1. Eci Adama la Eva va linga ekandu, nye Yehova a situlula catiamẽla kunyãli wetu?

ADAMA wa kũlĩhĩle okuti onyõha ka yi pondola oku vangula. Eci a limbuka okuti onyõha ya vangula la Eva, citava okuti Adama wa kuata elomboloko liokuti ociluvo cimue cespiritu oco ca kala oku vangula. (Efetikilo 3:1-6) Adama la Eva ka va kũlĩhĩle u wa kala ociluvo caco. Omo liaco, Adama wa nõlapo oku likongela kociluvo caco kuenje wa sinila Isiaye ukuacisola wokilu. (1 Timoteo 2:14) Vepuluvi liaco, Yehova wa fetika oku situlula eci catiamẽla kunyãli waco ondingaĩvi kuenda wa likuminya okuti wa laikele oku u kundula. Pole, Yehova wa popia okuti ociluvo caco cespiritu ca vanguila vonyõha ca laikele oku lambalala vosi vana va sole Suku.—Efetikilo 3:15.

2, 3. Esunga lipi Yehova a situluila ovina vitito viatiamẽla ku Satana osimbu handi Mesiya keyile?

² Yehova lalimue eteke a tu sapuilile onduko yungelo una wa lekisa esino kokuaye. * (Tala etosi pombuelo yemẽla.) Noke liesino  Vedene okuti pa pitile ale 2.500 kanyamo, oco lika Yehova a situlula u wa kala ocisuanji. (Yovi 1:6) Eye wa kũlĩhĩwa londuko ya “Satana,” yi lomboloka okuti “Unyali.” Vovisonehua vio Heveru mu sangiwa lika alivulu atatu a tukula Satana ndeci, 1 Asapulo, Yovi kuenda Sakariya. Momo lie kua tukuiwila lika olonjanja vitito catiamẽla kunyãli waco osimbu Mesiya keyile?

³ Vovisonehua vio Heveru, Yehova ka lomboluile ovina vialua viatiamẽla ku Satana kuenda kovina a siata oku linga. Ocimãho Covisonehua vio Heveru ca kala coku kuatisa omanu oku limbuka Mesiya loku u kuama. (Luka 24:44; Va Galatia 3:24) Eci Mesiya a kala palo posi, Yehova wo tuma kumue lolondonge viaye oku situlula ovina vialua tua kũlĩha viatiamẽla ku Satana kuenda kovangelo vana vakuesino va likongela kokuaye. * (Tala etosi pombuelo yemẽla.) Eci ca sunguluka momo Yehova o ka tuma Yesu kuenda olombuavekua oco va kundule Satana la vana va likongela kokuaye.—Va Roma 16:20; Esituluilo 17:14; 20:10.

4. Momo lie ka tu sukilila oku kuatela usumba Eliapu?

⁴ Upostolo Petulu wa tukula Satana Eliapu “ndohosi yi koma,” Yoano wo tukula hati, “ocinyoha cinene” kuenda “onyoha yosiahũlu.” (1 Petulu 5:8; Esituluilo 12:9) Pole, ka tu sukila oku kuatela usumba Satana. Unene waye ka wavelelepo. (Tanga Tiago 4:7.) Etu tu kuete eteyuilo lia Yehova, lia Yesu kuenda liovangelo vakuekolelo. Lekuatiso liavo tu pondola oku tamalãla lunyali wetu. Pole, tu sukila oku kũlĩha atambululo atatu apulilo a kuete esilivilo ndeci: Unene upi Satana a kuete? Satana o seteka oku yapuisa ndati omanu? Handi vali, ovina vipi Satana ka pondola oku linga? Tu tambululi apulilo a-a loku limbuka ovina tu pondola oku lilongisilako.

5, 6. Momo lie olombiali ka vi ponduila oku nena apongoloko omanu va sukila?

⁵ Ovangelo valua va likongela ku Satana poku sinĩla Suku. Osimbu Etande ka lieyile, Satana weya oku vetiya ovangelo vamue oco va lipekele lomãla vakãi vomanu. Embimbiliya li ci lombolola vupopi wocindekaise poku popia okuti, ocinyoha cinene ca tunda kilu loku komba onepa yatatu yolombungululu vio kilu. (Efetikilo 6:1-4; Yuda 6; Esituluilo 12:3, 4) Eci ovangelo vaco va siapo epata lia Suku, ovo va nõlapo oku tiamẽla kuviali wa Satana. Ka tu ka simi okuti ovangelo vaco vakuesino ka va likuete omunga. Voluali lulo Satana wa tumbika uviali waye poku setukula Usoma wa Suku. Eye wa lilingisa osoma, wongolola olondele, wa va ĩha unene kuenda wa va lingisa olombiali violuali.—Va Efeso 6:12.

