1, 2. Momo lie etu muẽle ka tu tẽlela oku kuata ukamba la Suku? Kuenda nye Yesu Kristu a linga oco ci tẽliwe?

 ANGA hẽ ove eteke limue wa nyelile ale? Pamue ivaluka eteke wa endele oku ka nyula ngandiove ale ekamba liove, pole, onjila yenda konjo yaye ya ku limba. Eci wa limbuka okuti onjila ya ku limba, wa pulisa hẽ komunu umue? Sokolola esanju wa yeva eci omunu waco, a ku sapuila hati: “Ñuame, ndu ku songuile.” Ocili okuti eci ca ku sanjuisa calua!

² Cimuamue haico Yesu Kristu a linga letu. Lika wetu ka tu tẽla oku kuata ukamba la Suku. Omo okuti omanu va piñala ekandu, oku kala kuavo kua ‘litepa lomuenyo u tunda ku Suku.’ (Va Efeso 4:17, 18) Etu tu sukila ekuatiso oco tu sange onjila tu kuama. Yesu, ka tu ĩha lika elungulo kuenda olonumbi. Ndomo tua li longisa Vocipama 1, Yesu wa linga elaleko poku popia hati: “Enju, linga ondonge yange.” (Marko 10:21) Eye wa tu lekisavo esunga lieci tu sukilila oku tava kelaleko liaco. Yesu wa popele hati: “Ame ndinjila, haime ndicili, haime ndimuenyo. Lomue o pondola oku iya ku Isia, te lame.” (Yoano 14:6) Tu kũlĩhisi esunga lieci ci tavela lika oku kuata ukamba la Isia vonduko Yomõla. Noke, tu ka kũlĩhĩsavo esunga lieci Yesu a li tukuila hati, “Ame ndinjila, haime ndicili, haime ndimuenyo.”

3. Momo lie ci tavela lika oku kuata ukamba la Suku vonduko ya Yesu?

³ Catete, citava lika oku kuata ukamba la Suku vonduko ya Yesu, omo okuti Yehova wa eca ocikele caco kokuaye. a Isia wo wĩha ocikele cinene coku tẽlisa ocipango Caye. (2 Va Korindo 1:20; Va Kolosai 1:18-20) Oco tu kuate elomboloko liwa liocikele ca Yesu, tu sukila oku konomuisa eci ca pita vocumbo Cedene, eci ohueli yatete ya lueyela Yehova poku likongela kusuanji wa Satana.—Efetikilo 2:16, 17; 3:1-6.

4. Usuanji wa lingiwila vocumbo Cedene wa votola etatahãi lipi? Kuenda nye Yehova a linga oco a potolole ocitangi caco?

⁴ Usuanji wa lingiwila vocumbo Cedene, wa votola etatahãi liatiamẽla kepulilo limue li kuete esilivilo liokuti: Anga hẽ una o tukuiwa londuko Yehova, eye muẽle o kola, uwa, ukuesunga kuenda ukuacisola kovina viosi a linga? Oco Yehova a tetulule ocitangi caco, wa tuma omõlaye wa lipua palo posi. Pole, oku tẽlisa ocikele caco ka ca lelukile. Momo ca sukilile okuti Yesu eca omuenyo waye ndocisembi oco a kemãlise onduko ya Isiaye loku yovola omanu. Oku pandikisa kua Yesu toke kolofa, kua ecelela oku potolola atatahãi a votuiwa la Satana. (Va Heveru 2:14, 15; 1 Yoano 3:8) Ocili okuti Yehova wa kuata olohuluwa violohuluwa viomãla vespiritu. (Daniele 7:9, 10) Helie eye a nõlapo oco a tẽlise ocikele caco? Yehova wa nõla “Omõlaye wongunga” weya oku tukuiwa hati, Yesu Kristu.—Yoano 3:16.

5, 6. Nye ci lekisa okuti Yehova wa kolela calua Omõlaye kuenda ekolelo liaco lia sevetiwa pi?

