Yesu wa lekisavo ocisola calua, poku lieca olumue oku pesila omuenyo waye kokuetu. (Yoa. 15:13) Lalimue eteke tu ka tẽla oku tiula ocisola Yehova la Yesu va siata oku lekisa kokuetu. Pole, tu sukila oku lekisa olopandu vietu konjila ndomo tu ambata omuenyo wetu eteke leteke. (Va Kol. 3:15) Olombuavekua via velisapo calua ocisembi, momo ca ecelela okuti va kuata elavoko limue li komõhisa. (Mat. 20:28) Omo liekolelo va kuetele ocilumba ca Kristu, Yehova wa va tenda okuti vakuesunga kuenda ndomãla vaye. (Va Rom. 5:1; 8:15-17, 23) Olomeme vikuavo vi ecavo olopandu kocisembi. Omo liekolelo va kuetele ocilumba ca Kristu, ovo va tendiwa okuti vapua eko kovaso a Sukukuenda va kuete elavoko lioku “tunda kohali ya piãla.” (Esit. 7:13-15) Olombuavekua kuenda olomeme vikuavo vi lekisa olopandu viavo kocisembi, poku kala Kocipito Conjivaluko unyamo lunyamo. w22.01 23 ¶14-15

Yesu wa sakalalele vali calua lalundi a kokisa olofa viaye. Eye wa lundiliwa okuti wa popia atonãi haiye ka sumbilile Suku kuenda onduko Yaye. (Mat. 26:64-66) Omo okuti omanu va lundila Yesu okuti ka sumbilile Suku, eci co sakalaisa calua kuenda wa lavokaile okuti Isiaye ka ponduile oku ecelela okuti o sepuiwa lonjila ndeyi. (Mat. 26:38, 39, 42) Yesu wa sukilile oku valeliwa kuti oco a yovole va Yudea kekandu limue. (Va Gal. 3:10) Ovo va linga ekandu liaco momo va likuminyile oku pokola kocihandeleko ca Suku, pole, ka va ci tẽlisile. Ovo va sesamẽlele oku fa momo va kala omãla va Adama. (Va Rom. 5:12) Ocihandeleko ca Suku ca popele okuti, omunu umue wa linga ekandu wa sesamẽlele oku pondiwa. Noke lioku pondiwa etimba liaco li valeliwa kuti. (Esin. 21:22, 23; 27:26) Yesu poku valeliwa kuti, ca ecelela okuti olofeka viosi vana vo li kala, va kuatisiwa locilumba caye. w21.04 16 ¶5-6

Sokolola eci ca pita vokuenda kueteke liasulako liomuenyo wa Yesu palo posi, osimbu handi ka file. Asualali vo ko Roma vo kuata loku u tipula. (Mat. 26:52-54; Yoa. 18:3; 19:1) Ovo vo veta lolombueti vina okuti vio lemeha. Noke vo wambatisa uti umue wa lema osimbu a kala oku pita osonde. Yesu wa fetika oku koka uti waco oku loña kocitumãlo a ka pondiwila kuenje ulume umue wa kala oku tala ovina via kala oku pita vo kuata loku wambatisa uti waco. (Mat. 27:32) Eci Yesu a pitĩla pocitumãlo a laikele oku pondiwa, asualali vo valela kovoko lokovolu kuti wekangiso. Omo lioku lema kuetimba lia Yesu apute a kala oku livokiya. Akamba vaye kuenda ina yaye va lila, pole, va Yudea va kala oku u pembula. (Luka 23:32-38; Yoa. 19:25) Yesu wa pita otembo yalua oku tala ohali. Omo lionjila etimba liaye lia patekiwa utima lapuvi via kala locitangi coku fuima ciwa. Yesu wa kũlĩhĩle okuti wa lekisa ekolelo osimbu handi ka file kuenje wa likutilila ku Yehova onjanja yasulako. Noke wa petamisa utue waye kuenje wa tula omuenyo. (Mar. 15:37; Luka 23:46; Yoa. 10:18; 19:30) Ocili okuti lia kala evalo limue lialua kuenda olofa viesepu! w21.04 16 ¶4

Yesu wa va sapuila kovapostolo vaye ci soka 11, eci catiamẽla kovisila vivali okuti ocisila cokaliye kuenda ocisila Cusoma. (Luka 22:20, 28-30) Ovisila viaco, via eca epuluvi kovapostolo vaco kuenda ketendelo litito liomanu vakuavo, va laikele oku linga olosoma lovitunda kilu. (Esit. 5:10; 14:1) Olombuavekua via supapo, vana va kongeliwa kovisila evi vivali, ovo lika vilia kombolo kuenda oku nyua kovinyu Kocipito Conjivaluko. Yehova wa eca kokuavo elavoko limue li komõhisa okuti va kuata etimba ka li fi halio ka li futi kilu, oco va kale kumue la Yesu Kristu la vakuavo va panga onepa ketendelo 144.000 kuenda ca velapo vali, oku ka kala kovaso a Yehova Suku! (1 Va Kor. 15:51-53; 1 Yoa. 3:2) Olombuavekua via kũlĩha okuti ovo va sukila oku amamako lekolelo toke kolofa.—2 Tim. 4:7, 8. w22.01 21 ¶4-5

