1. Momo lie tu kasilili kotembo yimue yilikasi?

TU KASI kotembo yimue yilikasi. Embimbiliya li lekisa okuti koloneke vietu Yehova wa laikele oku kongela “owiñi wakahandangala, wa tunda kolofeka viosi, kapata osi, komanu vosi kuenda kalimi osi.” Afendeli va Yehova ovo “ofeka ya pama” va pitahãla olohuluwa ecelãla viomanu va “lingila [Suku] upange u kola utanya luteke.” (Esituluilo 7:9, 15; Isaya 60:22) Tu kasi kotembo yimue okuti omanu valua va kasi oku lekisa ocisola ku Yehova kuenda ku vakuavo.

2. Ocisola cipi ca siata pokati komanu ka va sole Suku? (Tala ociluvialuvia kefetikilo liocipama.)

² Embimbiliya li popia okuti, koloneke via sulako kua laikele oku kala ocisola cepela. Ocisola caco ci limbukiwila komanu ka va fendela Yehova. Upostolo Paulu wa soneha okuti koloneke via sulako omanu va ka linga “vakuakulisola ovo muẽle, vakuakusola olombongo” kuenda “vakuakusola ayele okuti Suku ci sule.” (2 Timoteo 3:1-4) Ocisola caco ca litepa calua leci coku sola Suku. Wosi o kuete ocisola caco o sima okuti o  kuata esanju pole, ka kuata. Ocili okuti ocisola caco ci vetiya lika omanu oku kuata epela kuenda ci koka ohali yalua.

3. (a) Nye tu konomuisa vocipama cilo? (b) Momo lie tu sukilila oku lilongisa ulandu waco?

³ Upostolo Paulu wa popelevo okuti, koloneke via sulako ocisola cepela ci ka livokiya calua pokati komanu kuenda ca laikele oku koka ohele kafendeli va Yehova. Omo liaco, wa tu lungula oco tu litepe lomanu va lekisa ocisola coku lisola ovo muẽle. (2 Timoteo 3:5) Ocili okuti ka citava oku tepa ukamba wosi lomanu vaco. Oco hẽ nye tu sukila oku linga oco ka tu ka yapuisiwe lovituwa viepela violuali lulo? Tu likolisilako ndati oco tu sanjuise Yehova Suku ukuacisola? Vocipama cilo, tu konomuisa etepiso likasi pokati kocisola coku sola Suku locisola ca tukuiwa kelivulu 2 Timoteo 3:2-4. Momo lie? Momo ci tu kuatisa oku limbuka nda tu sukila oku mioñolola onjila ndomo tu lekisa ocisola. Ci tu kuatisavo oku kuata esanju liocili.

4. Momo lie hacĩviko oku lisola ove muẽle?

⁴ Paulu wa popia hati: “Omanu va linga vakuakulisola ovo muẽle.” Anga hẽ cĩvi oku lisola ove muẽle? Sio. Yehova eye wa tu lulika locituwa caco. Omo liaco, omunu oku lisola eye muẽle ca sunguluka kuenda ci sukiliwa. Yesu wa popia hati: “Sola ukuẽle ndeci o lisole ove muẽle.” (Marko 12:31) Nda ka tu lisole etu muẽle ka tu tẽla oku sola vakuetu. Embimbiliya li popia hati: “Alume va sukila oku sola akãi vavo ndeci va sole etimba liavo muẽle. Ulume o sole ukãi waye o lisole eye muẽle, momo lomue omunu o suvuka etimba liaye muẽle, pole, o li tekula loku li tata.” (Va Efeso 5:28, 29) Eci ci lekisa okuti oku lisola ove muẽle ci kuete esilivilo.

5. Omunu o lisole calua eye muẽle o lekisa ocituwa cipi?

⁵ Ocisola ca tukuiwa kelivulu 2 Timoteo 3:2 ka ca sungulukile momo cepela. Omunu wosi o lisole calua eye muẽle, o lisokolola lika eye muẽle. (Tanga Va Roma 12:3.) Omunu waco o sima okuti, wa velapo kuenda ka kapeleko vakuavo. Nda ovina ka vi tundi ndomo a yonguile, o kapa eko ku vakuavo kuenda ka tava okuti wa lueya. Omunu waco ka kuete esanju liocili. Vamue vakuakukonomuisa Embimbiliya va sokisa omanu vaco ndokacinyama kamue ka setahãla ocisaka. Okacinyama kaco ka kuete olosongo vonyima kuenda vimo liaye mueyuka ovonya. Eci ka limuña ka kala ndombunje. Kuenje onepa ya leñela yetimba liaye o yi soleka loku lekisa lika onepa yolosongo.

