مۇقەددەس روھ، ئۇ نېمە؟
مۇقەددەس كىتابتىكى جاۋاب
مۇقەددەس روھ — بۇ خۇدانىڭ قوللىنىدىغان كۈچ-قۇدرىتى ياكى ھەرىكەت كۈچى (مىكا 3:8؛ لۇقا 1:35). خۇدا ئۆز ئىرادىسىنى ئەمەلگە ئاشۇرۇش ئۈچۈن بۇ روھنى ھەرقانداق يەرگە ئەۋەتىدۇ (زەبۇر 104:30؛ 139:7).
مۇقەددەس كىتابتا ئىبرانىي سۆزى «رۇئاخ» ۋە گرېك سۆزى «پنېۋما» «روھ» دەپ تەرجىمە قىلىنغان. كۆپىنچە بۇ سۆزلەر خۇدانىڭ ھەرىكەت كۈچى ياكى مۇقەددەس روھىنى كۆرسىتىدۇ (يارىتىلىش 1:2). ئەمما، مۇقەددەس كىتابتا بۇ سۆزلەرنى باشقا مەنىدىمۇ ئىشلىتىدۇ:
نەپەس (ھاباققۇق 2:19؛ ۋەھىي 13:15).
شامال (يارىتىلىش 8:1؛ يۇھاننا 3:8).
تىرىك مەۋجۇداتلارنىڭ ھاياتىي كۈچى (ئايۇپ 34:14، 15).
ئىنساننىڭ ئوي-پىكىر قىلىش تەرزى ياكى كۆزقارىشى (سانلار 14:24).
روھىي شەخس، شۇ جۈملىدىن خۇدا ۋە پەرىشتىلەر (پادىشاھلار 1-يازما 22:21؛ يۇھاننا 4:24).
بۇ چۈشەنچىلەرنىڭ ھەممىسىنى ئىنسان كۆزى بىلەن كۆرەلمەيدۇ، لېكىن ئۇلارنىڭ كۆزگە كۆرۈنىدىغان تەسىرىنى كۆرەلەيدۇ. خۇددى شۇنىڭغا ئوخشاش، خۇدانىڭ روھى «شامال كەبى كۆزگە كۆرۈنمەيدۇ، تېنى يوق ۋە ئۇ قۇدرەتلىك» (”An Expository Dictionary of New Testament Words, by W. E. Vine”).
بۇنىڭدىن تاشقىرى، مۇقەددەس كىتابتا خۇدانىڭ مۇقەددەس روھىنى ئۇنىڭ قوللىرى ياكى بارماقلىرى سۈپىتىدە تىلغا ئېلىنغان (زەبۇر 8:3؛ 19:1؛ لۇقا 11:20؛ مەتتا 12:28-نى سېلىشتۇرۇڭ). ھۈنەرۋەن بىر ئىشنى قىلىش ئۈچۈن قوللىرى ۋە بارماقلىرىنى ئىشلەتكەندەك، خۇدامۇ تۆۋەندىكى ئىشلارنى ئەمەلگە ئاشۇرۇش ئۈچۈن مۇقەددەس روھنى ئىشلەتكەن:
كائىناتنى ياراتقاندا (زەبۇر 33:6؛ يەشايا 66:1، 2).
مۇقەددەس كىتابنى يازدۇرغاندا (پېترۇسنىڭ 2-خېتى 1:20، 21).
قەدىمدە خىزمەتچىلىرى مۆجىزە كۆرسەتكەندە ۋە قىزغىنلىق بىلەن ۋەز قىلغاندا (لۇقا 4:18؛ ئەلچىلەر 1:8؛ كورىنتلىقلارغا 1-خەت 12:4—11).
خۇداغا بويسۇنىدىغان كىشىلەر ئېسىل پەزىلەتلەرنى كۆرسەتكەندە (گالاتىيالىقلارغا 5:22، 23).
