1. Nye ci lomboloka ocumbo celau konepa yespiritu kuenda nye tu sukila oku nõlapo oku linga?

 KOLONEKE vilo, ocumbo celau konepa yespiritu palo posi, ci lomboloka ocitumãlo cimue cocindekaise okuti, ceyuka lomanu valua va litumbika koku linga ovina viwa. Vocitumãlo caco, mueyuka omanu va kuete ombembua yocili. Vana va kasi ale vocumbo caco celau, va nõlapo oku amamako oku kalamo. Ovo va yongolavo okuti etendelo lialua liomanu li likongela kokuavo vekalo liaco lilikasi. Ocumbo caco hẽ ci lomboloka nye? Ocumbo celau konepa yespiritu! a

2. Ocina cipi ci komõhisa ci sangiwa vocumbo celau konepa yespiritu?

² Ocina cimue ci komõhisa ceci okuti, Yehova wa sokiya ocitumãlo cimue cocindekaise muna afendeli vaye va kuete ombembua loku likuata omunga, ndaño okuti va kasi voluali lumue lua vĩha lua Satana, haluo lu koka ohele kuenda omanu vaco va li suvuka. (1 Yoa. 5:19; Esit. 12:12) Ocili okuti, Suku yetu ukuacisola, o lete ndomo oluali lulo lua siata oku linga eci cĩvi komanu. Pole, eye ecelela okuti afendeli vaye va kolapo oco vamameko oku u vumba lesanju. Embimbiliya li sokisa ocumbo celau konepa yespiritu ‘ndocitililo’ kuenda “ndocumbo cimue colonelẽho ca tapeliwa.” (Isa. 4:6; 58:11) Lesumũlũho lia Yehova, vana va kasi vocumbo caco celau konepa yespiritu, va kuete esanju kuenda va kolapo koloneke vilo via sulako haivio ka via lelukile.—Isa. 54:14; 2 Tim. 3:1.

3. Onepa yatete yocitumasuku ci sangiwa kelivulu lia Isaya 65 ya tẽlisiwa ndati ko Isareli yosimbu?

³ Yehova wa vetiya uprofeto Isaya oco a lombolole ekalo liomuenyo  womanu vana va laikele oku kala vocumbo celau cocindekaise. Ove o pondola oku sanga elomboluilo liaco kelivulu lia Isaya 65, lina lia tẽlisiwa tete kunyamo wo 537 O.Y. Kotembo yaco, va Yudea vana va likekembela va yovuiwa kumandekua ko Bavulono kuenda va tiukila kofeka yavo. Yehova wa sumũlũisa afendeli vaye kuenda wa va kuatisa oku tiukila kolupale luavo, luna lua nyõliwile okuti o Yerusalãi loku tumbulula onembele okuti ocitumãlo ca velelapo, cina ovo va enda oku fendelela Yehova ko Isareli. “Kuenje ava va yowiwa la Yehova va tiukila, veya ko Siono loku imba ovisungo. Onjolela ka yi pui yi kala kovitue viavo; va mõla esanju kuenda okusakoka ku tila. Yehova hati, Niukila ko Siono. Numãla vokati ko Yerusalãi. Kuenje Yerusalãi yi tukuiva Imbo liesunga, lomunda ya Yehova Ukualohoka Omunda yi kola.”—Isa. 51:11; Sak. 8:3.