⁶ Satana o talavaya locisoko caye oco a songuile ovosoma osi o kilu lieve. Tua kũlĩha esunga liaco,  momo eye wa lekisa ku Yesu “ovosoma osi oluali” kuenda wa popia hati: “Ndu ku ĩha unene lulamba walio, momo ca nyĩhiwa kuenda ndu weca ku nda panga.” (Luka 4:5, 6) Olombiali vialua vi lingila ovina viwa kolonungi viavo kuenda olombiali vimue vi yongola oku kuatisa omanu. Pole, layimue ombiali yi pondola oku linga apongoloko tu sukila.—Osamo 146:3, 4; Esituluilo 12:12.

7. Satana o talavaya ndati latavo esanda kuenda la vakualomĩlu? (Tala ociluvialuvia kefetikilo liocipama.)

⁷ Satana kuenda olondele va talavaya letavo liesanda kuenda vakualomĩlu oco va yapuise “oluali luosi,” ale omanu vosi. (Esituluilo 12:9) Satana o talavaya latavo esanda oco a sandule uhembi watiamẽla ku Yehova kuenda o sanda oku tateka oco onduko ya Suku ka yi ka kũlĩhĩwe. (Yeremiya 23:26, 27) Omo liaco, omanu vamue va sima okuti va fendela Suku, pole, va kasi oku fendela olondele. (1 Va Korindo 10:20; 2 Va Korindo 11:13-15) Satana o talavayavo la vakualomĩlu oco a sandule uhembi wokuti, olombongo lukuasi vi nena esanju komanu. (Olosapo 18:11) Vana va tava kuhembi waco va pesela otembo yavo koku sanda “Ovokuasi” okuti Suku ci sule. (Mateo 6:24) Ndaño okuti va sole Suku, pole, ocisola va kuetele ovokuasi, ci pama vali okuti ocisola cavo ku Suku cimũha.—Mateo 13:22; 1 Yoano 2:15, 16.

8, 9. (a) Ovolandu api avali tu lilongisila kovituwa via Adama la Eva kuenda kovangelo vakuesino? (b) Momo lie ci kuetele esilivilo oku kũlĩha okuti Satana eye o kasi oku viala oluali?

⁸ Kuli ovolandu avali a kuete esilivilo tu pondola oku lilongisila kovituwa via Adama la Eva kuenda kovangelo vakuesino. Ulandu watete, u tu longisa okuti kuli olonjila vivali kuenda tu pondola oku nõla lika yimosi. Tu pondola oku kala konele ya Yehova ale konele ya Satana. (Mateo 7:13) Ulandu wavali, u tu longisa okuti vosi vana va likongela ku Satana ka va kuata onima yiwa. Adama la Eva va kuatele epuluvi lioku li nõlela eci ciwa kuenda eci cĩvi. Olondele vi kuete unene woku vetiya olombiali violuali. (Efetikilo 3:22) Pole, oku nõla oku kala konele ya Satana olonjanja viosi ka ci nena onima yiwa. Ka kuli esumũlũho lalimue!—Yovi 21:7-17; Va Galatia 6:7, 8.

⁹ Momo lie ci kuetele esilivilo oku kũlĩha okuti Satana eye o kasi oku viala oluali? Eci ci tu kuatisa oku kuata elomboloko liwa liatiamẽla kolombiali kuenda ci tu vetiya oku kunda olondaka viwa. Tua kũlĩha okuti Yehova o yongola okuti tu sumbila olombiali. (1 Petulu 2:17) Eye o yongola okuti tu pokola kovihandeleko viavo nda ka vi lipatãla lolonumbi viaye. (Va Roma 13:1-4) Pole, tua kũlĩhavo okuti tu sukila oku amamako oku litepa loluali kuenda oku yuvula oku litenga vopulitika. (Yoano 17:15, 16; 18:36) Omo tua kũlĩha okuti Satana ka yongola oco onduko Yehova yi kũlĩhiwe kuenda o yi sepula,  vosi yetu tu sukila oku longisa omanu ocili catiamẽla ku Suku yetu. Etu tu sanjukila oku tukuiwa londuko Yehova kuenda oku yi sandeka. Ocisola ca Suku ca velapo okuti ocisola coku sola olombongo ale ukuasi ci sule.—Isaya 43:10; 1 Timoteo 6:6-10.