Olongangala vivali, via valeliwa konele ya Yesu. (Luka 23:40, 41) Umue pokati kavo wa liwekapo wa vandekela ku Yesu kuenda wa popia hati: “Njivaluke eci iñila Vusoma wove.” (Luka 23:42) Yesu wa eca elavoko kondingaĩvi yaco momo wa kũlĩhĩle okuti Isiaye ukuahenda. (Osa. 103:8; Va Hev. 1:3) Yehova o tu ecela kuenda o lekisa ohenda eci tu likekembela kovina vĩvi tua linga nda tua lekisa ekolelo kocilumba ca Yesu Kristu. (1 Yoa. 1:7) Komanu vamue ci tĩla calua oku tava okuti, Yehova wa va ecela. Nda olonjanja vimue wa siata oku liyeva ndoco, kũlĩhĩsa ulandu owu: Osimbu Yesu ka file, eye wa lekisa ohenda kongangala yina ya fetikile oku lekisa ekolelo. Kuenje Yehova o pondola oku lekisa vali ohenda yalua kafendeli vaye vakuekolelo!—Osa. 51:1; 1 Yoa. 2:1, 2. w21.04 9 ¶5-6

Yesu omo lioku pandikisa lekolelo toke kolofa, wa tẽlisa ovina viosi. Tete, wa lekisa okuti Satana ohembi. Yesu wa lekisavo okuti omunu wa li pua wa ponduile oku amamako lekolelo ndaño loku nyikiwa la Satana. Vali, Yesu wa eca omuenyo waye ndocisembi. Omo liolofa viaye, ca ecelela okuti omanu ka va li puile va kuata ukamba uwa la Suku kuenda va kuata elavoko lioku kala otembo ka yi pui. Tatu, Yesu wa lekisa okuti Yehova ombiali yimue yesunga kuenda wa yelisa onduko ya Isiaye kalundi. Eteke leteke li tenda okuti olio liasulako lioku lekisa epandi liove! Nda tua fa, ci ka lekisa ndoku popia hati, “A Yehova ame nda likolisilako oku amamako lepandi, loku lekisa okuti Satana ohembi kuenda oku kemãlisa onduko yove lusoma wove!” w21.04 12 ¶13-14

Yesu noke lioku lundiliwa loku sombisiwa kocina cimue eye ka lingile, wa pembuiwa, wa tipuiwa kuenda wa valeliwa kuti wekangiso. Vovalela olopeleko kovoko lokovolu. Onjanja lonjanja a fuima olondaka viosi a vangula, vievalo. Eye wa sukilile oku vangula, momo wa kuata olondaka via velapo o tonguile oku popia. Olondaka via sulako via Yesu, via tu longisa ovina vialua! Ovio via tu ivaluisa okuti, tu sukila oku ecela vakuetu kuenda oku kolela okuti Yehova o ka tu ecelavo. Tu kuete esumũlũho lialua lioku tiamẽla kongongela ya vamanji okuti va pondola oku tu kuatisa. Pole, eci tu sukila ekuatiso citava okuti tu va pinga. Tua kolela okuti Yehova o tu kuatisa kovitangi viosi tu liyaka lavio. Tu limbukavo okuti ci kuete esilivilo oku tenda oloneke viosi ndeteke liasulako lioku lekisa epandi lietu, loku kolela okuti omuenyo wetu u kasi peka lia Yehova. w21.04 8 ¶1; 13 ¶17

Oku kuama volomãhi via Yesu ci tuala komuenyo ko pui. Eci ukuenje umue ohuasi a pulisa nye a sukilile oku linga oco a kuate omuenyo ko pui, Yesu wo tambulula hati: “Enju, linga ondonge yange.” (Mat. 19:16-21) Ku va Yudea vana ka va tavele okuti eye Kristu, Yesu wa popia hati: “Olomeme viange . . . vi ndi kuama. Ame ndi va ĩha omuenyo ko pui.” (Yoa. 10:24-29) Tu lekisa ekolelo ku Yesu poku kapako ovina a longisa kuenda oku setukula ovina a linga. Nda tua ci linga, tu ka kala vonjila yi tuala komuenyo ko pui. (Mat. 7:14) Osimbu ka tua kuamele volomãhi via Yesu tu sukila oku u kũlĩha. Oku “kũlĩha” Yesu ocina cimue tu sukila oku amamako oku ci linga. Tu sukila oku amamako oku lilongisa vali catiamẽla kokuaye, kovituwa viaye, kovisimĩlo kuenda kolonumbi viaye. Ndaño tu kasi otembo yalua vocili, tu sukila oku amamako oku “kũlĩha” Yehova kuenda Omõlaye. w21.04 4 ¶9-10