 ⁵ Ci tu komõhisa hẽ omo Yehova a nõla omõlaye? Sio! Momo Isia wa kolela calua Omõlaye wongunga. Osimbu Yesu keyile palo posi, Yehova wa popele okuti Omõlaye o ka amamako oku pokola ndaño lohali yalua. (Isaya 53:3-7, 10-12; Ovilinga 8:32-35) Tu kũlĩhĩsi handi olondaka evi. Omo okuti Omõla wa lulikiwa ndoviluvo vikuavo via loñoloha, eye wa kuata elianjo lioku nõla onjila a yonguile oku kuama. Yehova wa kolelele muẽle Komõlaye ndomo a ci popele. Ekolelo liaco lia sevetiwile pi? Lia sevetiwile ku kũlĩhĩso. Yehova wa kũlĩhĩle ciwa Omõlaye kuenda wa kũlĩhĩle okuti eye U sole haeye o lingainga eci cu sanjuisa. (Yoano 8:29; 14:31) Omo liaco, Omõla o sole Isiaye kuenda Yehova o sole Omõlaye. (Yoano 3:35) Ocisola va li kuetele, ca pamisa elitokeko kuenda ekolelo pokati kavo.—Va Kolosai 3:14.

⁶ Anga hẽ ocikele Comõla, ekolelo kuenda ocisola ci kasi pokati kavo, oco lika ci tu kuatisa oku kuata ukamba la Suku vonduko ya Yesu? Kuli esunga likuavo lieci ci tavela lika oku kuata ukamba la Suku vonduko ya Yesu.

7, 8. Momo lie Yesu a popela okuti lomue wa kũlĩha ciwa Isia “te Omõla”?

⁷ Kuli ovina vimue tu sukila oku tẽlisa oco tu kuate ukamba la Yehova. (Olosamo 15:1-5) Helie wa kũlĩha ciwa eci ci sukiliwa oco tu taviwe la Suku okuti Omõla ci sule? Yesu wa popia hati: “Ovina viosi via nyĩhiwa la Isiange kuenda lomue wa kũlĩha ciwa Omõla, te Isia; kuenda lomue wa kũlĩha ciwa Isia te Omõla kuenda  una Omõla a panga oku u situluila.” (Mateo 11:27) Tu kũlĩhisi esunga lieci Yesu a popela okuti, lomue wa kũlĩha Isia “te Omõla.”

⁸ Omo okuti Yesu “uveli woviluvo viosi,” eye lika o kuete ukamba uwa la Yehova. (Va Kolosai 1:15) Sokolola ukamba wa kala pokati ka Isia Lomõla otembo yalua va kala pamosi eci handi ovangelo vakuavo ka va lulikiwile. (Yoano 1:3; Va Kolosai 1:16, 17) Sokololavo ovina Yesu a lilongisa ku Isiaye via tiamẽla kocipango, kolonumbi kuenda kovituwa Viaye. Omo liaco, ca sunguluka oku popia okuti Yesu eye lika wa kũlĩha ciwa Isiaye. Ukamba waco wa kuatisa Yesu oku situlula Isiaye lonjila yimue okuti lomue vali o ci tẽla.

9, 10. (a) Yesu wa situlula ndati Isiaye? (b) Oco tu taviwe la Yehova nye tu sukila oku linga?

⁹ Alongiso a Yesu a lekisa okuti eye wa kũlĩhĩle ciwa ovisimĩlo via Yehova, ekalo liaye kuenda eci a yonguila afendeli Vaye. b Yesu wa sitululavo Isiaye lonjila yimue yikuavo. Eye wa popia hati: “Wosi o ndi mola, o molavo Isia.” (Yoano 14:9) Yesu wa setukula ciwa Isiaye kovina viosi a popia levi a linga. Vembimbiliya mu sangiwa ovolandu a tiamẽla ku Yesu ndeci, oku longisa kuaye, ohenda a lekisa poku sakula omanu kuenda ndomo ocikembe co kokela oku lila. Ovina evi, vi tu vetiya oku sokolola okuti Yehova nda haico a lingavo. (Mateo 7:28, 29; Marko 1:40-42; Yoano 11:32-36) Yesu wa lekisa ciwa ovituwa kuenda ocipango ca Isiaye kolondaka kuenda kovilinga. (Yoano 5:19; 8:28; 12:49, 50) Omo liaco, oco tu taviwe la Yehova tu sukila oku kapako alongiso a Yesu kuenda oku kuama ongangu yaye.—Yoano 14:23.

 ¹⁰ Omo okuti Yesu wa kũlĩha ciwa Yehova, ka tu kuete atatahãi veci Yehova o nõlela oco a tu kuatise oku kuata ukamba Laye. Lukũlĩhĩso waco, tu konomuisi elomboloko liolondaka via Yesu eci a popia hati: “Ame ndinjila, haime ndicili, haime ndimuenyo. Lomue o pondola oku iya ku Isia, te lame.”—Yoano 14:6.

