Yesu wa Kala Ndati?
Lomue o kuete elitalatu lia Yesu. Eye lalimue eteke a tambuile elitalatu limue ale oku li soneha vewe limue. Eye wa siata oku mõleha vovopange avakuakusoneha oviluvialuvia tunde osimbu.
Omanu vaco ka va kũlĩhĩle ndomo Yesu a kala. Ovihilahila viopocitumãlo, alongiso atavo kuenda olonjongole viomanu va landa ovopange avo, ovo va nõla ndomo Yesu a kala. Ovopange avo kuenda evala va kapa, ci pondola oku vetiya omanu oku kuata ocisimĩlo cimue catiamẽla ku Yesu kuenda kalongiso aye.
Omanu vamue vakukusoneha oviluvialuvia va lekisa Yesu ndomunu umue wa hongua lesinga lia lepa kuenda lolonjele ale locipala cesumuo. Voviluvialuvia vikuavo Yesu o molẽha ndungelo, wa wala ekolowa linina, okuti o kasi ocipãla la vana vo ñuala. Anga hẽ, oviluvialuvia viaco vi situlula ndomo Yesu a kala? Tu ci limbuka ndati? Onjila yimue yoku ci linga, oku konomuisa ovolandu Embimbiliya a tu kuatisa oku kuata elomboloko li lekisa ndomo eye a kala. Ovolandu aco a pondolavo oku tu kuatisa oku tenda Yesu lonjila yimue ya sunguluka.
“WA NDI PONGIYILA ETIMBA”
Evi olondaka Yesu a tukula vohutililo eci a laikele oku papatisiwa. (Va Heveru 10:5; Mateo 3:13-17) Etimba liaco lia kala ndati? Eci handi ka pa pitile 30 kanyamo, ungelo Gabriele wa situluila Maria poku u sapuila hati: “O ka mina kuenda o cita omõla ulume . . . Omõla a Suku.” (Luka 1:31, 35) Yesu wa kala ulume umue wa lipua, ndeci Adama a kala. (Luka 3:38; 1 Va Korindo 15:45) Citava okuti Yesu wa kula ciwa kuenda wa kuatele ovituwa ndevi via inaye u Yudea okuti, Maria.
Yesu wa kulisile olonjele ndomo ca siatele pokati ka va Yudea okuti ca li tepele la va Roma. Olonjele viaco via kala ondimbukiso yokuti ukuavituwa viwa kuenda ukuesumbilo, ovio ka vialepe ale oku samba. Ocili okuti, Yesu wa enda oku teta ciwa olonjele kuenda esinga liaye. Vana okuti va kala va Nasiri, ndeci Samisone, ovo lika ka ca tavele oku teta olonjele.—Atendelo 6:5; Olonganji 13:5.
Vokuenda kueci ci soka 30 kanyamo, Yesu wa talavaya nda kalupindelu, otembo yaco ka kua kaile ovimalẽho vi kasiko cilo. (Marko 6:3) Citava okuti eye wa kuatele etimba limue lia pama. Kefetikilo liupange waye woku kunda okuti handi wa kala lika liaye, “wa tundisa vosi lolomeme, lolongombe kosamua yonembele, wa pesela ovingangu violombongo via vakuakutolokala kuenda wa kupula olomesa viavo.” (Yoano 2:14-17) Ca sukilile ulume umue wa pama haeye ukuonene oco a linge ovina viaco. Yesu wa talavaya letimba Suku o wĩhile oco a tẽlise ocikundi Suku a ecele kokuaye poku popia okuti: “Te nda kundila olondaka viwa Viusoma wa Suku kalupale akuavo, momo oco nda tumiwila.” (Luka 4:43) Ca sukilile elikolisilo lialua oku enda ko Palestina posi loku kunda esapulo liaco.
“ENJUI KOKUANGE, . . . KUENJE NDU KAVULUISI”
Ovituwa via Yesu via vetiya omanu oku tava elaleko liaco, capiãla enene vana va ‘kavele haivo va kuatele ovilemo.’ (Mateo 11:28-30) Esanju kuenda ohenda yaye via lekisa ohuminyo yaye yoku teyuila omanu vana va yonguile oku lilongisa catiamẽla kokuaye. Ndaño muẽle amalẽhe, va yonguile oku linga ukamba la Yesu momo Embimbiliya li popia hati: “Wa kuata omãla lovoko aye.”—Marko 10:13-16.
