كامېروندىن كە‌لگە‌ن قېرىنداشلار بىلە‌ن نىگېرىيىدە بولغان ئالاھىدە يىغىلىشتىكى ۋاقتىمىز

مە‌ن كامېرون بىلە‌ن چېگرىداش دۆلە‌تلە‌ردىكى ئاقساقاللار بىلە‌ن كۆرۈشۈش ئۈچۈن شۇ دۆلە‌تلە‌رگە بىرنە‌چچە قېتىم سە‌پە‌ر قىلدىم.‏ ئۇ‌لار باتۇ‌ر ۋە دانا كىشىلە‌ر ئىدى.‏ ئۇ‌لار كىتاب-‏ژۇ‌رناللارنى ئە‌ۋە‌تىشىم ئۈچۈن ئاماللارنى تېپىشىمغا ياردە‌م بە‌ردى.‏ شۇ ئارقىلىق كامېروندىكى قېرىنداشلىرىمىز داۋاملىق تۈردە روھىي ئوزۇ‌قلۇ‌قلارغا ئىگە بولدى.‏ يە‌ھۋا كۆرسە‌تكە‌ن تىرىشچانلىقىمىزنى بە‌رىكە‌تلىدى.‏ ئە‌مە‌لىيە‌تتە،‏ ئاشۇ 20 يىلچە ۋاقىت،‏ شۇ زېمىندىكى خۇ‌دانىڭ خە‌لقى ھە‌ر ئايدا چىقىدىغان «كۈزىتىش مۇ‌نارى» ۋە «پادىشاھلىق ۋە‌ز خىزمىتى»،‏ دە‌پ ئاتالغان ئايلىق ۋاراقچىلارنىڭ ھېچبىر سانىنى كە‌م قالدۇ‌رماي تاپشۇ‌رۇ‌ۋالدى.‏

1977-‏يىلى،‏ ئانجېلا ئىككىمىزنىڭ كامېروندىن كە‌لگە‌ن رايونغا مە‌سئۇ‌ل ئاقساقال ۋە ئۇ‌لارنىڭ ئاياللىرى بىلە‌ن بولغان ۋاقتىمىز

سۆيۈملۈك ئايالىمدىن كۆپ نە‌رسىلە‌رنى ئۆگە‌ندىم

بىز ئۇ‌چرىشىشقا باشلىغاندا،‏ مە‌ن ئانجېلانىڭ يە‌ھۋا بىلە‌ن يېقىن مۇ‌ناسىۋە‌ت ئورنىتىشنى مۇ‌ھىم ئورۇ‌نغا قويغانلىقىنى كۆرۈپ يە‌تكە‌ن ئىدىم.‏ شۇ‌ڭا،‏ مە‌ن ئۇ‌نىڭ شۇ ئالاھىدە تە‌رىپىنى توي قىلغاندا تېخىمۇ روشە‌ن كۆردۈم.‏ توي قىلغان كۈنى كە‌چتە،‏ ئۇ مە‌ندىن ئە‌ر-‏ئايال سۈپىتىدە پۈتۈن كۈچىمىز بىلە‌ن يە‌ھۋاغا خىزمە‌ت قىلىش ھە‌ققىدە دۇ‌ئا قىلىشنى سورىغان.‏ يە‌ھۋا شۇ دۇ‌ئالىرىمىزغا جاۋاب بە‌ردى.‏

ئانجېلا مېنىڭ يە‌ھۋاغا كۆپرە‌ك تايىنىشىمغا ياردە‌م بە‌رگە‌ن.‏ مە‌سىلە‌ن،‏ 1973-‏يىلى بە‌يتە‌لگە چاقىرىلغاندا،‏ مە‌ن ئىككىلىنىپ قالغان،‏ سە‌ۋە‌بى جامائە‌تلە‌رنى زىيارە‌ت قىلىش خىزمىتىنى بە‌كمۇ ياخشى كۆرە‌تتىم.‏ بىراق،‏ ئانجېلا مېنى ئە‌سكە‌رتىپ،‏ يە‌ھۋاغا ئۆزۈمىزنى بېغىشلىغان ئىكە‌نمىز،‏ يە‌ھۋانىڭ تە‌شكىلاتى بىزدىن نېمىنى تە‌لە‌پ قىلسا،‏ شۇ‌نى قىلىشىمىز كېرە‌كلىكىنى ئېسىمگە سالدى (‏ئىبرانىي.‏ 13:‏17‏)‏.‏ مە‌ن ئۇ‌نىڭ سۆزلىرىگە پۈتۈنلە‌ي قوشۇ‌لدۇ‌م.‏ شۇ‌ڭا،‏ بە‌يتە‌لگە باردۇ‌ق.‏ ئايالىم يە‌ھۋانى بە‌كمۇ ياخشى كۆرىدىغان،‏ غە‌رە‌ز ئۇ‌قىدىغان،‏ ئە‌قىللىق ئايال ئىدى.‏ ئۇ‌نىڭ شۇ سۈپە‌تلىرى نىكاھ رىشتىمىزنى كۈچە‌يتكە‌ن ۋە ئۇ‌زۇ‌ن يىللار بىللە ياشاش جە‌ريانىدا توغرا قارارلارنى چىقىرىشىمىزغا ياردە‌م بە‌رگە‌ن.‏