Citava okuti Paulu wa enda oku sumua poku sokolola ovina vĩvi a enda oku linga osimbu ka kaile Ukristão. Eye wa litukula hati, “ñuetepo vali” akandu kuenje eci ka ci komõhisa! (1 Tim. 1:15) Osimbu handi Paulu ka kũlĩhĩle ocili, wa enda oku lambalala Akristão kalupale aco osi loku kapa vamue vokayike kuenda oku ponda Akristão vakuavo. (Ovil. 26:10, 11) O pondola hẽ oku sokolola ndomo Paulu nda a liyeva oku kũlĩha umalẽhe umue Ukristão okuti olonjali viaye eci via pondiwa eye wa pangavo onepa? Paulu wa likekembela akulueya aye, pole, wa kũlĩhĩle okuti ka ponduile oku pongolola ovina vĩvi a linga kosimbu. Eye wa tavele okuti Kristu wo fila kuenje wa popia hati: “Ñuete ocikele caco omo liohenda ya piãla ya Suku.” (1 Va Kor. 15:3, 10) Nye tu lilongisilako? O sukila oku tava okuti Yesu wa ku fila, lonjila eyi ca ecelela okuti o kuata ukamba la Yehova. (Ovil. 3:19) Eci ci kuete vali esilivilo ku Suku ceci tu kasi oku linga cilo, leci tu ka linga kovaso, pole, ka tiamisila utima kakulueya tua linga kosimbu.—Isa. 1:18. w21.04 23 ¶11

Ndaño va Yudea valua vokoloneke via Yesu ka va lavokaile okuti Mesiya wa sukilile oku fa, kũlĩhĩsa eci ca popiwile vovisonehua: “wa eca omuenyo waye toke kolofa Kuenda wa tendiwa pokati ka vakuakandu; Eye wambata akandu omanu valua, Kuenda wa kala mitakati ya vakuakulueya.” (Isa. 53:12) Omo liaco, va Yudea ka va kuatele esunga lioku yanduluka Yesu eci a pondiwa kuti. Koloneke vilo, tu pondola oku yuvula oku tinduka poku lilongisa ocili catiamẽla kesapulo limue. Yesu Vohundo a lingila Komunda wa lungula olonjeveleli viaye okuti vamue va ponduile ‘oku va lundila poku popia ovina viosi vĩvi vioku va katukila.’ (Mat. 5:11) Ono yuhembi waco Satana. Eye o vetiya ovanyãli oco va sandeke alundi atiamẽla ku vana va sole ocili. (Esit. 12:9, 10) Etu tu sukila oku likala ovohembi a siata oku sandekiwa lovanyãli vetu. Ka tu ka eceleli okuti ovohembi aco a tu kokela usumba, ale oku honguisa ekolelo lietu. w21.05 11 ¶14; 12 ¶16

Kuatisa ondonge Yembimbiliya oku kolela ku Yehova. Yesu wa sapuilile olondonge viaye okuti Yehova wa laikele oku va kuatisa momo Eye wa va solele. (Mat. 10:19, 20, 29, 30) Ivaluisa ondonge okuti Yehova u kuatisavo. Ove o pondola oku u kuatisa oku kolela ku Yehova poku likutilila laye catiamẽla kovimãho viaye. Manji Franciszek, o kasi ko Polonia wa popia hati: “Manji wa ndongasaile Embimbiliya wa enda oku tukula ovimãho viange volohutililo viaye. Eci nda limbuka ndomo Yehova a tambulula olohutililo viulongisi wange, lonjanga yalua ame nda fetika oku likutililavo. Ame nda limbuka ekuatiso lia Yehova eci nda sukilile oku pinga oloneke vimue kupange oco ngende kolohongele viekongelo kuenda kohongele yofeka.” Yehova wa kapako calua vana tu longisa Embimbiliya. Yehova o lete alikolisilo Akristão va siata oku linga woku longisa omanu oco va pamise ukamba wavo laye kuenda eye o sole Akristão vaco omo liupange va kasi oku linga. (Isa. 52:7) Nda okuti handi ku kasi loku songola elilongiso limue Liembimbiliya, ove o pondola oku kuatisa olondonge vikuavo oku kula toke kepapatiso poku kuama akundi vakuavo eci va ka songola alilongiso avo. w21.06 7 ¶17-18