4. Ocitumasuku ci sangiwa kelivulu lia Isaya 65 ci kasi oku tẽlisiwa ndati koloneke vilo?

⁴ Onepa yavali yocitumasuku ca Isaya, ya fetika oku tẽlisiwa kunyamo wo 1919 K.K. eci afendeli va Yehova vo koloneke vilo va yovuiwa kumandekua wo Bavulono Yinene. Noke, liovina viaco, ocumbo celau konepa yespiritu ca fetika oku lisanduila kolonepa viosi viongongo. Akundi Vakuambili Vusuma, va sokiya akongelo alua loku lekisa ovituwa Viukristão. Omanu vana okuti tete va kala olongangala, haivo va kuatele ovituwa via vĩha, veya oku ‘wala omunu wokaliye una wa lulikiwa ndomo ci likuata locipango ca Suku.’ (Va Efe. 4:24) Ocili okuti, alua pokati kasumũlũho uprofeto Isaya a lombolola, a ka tẽlisiwa kovaso yoloneke voluali luokaliye. Pole, koloneke vilo, tu kasi ale oku kuatisiwa volonjila vialua, omo lioku kala vocumbo celau cocindekaise. Vocipama cilo, tu konomuisa ndomo tu kuatisiwa omo lioku kala vocumbo celau konepa yespiritu kuenda esunga lieci tu sukilila oku amamako oku kalamo.

EKALO LIA VANA VA KASI VOCUMBO CELAU KONEPA YESPIRITU

5. Ndomo ca lekisiwa kelivulu lia Isaya 65:13, vana va kasi vocumbo celau konepa yespiritu ekalo lipi va kuete?

⁵ Va pama kuenda va yevite ekavuluko. Ocitumasuku ca Isaya, ci lekisa etepiso liekalo liomuenyo wa vana va kasi vocumbo celau konepa yespiritu kuenda ekalo liomanu vana ka va kasimo. (Tanga Isaya 65:13.) Ocitumasuku caco, ci lekisa okuti Yehova locisola calua, eca kafendeli vaye ovina viosi ovo va sukila oco vamameko oku pamisa ukamba wavo laye. Tu kuete espiritu sandu liaye, Embimbiliya, kuenda okulia kualua konepa yespiritu oco okuti ‘tu lia, . . . tu nyua, . . . kuenda tu sanjuka.’ (Sokisa Esituluilo 22:17.) Pole, ekalo lia vana ka va kasi vocumbo celau konepa yespiritu lia litepa calua. Ovo ‘va kasi lonjala, . . . lenyona . . . , kuenda oku kutisiwa osõi.’ Handi vali, ovo ka va kuete ukamba la Suku.—Amo. 8:11.

6. Aliangiliyo api a tukuiwa kelivulu lia Yoeli 2:21-24 Yehova a siata oku tu ĩha kuenda ndamupi o-o a tu kuatisa?

⁶ Uprofeto Yoeli vocitumasuku caye, wa tukula ovina vimue vi pondola oku tu kuatisa ndeci, olomema, ovinyu, ulela, oco a lekise okuti omo liocisola Yehova a kuetele afendeli vaye, eye o va ĩha ovina va sukila oku kongelamo olonumbi Viembimbiliya, oco vamameko oku pamisa ekolelo liavo. (Yoe. 2:21-24) Yehova wa siata oku ci linga poku tu ĩha Embimbiliya, alivulu a kunamẽla kokualio, onumbi yetu yo internet, olohongele viekongelo, olohongele vimbo kuenda olohongele viofeka. Eteke leteke, tua siata oku kuatisiwa laliangiliyo aco kuenje vupopi wocindekaise tu popia tuti, tua pama kuenda tu yevite ekavuluko.

7. Ovina vipi vi tu nenela ‘ekalo liwa liovutima?’ (Isaya 65:14)

⁷ Va kaluka lesanju. Afendeli va Suku va pondola oku “kaluka lesanju,” momo vutima wavo mueyuka olopandu ku Yehova. (Tanga Isaya 65:14.) Ocili ci pamisa ekolelo, olohuminyo vi lembeleka vi sangiwa vondaka ya Suku kuenda  elavoko lietu lia kunamẽla kocilumba cocisembi ca Kristu, vi tu ĩha ‘ekalo liwa liovutima.’ Oku sapela la vamanjetu catiamẽla kovina via tukuiwa ndeti, ci tu kokela esanju lialua!—Osa. 34:8; 133:1-3.

