1, 2. (a) Ulandu wa Gideone kumue leci ci soka 300 kasualali vaye u tu longisa nye? (Tala ociluvialuvia kefetikilo liocipama cilo.) (b) Momo lie oku pandikisa ku kuetele esilivilo ndomo ca lekisiwa kelivulu lia Luka 21:19?

SOKOLOLA uyaki wa pita pokati kasualali a va Isareli lovanyãli vavo okuti, wa songuiwa Longanji Gideone. Momo, Gideone kumue lasualali vaye va kala oku landula va Midiane kumue lasualali vavo okuti, va linga ungende u soka 32 kolokilometulu vokuenda kuteke! Embimbiliya li tu sapuila ovina vieya oku pita noke poku popia ndoco: “Gideone kumue lovita viaco vitatu vialume, vana va kala kumue laye, veya kolui Yordão, yu va lu yoka [ndaño] va kava.” Omo okuti Gideone kumue lasualali vaye ka va yulile handi uyaki, va sukilile oku liyaka leci ci soka 15.000 kasualali. Omo okuti ovanyãli vaco va talisile ohali va Isareli vokuenda kuanyamo alua, ca vetiya Gideone kumue lasualali vaye oku amamako luyaki. Omo liaco, Gideone kumue lasualali vaye vamamako oku va landula toke eci va tẽla oku va yula!—Olonganji 7:22; 8:4, 10, 28.

² Etu tu kasivo oku linga uyaki umue ka wa lelukile. Vovanyãli  vetu mua kongela Satana, oluali luaye, kuenda ekambo lietu lioku lipua. Vamue pokati ketu tua siata oku liyaka lovanyãli vaco vokuenda kuanyamo alua. Lekuatiso lia Yehova, tua siata oku yula ovoyaki alua. Pole, ka tua yulile handi uyaki wa sulako. Olonjanja vimue tua siata oku yeva ekavo omo liuyaki waco. Pamue tu yeva ekavo omo lioku kevelela oku iya kuesulilo lioluali lulo vokuenda kuotembo yalua. Yesu wa lunguile hati, tu lavoka oku liyaka lovitangi vialua, kuenda elambalalo vokuenda kuoloneke via sulako. Eye wa lungulavo hati, nda tua pandikisa tu pondola oku yula. (Tanga Luka 21:19.) Oku pandikisa ku lomboloka nye? Ovina vipi vi tu kuatisa oku pandikisa? Ulandu womanu vana va pandikisa u tu longisa nye? Tu pondola oku ‘ecelela ndati okuti epandi li tẽlisa ocimãho calio?’—Tiago 1:4.

3. Oku pandikisa ku lomboloka nye?

³ Ondaka oku pandikisa ndomo ya tukuiwa Vembimbiliya, yi lomboloka ovina vialua okuti, oku ecelela ocitangi cimue ci sule. Voku pandikisa mua kongela ovisimĩlo tu kuata poku sokolola ovina, kuenda ndomo tu tenda ovitangi tua siata oku liyaka lavio. Epandi li tu kuatisa oku lekisa utõi, kuenda ekolelo. Elivulu limue li lombolola okuti, epandi ocituwa cimue ci tu kuatisa oku kuata elavoko, kuenda oku yuvula oku pua ekolelo eci tu liyaka lovitangi. Epandi li tu kuatisavo oku amamako lekolelo, ndaño ceci tu liyaka lovitangi vialua. Handi vali, li tu kuatisa oku yula ovitangi tu liyaka lavio okuti, tu tiamisila lika utima kovimãho vietu.

4. Momo lie tu popela okuti epandi lia siata oku vetiyiwa locisola?

⁴ Ocisola ci tu vetiya oku pandikisa. (Tanga 1 Va Korindo 13:4, 7.) Kovina vipi? Ocisola tu kuetele Yehova ci tu kuatisa oku pandikisa kovitangi a siata oku ecelela okuti, tu liyaka lavio. (Luka 22:41, 42) Ocisola tu kuetele vamanji ci tu kuatisa oku pandikisa eci va tu lueyela. (1 Petulu 4:8) Ocisola tu kuetele ohueli yetu, ci tu kuatisa oku pandikisa ‘kohali,’ kuenda ci pamisa olohuela vietu. Momo, olohueli vina vi kuete esanju via siatavo oku liyaka lohali yaco.—1 Va Korindo 7:28.