6. Oku sola Suku ku koka ovituwa vipi viwa?

⁶ Momo lie Paulu a tukuila ocisola coku lisola ove muẽle ndondimbukiso yatete yomanu koloneke via sulako? Omanu vamue vakuakukonomuisa Embimbiliya va sima okuti ocisola coku lisola ove muẽle oco ca siata oku koka ovituwa viosi vĩvi Paulu a tukula. Pole, oku sola Suku ci kuatisa oku kuata ovituwa viwa. Omunu wosi o sole Suku, o kuete esanju, ombembua, epandi, esunga, ohenda, ekolelo, umbombe kuenda elikandangiyo.  (Va Galatia 5:22, 23) Embimbiliya li popia ndoco: ‘Va sumũlũha vana okuti, Yehova eye Suku yavo!’ (Osamo 144:15) Yehova eye Suku yesanju kuenda o yongolavo okuti afendeli vaye va kuata esanju. Etu ka tu kasi ndomanu va lisole lika ovo muẽle haivo va yongola lika oku tambula. Pole, tu sanjuka calua omo lioku kala vakuacali kuenda oku lingila vakuetu ovina viwa.—Ovilinga 20:35.

7. Apulilo api a tu kuatisa oku limbuka nda ocisola cetu ku Yehova ca pama?

⁷ Anga hẽ ocisola coku lisola etu muẽle ci kasi oku velapo okuti ocisola tu kuetele Suku ci sule? Kũlĩhisa eci Embimbiliya li popia kelivulu lia va Filipoi 2:3, 4 hati: “Ko ka lingi cimue loku hoya pamue oku lipanda, pole, loku omboka tendi vakuene okuti va velapo ene vu sule, ko ka sokololi ovina viene lika, puãi sokololivo ovina via vakuene.” Tu sukila oku lipula ndoco: ‘Nda siata hẽ oku kapako elungulo liaco? Nda velisapo hẽ ocipango ca Suku? Ndi likolisilako oku kuatisa vakuetu vekongelo kuenda kupange woku kunda?’ Ocili okuti olonjanja vimue ka ca lelukile oku kala ukuacali. Tu sukila oku likolisilako kuenda oku velisapo vakuetu okuti etu muẽle ci sule. Pole, oku ci linga ci sanjuisa Yehova. Oku kũlĩha okuti tu kasi oku sanjuisa Ombiali Yoluali Luosi, oco ci tu nenela esanju liocili.

8. Oku sola Suku kua vetiya omanu vamue oku linga nye?

⁸ Oku sola Suku ca vetiya omanu vamue oku siapo ovopange a kemãla, oco va kuate otembo yalua yoku vumba Yehova. Tu kũlĩhĩsi ulandu wa manji umue ondotola o tukuiwa hati Ericka wo kofeka yo Estados Unidos. Eye wa siapo upange waye wa kemãla kuenje wa linga ukundi wotembo yosi kumue la veyaye  oco va ka kundile kolofeka vimue. Eye wa popia hati: “Tu kuete ovolandu awa atiamẽla kotembo tua kala oku kuatisa vakongelo alimi okolofeka vikuavo. Tua kuatavo akamba valua. Ovina viaco via tu nenela esanju lialua. Toke cilo, ndi linga upange wange woku sakula, pole, eci ci nenela esanju liocili, oku talavaya ciwa lotembo poku longisa omanu catiamẽla ku Yehova loku kuatisa vamanji.”

9. Momo lie oku sola olombongo ka ci nenela esanju liocili?

⁹ Paulu wa popiavo hati, omanu va ka linga “vakuakusola olombongo.” Kanyamo a pita ukundi umue wotembo yosi kofeka yo Irlanda, wa kala oku sapela lulume umue catiamẽla ku Suku. Noke ulume waco, wa kuata ocipete caye kuenje wopamo olombongo loku popia lukãlu hati: “Eci oco o suku yange!” Omanu valua nda ka va kuatele utõi woku popia olondaka viaco. Pole, oluali lueyuka omanu va sole olombongo kuenda ovina vi landiwa lolombongo. Embimbiliya li lekisa okuti oku sola olombongo ka ci nena esanju liocili. Olio lipopia ndoco: “U o sole olombongo kekuta olombongo; ndaño yu o sole elau kekuta okulua kuocipako.” (Ukundi 5:10) Omunu wosi amamako oku sandiliya lika olombongo, o likokela ‘ohali yalua.’—1 Timoteo 6:9, 10.