Tu lekisa okuti tua sanjukila ombanjaile yoku kuata Ondaka ya Suku poku yi tanga eteke leteke. Tu sukila oku linga esokiyo limue lioku tanga loku lilongisa Embimbiliya, okuti ka tu ci lingi lika nda tu kuete otembo. Nda tua likolisilako oku lilongisa eteke leteke, tu ka amamako oku pamisa ekolelo lietu. Ca litepa la “vakualondunge lava va lilongisa” voluali lulo, ceci okuti ekolelo lietu lia kunamẽla Kondaka ya Suku. (Mat. 11:25, 26) Kuenje omo lioku lilongisa Embimbiliya tua kũlĩha esunga lieci ekalo voluali lua vihĩla kuenda eci Yehova a ka linga. Omo liaco, tu nõlipo oku pamisa ekolelo lietu loku kuatisa omanu valua nda citava oco va kolele Kululiki wetu. (1 Tim. 2:3, 4) Kuenda tuamamiko oku sivaya Yehova loku popia olondaka vi sangiwa Kesituluilo 4:11 hati: “A Yehova Suku yetu, ove o sesamẽla oku tambula ulamba . . . momo ove wa lulika ovina viosi.” w21.08 19 ¶18-20

Omo okuti akulu vekongelo va kasi ndangombo, va kuete ocikele coku eca elungulo, eci ci sukiliwa. Ovo va sukila oku likolisilako oku eca elungulo liwa halio li vetiya, okuti li “sanjuisa utima.” (Olosap. 27:9) Akulu vekongelo va sole vamanji. Olonjanja vimue va lekisa ocisola caco, poku lungula umue o kasi kohele yoku linga ekandu. (Va Gal. 6:1) Osimbu ukulu wekongelo ka sapelele lomunu waco, o sukila oku kũlĩhĩsa ovina vimue upostolo Paulu a tukula viatiamẽla kocisola. “Ocisola ci pandikisa kuenda ci lingainga uwa. . . . Cecaila ovina viosi, ci kolela ovina viosi, ci lavoka ovina viosi, ci pandakaisa kovina viosi.” (1 Va Kor. 13:4, 7) Ukulu wekongelo poku sokolola kovisonehua evi, ci ko kuatisa oku limbuka esunga a ecela elungulo loku lekisa ocisola komunu waco. Nda omunu o tambula elungulo wa limbuka okuti ukulu wekongelo wo kapako, eci ci ko kuatisa oku tava kelungulo liaco. w22.02 14 ¶3; 15 ¶5

Yehova wa lulika ovangelo kuenda omanu okuti va lipua. Pole, ungelo Satana (o lomboloka “Unyali”) wa sinĩla Yehova kuenda wa vetiyavo Adama la Eva oku sinĩla Yehova. Ovangelo vakuavo kuenda omanu va likongelavo kesino liaco. (Yuda 6) Kuenje eci ca sumuisa calua Yehova. Pole, eye wa pandikisa kuenda o kasi oku amamako oku pandikisa toke eci a ka kundula olondingaĩvi viosi. Eci ci ka nena ekavuluko ku vana vakuekolelo okuti kumue la Yehova va kasi oku pandikisa kevĩho liovina vi sangiwa voluali lulo! Satana wa lundila Yovi ufendeli wa Yehova, poku popia okuti afendeli vosi va Yehova va kasi oku vumba Suku omo liovina va kuete. (Yovi 1:8-11; 2:3-5) Eliapu li kasi oku amamako lalundi aco, toke koloneke vilo. (Esit. 12:10) Tu kuatisa koku lekisa okuti Satana ohembi eci tu pandikisa kovitangi kuenda poku amamako lekolelo ku Yehova omo liocisola tu U kuetele. w21.07 9 ¶7-8

Upostolo Paulu wa tukula ocindekaise cimue oco a tu longise okuti ci kuete esilivilo lialua etu oku linga apongoloko komuenyo wetu. Eye wa soneha okuti tu sukila oku valela “ovituwa vietu viosimbu” “kuti.” (Va Rom. 6:6) Volondaka vikuavo, tu yongola oku kuama ongangu ya Kristu. Tu sukila oku yuvula ovituwa kuenda ovilinga vina Yehova a nyãle. Nda tua likolisilako oku kuama ananga a-a, tu ka kuata utima wayela kuenda elavoko liomuenyo ko pui. (Yoa. 17:3; 1 Pet. 3:21) Yehova ka ka pongolola olonumbi viaye oco vi tu sanjuise. Pole, tu sukila oku pongolola eci tua tuwa ndomo ci likuata lolonumbi viaye. (Isa. 1:17-18; 55:9) Noke lioku papatisiwa, ove o ka sukila oku likolisilako oku yuvula oloñeyi vietimba. Likutilila oku pinga ekuatiso lia Yehova kuenda oku kolela kespiritu liaye, okuti kongusu yove muẽle hakoko. (Va Gal. 5:22; Va Fil. 4:6) Tu sukila oku likolisilako oku lula omunu wosimbu loku yuvula oku sokolola kovituwa viaco. w22.03 6 ¶15-17