Ndaño okuti Yesu wa tala ohali osimbu handi ka file, eye ka kaile omunu umue wa sumua. Eye wa kuatisa kocipito cuvala umue ko Kanana poku pongolola ovava oco a linge ovinyu yiwa. (Yoano 2:1-11) Eye wa enda oku longisa ovina vimue okuti lalimue eteke vi ivailiwa.—Mateo 9:9-13; Yoano 12:1-8.
Upange wa Yesu woku kunda wa eca elavoko liomuenyo ko pui komanu vana va enda oku u yevelela. (Yoano 11:25, 26; 17:3) Eci olondonge viaye vi soka 70 vo lomboluila ulandu wavo woku kunda, eye “wa sanjuka” kuenje wa popia hati: “Sanjuki omo olonduko viene via sonehiwa kilu.”—Luka 10:20, 21.
“HACOKO CI KALA POKATI KENE”
Asongui vatavo koloneke via Yesu, va sanda onjila yoku pandiyiwa lomanu kuenda va enda oku velisapo unene va kuatele. (Atendelo 15:38-40; Mateo 23:5-7) Pole, Yesu wa longisa ovapostolo vaye oco ka va ka ‘viale’ vakuavo. (Luka 22:25, 26) Omo liaco Yesu wa lungula ndoco: “Lunguki la vakuavisonehua va sole oku ñuala ñuala lovowalo a lepa kuenda oku lamiwa lomanu povitanda.”—Marko 12:38.
Ca litepa lasongui vaco ceci okuti, Yesu wa enda oku kala pokati komanu okuti olonjanja vimue ka ca lelukile oku u limbuka. (Yoano 7:10, 11) Ndaño muẽle pokati kovapostolo vaye va kuekolelo va soka 11, eye ka litepele. Eci Yuda o pakula, wo sipula oco ci kale “ndondimbukiso” yoku limbuka Yesu pokati kowiñi.—Marko 14:44, 45.
Omo liaco, omo okuti ovina vialua ka via kũlĩhĩwile, ci lekisa okuti Yesu ka molẽha ndomo a siata oku lekisiwa. Pole ca velapo, hanjilako ndomo eye a kala pole, ndomo tua siata oku u tenda cilo.
“OKASIMBU KAÑO OLUALI KA LU NDI MOLI VALI”
Yesu wa vangula olondaka evi, eci a laikele oku fa kuenda oku kendiwa. (Yoano 14:19) Eye wa eca omuenyo waye “ndocisembi coku yovola omanu valua.” (Mateo 20:28) Noke yoloneke vitatu, Suku wo pindula “vespiritu” kuenda ‘wa ecelela okuti olondonge viaye vi u mola.’ (1 Petulu 3:18; Ovilinga 10:40) Yesu wa kala ndati eci a molẽha kolondonge viaye? Eye wa litepele calua lonjila ndomo a kala osimbu handi ka file, momo akamba vaye ka vo limbukile lonjanga. Maria Magadala wa sima okuti wa kala ulume ukuakutata olonelẽho kuenda olondonge viaye vivali eci via kala oku enda ko Emausi, vo tenda okuti wa kala ocingendeleyi.—Luka 24:13-18; Yoano 20:1, 14, 15.
Tu tenda ndati Yesu koloneke vilo? Eci pa pita 60 kanyamo tunde eci Yesu a fa, upostolo Yoano wa mola ovinjonde viatiamẽla ku Yesu. Yoano ka muile ociluvialuvia cimue ka ca sungulukile ca kala kekulusu limue. Pole wa mola, “Soma yolosoma kuenda Ñala yoloñala,” Osoma Yusoma wa Suku okuti ndopo o yula ovanyali va Suku, cikale olondele kuenda omanu kuenje o ka nena asumũlũho ka a pui komanu.—Esituluilo 19:16; 21:3, 4.