10. Nye Salomone a popia catiamẽla ku hukũi kuenda ku kuasi?

¹⁰ Ocili okuti, vosi yetu tu sukila olombongo. Momo olombongo ombindikiyo. (Ukundi 7:12) Anga hẽ omunu o pondola oku kuata esanju liocili ndaño ka kuete ovina vialua? Oco, o pondola! (Tanga Ukundi 5:12.) Soma Salomone wa likutilila hati: “Ku ka ngavele usuke ndaño ukuasi. Ndise okulia kua soka ño lame.” Ca leluka oku limbuka esunga lieci Salomone ka yonguilile oku kala osuke yalua. Ndomo a ci lombolola, eye ka yonguile oku vetiyiwa oku nyãna, momo wa kũlĩhile okuti Yehova o nyale oku nyãna. Pole, wa likutililavo okuti, ka yonguile oku kala ohuasi. Momo lie? Eye wa soneha ndoco: “Sanga nda ñuta enene hu likala siti, ‘Yehova helie?’” (Olosapo 30:8, 9) Ci sumuisa calua momo vamue va kolela lika kovokuasi kuenje va ivalako Yehova.

11. Elungulo lipi Yesu a eca liatiamẽla kolombongo?

¹¹ Wosi o sole calua olombongo ka sanjuisa Yehova. Yesu wa popia hati: “Lomue o tẽla oku vumba vacime vavali; pamue o suvuka umue kuenda o sola ukuavo, ale o kakatela umue kuenje o pembula ukuavo. Ka vu tẽla oku vumba Suku kuenda Ovokuasi.” Osimbu eye ka popele olondaka viaco wa eca elungulo liokuti: “Ko ka lisolekeli ukuasi wa palo posi, una u liwa lombunji kuenda onguyu, haiwo ovimunu vi pondola oku iva. Puãi lisolekeli ukuasi wo kilu, una ka u liwa lombunji kuenda onguyu, haiwo ovimunu ka vi pondola oku iva.”—Mateo 6:19, 20, 24.

12. Momo lie oku leluisa omuenyo ci tu kuatisila oku vumba Yehova? Tukula ulandu umue.

¹² Afendeli valua va Yehova va siata oku limbuka okuti, oku leluisa omuenyo ci nena esanju. Handi vali, ci va kuatisavo oku vumba ciwa Yehova. Momo lie? Momo tu kuata otembo yalua yoku tẽlisa ovikele vietu viespiritu. Tu kũlĩhĩsi ulandu wamanji Jack, kofeka yo Estados Unidos. Eye wa landisa onjo yaye yinene kuenda ovenda yaye oco a linge ukundi wotembo yosi kumue lukãi waye. Eye wa popia hati: “Onjo yetu ya finile calua kuenda ya kuata ocitali cinene. Ka  ca lelukile oku ci linga. Pole, vokuenda kuanyamo alua nda enda oku pitĩla konjo lesumuo omo liovitangi kupange. Puãi, ukãi wange omo ukundi wotembo yosi, olonjanja viosi wa sanjuka. Eye wa enda oku ndi sapuila hati: ‘Ñuete cime umue wa velapo vosi!’ Cilo, nda litumbikavo kupange wakundi votembo yosi. Kavali ketu, tu kuete esanju lioku talavayela Yehova.”

13. Apulilo api a tu kuatisa oku limbuka nda tu sole calua olombongo?

¹³ Oco tu limbuke nda tu sole calua olombongo okuti Suku ci sule, tu sukila oku lipula ndoco: ‘Nda kolela muẽle kueci Embimbiliya li popia catiamẽla kolombongo loku kapako olonumbi viaco? Anga hẽ oku kuata olombongo oco ca velapo vali komuenyo wange? Anga hẽ nda velisapo vali ovokuasi ale ukamba wange la Yehova, lepata liange kuenda akamba vange? Nda kolela okuti Yehova o ka nyiha ovina ndi sukila’? Tua kũlĩha okuti wosi o kolela Yehova lalimue eteke a ka yandulukiwa!—Mateo 6:33.

14. Yehova o tenda ndati ovitalukilo?

¹⁴ Ocituwa cikuavo comanu koloneke vilo via sulako, ‘oku sola ayele.’ Ndomo tua ci konomuisa, oku kuata ovisimĩlo via sunguluka viatiamẽla kokuetu muẽle kuenda kolombongo, kacivĩko. Cimuamue haico, kacivĩko oku linga ovitalukilo lonjila yimue ya sunguluka. Yehova o sanjuka eci tu linga ovitalukilo lesunguluko. Eye ka yongola okuti tu yuvula ovitalukilo viosi. Momo Embimbiliya li tu vetiya hati: ‘Kuende, ka lie okulia kuove lonjolela, kuende, ka nyue ovinyu yove lutima wa sanjuka.’—Ukundi 9:7

