Onjanja yimue, ukundi umue ukãi okuti ka papatisiwile, o tukuiwa hati, Haykanush, wo kofeka yo Armenia, wa nõlele ocipete cimue ocipepi lonjo yaye okuti, mua kala ukanda wuvangi. Vokati kaco wa sangamo olombongo vialua, kuenda okokanda kokupa olombongo kombango. Noke, wa lekisa ocipete caco kulume waye okuti, wa kalavo ukundi ka papatisiwile.

Eye kumue lulume waye, ka va kuatele olombongo, kuenda va kuata olofuka vialua. Pole, va nõlapo oku eca olombongo viaco lekuatiso lionumbi va sanga vukanda waco wuvangi. Noke, ulume wa nyelisile ocipete caye wa komõha calua, momo wa kala ukuepata liavo. Kuenje, ukundi waco kumue lulume waye va lombolola hati, vakuacili, momo, va kapako ovina va lilongisa Vembimbiliya. Omo liaco, va kuata epuluvi lioku lombolola ovina viatiamẽla Kolombangi Via Yehova, kuenda va eca alivulu amue kepata liaco.

Omo liaco, epata lia yonguile oku eca olombongo kukãi wa kala ukundi, pole, ka tavele. Keteke likuavo, ukãi wulume wa nyelisile ocipete caye, wa endele konjo yavo oku eca olopandu. Kuenje, wa sapela vali lukãi waco, oco a tave oku tambula onela yulu.

Ndeci ca pita lepata lia tukuiwa ndeti okuti lia komõha, omanu valua citava okuti va komõhavo omo liocituwa ciwa ukundi waco kumue lulume waye va lekisa. Anga hẽ Yehova wa komõhavo? Yehova o tenda ndati omanu vana va siata oku kala vakuacili? Anga hẽ elikolisilo va lekisa li kuete esilivilo?

Ca leluka oku tambulula apulilo a lingiwa ndeti. Momo lie? Momo, afendeli va Yehova va kũlĩha okuti, oku setukula ovituwa via Yehova, oco ci kuete esilivilo lia velapo kokuaye, okuti, ulu, ale ovokuasi akuavo a sule. Ovina Yehova a tenda okuti vi kuete esilivilo lia velapo, via litepa levi omanu va kapako. (Isaya 55:8, 9) Omo liaco, afendeli va Yehova, va kũlĩha okuti, oku setukula ovituwa via Yehova, ci kuete esilivilo lia velapo.

Elivulu Liolosapo 3:13-15, li popia hati: “Wa sumũlũha omunu o sanga Ndunge, kuenda omunu o limuisa uloño,momo ondando yaye ya velapo, yopalata yi sule, ukuasi waye wa velapo, wulu u sule. O silivila muẽle, wa tĩla ca lua, olomota viondongo vi sule.” Yehova wa kapako ovituwa viaco, kuenda ka vi sokisiwa lovokuasi.

Nye ci popiwa catiamẽla koku kala ukuacili?

Yehova ukuacili, kuenda ‘ka kembi.’ (Tito 1:2) Eye wa tumile upostolo Paulu oku soneha Ovisonehua vio Heveru kocita catete. Paulu wa popia hati: “Amamiko oku tu likutililako, omo tua kolela okuti tu kuete utima wa yela, osimbu tu likolisilako oku kala vakuacili kovina viosi.” —Va Heveru 13:18.

Yesu wa tu sila ongangu yiwa yoku kala vakuacili. Onjanja yimue, eci Kayafa, una wa kala Ocitunda Cinene a popia hati, “hu lisingisa la Suku o kasi lomuenyo siti, nda ove Kristu Omõla a Suku, tu ci sapuile!,” Yesu ka kembele, momo wa popia hati, eye Mesiya. Eye wa vangula ocili, ndaño wa kũlĩhĩle okuti, omanu vana va pangele onepa kekanga va laikele oku u lundila vati, wa popia ovina ka via sungulukile, kuenda o sesamẽla oku pondiwa.—Mateo 26:63-67.

Nye ci popiwa catiamẽla kokuetu? Nda tu kemba okuti ka tu popi ocili komunu umue ale tu pengisa ulandu waco oco tu tambule ovokuasi amue, ci lekisa hẽ okuti tuakuacili?

Koloneke vilo via sulako, ka ca lelukile oku kala ukuacili, momo, omanu valua va linga ‘vakuakulisola ovo muẽle, kuenda vakuakusola  olombongo.’ (2 Timoteo 3:2) Nda vofeka muli ekambo liolombongo, ale ka ca lelukile oku sanga upange woku sanda eteku, ca siata oku vetiya omanu valua oku nyana, ale oku linga ovina vikuavo ka via sungulukile. Omanu valua va siata oku sima okuti, ca sunguluka oku kemba, momo, cecelela oku kuata ovokuasi. Kuli vamanji vamue okuti, ka va siatele oku nõla onjila ya sunguluka, omo lioku ‘linga onganyu ya vĩha.’ Kuenje, vamanji vekongelo, ka va lekisa vali esumbilo kokuavo.—1 Timoteo 3:8; Tito 1:7.