8. Ovituwa vipi vivali via velapo vi sangiwa vocumbo celau konepa yespiritu?

⁸ Ovituwa vivali via velapo vi situlula ocumbo celau konepa yespiritu, ocisola kuenda omunga yi sangiwa pokati kafendeli va Yehova. ‘Omunga yaco,’ yi tu kuatisa oku sokolola ndomo omuenyo u ka kala voluali luokaliye, muna afendeli va Yehova va ka li kuatela ocisola calua kuenda omunga okuti, koloneke vilo ci sule. (Va Kol. 3:14) Manji umue ukãi wa lombolola eci a limbuka pokati kafendeli va Yehova poku va kũlĩha onjanja yatete. Eye hati: “Ame sia kũlĩhĩle oku kuata esanju ndaño muẽle vepata liange. Onjanja yatete nda mola omanu oku li lekisila ocisola cocili, ceci nda kũlĩha Olombangi Via Yehova.” Omunu wosi o yongola oku kuata esanju liocili kuenda onjolela, o sukila oku kala vocumbo cetu celau konepa yespiritu. Ndaño okuti, oluali lulo lua Satana ka lu kuete ovisimĩlo via sunguluka viatiamẽla kafendeli va Yehova, pole, ovo va sumbila Yehova kuenda vana va kasi vongongela yimuamue.—Isa. 65:15.

9. Elivulu lia Isaya 65:16, 17 li tu likuminya nye catiamẽla kovina via siata oku tu kokela ohali koloneke vilo?

⁹ Va tula utima. Elivulu lia Isaya 65:14 li popia okuti, vana va nõlapo oku amamako oku kala kosamua yocumbo celau konepa yespiritu, va ‘ka kaluka lolukandi omo lievalo liovutima kuenda va ka lila omo liutima wa teka.’ Pole, nye ci popiwa catiamẽla kovina viosi vi kokela evalo kuenda ohali kafendeli va Suku? Ovina viaco “vi ka ivaliwa, [kuenda] ovio vi ka salamisua vovaso a [Suku.]” (Tanga Isaya 65:16, 17.) Yehova o ka malako ovitangi vietu viosi kuenda ka tu ka ivaluka vali ndomo ovio via tu kokela ohali.

10. Momo lie o tendela okuti esumũlũho linene oku kala la vamanjetu? (Talavo ociluvialuvia.)

¹⁰ Toke muẽle cilo, tua siata oku tula utima eci tu kasi kolohongele vietu, kuna tu pondola oku kavuluisiwa kuenda oku yuvula oku tiamisila utima kasakalalo oluali lulo lua vĩha. Tu kuatisavo vamanjetu oku tula utima, eci tu lekisa kokuavo ovituwa vi panga onepa kepako liespiritu lia Suku ndeci, ocisola, esanju, ombembua, ohenda kuenda uwa. (Va Gal. 5:22, 23) Esumũlũho linene tu kuete omo lioku panga onepa kocisoko ca Yehova! Vana vamamako oku kala vocumbo celau konepa yespiritu va ka mola oku tẽlisiwa kuohuminyo ya Suku yoku “lulika ovailu okaliye longongo yokaliye.”

11. Ndomo ca tangiwa kelivulu lia Isaya 65:18, 19 ocumbo celau konepa yespiritu Yehova a sokiya ci tu vetiya oku linga nye?

¹¹ Va sanjuka loku yolela. Uprofeto Isaya amisako poku lombolola esunga lieci tu sukilila oku  “yolela kuenda oku sanjuka,” omo lioku kala vocumbo celau konepa yespiritu. Yehova eye wa sokiya ekalo liocumbo caco cocindekaise. (Tanga Isaya 65:18, 19.) Omo liaco, Yehova o kuete esunga lioku tu nõla, oco tu kuatise omanu oku siapo ovisoko violuali lulo, vina ka via siatele oku va longisa ocili catiamẽla ku Suku kuenda oku va kuatisa oku panga onepa vocumbo cetu celau cocindekaise! Tua sanjuka calua omo liasumũlũho tu kuete oku kala vocili kuenda tu vetiyiwa oku sapuilako vakuetu asumũlũho aco.—Yer. 31:12.