مۇقەددەس روھ شەخس ئەمەس
مۇقەددەس كىتابتا، خۇدانىڭ مۇقەددەس روھى ئۇنىڭ «قوللىرى»، «بارماقلىرى» ياكى «نەپىسى» سۈپىتىدە تىلغا ئېلىنغانلىقى، شۇ روھنىڭ شەخس ئىكەنلىكىنى بىلدۈرمەيدۇ (چىقىش 15:8، 10). ھۈنەرۋەننىڭ قوللىرى، ئۇنىڭ ئەقلى ۋە تېنىدىن مۇستەقىل ھالدا ھەرىكەت قىلالمايدۇ. شۇنىڭغا ئوخشاش، مۇقەددەس روھمۇ پەقەت خۇدانىڭ يېتەكلىشى بويىچە ھەرىكەت قىلىدۇ (لۇقا 11:13). شۇنىڭدەك يەنە مۇقەددەس كىتابتا خۇدانىڭ روھى سۇ بىلەن سېلىشتۇرۇلغان ۋە ئىمان-ئېتىقاد ھەمدە بىلىمگە ئوخشاش چۈشەنچىلەر بىلەن باغلىنىشى بولغان. بۇلارنىڭ ھەممىسى مۇقەددەس روھنىڭ شەخس ئەمەسلىكىنى كۆرسىتىدۇ (يەشايا 44:3؛ ئەلچىلەر 6:5؛ كورىنتلىقلارغا 2-خەت 6:6).
مۇقەددەس كىتاب، خۇدانىڭ ئىسىمى يەھۋا ۋە ئوغلىنىڭ ئىسىمى ئەيسا ئىكەنلىكىنى ئېيتىپ بېرىدۇ بىراق، مۇقەددەس كىتابنىڭ ھېچ يېرىدە مۇقەددەس روھقا ئىسىم بېرىلگەنلىكى يېزىلمىغان (يەشايا 42:8؛ لۇقا 1:31). مەسىھ ئەگەشكۈچىسى ئىستىپان چالما-كېسەك قىلىنىپ، ئازاب چەككەندە، مۆجىزىۋىي ۋەھىيلىك كۆرۈنۈش كۆز ئالدىغا كېلىپ، ئاسماندا ئۈچ شەخسنى ئەمەس، بەلكى پەقەت ئىككى شەخسنىلا كۆرگەن. مۇقەددەس كىتابتا، شۇ توغرۇلۇق مۇنداق دەپ يېزىلغان: «مۇقەددەس روھقا چۆمگەن ئىستىپان بولسا، كۆزلىرىنى كۆككە تىكىپ، خۇدانىڭ پارلاق نۇرىنى ۋە ئۇنىڭ ئوڭ يېنىدا تۇرغان ھەزرىتى ئەيسانى كۆردى» (ئەلچىلەر 7:55). مۇقەددەس روھ، يەنى خۇدانىڭ ھەرىكەت كۈچى ئىستىپانغا بۇ ۋەھىينى كۆرۈشكە ياردەم قىلغان.
مۇقەددەس روھ ھەققىدىكى ناتوغرا پىكىرلەر
ناتوغرا پىكىر: مۇقەددەس كىتابنىڭ بەزىبىر تەرجىمىسىدىكى يۇھاننانىڭ 1-خېتى 5:7، 8-ئايەتلەرگە ئاساسلانغاندا، مۇقەددەس روھ شەخس ۋە ئۈچ بىرلىكنىڭ بىر قىسمى.
ھەقىقەت: مۇقەددەس كىتاب بەزىبىر تەرجىمىسىدە يۇھاننانىڭ 1-خېتى 5:7-ئايەت مۇنداق دەپ تەرجىمە قىلىنغان: « . . . ئاسماندا ئاتا، سۆز ۋە مۇقەددەس روھ بار؛ ۋە ئۇلار ئۈچى بىرلىكتۇر». بىراق، تەتقىقاتچىلار ئەلچى يۇھاننانىڭ بۇ سۆزلەرنى يازمىغانلىقىنى ئېنىقلىغان. شۇڭا، ئۇلار مۇقەددەس كىتابقا تەۋە ئەمەس. پروفېسسور برۇس . مېتسگېر مۇنداق دەپ يازغان: «بۇ سۆزلەر ئويدۇرۇپ چىقىلغان يالغانچىلىق ۋە چوقۇم يېڭى ئەھدىدە بولماسلىقى كېرەك» (”A Textual Commentary on the Greek New Testament”).