Vamanji valua va siata oku kuama ongangu ya Yesu. Ovo va limbuka okuti, oku kuata ovituwa ndevi via Yehova Suku, oco ocina ca velapo okuti ka ci sokisiwa lovokuasi. Eli olio esunga lieci amalẽhe valua Akristão va siatela oku yuvula oku kemba kosikola, oco va kuate onima yiwa. (Olosapo 20:23) Ndeci ca pita lukundi ukãi wa tukuiwa ndeti, olonjanja vimue oku kala ukuacili ka ku nena onima. Pole, oku kala ukuacili kovina Suku a tenda okuti ovio via sunguluka, ci tu kuatisa oku kuata utima wa yela.

 Manji umue o tukuiwa hati Gagik wa lombolola ulandu a pita lawo watiamẽla koku kala ukuacili. Eye wa popia hati: “Osimbu sia lingile Ukristão wocili, nda talavaya kupange umue okuti, cime caco ka endele oku feta elisimu. Momo, poku eca ulandu watiamẽla kupange, wa enda oku popia hati, ka va kasi oku nganyala olombongo vialua. Omo okuti nda kala usongui kupange waco, nda sukilile oku sapela lomunu wa enda oku pinga elisimu, oco a tave “kuhembi” wa kala oku lingiwa kupange waco. Omo liaco, ndeya oku tendiwa ndohembi. Ndaño okuti kupange waco va enda oku ndi feta olombongo vialua, pole, ndeya oku liwekapo oku kemba, eci nda lilongisa ocili lekuatiso Liembimbiliya. Noke, nda fetika upange ukuavo wolomĩlu. Kuenje, ndaendele kombonge oku sonehisa olopapelo viuvangi viatiamẽla kupange nda kala oku linga, kuenda nda feta elisimu liaco.”—2 Va Korindo 8:21.

Manji Gagik wamisako lulandu waye hati: “Kupange wokaliye, si kasi oku tambula olombongo vialua, kuenda ka ca lelukile oku kuatisa epata liange. Pole, cilo ndi kuete esanju lialua. Momo, ndi kuete utima wa yela kovaso a Yehova. Nda siata oku lekisa ongangu yiwa komãla vange vavali, kuenda ndi kuete ovikele vekongelo. Nda siatavo oku lekisa ongangu yiwa komanu vana vakuakutambula elisimu, kuenda ku vana ndi linga lavo olomĩlu.”

Yehova o sole omanu vana va siata oku eca esivayo kokuaye omo lioku setukula ovituwa viaye viwa, oku kongelamo oku kala ukuacili. (Tito 2:10) Nda tua ci linga, o tu kuatisa. Yehova wa tumile Soma Daviti oku popia hati: “Nda kaile umalẽhe, cilo nda kuka, haimo lumue sia la mola ondingesunga ya yandulukiwa, pamue ombuto yaye yi lomba lomba okulia.”—Osamo 37:25.

Ulandu wa pita la Ruti, weca uvangi waco. Eye wa nõlelepo oku kala la ndatembo yaye Naomi, ndaño okuti ndatembo yaco wa kukile calua. Noke, Ruti weya oku ilukila ko Isareli, kuna a laikele oku fendela Suku yocili. (Ruti 1:16, 17) Eye wa kala ukuacili, kuenda wa likolisilako oku pupulula vepia, ndomo ca lekisiwa Vocihandeleko coku kuatisa olohukũi. Ulandu waye u sokisiwa lowu Daviti a pita lawo noke. Momo, Yehova ka yandulukile Ruti kumue la Naomi. (Ruti 2:2-18) Yehova wa kuatisavo calua Ruti, momo, ka ecele lika kokuaye ovina a sukilile. Omo liaco, wa nõla Ruti, oco a pange onepa kepata lia Soma Daviti, kuna kueya oku tunda Mesiya.—Ruti 4:13-17; Mateo 1:5, 16.

Ka ca lelukile kafendeli vamue va Yehova oku kuata olombongo vioku landa ovina va sukila. Pole, va siata oku likolisilako oku talavaya calua oco va nganyale olombongo, momo ka va yongola oku linga ovina ka via sungulukile. Poku ci linga, va siata oku lekisa okuti, ovituwa viwa via Yehova Suku, oku kongelamo oku kala vakuacili, ovio vi kuete esilivilo lia velapo, kuenda ka vi sokisiwa lovokuasi.—Olosapo 12:24; Va Efeso 4:28.

Olombangi Via Yehova voluali luosi, via siata oku lekisa ekolelo ku Yehova omo liekuatiso li tunda kokuaye, ndeci Ruti a lingile. Ovio via kapako ohuminyo ya Yehova wa popia hati: “Lalimue eteke hu sia, ale oku ku yanduluka.” (Va Heveru 13:5) Yehova wa lekisa okuti, o pondola oku kuatisa omanu vana va siata oku kala vakuacili kovina viosi. Momo, wa siata oku tẽlisa ohuminyo yaye yoku eca ovina afendeli vaye va sukila.—Mateo 6:33.

Olonjanja vimue omanu va siata oku velisapo ondiamande, kuenda ovokuasi akuavo. Pole, tua kolela okuti, Isietu Yehova, wa velisapo ocituwa cetu coku kala vakuacili, kuenda ovituwa vikuavo viwa okuti, ovokuasi a sule!