12. O liyeva ndati poku sokolola kolohuminyo vi sangiwa kelivulu lia Isaya 65:20-24 kuenda momo lie?

¹² Etu tua sanjukavo loku yolela, omo lioku kuata ukamba uwa la Yehova. Oku sokolola kovina viosi tu ka mola kuenda tu ka linga voluali luokaliye lua Suku, ci tu nenela esanju lialua. Embimbiliya li tu likuminya ndoco: “Ka ku ka kala vali oñaña yi kala komuenyo oloneke vitito, Ale yu wa kuka okuti ka kala komuenyo oloneke viaye viosi.” Etu tu ‘ka tunga olonjo kuenda tu ka kalamo, kuenda tu ka kũla oviumbo viayuva kuenje tu ka lia apako alio,’ ka tu ka “talavaya elivova,” momo tu ka “sumũlũisiwa la Yehova.” Eye o tu likuminya ekalo liomuenyo lia kolapo hailio li sanjuisa. ‘Osimbu etu ka tua kovongele’ eye wa kũlĩha eci omunu lomunu a sukila kuenda o ka “tẽlisa olonjongole viovina viosi vi kasi lomuenyo.”—Isa. 65:20-24; Osa. 145:16.

13. Elivulu lia Isaya 65:25 li lombolola ndati apongoloko omanu va siata oku linga komuenyo wavo, eci va fetika oku vumba Yehova?

¹³ Va kuete ombembua kuenda va kolapo. Lekuatiso liespiritu lia Suku, omanu vana okuti kosimbu va kuatele ovituwa via vĩha va linga apongoloko komuenyo wavo. (Tanga Isaya 65:25.) Ovo va likolisilako calua, oco va siepo ovilinga ka via sungulukile. (Va Rom. 12:2; Va Efe. 4:22-24) Omo okuti ka tua lipuile, tu ka amamako oku lueya. Pole, Yehova wa kongela “omanu vosi” vomunga yimuamue yocisola kuenje onima yeyililako yeyi yokuti, ovo va kuete omunga kuenda ombembua. (Tito 2:11) Ocili okuti Yehova ukuonene wosi, eye lika o pondola oku linga ocikomo caco!

14. Elivulu lia Isaya 65:25 lia kuata ndati unene komuenyo wa manji umue?

¹⁴ Anga hẽ omanu va pondola oku pongolola ovituwa viavo? Kũlĩhĩsa ulandu u kuãimo. Umalẽhe umue okuti wa kapiwile vokayike olonjanja vialua eci a kuata 20 kanyamo, wambatele omuenyo umue wa vĩha kuenda wungangala. Eye wa kapiwile vokayike omo okuti wa nyanele ekãlu kuenda oku linga ovina vikuavo viungangala. Olonjanja viosi eye wa enda oku kuata onjongole yoku li tĩla lomanu. Eci a yeva onjanja yatete ocili Cembimbiliya loku fetika oku endaenda kolohongele Violombangi Via Yehova, co wĩha ekolelo liokuti wa sanga ocimãho komuenyo, okuti oku vumba Yehova vocumbo celau konepa yespiritu. Noke lioku papatisiwa, umalẽhe olonjanja vialua wa enda oku sokolola ndomo elivulu lia Isaya 65:25 li tiamisiwila kokuaye. Eye wa liwekapo oku kala omunu umue wa sokisiwile ndohosi haeye ongangala kuenje wa linga omunu umue ukuambembua haeye o sokisiwa ndomeme.

15. Momo lie tu lalekela omanu oco va likongele letu vocumbo celau konepa Yespiritu kuenda tu ci linga ndati?

¹⁵ Elivulu lia Isaya 65:13 li fetika lolondaka viokuti: “Ca popia Ñala Tõlo Yehova ceci hati.” Ocinimbu 25 ci malusula lolondaka viokuti: “Oco Yehova a popia.” Eye olonjanja viosi o tẽlisa olohuminyo viaye. (Isa. 55:10, 11) Cilo tu kasi ale vocumbo celau konepa yespiritu. Yehova wa sokiya ongongela yimue yilikasi yafendeli vaye. Poku panga onepa kongongela yaco, tu kuata ombembua cilo kuenda tu kolapo ndaño tu kasi voluali lumue mueyuka ungangala. (Osa. 72:7) Omo liaco, tu yongola oku kuatisa etendelo lialua liomanu oco va likongele kongongela yetu Yakristão. Tu pondola oku ci linga poku tiamisila utima wetu koku linga olondonge.—Mat. 28:19, 20.

