1-3. (a) Nye tu pondola oku lilongisila kekalo liomanu poku mõla oku sapela ku kasi pokati kolonjali kuenda omõla wavo oñaña? (b) Nye ca siata oku pitapo eci umue a tu lekisa ocisola, kuenda epulilo lipi lia velapo tu sukila oku lipula?

 OLONJALI vi sanjuka poku mõla oku yola kuomõlavo wa citiwa ndopo. Ovo pamue va eca asipulo komõlavo locisola calua poku amela kokuaye. Ovo va kevelela oku mõla etambululo limue. Ka pa piti otembo yalua eye otundisa otuatama kuenda loku memenako, loku yola kumue kua posoka. Oku yola kuaco ku lomboloka ocisola cimue ci likasi, cilekisa okuti omõla okasi loku tambuluiya ocisola colonjali viaye.

² Oku yola kuoñaña ku tu ivaluisa ocina cimue ca velapo catiamẽla kekalo liomanu okuti eci tu tambula ocisola, onjongole yetu oku lekisavo ocisola. Eli olio ekalo tua lulikiwa lalio. (Osamo 22:⁠9) Osimbu tu kula, etu tuamamako loku loñoloha kekalo lietu lioku tambuluiya ocisola caco. Ove pamue ivaluka ndomo olonjali viove, akamba, lapata va ku lekisila ocisola kuenda eci wa kala vutila. Ocisola ca kulila vutima wove, kuenda camamako loku ima apako. Ove wa fetika oku lekisavo ocisola. Anga hẽ cimuamue haico ci kasi lukamba wove la Yehova Suku?

³ Embimbiliya li popia okuti: “Etu tu u sole, momo eye wa lianga oku tu sola.” (1 Yoano 4:19) Vonepa 1 kuenda 3 yelivulu lilo ove wa ivaluisiwa okuti Yehova Suku wa siata oku lekisa unene waye, esunga liaye, kuenda olondunge viaye lonjila yimue yocisola oco o kuatisiwe. Kuenje vonepa ya 4, ove wa limbuka okuti eye wa siata oku lekisa ocisola caye komanu kuenda kokuove lolonjila vimue viletiwe. Cilo ku votuiwa limue epulilo. Ocili okuti, eli epulilo limue lia velapo vali ove o pondola oku lipula: ‘Ndamupi ame ndi pondola oku tambuluiya kocisola ca Yehova?’

4. Momo lie omanu va kasilili vupeke weci catiamẽla kelomboloko lioku sola Suku?

⁴ Yehova, Usovoli wocisola, wa kũlĩha ciwa okuti ocisola ci kuete unene woku linga eci ca velapo ku vakuetu. Omo liaco, ndaño okuti omanu vamamako loku sinila ovihandeleko, pole eye wa siata oku kuata ekolelo liokuti omanu vamue ndaño ka va lipuile, va pondola oku tambuluiya kocisola caye. Ocili okuti olohuluwa viomanu va ci kapako. Ci sumuisa calua omo okuti atavo oluali lulo lua vĩha a siata oku kapa omanu vupeke oco ka va ka kuate elomboloko liatiamẽla kocisola ca Suku. Olohuluwa viomanu via siata oku popia hati va sole Suku, pole ocisola cavo ci lekisiwila ño volondaka. Ocisola ca Suku ci fetika lonjila eyi, ndeci ocisola coñaña lolonjali ci pondola oku fetikila tete koku yola kuaye. Pole kakulu, vocisola mu kongela vali calua.