5. Momo lie tu popela okuti, Yehova eye lika o pondola oku tu kuatisa oku pandikisa kovitangi?

⁵ Pinga ku Yehova oco a pamise ekolelo liove. Momo, Yehova eye “Suku una o tu lembeleka haeye o tu pamisa.” (Va Roma 15:5) Yehova eye lika o pondola oku kuata elomboloko liekalo lietu, ovisimĩlo vietu, kuenda wa kũlĩha ekalo lietu. Omo liaco, eye wa kũlĩha ciwa ovina tu sukila oco tu pandikise. Embimbiliya li popia ndoco: “[Yehova] o muisa vosi vo sumbila evi va yongola. O yeva [oku litetela kuavo], o va popela.” (Osamo 145:19) Pole, Yehova Suku o tambulula ndati olohutililo vietu oco tu kuate ongusu yoku pandikisa poku liyaka lovitangi?

6. Ndomo ca tukuiwa Vembimbiliya, Yehova, o tu ‘muisa ndati evelo lioku puluka’?

⁶ Nda tu pinga ekuatiso ku Yehova, eye o tu ‘muisa evelo lioku puluka.’ (Tanga 1 Va Korindo  10:13.) Yehova wa siata oku ci linga ndati? Pamue o ci linga poku malako ovitangi tu liyaka lavio. Pole, olonjanja vialua wa siata oku tu ĩha ongusu oco tu ‘pandikise lesanju’ kovitangi viaco. (Va Kolosai 1:11) Omo okuti Yehova wa kũlĩha ciwa ekalo lietu, kuenda ovisimĩlo vietu, lalimue eteke a ka ecelela okuti, tu liyaka locitangi cimue ci tu tateka oku pandikisa.

7. Tukula ulandu u lekisa esunga lieci tu sukilila olonumbi Viembimbiliya oco tu pandikise kovitangi.

⁷ Ecelelela okuti olonumbi Viembimbiliya vi pamisa ekolelo liove. Momo lie olonumbi Viembimbilliya vi kuetele esilivilo? Kũlĩhĩsa ocindekaise eci: Oco omunu a londe komunda yimue ya lepa calua, veteke limosi o sukila oku lia okulia kuna nda a lia vokuenda kuoloneke vitatu ale vikuãla. Cimuamue haico ci pita letu okuti, tu sukila oku tambula olonumbi vialua Viembimbiliya oco vi pamise ekolelo lietu. Omo liaco, tu sukila oku sokiya otembo yoku linga elilongiso lio pokolika, loku endaenda kolohongele. Oku linga ovina viaco ci tu kuatisa oku pamisa ekolelo lietu.—Yoano 6:27.

8, 9. (a) Ndomo ca lekisiwa kelivulu lia Yovi 2:4, 5, ocitangi cipi ci votuiwa eci tu liyaka lovitangi? (b) Eci o liyaka lovitangi ulandu upi o sukila oku sokolola?

⁸ Ivaluka ekolelo o kuetele Suku. Eci tu liyaka lovitangi tu tala ohali. Vovitangi tua siata oku liyaka lavio, mua kongela ovina vialua okuti ohali tu tala yi sule. Ekolelo lietu lia siata oku kapiwa voseteko. Ocituwa tu lekisa poku liyaka lovitangi, oco ceca uvangi nda tu tava okuti, Yehova eye Ombiali yoluali luosi. Ci limbukiwa ndati? Satana unyãli wa Yehova Suku okuti wa likala uviali waye, wa pembula Yehova poku popia hati, omanu va kasi oku u vumba lika omo liovina va yongola. Omo liaco, Satana wa popia hati: “Cosi omunu a kasi laco o ci ecela omuenyo waye.” Noke Satana wa popiavo eci catiamẽla ku Yovi hati: “Imba eka liove, lamba ekepa liaye letimba liaye kuenje eye o ku likalela kovaso ove.” (Yovi 2:4, 5) Anga hẽ Satana wa pongolola ovisimĩlo viaye tunde eci a popia olondaka evi? Sio, ka pongoluile! Momo, ndaño okuti Satana wa tundisiwa kilu, pole, wa siata oku lundila afendeli va Suku olonjanja vialua. (Esituluilo 12:10) Koloneke vilo, Satana o kasi oku amamako oku popia hati, omanu va kasi lika oku fendela Suku omo liovina va yongola. Eye o yongola okuti, ka tu pokola komoko ya Suku yoku viala, kuenda tu liwekapo oku u Vumba.