Yehova wa likuminya kokuetu oku tu ĩha okulia, uwalo kuenda ocitumãlo coku kala nda tua velisapo tete Usoma waye, loku pokola kolonumbi viaye via li pua. (Mat. 6:33) Eci tu kolela kohuminyo eyi, tu ka limbuka okuti ovokuasi oluali lulo ka a tu nenela ekalo liwa kuenda esanju ka lipui. Tua kũlĩha okuti tu kuata lika ombembua yovutima poku linga ocipango ca Yehova. (Va Fil. 4:6, 7) Eci tu landa ovina vialua, tu sukila oku kũlĩhĩsa nda tu kuete otembo kuenda ongusu yoku tata ovina viaco. Pomue tu pondola oku tiamisila lika utima kovina viaco. Ivaluka okuti Suku wa tu ĩha ovina vialua vioku linga vepata liaye. Eci ci lekisa okuti ka tu ka eceleli okuti cimue ci tu tateka. Kuenje ka tu yongola oku kala ndumalẽhe una wa likala oku kuama Yesu kuenda oku pumba esumũlũho lioku tukuiwa umue pokati komãla va Yehova omo lioku tiamisila utima kovokuasi!—Mar. 10:17-22. w21.08 6 ¶17

Osimbu o lilongisa ekalo lia Yehova kuenda ovituwa viaye o ka limbukavo ovituwa viaco kovina eye a lulika. Oku lilongisa catiamẽla kovituwa via Yehova ceca uvangi wokuti Yehova o kasiko muẽle. (Etu. 34:6, 7; Osa. 145:8, 9) Osimbu amamako oku kũlĩha ciwa Yehova, ekolelo liove kokuaye li livokiya, ocisola ukuetele ci livokiyavo kuenda ukamba woye laye u pama. Vangula la vakuene catiamẽla ku Suku. Pole, nda omunu o kundila o lekisa atatahãi okuti ka kuli Suku kuenje ove kua kũlĩhĩle ndomo u tambulula omunu waco? Sanda Ocisonehua cimue ci tambulula apulilo tu sanga valivulu etu kuenda noke sapela lomunu waco. O pondolavo oku pinga kukundi ukuavo oco a ku kuatise oku eca etambululo. Nda omunu o tava ketambululo Liembimbiliya ale sio, ove o kuatisiwa omo liekonomuiso wa linga. Ekolelo liove li pamisiwa calua. w21.08 18 ¶14-15

Etu ka tu sukila oku siapo ovina viosi tu kuete oco tu sanjuise Yehova. (Uku. 5:19, 20) Nda tua nõlapo oku litumbika vali calua koku linga ovina tu yongola okuti kupange wa Yehova ci sule, tu ka linga ndeci ca linga ulume wa tukuiwa volusapo lua Yesu okuti wa likolisilako calua oku kuata ovina vialua, pole, ka kapeleko Suku. (Luka 12:16-21) Eci tu liyaka lovitangi, tu likutilila oku pinga ekuatiso kuenda oku sokolola lutate catiamẽla kueci tu sukila oku linga koku tẽlisa ocimãho. (Olosap. 3:21) Yehova o tu sumũlũisa volonepa viñi viñi. Tu pondola oku eca olopandu kovina eye a siata oku tu ĩha, poku linga cosi ci nena esivayo kokuaye. (Va Hev. 13:15) Omu mua kongela oku kuama olonjila viosi vioku vokiya upange wetu woku kunda kuenje Yehova o pondola oku tu sumũlũisa calua. Eteke leteke, tu sandi onjila yoku ‘seteka loku limbuka okuti Yehova uwa.’ (Osa. 34:8) Omo liaco, linga ndeci Yesu wa popia hati: “Okulia kuange oku linga ocipango cu wa numa loku tẽlisa upange waye.”—Yoa. 4:34. w21.08 30-31 ¶16-19

Satana o yongola okuti tu kala vakuepela. Eye wa kũlĩha okuti nda tua kala vakuepela tu ka kala ndeci eye kuenje ka tu kuata omuenyo ko pui. Kuenje upostolo Paulu wa lungula okuti omunu umue o pondola oku ‘lipanda loku litunula kuenda oku kupukila veyambulo lia sokiyiwila Eliapu.’ (1 Tim. 3:6, 7) Eci ci pondola oku pita komunu lomunu pokati ketu, cikale okuti ndopo tua fetika oku lilongisa ocili, ale tu kasi ale osimbu oku vumba Yehova. Omanu vakuepela va lisokolola lika ovo muẽle. Satana o tu seteka koku lisokolola lika etu muẽle okuti ka tu sokolola Yehova, ca piãla enene eci tu sangiwa lovitangi. Ndeci, anga hẽ umue wa ku lundilile ale ocina cimue kua lingile? Ale umue wa ku tata lekambo liesunga? Satana o sanjukila calua oku ku mola okuti wa temẽla Yehova, ale manji umue. Eliapu li yongola oco o sime okuti onjila yoku potolola ocitangi caco, oku linga ndeci o yongola kuenje ku kuama onumbi Yehova a eca Vondaka yaye.—Uku. 7:16, 20. w21.06 15 ¶4-5