5. Ndamupi Embimbiliya li lombolola eci catiamẽla koku sola Suku, kuenda momo lie elomboluilo liaco li tu sanjuisila?

⁵ Yehova wa lombolola eci ci lomboka oku u sola. Ondaka yaye yi popia hati: “Oku sola Suku kua lomboloka oku pokola kovihandeleko viaye.” Handi vali, oku sola Suku te ku lekisiwila kovilinga. Ocili okuti omanu valua ka va sole ondaka yocisimĩlo coku pokola. Pole ocinimbu caco ci vokiyako lumbombe wocili okuti: “Ovihandeleko viaye ka vilemi.” (1 Yoano 5:⁠3) Ovihandeko via Yehova kuenda olonumbi viaye ka via kapiwileko oco vi tu talise ohali, pole via kapiwilako oku tu kuatisa. (Isaya 48:​17, 18) Vondaka ya Suku mue yuka to olonumbi vi pondola oku tu kuatisa oku kuata ukamba laye. Ndamupi? Tu pitululi olonepa vitatu viatiamẽla kukamba wetu la Suku. Volonepa viaco mua kongela okulivangula, efendelo, kuenda oku setukula.

6-8. (a) Ndamupi tu pondola oku yevelela Yehova? (b) Ndamupi tu pondola oku kapa komuenyo wetu eci tua tanga Vovisonehua?

⁶ Ocipama 1 ca fetika lepulilo eli: “Ove hẽ o tẽla oku sokolola  oku kuata ombangulo yimue la Suku?” Etu tua mõla okuti eci ka ca kaile ocisimĩlo cimue cesanda. Mose wa kuatele muẽle ombangulo yaco. Nye hẽ ci popiwa catiamẽla kokuetu? Yilo hatemboko ya Yehova yoku tuma ovangelo vaye oco va vangule lomanu. Pole Eye o kuete olonjila viwa a siata oku sapela letu koloneke vilo. Ndamupi tu pondola oku yevelela Yehova?

⁷ Omo okuti “Ovisonehua vi kola viosi ovitumasuku,” etu tu yevelela Yehova poku tanga Ondaka yaye, Embimbiliya. (2 Timoteo 3:16) Soma Daviti wa vetiya omanu va Yehova oku tanga ondaka yaco “utanya luteke.” (Osamo 1:​1, 2) Oku ci linga ci sukila elikolisilo liocili konepa yetu. Pole alikolisilo aco konepa eyi a kuatisa. Ndomo tua ci mõla Kocipama 18, Embimbiliya lia sokisiwa ndukanda umue u kuete esilivilo liocili wa tundilila ku Isietu wokilu. Ka tu ka sokisi oku tanga Embimbiliya ndekisika okuti ka ci kuete esilivilo. Tu kuete oku velisapo Ovisonehua poku vi tanga. Ndamupi tu pondola oku ci linga?

⁸ Osimbu o kasi loku tanga ovolandu Embimbiliya sokolola eci catiamẽlako. Seteka oku sokolola omanu va tukuiwa Vembimbiliya ndomanu va kasiko muẽle ocili. Sandiliya oku kuata elomboloko liayo, akalo, kuenda olonjongole viavo. Noke, sokolola ciwa eci catiamẽla kueci ove wa tanga, kuenje lipula ove muẽle ndoco: ‘Ulandu owu u ndi longisa nye catiamẽla ku Yehova? Ovituwa vipi viaye ame ndi lete? Onumbi yipi Yehova a yongola okuti ame ndi yi lilongisa, kuenda ndamupi ndi pondola oku yi kapako komuenyo wange? Tanga, sokolola, kuenda ci kapako. Nda wa ci linga Ondaka ya Suku yika kuata omuenyo kokuove.​—⁠Osamo 77:12; Tiago 1:​23-25.

9. Helie hẽ “ukuenje wa lunguka haeye wa kolelua?” Kuenda momo lie ca velelapo oku yevelela lutate “kukuenje” waco?

⁹ Yehova o vangulavo letu lekuatiso “Liukuenje wa kolelua haeye wa lunguka.” Ndeci Yesu a ci popia, ocisoko eci Cakristão olombuavekua ca nõliwila oku angiliya “okulia kuespiritu kotembo ya tukuiwa” vokuenda kuoloneke vilo via sulako viohali. (Mateo 24:​45-47) Eci tu tanga alivulu a pongiyiwila oco a tu kuatise oku kuata ukũlĩhĩso Wembimbiliya, kuenda eci tu  kala kolohongele Viakristão kuenda Kolohongele viofeka Violombangi via Yehova tu kasi loku tambula okulia kuespiritu kua angiliyiwa locisoko cukuenje wa lunguka. Omo okuti eci ocisoko cukuenje wa Kristu, ci kuete esilivilo kokuetu oku kapako olondaka via Yesu vi popia hati: “Lunguki ndeci vu yeva.” (Luka 8:18) Etu tu yevelela lutate momo tua kũlĩha okuti pokati kekuatiso liukuenje wa lunguka opo Yehova a vanguila letu.