⁹ Eci o liyaka lovitangi, sokolola ulandu owu: Satana kumue lolondele viaye va kasi konele yimue oku ku lavulula, oco va limbuke eci o linga, kuenje va popia vati: Ove o liwekapo oku pandikisa. Konele yikuavo olete Yehova kumue la Yesu Kristu Osoma yetu. O pondolavo oku mola Akristão olombuavekua va pinduiwa, kuenda ovangelo valua. Ovo va letevo ovitangi o kasi oku liyaka lavio, pole va kuete esanju omo liepandi liove! Ovo va kuetevo esanju lialua poku limbuka okuti, ove o pondola oku pandikisa, kuenda oku amamako lekolelo ku Yehova. Noke, ove o yeva ondaka yi ku sapuila hati: “Kuata olondunge amõlange, sanjuisa utima wange, oco nambulule u o njimbula.”—Olosapo 27:11.

10. O pondola oku setukula ndati ongangu ya Yesu poku sokolola onima yi tunda koku pandikisa?

¹⁰ Tiamisila utima kasumũlũho. Sokolola  ndeci okuti o kasi oku linga ungende. Pole, etapalo liaco li pita vututa umue. Eci o tala kolonelele viututa waco, olimbuka okuti kua tekãva. Pole, wa kũlĩha okuti, nda wamamako oku endela vututa waco toke apa wa sulila, o ka mola vali ocinyi. Cimuamue haico ci pita lomuenyo wetu okuti, u sokisiwa loku linga ungende. Citava okuti, o kasi oku liyaka lovitangi vialua komuenyo wove, kuenje o sima okuti, o kasi oku yuliwa lovitangi viaco. Yesu wa kuatelevo ovisimĩlo viaco. Eci a kala oku pondiwila kuti, wa lekisa umbombe ndaño lohali yalua. Ocili okuti, ya kala otembo yovitangi vialua komuenyo waye! Nye co kuatisa oku pandikisa? Embimbiliya li popia hati, Yesu wa tiamisilile utima waye ‘kesanju lio kapiwila.’ (Va Heveru 12:2, 3) Yesu wa velisilepo onima yi tunda koku pandikisa. Momo wa kũlĩhĩle okuti, wa laikele oku panga onepa koku kemãlisa onduko ya Suku, kuenda oku kuatisa komoko ya Suku yoku viala. Eye wa kũlĩhĩle okuti, ohali yaco ka yi kala otembo yalua, pole, onima yaye kilu yi kala otembo ka yi pui. Koloneke vilo, citava okuti ove o yuliwa lovitangi wa siata oku liyaka lavio. Pole, ivaluka okuti, ovitangi viaco ka vi kala otembo yalua.

11. Momo lie tu sukilila oku konomuisa ondaka yokuti, “vana va pandikisa”?

¹¹ Ka tu pondola oku pandikisa likalietu. Upostolo Petulu poku vetiya Akristão oco va pandikise kovitangi vialua vi tunda ku Satana, wa soneha ndoco: “Tamalali laye lekolelo lia pama, loku kũlĩha okuti vamanji voluali luosi va kasi oku talavo ohali ndene.” (1 Petulu 5:9) Ondaka yokuti “vana va pandikisa,” yi tu longisa ndomo tu pondola oku amamako lekolelo. Oyo, yeca elavoko kokuetu liokuti, tu pondola oku yula ovitangi tu liyaka lavio, kuenda yi tu ivaluisavo okuti, tu ka tambula asumũlũho alua omo liepandi lietu. (Tiago 5:11) Tu konomuisi ovolandu amue. ^[1]—Tala etosi kesulilo liocipama.

