Catiamẽla kondaka eyi olohueli Akristão, vi sukila oku konomuisa lutate olonumbi Viembimbiliya via kongelamo, loku kũlĩhĩsa ocimãho caco. Noke, va sukila oku kuama onjila yi va kuatisa oku amamako lutima wayela kovaso a Yehova.

Yehova wa handelekele Adama la Eva kuenda Noha lepata liaye hati: “Liciti kuenda yukisi ongongo.” (Efetikilo 1:28; 9:1) Embimbiliya ka lilekisa okuti Akristão va sukila oku kuama ocihandeleko eci. Momo ocihandeleko caco ca tiamisiwile tete ku Adama la Heva, vali, ku Noha noke Yetande eci vongongo mua kala lika omanu ecelãla. Omo liaco, ohueli lohueli yi kuete omoko yoku nõla onjila vakuama yoku liteyuila koku mina, oco va sokiye etendelo liomãla va yongola oku kuata. Nye Akristão va sukila oku kapako?

Olohueli Akristão poku kuama onjila yimue yoku liteyuila koku mina, vi sukila oku kapako olonumbi Viembimbiliya. Eli olio esunga lieci tu yuvuila oku pulumula ocipango, momo oku pulumula ocipango ekambo lioku sumbila omuenyo. Akristão ka va kuama onjila la yimue yi koka oku ponda oñanã yi kasi vimo. (Etundilo 20:13; 21:22, 23; Osamo 139:16; Yeremiya 1:5) Anga hẽ oku liteyuila lo kacimãleho kaco ci likuata lolonumbi Viembimbiliya?

Utala Wondavululi 1 ya Susu 1980 (kemẽla 31-32), wa lombolola ulandu waco. Kotembo yaco, o ka cimalẽho kaco ka kala kopulastiku, oko ka kapiwa vocilangalo cukãi oco ka ka mine. Ocipama caco ca lombolola okuti ka kua kaile olonumbi via suapo vi lekisa ndomo ocimalẽho caco ci talavaya. Olonoño vialua via enda oku popia hati, ocimalẽho caco ci tateka ombuto yulume oku lisanga lesala liukãi vocilangalo. Nda esala liukãi ka lia lisangele lombuto yulume ukãi ka mina.

Pole, ovolandu amue a lekisa okuti olonjanja vimue esala liukãi li lisanga lombuto yulume kuenje yi kula. Ombuto yaco pamue yi kulila ponjila yimue yo tuasala tuyali wukãi okuti oco yi tundepo eye o sukila oku pelaliwa. Pamue ombuto yaco yenda vocilangalo. Omo liaco, Okacimalẽho ka tateka ombuto oku lamelela vocilangalo kuenje ci nyõla ombuto yi kasi oku kula. Eci ci tendiwa ndokupulumula ocipango. Ocipama Cutala Wondavululi cunyamo wo 1980 ci malusula ndoco: “Ukristão wocili o yongola oku kũlĩha nda ca sunguluka oku kapiwa okacimãleho kaco, o sukila oku kũlĩhĩsa lutate olonumbi Viembimbiliya viatiamẽla koku kola kuomuenyo.”—Osamo 36:9.

Tunde eci ocipama caco ca sandekiwa kunyamo wo 1980, anga hẽ kua lingiwa ale apongoloko amue atiamẽla kokacimãleho?

Oco kua lingiwa. Vokuenda kunyamo wo 1988 kofeka yo Estados Unidos kua pangiwa o DIU yosipi. Kuenje kunyamo wo 2001 kua sandikiwa o DIU hormonal. Nye tua kũlĩha ndomo ovimalẽho viaco vi talavaya?

O DIU yosipi: Ndomo ca lomboluiwa, okacimalẽho kaco ka tateka ombuto yulume oku iñila vocilangalo oco ka yi ka li sange lesala liukãi. Andi vali, o DIU yosipi yi kapa owule kombuto yulume kuenje ombuto yaco yi fa. * (Tala etosi pombuelo yemela.) Okacimãleho kaco ka linga apongoloko vocilangalo.

O DIU hormonal: Yi kuete o hormoniu yimue ndeyi yi sangiwa vovihemba vi tateka oku mina (pílulas anticoncepcionais.)  Okacimalẽho kaco ka tateka oku kula kuombuto kakãi vamue kuenje ka va mina. Andi vali, esĩla liongusu li sagiwa vovimalẽho viaco li sokiya ciwa olonele viocilangalo. * (Tala etosi pombuelo yemela.) Esĩla liongusu yaco li vokiya ondembendembe vocilangalo okuti li tateka ombuto yulume oku iñila pocimatamata cuyali cukãi toke pocilangalo.

Ndomo tua ci kũlĩhĩsa, ovimalẽho viaco vivali vi linga apongoloko vocilangalo. Pole nye ci pita nda esala liukãi li lisanga lombuko yulume kuenje yi kula? Okacimãleho kaco ka tateka ombuto oku iñila vocilangalo. Ndaño okuti ombuto yaco yi iñila vocilangalo, pole, ka yi pondola oku lamelelamo. Kuenje ci koka okupulumula kuefetikilo lioku mina. Pole, olonoño via kolela okuti ekalo liaco ka lia siatele, momo cimuamue haico ci pita lomunu o nyua ovihemba vi tateka oku mina (pílulas anticoncepcionais).

Omo liaco, lomue o pondola oku popia lonjila ya suapo nda ombuto yi kula eci omunu a kapiwa o DIU yosipi ale yo hormonal. Pole, akonomuiso a lingiwa lolonoño a lekisa okuti, onjila ndomo ovimãleho viaco vi talavaya ndeci ca lomboluiwa ale, vi tateka ukãi wa kapiwa okacimãleho kaco oku mina.

Olohueli Akristão vi yongola oku kapa okacimãleho kaco, vi sukila oku sapela londotolo yimue catiamẽla kovimãleho vi sangiwa vofeka. Va sukilavo oku pula catiamẽla kesilivilo liovimalẽho viaco kuenda ovitangi vi pondola oku kokela ukãi. Pole, ulume lukãi ka va ka ecelele okuti omunu ukuavo ale olondotolo, va va sapuila onjila va pondola oku nõla. (Va Roma 14:12; Va Galatia 6:4, 5) Eci ocikele cohueli. Ovo va sukila oku nõla onjila yi sanjuisa Suku oco va kuate utima wayela.—Kũlĩhĩsa 1 Timoteo 1:18, 19; 2 Timoteo 1:3.