10-12. (a) Momo lie ohutililo ombanjaile yimue yi komohĩsa ya Yehova? (b) Ndamupi tu pondola oku likutilila lonjila yimue yi sanjuisa Yehova, kuenda momo lie tu kuetele ekolelo liokuti eye wa kapako olohutililo vietu?

¹⁰ Oco hẽ, nye ci popiwa catiamẽla koku livangula la Suku? Anga hẽ tu pondola oku vangula la Yehova? Eci ocisimĩlo cimue ci komohĩsa. Nda ove wa setukula oku vangula lombiali yimue ya velapo vofeka yove catiamẽla kovina viomuenyo wove, nye hẽ ove nda wa linga oco o litunde ciwa? Oku ci seteka konjanja yatete pamue ci koka ohele. Koloneke via Ester la Mordekai, omunu wosi ka lalekiwile losoma yinene yo Persia oco amẽle kokuaye o fa. (Ester 4:​10, 11) Cilo sokolola oku amẽla ku Ñala Wavelapo koluali luosi, una okuti omanu vakuonene wa velapo voluali lulo ‘va molẽha ndapange’ kovaso aye. (Isaya 40:22) Etu hẽ tu kuetevo oku kuata usumba eci tua amẽla kokuaye? Lakamue!

¹¹ Yehova wa siata oku eca onjila yimue ya leluka yoku amẽla kokuaye, okuti ohutililo. Ndaño muẽle omõla utito o pondola oku likutilila ku Yehova lekolelo, poku ci lingila vonduko ya Yesu. (Yoano 14:6; Va Heveru 11:⁠6) Handi vali, ohutililo yi tu ecelelavo oku sapula ovisimĩlo vietu kuenda ekalo lietu toke muẽle vina etu tu sima okuti via tĩla oku vi lombolola. (Va Roma 8:26) Ka ciwako oku seteka oku komohĩsa Yehova lolondaka viuloño walua, oku vangula lepela ale oku lombolola olondaka vialua vohutililo. (Mateo 6:​7, 8) Handi vali, Yehova ka tukuile olondaka tu pondola oku vangula vohutililo kuenda ndomo tu vi linga ale olonjanja tu kuete oku likutilila. Toke muẽle Ondaka yaye yi tu laleka ‘oku kuata ocituwa coku likutilila.’​—⁠1 Va Tesalonike 5:⁠17.

 ¹² Ivaluka okuti Yehova eye lika o tukuiwa okuti ‘Ukuakuyeva ohutililo,’ haeye o yevelela locikembe cocili. (Osamo 65:⁠2) Anga hẽ Yehova ka kapiko olohutililo viomanu vaye? Sio, ocili okuti eye o vi sanjukila calua. Ondaka yaye yi sokisa olohutililo viaco ndisensu okuti eci vi yokiwa, owisi waco weca elemba limue liwa. (Osamo 141:2; Esituluilo 5:8; 8:⁠4) Anga hẽ eci ka ci lembeleka oku kũlĩha okuti olohutililo vietu vienda ku Ñala Wavelapo kuenda cu sanjuisa? Nda ove o yongola oku kuata ukamba la Yehova, likutilila leliketiso liocili kokuaye eteke leteke. Tiamisila utima wove kokuaye; ku ka kuate ohele yoku lombolola cosi ci kasi vutima wove. (Osamo 62:⁠8) Vangula la Yehova catiamẽla kesakalalo liove, kesanju liove kuenda eca olopandu lesivayo ku Isia yove o kasi kilu. Kuenje ukamba wove laye uka amamako loku pamisiwa.