12. Nye tua lilongisa kongangu ya va keruvi va kala vocumbo Cedene?

¹² Va keruvi, ovangelo vamue va kuete ovikele via velapo. Eci Adama la Heva va lueya, Yehova wa eca ku va keruvi vamue ocikele cokaliye palo posi. Ovikele viaco via litepele calua levi va kuatele kilu. Ongangu yavo yi tu longisa ndomo tu pondola oku pandikisa eci tu tambula ocikele cimue ka ca lelukile oku ci tẽlisa. Embimbiliya li lekisa okuti, Yehova wa kapele “konele yutundilo wocumbo ce Edene . . . va Keruvi, losipata yondalu yi pongolokela kuosi oku lava onjila yo kuti womuenyo.” ^[2] (Tala etosi kesulilo liocipama.) (Efetikilo 3:24) Embimbiliya ka li lombolola okuti, va keruvi va lisiõsiõla, ale va simĩle okuti, va velapo omo liocikele cokaliye va tambuile. Ovo ka va sumuile, kuenda ka va liwekelepo oku linga upange wavo. Pole, vamamako  oku linga upange wavo toke eci va u tẽlisa. Citava okuti, va kala kupange waco toke eci kueya Etande lina lia pita lika noke lieci ci soka 1.600 kanyamo, tunde eci va tambula ocikele caco!

13. Yovi wa pandikisa ndati kovitangi a liyaka lavio?

¹³ Yovi wa kala ulume umue ukuekolelo. Olonjanja vimue ove o sumua omo liekamba liove, ale umue ukuepata wa popia ondaka yimue ya ku sumuisa. Citava okuti, o kasi oku liyaka luvei walua, ale wa sumua omo liolofa viomunu umue o sole. Ndaño lovitangi viaco, pole, ongangu ya Yovi yi pondola oku ku lembeleka. (Yovi 1:18, 19; 2:7, 9; 19:1-3) Ndaño okuti Yovi ka kũlĩhĩle esunga lieci a kala oku talela ohali, pole, ka liwekelepo oku pandikisa. Nye co kuatisa oku pandikisa? Ocisola a kuatela Yehova kuenda usumba woku u sumuisa, co kuatisa oku pandikisa. (Yovi 1:1) Yovi wa yonguile oku sanjuisa Yehova Suku cikale poku liyaka lovitangi ale sio. Handi vali, Yehova wa kuatisa Yovi oku limbuka unene Waye, poku u sapuila eci catiamẽla kovina vi komõhisa a lulika. Ovina viaco via vetiya Yovi oku limbuka okuti, Yehova o pondola oku malako ohali yaco votembo a sokiya. (Yovi 42:1, 2) Yehova wa tẽlisa ohuminyo yaco. Momo, “wa tumbulula vali esumũlũho liaye kuenje Yehova wa [eca] ku Yovi ca soka olonjanja vivali leci a kaile laco.” Yovi wa kala komuenyo ‘vokuenda kuoloneke vialua.’—Yovi 42:10, 17.

14. Ndomo ca lekisiwa vukanda 2 Va Korindo 1:6, epandi lia Paulu li pondola oku kuatisa ndati vamanji vakuavo?

¹⁴ Upostolo Paulu. Ove hẽ o kasi oku liyaka lovitangi vialua, ale elambalalo? Anga hẽ ove ukulu umue wekongelo, ale wa siata oku nyula akongelo, kuenje o sima okuti o kasi oku tatekiwa lovikele vialua o kuete? Nda o kuete ovisimĩlo viaco, ongangu ya Paulu yi pondola oku ku kuatisa. Ndaño okuti Paulu wa liyaka lelambalalo lialua, pole, wa enda oku sakalala calua la vamanji va kala vakongelo. (2 Va Korindo 11:23-29) Paulu ka liwekelepo oku linga upange waye, kuenje  ongangu yaye ya kuatisa vamanji vakuavo. (Tanga 2 Va Korindo 1:6.) Ongangu yove yoku pandikisa yi pondolavo oku vetiya vamanji vakuavo oku pandikisa.