 NDOMO TU VETIYA OMANU OKU LIKONGELA KOKUETU VOCUMBO CELAU KONEPA YESPIRITU

16. Nye ci pondola oku kuatisa omanu oku kuata onjongole yoku iñila vocumbo celau konepa yespiritu?

¹⁶ Omunu lomunu pokati ketu o kuete ocikele cimue cinene coku laleka omanu oku iñila vocumbo celau konepa Yespiritu. Tu pondola oku tẽlisa ocikele caco poku setukula Yehova. Eye ka kisika omanu oku panga onepa kocisoko caye. Pole, locisola calua “o koka” omanu kokuaye. (Yoa. 6:44; Yer. 31:3) Omanu vakuotima wa sunguluka okuti va lilongisa eci catiamẽla kocisola ca Yehova kuenda kekalo liaye li komõhisa, va pondola oku kokiwa kokuaye. Ovituwa kuenda ovilinga vietu vi pondola oku vetiya ndati omanu oku likongela kokuetu vocumbo celau konepa yespiritu?

17. Tu vetiya ndati omanu oku iñila vocumbo celau konepa yespiritu?

¹⁷ Onjila yimue yoku vetiya omanu oku iñila vocumbo celau konepa yespiritu, oku tata vamanjetu locisola kuenda lohenda. Eci omanu veya onjanja yatete kolohongele vietu viekongelo, tu yongola okuti ovo va liyeva ndeci vana ka va kaile Akristão ko Korindo yosimbu va liyeva, poku enda kolohongele. Ovo va popia vati: “Suku o kasi muẽle pokati kene.” (1 Va Kor. 14:24, 25; Sak. 8:23) Omo liaco, tu sukila oku amamako oku kuama elungulo liokuti, “kali lombembua omunu lukuavo.”—1 Va Tes. 5:13.

18. Nye ci pondola oku peya omanu oku iñila vocisoko cetu?

¹⁸ Olonjanja viosi tu sukila oku tenda vamanjetu, ndeci Yehova a va tenda. Tu ci linga poku luluvalela kovituwa viavo viwa okuti, kekambo liavo lioku lipua hakoko, momo ndopo olio li ka pua. Tu pondola oku potolola ovitangi tu likuetele pokati nda okuti olonjanja viosi tua ‘likuatela ocisola pokati, oku kala vakuahenda, loku li ecela pokati.’ (Va Efe. 4:32) Kuenje omanu vana va yongola oku tatiwa lonjila yaco yocisola, va ka  kuata onjongole yoku panga onepa kocumbo celau konepa yespiritu. b

AMAMAKO OKU KALA VOCUMBO CELAU KONEPA YESPIRITU

19. (a) Ndomo ca lekisiwa pokakasia losapi hati, “ Ovo va Tunda Kuenda va Tiuka,” nye vamue va popia eci va tiuka vocumbo celau konepa yespiritu? (b) Nye tu sukila oku nõlapo oku linga? (Talavo ociluvialuvia)

¹⁹ Tu eca olopandu vialua omo lioku kala vocumbo celau konepa yespiritu! Oco, ocitumãlo cimue ca posoka calua kuenda mu sangiwa afendeli valua va Yehova. Tu yongola oku amamako oku sanjukila ocumbo celau Yehova a tu angiliyila. Omunu wosi una o yongola oku kavuluisiwa, oku kuata esanju, oku tula utima kuenda oku kolapo, o sukila oku iñila vocumbo celau konepa yespiritu, loku amamako oku kalamo! Pole, tu sukila oku kuata utate walua, momo Satana o kasi oku linga cosi a tẽla oco a tu yapuise okuti, tu tunda vocumbo celau konepa yespiritu. (1 Pet. 5:8; Esit. 12:9) Ka tu ka eceleli okuti eye o tu yula. Omo liaco, tu likolisiliko oku teyuila eposo, oku kola kuenda ombembua yocumbo celau konepa yespiritu.