Skip to content

AMALẼHE VA PULA

Nye Ndi Sukila Oku Linga Nda Olonjali Viange vi Kasi Loku Linyãla?

Nye Ndi Sukila Oku Linga Nda Olonjali Viange vi Kasi Loku Linyãla?

 Ocina cimue ca tĩla calua umalẽhe a pondola oku liyaka laco, oku linyãla kuolonjali. Ove o pondola oku liyaka ndati lesumuo li tunda kocitangi caco?

Vocipama cilo

 Ovina vitatu o sukila oku yuvula

 1. Oku sima okuti ove o kuete eko

 Eteke limue ina yange wa popia hati, ovitangi viosi vi kasi pokati kaye la isange via fetika eci nda citiwa. Omo liaco nda fetika oku sima okuti nda olohuela viavo ka vi kasi oku enda ciwa ame ndi kuete eko.”—Diana

 Ceci o sukila oku ivaluka: Olonjali viove ka vi kasi oku linyãla omo liove. Pole, momo liovitangi va kuete volohuela viavo. Haveko wa vi koka kuenda ku tẽla oku vi tetulula. Olonjali viove ovio vi sukila oku tetulula ovitangi viaco.

 “Momo omunu lomunu o kambata ocitele caye muẽle.”—Va Galatia 6:5.

 2. Oku seleka ocikumbiti

 Ndi kuetele onyeño yalua isiange omo ka kaile ukuacili ku ina yange. Eye o sukila oku likolisilako calua oco ndu kolele vali.”—Rianna

 Ceci o sukila oku ivaluka: Citava okuti ove o kasi lonyeño kuenda ocikumbiti, omo liovitangi vi kasi oku pita lolonjali viove kuenda o kuete esunga. Pole, oku kuata ovituwa viaco ka ciwako, momo ci nyõla uhayele wove. Ci pondola oku ku nenela ovitangi ketimba kuenda kovisimĩlo. Eli olio esunga lieci kua siatela oku popiwa okuti, oku kuata ocikumbiti ci kasi ndoku nyua inenu loku sima okuti omunu ukuavo eye o fa. a

 “Imbapo onyeño kuenda siapo oku tema.”—Osamo 37:8.

 3. Oku sima okuti ku ka kuata esanju volohuela

 “Ame ndi kuete usumba wokuti, eteke limue ndi ka linga ovina ndevi isiange a linga. Olonjanja vimue, nda siata oku sima okuti, nda nda kuela kuenda tua cita omãla, ndi ka lueyavo ndeci olonjali viange via linga kuenje ndi ka linyãlavo.”—Jessica.

 Ceci o sukila oku ivaluka: Nda olohuela violonjali viove ka via endele ciwa, ka ci lomboloka okuti, viove ka vi endavo ciwa. Ocili okuti, ove o pondola oku lilongisa ovolandu a kuete esilivilo a lipita lolonjali viove. Ndeci, ove o sukila oku kũlĩha ovituwa o sukila oku kapako poku nõla omunu o yongola oku kuela. Handi vali, oku linyãla kuolonjali viove, ku ku vetiya ove oku kuata ovituwa vi ku kuatisa oku kala ulume ale ukãi umue uwa.

 “Omunu lomunu a kũlĩhĩse ovilinga viaye muẽle.”—Va Galatia 6:4.

Oku yula esumuo li tunda kokun linyãla kuolonjali viove ku sokisiwa loku kaya kuekepa limue liateka. Ci vala calua, pole, vokuenda kuotembo evalo lipita

 Ovina vitatu o sukila oku linga

 1. Oku sapela. Omanu vana ka va vangula catiamẽla kovisimĩlo viavo ka via sungulukile, va pondola oku linga ovina vi va kokela ovo muẽle ovitangi, ndeci oku nyua calua ovina vi koluisa ale oku fenya olodroga. Ku ka kuame onjila yaco, pole, seteka ndoco:

 Sapela lolonjali viove. Nda umue pokati kolonjali viove ale kavali kavo va kasi oku seteka oku ku kongela vovitangi viavo, va lomboluila lumbombe, pole, lutõi ndomo ocitangi cavo ci kasi oku ku kokela esumuo. Nda ka ca lelukile kokuove oku sapela lavo, va sonehela ukanda.

 Sapela lekamba limue wa kolela. Oku sapela la umue o pondola oku ku yevelela ci kuatisa calua. Embimbiliya li popia okuti, “ekamba liocili li lekisa ocisola otembo yosi, kuenda olio li linga manjove kotembo yohali.”—Olosapo 17:17.

 Sapela Lululiki wove. Yehova Suku “Ukuakuyeva olohutililo,” olonjanja viosi o ku yeva. (Osamo 65:2) Embimbiliya li popia okuti ove o pondola oku ‘yeka kokuaye asakalalo ove osi, momo eye o ku tata.’—1 Petulu 5:7.

  •   Pokati kolonjali viove, helie wa lianja vali laye?

  •   Helie ekamba liove wa kolela (nda umalẽhe ale ukulu) o pondola oku ku kuatisa oku liya locitangi caco ka ca lelukile?

  •   Ovina vipi o sukila oku tukula vohutililo?

 2. Oku tava kapongoloko

 Omo lioku linyãla kuolonjali viove, ove o sukila oku linga apongoloko poku kala vonjo yokaliye, oku lilongisila kosikola yokaliye, oku kala lepata limue liokaliye kuenda akamba vokaliye. Ocili okuti, eci ci ku kokela esumuo lesakalalo kuenje o sima okuti, omuenyo wove ka u kuete vali esilivilo. Nye ci pondola oku ku kuatisa oku liyaka locitangi caco? Seteka oku tiamisila utima kekalo liokaliye.

  •   Epongoloko lipi wa sukilile oku linga omo lioku linyãla kuolonjali viove?

  •   Ovina vipi vi pondola oku ku kuatisa oku tava kekalo liaco liokaliye?

 “Kapuluvi osi nda lilongisa oku sanjukila eci ñuete.”—Va Filipoi 4:11.

 3. Limbuka ovituwa viove viwa

 Ndaño oku linyãla kuolonjali viove ku ku kokela esakalalo lialua, pole, ku pondolavo oku ku kuatisa oku limbuka ovituwa viove viwa. Ci pondolavo oku ku kuatisa oku kuata ovituwa viokaliye. Jeremy wa kuata 13 kanyamo eci olonjali viaye via linyãla, wa popia hati: “Oku linyãla kuolonjali viange, kua ñuatisa oku kala ukualondunge. Omo okuti ame nda kala uveli, nda sukilile oku kuatisa calua inange kuenda manjange.”

Oku linyãla kuolonjali viange, kua ñuatisa oku kala ukualondunge

  •   Omo liekalo liolonjali viove, ovituwa vipi viwa wa limbuka ko kuove muẽle?

  •   Ocituwa cipi o yongola oku mioñolola kekalo liomuenyo wove?

 “Ovisonehua viosi vi Kola, vi tunda ku Suku kuenje ovio vi silivila . . . koku suñamisa ovina.”—2 Timoteo 3:16.

a Oco o lilongise ovina vikuavo tanga ocipama losapi, “Como Posso Controlar a Minha Raiva?