15, 16. (a) Epandi li tẽlisa ndati “ocimãho calio”? (b) Tukula ovolandu a lekisa ndomo tu pondola oku ‘ecelela okuti epandi li tẽlisa ocimãho calio.’

¹⁵ Ndonge Tiago wa soneha ndoco: “Eceleli okuti epandi li tẽlisa ocimãho calio, okuti vu kanguka kuenda vu kala ciwa kovina viosi vu linga kuenje lacimue cu kambeli.” (Tiago 1:4) Epandi li pondola oku tẽlisa ndati “ocimãho calio” kokuetu? Eci tu liyaka lovitangi, pamue tu limbuka okuti tu sukila oku lekisa epandi, kuenda ocisola. Osimbu tuamamako oku pandikisa kovitangi, tu lilongisa oku lekisa ovituwa viaco. Nda tua ci linga, ci tu kuatisa oku lekisa ovituwa viwa.

¹⁶ Omo okuti epandi li pondola oku tu kuatisa oku kala Akristão vawa, ka tu yongola oku tomba ovihandeleko via Yehova oco tu tetulule ovitangi vietu. Nda o kasi oku liyaka lovisimĩlo via vĩha, ku ka ecelele oku yuliwa leyonjo liaco! Pole, pinga ekuatiso ku Yehova oco a ku kuatise oku yuvula ovisimĩlo vĩvi. Ove hẽ o kuete umue ukuepata okuti wa siata oku ku lambalala omo lioku fendela Yehova? Ku ka liwekepo oku pandikisa! Amamako oku fendela Yehova. Nda wa ci linga, o pamisa ukamba wove la Yehova. Ivaluka okuti, oco tu taviwe la Yehova, tu sukila oku pandikisa.—Va Roma 5:3-5; Tiago 1:12.

17, 18. (a) Tukula ocindekaise ci lekisa esilivilo lioku pandikisa toke kesulilo. (b) Omo okuti esulilo lioluali lulo li kasi ocipepi, ekolelo lipi tu pondola oku kuata?

¹⁷ Ka tu sukila lika oku pandikisa vokuenda kuotembo yimue, pole, tu ci linga toke kesulilo. Sokolola ndeci okuti, ocimbaluku cimue ci kasi oku vomba kosi yovava. Oco omanu va kasi vocimbaluku caco ka va ka fe, va sukila oku liteva toke kohulo yokalunga. Nda omunu umue o fetika oku liteva kuenje o liwekapo, o vomba kosi yovava. Cimuamue haico ci pondola oku pita lomunu umue okuti, nda wa liwekapo oku liteva osimbu ka pitĩlile kohulo yokalunga, o vomba kosi yovava. Nda tu yongola oku ka kala voluali luokaliye, tu sukila oku amamako oku pandikisa. Omo liaco, tuamamiko oku lekisa ocituwa ndeci cupostolo Paulu wa popia hati: “Ka tu konyoha.”—2 Va Korindo 4:1, 16.

¹⁸ Ndeci Paulu a linga, tu tava okuti, Yehova o ka amamako oku tu kuatisa oco tu pandikise toke kesulilo lioluali lulo. Paulu wa soneha ndoco: “Tu kasi oku yula omo lia una wa tu sola. Omo liaco, nda kolela okuti ndaño oku fa, ndaño omuenyo, ndaño ovangelo, olombiali pamue ovina via cilo, ale ovina vi laika oku iya, ndaño ovonene, ndaño ovina viokilu, ale ovina vioposi, ndaño ociluvo cikuavo, lacimue ci tẽla oku tu tepa kocisola ca Suku ci kasi vu Kristu Yesu Ñala yetu.” (Va Roma 8:37-39) Olonjanja vimue tua siata oku yeva ekavo. Pole, tu sukila oku kuama ongangu ya Gideone kumue lasualali vaye okuti, ndaño va kavele, pole, ka va liwekelepo oku tẽlisa ocikele cavo. Momo, ‘vamamako loku landula’ ovanyãli vavo.—Olonganji 8:4.