13, 14. Nye ci lomboloka oku fendela Yehova, kuenda momo lie ca sungulukila etu oku ci linga?

¹³ Eci tu vangula la Yehova Suku, ka tu kasi loku u yevelela kuenda oku vangula ndeci tu linga lekamba lietu ale lomunu umue wo vepata. Eci tu vangula la Yehova ocili okuti tu kasi loku u fendela, kuenda oku wĩha esumbilo lina eye a sesamẽla. Omuenyo wetu wosi u kuete oku vialiwa lefendelo liocili. Eyi oyo onjila yoku lekisa ocisola cetu kokuaye kuenda elitumbiko liomuenyo wetu wosi. Efendelo liaco liocili olio litokeka oviluliko viosi via koleliwa via Yehova, cikale viokilu cikale vio kilu lieve. Vocinjonde cimue, upostolo Yoano wa yeva ungelo wa kala loku kaluka hati: “Fendeli U wa lulika ilu losi lokalunga kuenda olono viovava.”​—⁠Esituluilo 14:⁠7.

¹⁴ Momo lie tu sukilila oku fendela Yehova? Sokolola ovituwa via lomboluiwa velivulu lilo, ndeci okukola, unene, esuluviko, esunga, utõi, ohenda, olondunge, eliketiso, ocisola, ocikembe, oku kala ukuacili kuenda uwa. Tua limbuka okuti Yehova eye osungu yonumbi ya velapo yovituwa viaco evi vi kuete ndeti esilivilo. Eci tu sandiliya oku kuata elomboloko liovituwa viaco evi, tu limbuka okuti eye wa velapo vali okuti Omunu  una wa velapo o sule. Ulamba waye ka u sokisiwa, wa velapo vali okuti etu tu sule. (Isaya 55:⁠9) Ka kuli etatahãi liokuti Yehova eye Wavelapo vali okuti eye o sesamẽla lika efendelo lietu. Ndamupi tu kuete oku fendela Yehova?

15. Ndamupi tu pondola oku fendela Yehova “lespiritu locili?” Kuenda epuluvi lipi olohongele via Kristão vi tu ĩha?

¹⁵ Yesu wa popia hati: “Suku espiritu kuenje ca sesamela ava vo fendaila oku u fendela lespiritu locili.” (Yoano 4:24) Eci ci lomboloka okuti tu sukila oku fendela Yehova lutima umue weyuka to ekolelo kuenda ocisola, poku songuiwa lespiritu liaye. Eci ci lombolokavo oku u fendela ndomo mu litava locili, lukũlĩhĩso wa suapo u sangiwa Vondaka ya Suku. Etu tu kuete epuluvi limue liwa lioku fendela Yehova “lespiritu locili” eci tu likongela la vakuetu akristão oku u fendela. (Va Heveru 10:​24, 25) Eci tu imba ovisungo vioku sivaya Yehova, kumosi lohutililo kokuaye, kuenda oku u yevelela loku panga onepa  koku vangula eci catiamela Kondaka yaye, tu kasi oku lekisa ocisola cetu kefendelo liaye lia lipua.