ناتوغرا پىكىر: مۇقەددەس كىتاب مۇقەددەس روھنى جانلاندۇرۇپ كۆرسىتىدۇ، شۇڭا بۇ ئۇنىڭ شەخس ئىكەنلىكىنى ئىسپاتلايدۇ.
ھەقىقەت: مۇقەددەس كىتابتا بەزىدە مۇقەددەس روھ جانلاندۇرۇپ كۆرسىتىلگەن. مەسىلەن، ئەيسا مۇقەددەس روھنىڭ ياردەمچى سۈپىتىدە گۇۋاھلىق بېرىدىغانلىقى، يېتەكلەيدىغانلىقى، سۆزلەيدىغانلىقى، ئاڭلايدىغانلىقى، جازالايدىغانلىقى، ئۇلۇغلايدىغانلىقىنى ئېيتقان (يۇھاننا 16:7—15). لېكىن، بۇ ئۇنىڭ شەخس ئىكەنلىكىنى ئىسپاتلىمايدۇ. مۇقەددەس كىتابتا شۇنىڭغا ئوخشاش دانالىق، ئۆلۈم ۋە گۇناھ جانلاندۇرۇلۇپ كۆرسىتىلگەن (مەتتا 11:19؛ لۇقا 7:35؛ رىملىقلارغا 7:8، 11).
مەسىلەن، دانالىقنىڭ «ئىشلىرى» بارلىقى ۋە گۇناھ ئازدۇرىدىغانلىقى، ئۆلۈمگە دۇچار قىلىدىغانلىقى ۋە ھەرتۈرلۈك يامان ھەۋەسلەرنى قوزغايدىغانلىقى ھەققىدە ئېيتىلغان.
ناتوغرا پىكىر: مۇقەددەس روھ نامى بىلەن چۆمۈلدۈرۈش ئۇنىڭ شەخس ئىكەنلىكىنى ئىسپاتلايدۇ.
ھەقىقەت: مۇقەددەس كىتابتا بەزىدە كىمدۇ-بىرسىنىڭ كۈچ ياكى ھوقۇققا ئىگە بولغانلىقىنى كۆرسىتىش ئۈچۈن نام ياكى ئىسىم سۆزى قوللىنىدۇ (تەكرار قانۇن 18:5، 19—22؛ ئەستېر 8:10). بۇ بەزىدە تىلدا ئىپادىلەنگەن «قانۇن نامى بىلەن» ياكى «قانۇن نامىدىن» سۆز-ئىبارىلەرگە ئوخشاش. بىراق، بۇ سۆزلەر قانۇننىڭ شەخس ئىكەنلىكىنى بىلدۈرمەيدۇ (مەتتا 28:19).
ناتوغرا پىكىر: ئەيسانىڭ ئەلچىلىرى ۋە باشقا ئەگەشكۈچىلىرى مۇقەددەس روھنىڭ شەخس ئىكەنلىكىگە ئىشەنگەن.
ھەقىقەت: نە مۇقەددەس كىتاب، نە تارىخ بۇنى تەستىقلىمايدۇ. برىتانىكا قامۇسىدا مۇنداق دەپ چۈشەندۈرۈلگەن: «مۇقەددەس روھ ئالاھىدە ئىلاھىي شەخس ئىكەنلىكى ھەققىدىكى چۈشەنچە، مىلادى 381-يىلى كونستانتىنوپول كېڭىشىدە ئوتتۇرغا قويۇلۇپ، قوبۇل قىلىنغان» (Encyclopædia Britannic). بۇ ئاخىرقى ئەلچى ئۆلۈپ، 250 يىلدىن كۆپرەك ۋاقىت ئۆتكەندىن كېيىن يۈز بەرگەن.
بۇلارغىمۇ قىزىقىشىڭىز مۇمكىن
مۇقەددەس كىتابنىڭ ئاساسىي تەلىملىرى
ئەيسا مەسىھ ئۇ خۇدامۇ؟
ئەيسا ھەممىگە قادىر خۇدامۇ ياكى ئۇلار ئوخشىمايدىغان پەرقلىق شەخسلەرمۇ؟
مۇقەددەس كىتاب تەلىملىرى
سىناپ كۆرەي
تەلىم بەرگۈچى بىلەن مۇقەددەس يازمىلاردىن ھەقسىز بىلىم ئاشۇرۇڭ