11. (a) Momo lie ci tavela lika oku kuata ukamba la Suku vonduko ya Yesu? (b) Olondaka vi sangiwa kelivulu lia Yoano 14:6, vi lombolola nye catiamẽla kocikele ca Yesu? (Tala etosi pombuelo yemẽla.)

¹¹ Tua lilongisa ale okuti citava lika oku kuata ukamba la Suku vonduko ya Yesu. Tu konomuisi eci olondaka evi vi lomboloka kokuetu. Yesu “onjila,” omo okuti tu kuata lika ukamba la Suku vonduko yaye. Momo lie? Momo Yesu poku pandikisa toke kolofa, wa eca omuenyo waye ndocisembi. (Mateo 20:28) Nda Yesu ka ecele ocilumba cocisembi, nda ka tua tẽlele oku kuata ukamba la Suku. Ekandu li tateka ukamba pokati komanu la Suku, momo Yehova o kola kuenda ka sanjukila ekandu. (Isaya 6:3; 59:2) Pole, ocisembi ca Yesu ca imula etateko liaco liekandu. (Va Heveru 10:12; 1 Yoano 1:7) Nda tua tava kuenda tua kolela kesokiyo lia Suku vonduko ya Kristu, tu ka taviwa la Yehova. Ka tu kuete onjila yikuavo yi tu kuatisa oku “linalisa la Suku.” c—Va Roma 5:6-11.

12. Yesu “onjila” volonepa vipi?

¹² Yesu eye “onjila” eci tu linga ohutililo. Yehova o  yeva lika olohutililo vietu vonduko ya Yesu, eci tu vi linga lutima wosi. (1 Yoano 5:13, 14) Yesu wa popia hati: “Nda vu pinga cimue ku Isia, eye o ko cĩhi vonduko yange. . . . Pingi kuenje vu tambula, oco esanju liene li suepo.” (Yoano 16:23, 24) Vonduko ya Yesu tu pondola oku linga olohutililo ku Yehova kuenda oku U tukula hati, “a Isietu.” (Mateo 6:9) Yesu “onjila” vonepa yikuavo, omo liongangu yaye. Ndomo tua lilongisa konyima, Yesu wa setukula ciwa Isiaye. Ongangu ya Yesu yi tu lekisa ndomo tu pondola oku sanjuisa Yehova. Omo liaco, oco tu kuate ukamba uwa la Yehova tu sukila oku kuama ongangu ya Yesu—1 Petulu 2:21.

13, 14. (a) Yesu wa kala ndati ukuacili poku vangula? (b) Nye Yesu a linga oco a tukuiwe hati, “ocili,” kuenda momo lie?

¹³ Yesu olonjanja viosi wa vangula ocili catiamẽla kondaka ya Isiaye. (Yoano 8:40, 45, 46) Yesu ka vanguile ondaka layimue yelimbi. (1 Petulu 2:22) Ndaño muẽle ovanyãli vaye, va limbuka okuti eye wa “longaisa onjila ya Suku ndomo ci likuata locili.” (Marko 12:13, 14) Yesu, poku popia hati: “Ame . . . ndicili,” eye ka popele lika ocili poku kunda kuenda poku longisa. Pole, mua kongelele calua.

¹⁴ Eci kua kambele anyamo alua, lekuatiso liespiritu sandu, Yehova wa vetiya asonehi Vembimbiliya oku soneha ovitumasuku via tiamẽla ku Mesiya okuti Kristu. Ovitumasuku viaco via popele ovina via tiamẽla komuenyo, kupange woku kunda kuenda kolofa viaye. Vocihandeleko ca Mose mu sangiwa ovitumasuku via tiamẽla ku Mesiya. (Va Heveru 10:1) Anga hẽ Yesu wa pandikisa toke kolofa oco ku tẽlisiwe ovitumasuku viosi via tiamẽlele kokuaye? Eyi oyo lika onjila yoku kemãlisa  Yehova loku lekisa okuti ovitumasuku Viaye viocili. Yesu eye lika wa kala locikele caco. Eci Yesu a kala kilu lieve, ovina a popia kuenda ovilinga viaye, via lekisa okuti ovitumasuku viaco viocili. (2 Va Korindo 1:20) Yesu eye “ocili.” Wa tukuiwa ndoco, omo okuti ovitumasuku via popiwa la Yehova via tẽlisiwa kokuaye.—Yoano 1:17; Va Kolosai 2:16, 17.