Uprofeto Hagai wa tambuile ocikundi cimue ku Yehova okuti ca kuata esilivilo lialua. Hagai wa kala pokati kocimunga ca vana okuti kunyamo 537 O.Y. va tunda kumandekua ko Bavulono oku enda ko Yerusalãi. Eci ovo va pitĩla ko Yerusalãi, afendeli vana vakuekolelo haico va fetika oku tunga onjo ya Yehova, ale onembele. (Esera 3:8, 10) Pole, kueya oku pita cimue ci sumuisa. Ovo va sumuisiwa kuenda va liwekapo oku tunga omo lielambalalo. (Esera 4:4; Hag. 1:1, 2) Kuenje kunyamo 520 O.Y., Yehova wa tuma Hagai oco a vetiye va Yudea oku malusula upange woku tunga onembele. (Esera 6:14, 15) Esapulo lia Hagai lia kala lioku pamisa ekolelo lia va Yudea ku Yehova. Ondaka yokuti “Yehova ukualohoka,” yi pondola oku pamisa calua. Yehova o kuete olohoka vialua viovangelo vina eye a songuila, kuenje va Yudea va sukilile oku kolela kokuaye oco va kuate onima yiwa. w21.09 15 ¶4-5

Koloneke vilo, Olombangi Via Yehova vi lekisa ocisola caco kuenda va likuete omunga voluali luosi. Etu tua litepa latavo osi, omo okuti tua litenda ndepata ndaño okuti, tu tunda kolofeka via litepa, ovituwa via litepa kuenda tuakuakova a litepa. Etu tu lete ocisola caco kolohongele vietu viekongelo, kolohongele vimbo kuenda viofeka. Eci ci tu ĩha vali ekolelo liokuti efendelo lietu li taviwa la Yehova. (Yoa. 13:34) Ovisonehua vi tu sapuila okuti “lisoli pokati.” (1 Pet. 4:8) Onjila yimue yoku lekisa ocisola caco poku ecela vakuetu kuenda oku yuvula oku kapako akulueya avo. Tu kuete apuluvi oku kala vakuacali loku yekisa vosi vekongelo, oku kongelamo vana va siata oku tu lueyela. (Va Kol. 3:12-14) Eci tu lekisa ocisola caco, tu eca uvangi wokuti, Tuakristão vocili. w21.10 22 ¶13-14

Eci hẽ ci kuatisa omunu wa tundisiwa oku likekembela loku linga apongoloko kovituwa viaye? Ci kuatisa. Valua va kupukila vekandu linene, va limbuka okuti oku tundisiwa vekongelo ca va kuatisa oku limbuka okuti, eci va linga ka ca sungulukile kuenda ca va kuatisa oku likekembela, oku linga apongoloko loku tiuka ku Yehova. (Va Hev. 12:5, 6) Kũlĩhĩsa ocindekaise eci. Ungombo umue o limbuka okuti yimue pokati kolomeme viaye yi vela. Eye wa kũlĩha okuti oco a tate omeme yaco, oyo yi sukila oku tepiwa pokati kolomeme vikuavo. Olomeme ovinyama vimue, vi sole oku kala pamosi. Kuenje ovio vi pondola oku sakalala calua eci va vi tepa. Eci hẽ ci lomboloka okuti ungombo ka kuete ohenda eci eye a nõlapo oku tepa omeme yaco oco yi likalile? Sio, hacoko. Momo eye wa kũlĩha okuti nda wa ecelela omeme yaco oku litenga lolomeme vikuavo, o va sambuisako uvei waye. Poku tepa omeme yi vela, eye o teyuila ocunda cosi colomeme. w21.10 10 ¶9-10

Tu kuete esumũlũho linene lioku panga onepa kepata lia vamanji va sangiwa koluali luosi okuti va li sole pokati. Etu tu yongola okuti, omanu valua va likongela kokuetu koku fendela Suku yetu. Kuenje ka tu yongola oku linga lacimue ci pondola oku kokela omanu oku kuatele ovisimĩlo ka via sungulukile viatiamẽla ku Yehova, ale kafendeli vaye. Etu tu yongola oku lekisa ovituwa vina okuti, vi vetiya omanu oku lilongisa catiamẽla ku Yehova loku u vumba. Olonjanja vimue pamue tu popiwa lãvi ale tu lambalaliwa, omo lioku pokola Isietu wokilu. Nye tu sukila oku linga nda tu kuete usumba woku sapuila vakuetu catiamẽla kekolelo lietu? Tu koleli okuti Yehova kumue Lomõlaye, va tu kuatisa. Yesu wa sapuila olondonge viaye oco ka vi ka sakalale ndomo va popia ale ceci va popia. Momo lie? Yesu wa popia hati: “Momo kowola yaco eci vu ka popia cu wĩhiwi; omo heneko lika vu popia, pole, espiritu sandu lia Isiene olio li ka vu kuatisi oku popia.”—Mat. 10:19, 20. w21.09 24 ¶17-18