ئايالىم ئانجېلا بىلە‌ن فرانسىيە بە‌يتە‌لنىڭ باغچىسىدا

ھازىر ياشىنىپ قالدۇ‌ق،‏ ئە‌مما ئايالىم ئانجېلا داۋاملىق ماڭا كۆيۈنۈپ،‏ مېنى قوللاپ-‏قۇ‌ۋۋە‌تلە‌يدۇ.‏ مە‌سىلە‌ن،‏ ئىلاھىي تە‌لىم-‏تە‌ربىيىلە‌رنى ئېلىش ئۈچۈن ئېچىلغان مە‌كتە‌پلە‌رنىڭ كۆپىنچىسى ئىنگلىز تىلىدا بولغاچ،‏ ئانجېلا ۋە مە‌ن ئىنگلىز تىلىمىزنى ياخشىلاش ئۈچۈن تىرىشچانلىق كۆرسىتىشكە باشلىدۇ‌ق.‏ شۇ‌ڭا،‏ ھە‌تتا 70 ياشتىن ئاشقان بولساقمۇ،‏ ئىنگلىز تىلىدىكى جامائە‌تكە قاتناشتۇ‌ق.‏ مە‌ن بە‌يتە‌ل كېڭىشىدە خىزمە‌ت قىلغاچ،‏ باشقا بىر تىلنى ئۆگىنىش ئۈچۈن ۋاقىت تېپىش بە‌كمۇ قىيىن بولغان.‏ بىراق،‏ ئانجېلا ئىككىمىز بىر-‏بىرىمىزگە ياردە‌م بە‌ردۇ‌ق.‏ ھازىر 80 ياشقا كە‌لدۇ‌ق.‏ بىز جامائە‌ت يىغىلىشلىرىغا ئىنگلىزچە ۋە فرانسۇ‌زچە ئىككى تىلدا تە‌ييارلىق قىلىۋاتىمىز.‏ يە‌نە جامائە‌ت يىغىلىشى ۋە ۋە‌ز خىزمىتىدە ئۆز ھە‌سسىمىزنى قوشۇ‌ش ئۈچۈن،‏ كۈچىمىزنىڭ يېتىشىچە تىرىشىۋاتىمىز.‏ يە‌ھۋا ئىنگلىزچە ئۆگىنىشتە كۆرسە‌تكە‌ن تىرىشچانلىقىمىزنى بە‌رىكە‌تلىدى.‏

2017-‏يىلى،‏ بىز ئاجايىپ بە‌رىكە‌تكە ئىگە بولدۇ‌ق.‏ ئانجېلا بىلە‌ن مە‌ن نيۇ-‏يوركتىكى،‏ كۈزىتىش مۇ‌نارى تە‌لىم-‏تە‌ربىيە مە‌ركىزى بولغان پە‌تتېرسوندا،‏ بە‌يتە‌ل كېڭىشى ئە‌زالىرى ۋە ئۇ‌لارنىڭ ئاياللىرى قاتنىشىدىغان مە‌كتە‌پكە بېرىش ئىمتىيازىغا ئىگە بولدۇ‌ق.‏

يە‌ھۋا ھە‌قىقە‌تە‌ن ئۇ‌لۇ‌غ ئۇ‌ستاز (‏يە‌شايا 30:‏20‏)‏.‏ شۇ‌ڭا،‏ ئۇ‌نىڭ خە‌لقى بولغان بىز،‏ مە‌يلى ياش ۋە ياشانغان بولايلى،‏ ئە‌ڭ ياخشى تە‌لىم-‏تە‌ربىيىگە ئېرىشىش پۇ‌رسىتىمىز بار.‏ بۇ ھە‌يران قالارلىق ئە‌مە‌س!‏ (‏تە‌كرار.‏ قا 4:‏5—‏8‏)‏ ئۇ‌نىڭدىن باشقا،‏ مە‌ن يە‌ھۋا ۋە تە‌جرىبىلىك بۇ‌رادە‌ر-‏قېرىنداشلارغا قۇ‌لاق سالغان ياشلارنىڭ روھىي جە‌ھە‌تتىن يېتىلگە‌ن بىر خۇ‌دا خىزمە‌تچىسى بولالايدىغانلىقىنى كۆرۈپ يە‌تتىم.‏ پە‌ندى-‏نە‌سىھە‌ت 9:‏9-‏ئايە‌تتىكى‏،‏ «دانا كىشىگە تە‌لىم بە‌ر،‏ ئۇ تېخىمۇ دانىشمە‌ن بولار.‏ ھە‌ققانىي ئادە‌مگە ئۆگە‌ت،‏ ئۇ‌نىڭ بىلىمى ئاشار»،‏—‏ دېگە‌ن سۆزلە‌ر بىز ئۈچۈن ياخشى ئە‌سكە‌رتىشتۇ‌ر.‏

ئارىلاپ-‏ئارىلاپ،‏ 60 يىل بۇ‌رۇ‌نقى ئالجىرىيە تاغلىرىدىكى شۇ قورقۇ‌نچلۇ‌ق كېچە ھە‌ققىدە ئويلىنىپ قالىمە‌ن.‏ بۈگۈنكىدە‌ك گۈزە‌ل تۇ‌رمۇ‌ش كە‌چۈرىدىغانلىقىم شۇ كېچىسى خىيالىمغا كىرىپ چىقمىغانىدى.‏ مە‌ن باشقىلاردىن نۇ‌رغۇ‌ن نە‌رسىلە‌رنى ئۆگە‌ندىم.‏ يە‌ھۋا ھە‌قىقە‌تە‌ن ئايالىم ئانجېلا ئىككىمىزنى مە‌نىلىك ۋە قانائە‌تلىنە‌رلىك ھاياتقا ئېرىشتۈردى.‏ شۇ‌ڭا،‏ بىز ئاسماندىكى ئاتىمىز ۋە ئۇ‌نى ياخشى كۆرىدىغان،‏ دانا،‏ تە‌جرىبىلىك قېرىنداشلىرىمىزدىن ئۆگىنىشنى ھە‌رگىزمۇ توختاتماسلىقنى قارا قىلدۇ‌ق.‏