15. Nye ci lomboloka oku kolela Komõla? Kuenda onima yipi yi yililako?

¹⁵ Yesu eye “omuenyo” momo tu pondola lika oku muila “omuenyo wocili” vonduko yaye. (1 Timoteo 6:19) Embimbiliya li popia hati: “Wosi o kolela Omõla o kuete omuenyo ko pui; puãi wosi ka pokola Komõla ka kuata omuenyo, pole, onyeño ya Suku yi kala ño laye.” (Yoano 3:36) Nye ci lomboloka oku kolela Komõla a Suku? Ci lomboloka oku tava okuti tu kuata lika omuenyo vonduko yaye. Ci lombolokavo oku lekisa ekolelo lovilinga kuenda oku amamako oku lilongisila ku Yesu. Ci sukilavo okuti, tu likolisilako oku pokola kalongiso kuenda oku kuama ongangu yaye. (Tiago 2:26) Oku kolela Komõla wa Suku, ci tuala komuenyo ko pui. Vana va tukuiwa hati ‘vakuakacunda katito,’ va kuete elavoko lioku tambula omuenyo kilu. Kuenda “owiñi wakahandangala” ‘wolomeme vikuavo’ u ka kuata omuenyo wa lipua vocumbo celau palo posi.—Luka 12:32; 23:43; Esituluilo 7:9-17; Yoano 10:16.

16, 17. (a) Yesu o ka lekisa ndati okuti eye ‘omuenyo,’ ndaño muẽle kuava va fa? (b) Ekolelo lipi tu pondola oku kuata?

¹⁶ Nye ci ka pita lava va fa? Yesu o lingavo “omuenyo” kokuavo. Eci handi Yesu ka pinduile ekamba liaye Lasaru, wa sapuila Marta manji a Lasaru hati:  “Ame ndipinduko haime ndimuenyo. U o ñolela ndaño o fa, haimo lumue o kala vali lomuenyo.” (Yoano 11:25) Yehova wa kundika Komõlaye “olosapi violofa levi Vionjembo” kuenda unene woku pindula. (Esituluilo 1:17, 18) Lolosapi viaco, Yesu o ka talavaya lunene woku pindula omanu vosi va kasi Vonjembo.—Yoano 5:28, 29.

¹⁷ “Ame ndinjila, haime ndicili, haime ndimuenyo.” Lolondaka evi, Yesu wa lekisa ocimãho comuenyo kuenda upange waye palo posi. Olondaka viaco vi kuete esilivilo lialua kokuetu. Noke Yesu wamisako hati: “Lomue o pondola oku iya ku Isia, te lame.” (Yoano 14:6) Esilivilo olondaka via Yesu via kuata eci a vi tukula, hailio li kuete koloneke vilo. Tu koleli okuti nda tua kuama Yesu, lalimue eteke tu ka nyelela. Eye, o ka tu lekisa onjila yenda ku “Isia.”

18. Voku linga ondonge ya Yesu mua kongela nye?

¹⁸ Ocikele cinene ca Yesu kuenda ukamba waye la Isia, ci tu vetiya oku kuama ongangu yaye. Ndomo tua li longisa ale vocipama catete, voku linga ondonge ya Yesu mua kongela ovilinga halondakako lika. Voku kuama Kristu mua kongela oku setukula alongiso kuenda ongangu yaye. (Yoano 13:15) Ovina o kasi oku lilongisa cilo, vi pondola oku ku kuatisa oku ci linga.

19, 20. Nye ci sangiwa vocipama cilo okuti ci ka ku kuatisa oku kuama Kristu?

¹⁹ Vovipama vi kuãimo, tu ka lilongisa eci catiamẽla komuenyo wa Yesu kuenda kupange waye woku kunda. Ovipama viaco via tepiwa volonepa vitatu. Catete, tu ka lilongisa ovituwa viaye. Cavali, tu ka konomuisa ombili yaye kupange woku kunda kuenda koku longisa. Catatu,  tu ka lilongisa ndomo eye a lekisa ocisola. Oku upisa Kocipama 3, tu ka sangako okakasia koku pitulula losapi hati: “O Kuama Ndati Yesu?” Ovisonehua kuenda apulilo a sangiwamo, via pongiyiwila oku tu kuatisa oco tu sokolole ndomo tu pondola oku setukula Yesu kolondaka kuenda kovilinga.

²⁰ Tu eca olopandu ku Yehova, omo a tu yovola kupika wekandu. Locisola calua, Yehova wa tuma Omõlaye oco a tu lekise onjila yoku kuata ukamba Laye. (1 Yoano 4:9, 10) Tu lavoka okuti, o limbuka ocisola caco ca piãla kuenda oku tava kelaleko lia Yesu liokuti: “Linga ondonge yange.”—Yoano 1:43.