Mose wa tukulavo ondaka yaco yocindekaise catiamẽla kocitililo. (Osa. 90:1, etosi) Kuenje, osimbu Mose ka file, eye wa tukula olondaka vikuavo viocindekaise via posoka calua. Eye wa soneha hati: “Suku eye ocivundilo tunde kosimbu, ovoko aye ka a pui a kasi vemẽhi liove. (Esin. 33:27) Ondaka “ovoko aye ka a pui a kasi vemẽhi liove,” yi tu sapuila nye catiamẽla ku Yehova? Eci tu tenda Yehova okuti, ocitililo cetu tu kolapo. Pole, pamue tu sumua kuenda citava okuti tu amamako lesumuo liaco. Eci tu pita locitangi caco, nye Yehova a tu lingila? (Osa. 136:23) Eye o kapa ovoko aye vemẽhi lietu, o tu votola kuenda o tu kuatisa oku yula esumuo liaco. (Osa. 28:9; 94:18) Tua kũlĩha okuti olonjanja viosi tu pondola oku kolela ku Suku kuenje eci ci tu kuatisa oku ivaluka okuti tu ka kuatisiwa volonjila vivali. Tete, kocitumãlo cosi tu sangiwa, tua kũlĩha okuti Yehova olonjanja viosi o tu teyuila. Vali, Isietu wokilu ukuacisola o tu tata. w21.11 6 ¶15-16

Yesu wa kũlĩhĩle okuti ekambo liesunga lia ponduile oku seteka ekolelo liolondonge viaye. Oco a va kuatise oku pandikisa kokuayo, eye wa va tukuila olusapo lumue lu sangiwa kelivulu lia Luka. Yesu wa ta olusapo luocimbumba cimue ca enda oku lipilikila onganji yimue ka ya sungulukile. Cimbumba caco, wa kolelele okuti nda wamamako oku pinga ekuatiso kunganji, eye nda wo kuatisa. Noke onganji ya tambulula epingilo liaye. Nye tu lilongisilako? Yehova wa sunguluka. Kuenje Yesu wa popia hati: “Suku hẽ ka ka linga esunga kolonõliwe viaye, haivo vo liyeyela utanya luteke?” (Luka 18:1-8) Yesu wamisako hati: “Anga hẽ eci Mõlomunu eya, o ka sanga muẽle ekolelo eli kilu lieve?” Eci tu tatiwa lekambo liesunga, tu sukila oku lekisa epandi kuenda ekolelo lia pama ndeli lia cimbumba. Lepandi, tu pondola oku kolela okuti, ci kale cilo, ale noke Yehova o ka tu kuatisa. Tu sukilavo oku kolela kunene ohutililo yi kuete. w21.11 23 ¶12; 24 ¶14

Ene amalẽhe, olonjanja vimue vu liyeva hẽ okuti olonumbi via Yehova via tĩla? Satana o yongola okuti ove o kuata ovisimĩlo viaco. Eye o yongola okuti ove o luluvalela kueci vana va kasi oku endela vonjila ya sanjavala va kasi oku linga, momo va molẽha ndu okuti vambata omuenyo umue wesanju. Eye, o pondola oku kuama eci ci linga vana vu tangela kumosi, ale ceci o tala vo Internete, oco o kuate ovisimĩlo viokuti o kasi oku pumba ovitalukilo viwa. Satana o yongola okuti o kuata ovisimĩlo viokuti olonumbi via Yehova vi kasi oku ku tateka oku linga cosi o yongola komuenyo. Pole, ivaluka okuti: Satana ka sanjukila vana va nõla oku endela vonjila ina okuti kesulilo liaco va kuata onima yimue. (Mat. 7:13, 14) Pole, Yehova wa ku situluila ovina eye a pongiyila vana va kasi oku endela vonjila ya loña komuenyo.—Osa. 37:29; Isa. 35:5, 6; 65:21-23. w21.12 23 ¶6-7