16. Cipi ocihandeleko cimue ca velapo ca kisikiwa ka Kristão vocili? Kuenda momo lie tu vetiyiwila oku ci pokola?

¹⁶ Etu tu fendelavo Yehova eci tu vangula la vakuetu catiamẽla kokuaye, oku u sivayela powiñi. (Va Heveru 13:15) Ocili okuti, oku kunda olondaka viwa Viusoma wa Yehova, ocihandeleko cimue ca velapo ca kundikiwa ka Kristão vocili. (Mateo 24:14) Etu tu pokola lesanju lialua momo tu sole Yehova. Eci tu sokolola onjila “osuku yoluali lulo,” Satana Eliapu, ‘a siata oku kuama poku tekavisa ovitima viomanu,’ loku sandeka ovohembi oku sepula Yehova, ka ci tu vetiya hẽ oku kuata onjongole yoku vumba ndolombangi via Yehova oco tu kuatise Suku yetu, kalundi aco avĩha a siata oku u lingiwila? (2 Va Korindo 4:4; Isaya 43:​10-12) Kuenda vali eci tu sokolola ovituwa via Yehova vi komohĩsa, ka tu yevi hẽ onjongole yoku vangula la vakuetu catiamẽla kokuaye? Ocili okuti, ka kuli esumũlũho lia velapo nda hakukuatisako vakuetu oco va kũlĩhe kuenda oku sola Isietu wokilu ndeci tu kasi loku ci linga.

17. Vefendelo lietu ku Yehova mua kongela nye, kuenda momo lie tu kuetele oku fendela Yehova lesunguluko?

¹⁷ Voku fendela kuetu Yehova mua kongela vali calua. Omu mua kongela ekalo liomuenyo wetu wosi. (Va Kolosai 3:23) Ocili okuti nda tua tava Yehova nda Ñala yetu Wavelapo, tuka sandiliya oku linga ocipango caye kovina viosi, ndeci vomuenyo wepata lietu, kupange wetu woku sanda eteku, kocituwa tu tata laco vakuetu, kuenda kapuluvi ana okuti ka tu kasi loku talavaya. Etu tuka sandiliya oku fendela Yehova “lutima wosi,” lesunguluko. (1 Asapulo 28:⁠9) Efendelo liaco ka livetiya oku kala omanu va kuete utima wa litepa ale oku ambata omuenyo umue ka wa sungulukile, womanu vakuambambe vana va li lekisa okuti va kasi oku fendela Yehova pole va lingila akandu vuyombeki. Komanu vana vakuesunguluko ci tĩla calua oku lekisa ombambe. Handi vali, ocisola ci kuatisa oku tenda ombambe ndocina cimue cilinga onyanya. Oku sumbila Suku kuka tu kuatisavo calua. Embimbiliya  li popia okuti esumbilo liaco liamasako ukamba wetu la Yehova.​—⁠Osamo 25:⁠14.

18, 19. Momo lie ca sungulukilila oku sokolola okuti ndaño muẽle omanu ka va lipuile lopo va pondola oku setukula Yehova Suku?

¹⁸ Onepa lonepa yelivulu eli yi malusula locipama cimue ci lekisa ndomo tu pondola oku “setukula Suku ndomãla va soliwa.” (Va Efeso 5:⁠1) Ci kuete esilivilo oku ivaluka okuti ndaño ka tua lipuile, tu pondola oku setukula onjila ya lipua ya Yehova yoku talavaya lunene, yoku linga esunga, yoku lekisa olondunge, kuenda ocisola. Ndamupi tua kũlĩha okuti ci tẽliwa oku setukula Ukuonenewosi? Oku ivaluka elomboloko lionduko ya Yehova ci tu longisa okuti eye olinola oku linga ovina viosi a yongola oco a tẽlise ovipango viaye. Ci tava okuti tu kuata ohele lepondolo liaco. Pole anga hẽ ka ci tẽliwa oku setukula Yehova? Sio.

¹⁹ Etu tua lulikiwa ndesetahãlo lia Suku. (Efetikilo 1:26) Omo liaco, omanu va litepa loviluliko vikuavo vi kasi palo posi. Etu ka tu songuiwa locituwa coku citiwa laco ndovinyama, ale lovilinga viovituwa viomanu tua tunga lavo. Yehova wa siata oku tu ĩha ongavelo yimue ya velapo, yonjongole yoku linõlela eci tu yongola oku linga. Ndaño okuti ka tua lipuile, etu tu kuete elianjo lioku nõla ndomo tuka kala. Ove hẽ o yongola oku kala omunu umue ukuacisola, ukualondunge, ukuesunga o talavaya ciwa lunene? Lekuatiso liespiritu lia Yehova, ove ci tava okuti o kala omunu ukuavituwa ndevi! Sokolola eci ciwa ove oka tẽlisa.