10-12. (a) Onjanjo yipi Satana a kuamele oco a yapuise ovangelo vamue? (b) Nye tu lilongisa kovina ovangelo vaco va linga?

¹⁰ Satana o kuama olonjila via litepa oco a yapuise omanu. Oco va linge eci eye a yongola, olonjanja vimue o seteka atutu oku va yonja kuenda olonjanja vikuavo o seteka oku va saluisa.

¹¹ Satana wa talavaya latutu oco a yapuise etendelo lialua liovangelo. Citava okuti, Satana wa pita otembo yalua oku lavulula oco a kũlĩhĩse eci ca ponduile oku va yapuisa. Ovangelo vamue va wila vonjanjo kuenje va lipekela lomãla vakãi vomanu. Omãla vavo va kala ovindululu haivo va lekisa ungangala komanu. (Efetikilo 6:1-4) Satana ka yonjele lika ovangelo lonjanjo yoku linga evĩho liukahonga, pole, citava okuti wa va likuminyilevo oku va ĩha unene woku viala omanu vosi. Lonjila eyi, Satana wa seteka oku tateka oku tẽlisiwa kuocitumasuku ca Yehova catiamẽla ‘kombuto yukãi.’ (Efetikilo 3:15) Pole, Yehova ka ecelelele okuti Satana o kuata onima yiwa. Omo liaco, Yehova wa nena Etande kuenje lia nyõla ovisimĩlo via Satana levi violondele.

¹² Nye tu lilongisila kulandu owu? Evĩho liukahonga kuenda epela ovio olonjanjo vi kuete vali unene walua. Ovangelo vana va likongela ku Satana va kala anyamo alua kilu la Suku! Valua pokati kavo va nõlapo oku tiamisila utima wavo kolonjongole ka via sungulukile kuenje olonjongole viaco vieya oku livokiya calua. Tu ivaluki okuti, ndaño tu kasi ale anyamo alua oku vumba Yehova, olonjongole vĩvi vi pondola oku yapuisa utima wetu. (1 Va Korindo 10:12) Eli olio esunga lieci okuti, olonjanja viosi tu sukila oku kũlĩhĩsa utima wetu kuenda oku yuvula ovisimĩlo viosi vi tuala kukahonga kuenda oku kuata epela!—Va Galatia 5:26; tanga Va Kolosai 3:5.

13. Onjanjo yipi yikuavo Satana a siata oku kuama kuenda tu yi yuvula ndati?

 ¹³ Onjanjo yikuavo Satana a kuama onjongole yoku kũlĩha ovikomo viatiamẽla kolondele. Koloneke vilo, Satana o vetiya omanu oku tava kolondele vocakati cetavo liesanda kuenda kovitalukilo. Olofilme, olovideogame kuenda olomapalo vikuavo okuti viatiamẽla kolondele, vi molẽha ndu okuti viwa. Tu yuvula ndati onjanjo yaco? Ka tu lavoka okuti ocisoko ca Yehova ci tu ĩha ulala wolonumbi violomapalo viwa levi vĩvi. Tu sukila oku pindisa olondunge vietu oco tu nõle onjila yiwa yi litava lolonumbi via Yehova. (Va Heveru 5:14) Nda okuti ocisola tu lekisa ku Suku ‘hacombambeko,’ tu ka nõla onjila yiwa lolondunge. (Va Roma 12:9) Omunu ukuambambe o popia cimue, pole, o linga cikuavo. Eci tu nõla ocitalukilo cimue tu sukila oku lipula ndoco: ‘Ndi kasi hẽ oku kuama onumbi yimue nda sapuila vakuetu oco va yi kuamevo? Omanu vana ndi longisa Embimbiliya ale omanu vana nda laleka nye va ka sima eci va mola ocitalukilo nda nõla?’ Eci tu kuama olonumbi vimue loku sapuilako vakuetu oco va vikuamevo, ci leluka kokuetu oku yuvula olonjanjo via Satana.—1 Yoano 3:18.