Tua kũlĩha okuti ocina ca velapo tu sukila oku linga; oku ecela. Pole, pamue ci tĩla calua etu oku ci linga. Citava okuti upostolo Petulu wa kuatelevo ocitangi coku ecela. (Mat. 18:21, 22) Nye ci pondola oku kuatisa? Tete, sokolola ndomo Yehova a ku ecela. (Mat. 18:32, 33) Etu ka tua sesamẽlele ongecelo yaye, pole, eye wa ci linga lutima wosi. (Osa. 103:8-10) Kuenje, “tu sesamẽlavo oku li sola pokati.” Oku ecela ocina cimueko tu sukila oku nõla nda tu ci linga, ale sio. Eci ocikele cimue tu kuetele vamanjetu oku va ecela. (1 Yoa. 4:11) Vali, sokolola kueci ci pita eci tu ecela. Citava okuti tu kuatisa omunu wa tu lueyela oku kolisa ekongelo, oku teyuila ukamba wetu la Yehova kuenda oku liyeva ciwa. (2 Va Kor. 2:7; Va Kol. 3:14) Oku sulako likutililako omunu Una wa tu pinga ongecelo. Ku ka ecelele okuti Satana o nyõla ukamba uwa o kuete la vamanji. (Va Efe. 4:26, 27) Tu sukila ekuatiso lia Yehova oco tu kuate ombembua vekongelo. w21.06 22 ¶11; 23 ¶14

Daviti wa kala oku tila omo okuti umue wa yonguile oku u ponda. Saulu, soma umue wa kemalele ko Isareli, wa yonguile oku u ponda. Eci Daviti a sukilile okulia, eye wa talama vimbo lio Nove kuenje wa pinga lika olombolo vitãlo. (1 Sam. 21:1, 3) Noke eye kumue lalume vaye va sanga ocitililo veleva limue. (1 Sam. 22:1) Momo lie Daviti a sangiwile vekalo eli? Saulu wa kuata esepa lialua, omo omanu va solele calua Daviti kuenda vo sivaya omo a yula ovoyaki alua. Saulu wa kũlĩhĩlevo okuti omo liesino liaye Yehova wo likala ndomo soma ya va Isareli kuenje wa nõlele Daviti oco a piñale usoma. (1 Sam. 23:16, 17) Ndaño ndoco, Saulu okuti handi wa kala soma ya va Isareli, wa kuata olohoka vialua kuenda oloñuatisi vikuavo kuenje Daviti wa sukilile oku tila. Saulu wa simĩle hẽ okuti wa ponduile oku imũla ocipango ca Suku coku nõla Daviti oco a kale osoma? (Isa. 55:11) Embimbiliya ka lia ci popele, pole, tu pondola oku kolela okuti: Saulu eye muẽle wa likokelele ohele. Vana va seteka oku tateka ocipango ca Suku ka va kuata onima yiwa! w22.01 2 ¶1-2

Yesu wa likolisilako calua kupange woku kunda. Eye wa lekisa okuti wa solele omanu poku amamako oku va longisa kapuluvi osi. (Luka 19:47, 48) Nye covetiya oku ci linga? Yesu wa va kuatelele ohenda. Olonjanja vimue, omanu va yonguile oku yevelela olondaka via Yesu okuti eye kuenda olondonge viaye “ka va tẽlele oku lia.” (Mar. 3:20) Handi vali, eci ulume umue a yonguile oku sapela la Yesu kuteke, Yesu wa limuisa epuluvi lioku yevelela ulume waco. Omanu valua va enda oku yevelela Yesu, ka va lingile olondonge viaye. Pole, vosi vana va enda oku u yevelela va tambula uvangi umue. Koloneke vilo, tu yongola oku eca ku vosi epuluvi lioku yeva olondaka viwa. (Ovil. 10:42) Oco tu ci tẽlise, tu sukila oku pongolola onjila yetu yoku kunda. Ka tu pondola lika oku kunda elivala lina etu tu yongola, pole, tu sukila oku linga epongoloko kelivala lietu lioku kunda okuti ci ecelela oku sanga omanu valua. Nda tua ci linga, tu koleli okuti Yehova o sanjuka. w22.01 17 ¶13-14

Koloneke vilo, komanu valua ca tĩla oku pokola ku vana va kuete omoko yoku songola. Ovo va siata oku limbuka okuti olombiali kuenda vakuakutumbika ovihandeleko, va velisapo vali olohuasi kuenda vana va kemãla noke va pembula olohukũi. Handi vali, asongui vatavo va siatavo oku linga ovina ka via sungulukile kuenje eci ca siata oku kokela omanu okuti ka va kolela ku Suku. Eci omunu umue a fetika oku lilongisa letu, tu sukila oku u kuatisa oku kolela ku Yehova kuenda ku vana va songola, Eye a nõla palo posi. Pole, vana tu longisa Embimbiliya havoko lika va sukila oku kuatisiwa oku kolela ku Yehova kuenda kocisoko caye. Ndaño tu kasi ale anyamo alua vocili, tu koleli okuti onjila ndomo Yehova a linga ovina oyo ya velapo. Olonjanja vimue, ku molẽha ovina vi seteka ekolelo tu kuetele Yehova. w22.02 2 ¶1-2