20. Uwa upi tu tẽlisa eci tu setukula Yehova?

²⁰ Ove oka sanjuisa Isia yove o kasi kilu, kuenda oku sanjuisa utima waye. (Olosapo 27:11) Toke muẽle ove o pondola ‘oku sanjuisa’ Yehova momo eye wa kũlĩha ekalo liove. (Va Kolosai 1:​9, 10) Osimbu ove wamamako loku kuata ovituwa evi viwa vioku setukula Isia yove wasoliwa, oka kuata asumũlũho alua. Voluali lulo luowelema hailuo lua litepa la Suku, ove oka kala omunga yimue yi sapula ocinyi. (Mateo 5:​1, 2, 14) Ove oka  kuatisa oku sandeka koluali luosi oku molehĩsa ovituwa viulamba wa Yehova. Hesumbilokuolio!

21, 22. Ungende upi ka u sulila u sangiwa komanu vana va sole Yehova?

²¹ Evetiyo lisangiwa kelivulu lia Tiago 4:​8, lia velapo vali okuti ocimãho cimue ci sule. Olio li lomboloka ungende umue. Osimbu tuamamako lekolelo, ungende waco lalimue eteke uka sulila. Etu lalimue eteke tuka liwekapo oku kuata ukamba la Yehova. Ocili okuti, olonjanja viosi kuka kala ovina vialua vioku lilongisa catiamẽla kokuaye. Ka tuka simi okuti elivulu eli li tulongisa oku kũlĩha cosi catiamẽla ku Yehova. Momo, etu ka tua fetikile oku lombolola cosi Embimbiliya li popia catiamẽla ku Suku yetu! Kuenda ndaño muẽle Embimbiliya liaco ka li lombolola cosi catiamẽla ku Yehova. Upostolo Yoano co lombolokelevo okuti cosi Yesu a linga vokuenda kupange waye woku kunda palo posi nda ca sonehiwile, “voluali, alivulu aco a sonehiwa, nda ka a suimo.” (Yoano 21:25) Nda okuti eci oco ci popiwa catiamẽla Komõla, oco puãi ca piãla vali enene kueci catiamẽla ku Isia!

 ²² Ndaño muẽle omuenyo ko pui, ka uka tu nenela esulilo lioku lilongisa eci catiamẽla ku Yehova. (Ukundi 3:11) Sokolola kueci tu kevelela. Noke yoku kala ovita violohũlũkãi, ale olohuluwa violohuluwa vianyamo, etu tuka kũlĩha vali calua catiamẽla ku Yehova Suku okuti eci tua kũlĩha ale etaili ci sule. Pole tuka liyeva okuti handi lopo kuli ovina vialua vi komohĩsa vioku lilongisa. Etu tuka kuata ombili yoku lilongisa vali, kuenda olonjanja viosi tuka kuata esunga lioku liyeva ndukualosamo wa popia hati: “Ame puãi, ciwa oku kala ocipepi la Suku.” (Osamo 73:28) Omuenyo ko pui uka kuata elomboloko kuenda uka litepa muiñi muiñi, kuenje oku kuata vali ukamba la Yehova otembo yosi oyo yika kala onepa yesimũlũho lia velapo.

23. Ove wa vetiyiwa oku linga nye?

²³ Ci tava okuti o tava muẽle cilo kocisola ca Yehova, poku u sola lutima wove wosi, lomuenyo wove wosi, lolondunge viove viosi, kuenda ongusu yove yosi. (Marko 12:​29, 30) Ove o pondola oku kuata ocisola cocili haico ca kolapo. Oku nõla kuove ovina o sukila oku linga eteke leteke cikale ovina vinene ale vitito, viosi viayo vi lekise oku pokola kolonumbi vimuamue, loku lekisa okuti ove olonjanja viosi wa nõlapo oku pamisa ukamba la Isiove o kasi kilu. Handi vali, ove o pondola oku amẽla ku Yehova kuenje eye oka amẽlavo kokuove otembo yenda ño hũ!