14. Satana o seteka ndati oku tu saluisa kuenda tu pondola oku tamalãla ndati?

¹⁴ Satana o setekavo oku tu kokisa usumba loku tu saluisa oco tu liwekipo oku kala vakuacili ku Yehova. Eye o pondola oku vetiya olombiali oco va imũle upange wetu woku kunda. Handi vali, Satana o vetiya omanu tu talavayela kumosi ale vana tu tangela kumosi, oco va tu yole epembe omo lioku kuama olonumbi Viembimbiliya. (1 Petulu 4:4) Satana o vetiyavo vangandietu vana okuti Halombangiko Via Yehova, oku lekisa ndu okuti va tu sole pole, va tu tateka oku enda kolohongele. (Mateo 10:36) Nye tu pondola oku linga oco tu tamalãle la Satana poku tu kokisa usumba? Ka tu sukila oku komõha omo liayonjo aco, momo tua kũlĩha okuti Satana o kasi oku yaka letu. (Esituluilo 2:10; 12:17) Tu sukilavo oku ivaluka okuti: Satana wa popia hati, tu vumba lika Yehova nda ekalo lietu li kasi ciwa kuenda nda tu kasi oku liyaka lovitangi tu liwekapo oku vumba Yehova. (Yovi 1:9-11; 2:4, 5) Omo liaco, olonjanja viosi tu sukila oku pinga ku Yehova oco a tu  ĩhe ongusu. Ivaluka okuti Yehova lalimue eteke a ka tu yanduluka.—Va Heveru 13:5.

15. Satana o tu kisika hẽ oku linga cimue ka tu yongola oku linga? Ci lombolola.

¹⁵ Satana ka pondola oku kisika omanu oku linga ovina ka va yongola oku linga. (Tiago 1:14) Omanu valua voluali, ka va limbuka okuti va tiamẽla konele ya Satana. Pole, eci omunu umue a lilongisa ocili, o pondola oku nõla nda o tiamẽla konele ya Yehova ale konele ya Satana. (Ovilinga 3:17; 17:30) Nda tua nõlapo oku pokola ku Suku, Satana ka ka tẽla oku nyõla ekolelo lietu.—Yovi 2:3; 27:5.

16, 17. (a) Ovina vipi Satana lolondele ka va tẽla oku linga? (b) Momo lie ka tu kuetele usumba woku likutilila lolukandi ku Yehova?

¹⁶ Kuli ovina vikuavo okuti Satana lolondele ka va pondola oku linga. Embimbiliya lalimue eteke lia popele okuti ovo va pondola oku kũlĩha eci ci kasi vovisimĩlo vietu kuenda vutima wetu. Yehova la Yesu ovo lika va pondola oku ci linga. (1 Samuele 16:7; Marko 2:8) Anga hẽ tu kuatela usumba Eliapu lolondele nda tua vangula ale tua likutilila lolukandi, loku sima okuti va ka yeva ovina tua popia oco noke va tu kapele onjanjo? Sio! Momo lie? Kũlĩhĩsa ndoco: Ka tu kuete usumba poku linga ovina viwa kupange wa Yehova, omo okuti Eliapu li tu lete. Cimuamue haico okuti, poku likutilila lolukandi ka tu kuata usumba wokuti Eliapu li tu yeva. Handi vali, Embimbiliya li popia olonjanja vialua okuti afendeli va Suku va enda oku likutilila lolukandi, pole, lalimue eteke tua tangele okuti ovo va kuata usumba wokuti Eliapu lia ponduile oku va yeva. (1 Olosoma 8:22, 23; Yoano 11:41, 42; Ovilinga 4:23, 24) Nda tua likolisilako oku popia kuenda oku linga eci Yehova a yongola kokuetu, tu kolela okuti Yehova lalimue eteke a ka ecelela okuti Eliapu liamamako oku tu kangisa.—Tanga Osamo 34:7.

¹⁷ Tu sukila oku kũlĩha unyãli wetu, pole, ka tu sukila oku u kuatela usumba. Ndaño okuti ka tua lipuile, lekuatiso lia Yehova tu pondola oku yula Satana! (1 Yoano 2:14) Nda tua tamalãla la Satana eye o tu tila. (Tiago 4:7; 1 Petulu 5:9) Koloneke vilo, Satana o kasi oku yapuisa calua amalẽhe. Ovo va pondola oku tamalãla ndati layonjo Eliapu? Tu ka ci konomuisa vocipama cikuãimo.