15. Omanu va sole ayele va siata oku linga nye?

¹⁵ Eci Embimbiliya li tukula kelivulu lia 2 Timoteo 3:4 okuti omanu va sole ayele, olio li lekisa okuti omanu vaco va likala Suku. Kũlĩhĩsa okuti ocinimbu eci, ka ci tukula catiamẽla komanu va sole calua ayele okuti Suku ci sule. Pole, ci tukula omanu va sole ayele ‘okuti Suku hayeko.’ Elivulu limue liti: “Ocisimĩlo cocinimbu eci, ceci okuti, omanu vaco ka vakuetele Suku o cisola lacimue.” Omo liaco, ci kasivo ndelungulo ku vana va velisapo ayele. Luka wa tukula omanu va laikele oku ‘yapuisiwa layele omuenyo.’—Luka 8:14.

16, 17. Yesu wa tendele ndati ovitalukilo?

¹⁶ Yesu wa kuatele ovisimĩlo via sunguluka viatiamẽla kovitalukilo. Eye wa endele “kocipito cimue cuvala” kuenda ‘kocipito cimue cinene.’ (Yoano 2:1-10; Luka 5:29) Kocipito cuvala, eci ovinyu ya kala oku pua Yesu wa linga ocikomo coku pongolola ovava, oco a linge ovinyu. Omanu vamue va pisa Yesu omo a solaile oku lia loku nyua lakamba vaye. Pole, vepuluvi limue Yesu wa sapuila omanu vaco okuti va kala oku litenda ndavakuesunga catiamẽla kovitalukilo.—Luka 7:33-36.

¹⁷ Yesu ka tendele ovitalukilo ndocina cimue ca velapo komuenyo. Kokuaye oku linga ocipango ca Yehova, oco ci nena esanju  liocili. Eye wa likolisilako oku kuatisa omanu kuenda wa eca omuenyo waye oco tu kuate elavoko liomuenyo ko pui. Yesu poku sapela lolondonge viaye ka va vetiyile oku sanda esanju kayele. Eye hati: “Wa sumũlũhi eci omanu vo sepuli loku vu lambalali kuenda oku vu lundila ovina viosi vĩvi vonduko yange. Sanjuki kuenda yoleli, momo vu kuete onima yinene kilu, ovaprofeto va lambalaliwilevo ndene.”—Mateo 5:11, 12.

18. Apulilo api a tu kuatisa oku limbuka nda tua velisapo calua ayele?

¹⁸ Tu limbuka ndati nda tu kasi oku sola calua ayele? Poku li pula ndoco: ‘Ndi kala otembo yalua kayele ale kolohongele kuenda koku kunda? Nda nõlapo hẽ oku pitisa kovaso ocipango ca Yehova? Poku linga olomapalo ndi kapako hẽ ocisimĩlo ca Yehova?’ Omo okuti tu sole Yehova tu yongola oku u sanjuisa. Omo liaco, tu yuvuli ovina viosi tua kũlĩha okuti vi u sumuisa.—Tanga Mateo 22:37, 38.

19. Helie ka pondola oku kuata esanju liocili?

¹⁹ Pa pita ale ci soka 6.000 kanyamo tunde eci oluali lua Satana lu kasi oku talisa ohali omanu. Koloneke vilo via sulako, voluali mueyuka omanu va lisole lika ovo muẽle kuenda va sole calua olombongo layele. Omanu vaco va tiamisia lika utima kovina viavo muẽle kuenda kolonjongole viavo. Ukualosamo wa tukula omunu o pondola oku kuata esanju liocili hati: “Omunu o kolela Suku ya Yakoba ndoñuatisi yaye, elavoko liaye li kasi ku Yehova Suku yaye.”—Osamo 146:5.

20. Momo lie oku vumba Yehova ci ku nenela esanju?

²⁰ Ocisola cetu ku Suku, ci kasi oku amamako oku pama. Kuenje unyamo lunyamo, omanu valua va kasi oku likongela kokuetu oku fendela Yehova. Eci, uvangi wokuti, Usoma wa Suku u kasi oku viala kuenda ndopo u ka nena asumũlũho alua komanu. Oku linga ocipango ca Yehova, oco ci nena esanju liocili. Vana va sole Yehova va ka kala lesanju otembo ka yipui. Vocipama cikuavo, tu ka konomuisa okuti ocisola ca kunamela kepela ci vetiya omanu oku kuata ovituwa vĩvi. Tu ka konomuisavo ndomo ovituwa viaco via litepa levi a fendeli va Yehova va yongola oku kuata.