1. Ndomo ca tangiwa ku Va Filipoi 2:3, ocituwa cipi ci tu kuatisa oku kuata ukamba uwa la Yehova kuenda la vakuetu?

UMBOMBE u tu kuatisa oku pokola kolonumbi via Yehova. Umbombe u tu kuatisavo oku limbuka okuti Yehova olonjanja viosi o tu lingila eci ciwa. (Va Efe. 4:22-24) Ocituwa caco ci tu vetiya oku pitisa kovaso ocipango ca Yehova kuenda oku tenda vakuetu okuti va velapo, etu tu sule. Nda tua ci linga, tu kuata ukamba uwa la Yehova kuenda la vamanji.​—Tanga Va Filipoi 2:3.

2. Nye upostolo Paulu a kũlĩhĩle kuenda nye tu konomuisa vocipama cilo?

² Nda ka tua kuatele utate, voluali lulo lua Satana tu pondola oku vetiyiwa lomanu vakuepela haivo va lisokolola lika ovo muẽle. * Citava okuti eci oco ca kala oku lipita Lakristão vamue kocita catete, momo upostolo Paulu wa sonehela va Roma hati: “Ndu sapuili vosi pokati kene okuti, ko ka simi okuti wa velipo, vakuene va sule, pole, sokololi oco vu kuati olondunge, ndomo Suku a eca ekolelo komunu lomunu.” (Va Rom. 12:3) Paulu wa kũlĩhĩle okuti hacĩviko oku litenda okuti tu kuete esilivilo. Pole, tu sukila oku lekisa ocituwa ca sunguluka catiamẽla kokuetu. Umbombe owo u tu kuatisa oku lekisa ocituwa caco. Vocipama cilo, tu ka lilongisa ndomo umbombe u pondola oku tu kuatisa oku yuvula oku lekisa epela  volonepa vitatu viomuenyo wetu ndeci: (1) volohuela (2) ceci tu kuete ocikele vocisoko ca Yehova kuenda (3) onjila ndomo tu talavaya lo Internet.

3. Momo lie pamue volohuela mu molehẽla oku litatamisa kuenda vamue va sima ndati catiamẽla kocitangi caco?

³ Yehova wa sovola olohuela oco ulume lukãi va kuate esanju. Ocili okuti ovo ka va lipuile; kuenje olonjanja vimue, pokati kavo pakala oku litatamisa. Omo liaco, Paulu wa soneha hati, vana va kuela va laika oku tala ohali yoketimba. (1 Va Kor. 7:28) Vamue va limbuka okuti olonjanja vialua va siata oku lihoyisa lohueli yavo. Kuenje va sima okuti olohuela viavo, ka vi kuete vali esilivilo. Nda ovo va ecelela oku vetiyiwa lovisimĩlo violuali, va ka sima okuti onjila yoku tetulula ocitangi cavo, oku linyãla. Ovo va ka sima okuti ca velapo, omunu oku sanda oku kuata esanju.

4. Utate upi tu sukila oku kuata?

⁴ Tu sukila oku kuata utate oco ka tu ka sime okuti olohuela vietu ka vi kuete esilivilo. Tua kũlĩha okuti, Ovisonehua vi ecelela lika oku linyãla nda umue pokati kohueli, wa linga evĩho liukahonga. (Mat. 5:32) Omo liaco, eci tu liyaka lovitangi vina Paulu a tukula, ka tu ka eceleli okuti epela li tu vetiya oku kuata ovisimĩlo ndevi: ‘Olohuela viange ka vi ndi sanjuisa vali. Si kasi oku soliwa ndeci ndi sesamẽla. Citava okuti ndi kuata esanju nda nda sanga omunu ukuavo.’ Wa limbuka hẽ eci ci vetiya oku kuata ovisimĩlo evi? Ocituwa coku lisokolola lika ove muẽle. Olondunge violuali vi ku sapuila okuti, ove o sukila oku linga eci utima wove u yongola kuenda oku sanda eci cu ku nenela esanju. Pole, olondunge via Suku vi ku sapuila okuti, ‘ko ka sokolole ovina viove lika, puãi sokololavo ovina via vakuene.’ (Va Fil. 2:4) Yehova o yongola okuti ove amamako oku pamisa  olohuela viove, okuti ka pakala oku litepa. (Mat. 19:6) Ci kuete esilivilo oku sokolola tete ku Yehova, okuti kokuove muẽle sio.

5. Ndomo ca tangiwa ku Va Efeso 5:33, ulume lukãi va sukila oku li tata ndati?

⁵ Ulume lukãi, va sukila oku litata locisola kuenda esumbilo. (Tanga Va Efeso 5:33.) Embimbiliya li tu longisa okuti, esanju li tunda koku eca olio lia velapo, li tunda koku tambula li sule. (Ovil. 20:35) Ocituwa cipi ci pondola oku kuatisa ohueli yimue oku lekisa ocisola kuenda esumbilo? Umbombe. Ulume kuenda ukãi una okuti embombe, ka sandi eci caye muẽle, “te cukuavo.”—1 Va Kor. 10:24.

6. Nye wa lilongisa kolondaka via manji Steven kuenda Stephanie?

⁶ Umbombe u kuatisa alume kuenda akãi Akristão oku sanga esanju lialua volohuela viavo. Ndeci, manji umue ulume okuti ohueli o tukuiwa Steven, wa popia hati: “Nda vu likuete omunga, ovopange ene osi vu lingili kumosi, ca piãla enene nda u kasi oku liyaka locitangi cimue. Yuvula oku sima ndoco: ‘Nye ca velapo kokuange?’ Pole sima ndoco: ‘Nye ca velapo kokuetu?’” Manji Stephanie okuti ukãi wa manji Steven, o kuetevo ocisimĩlo caco. Eye hati: “Lomue o yongola oku kala lunyali umue. Omo liaco, eci pokati ketu pa kala oku litatamisa, tu likolisilako oku kũlĩha eci ca koka ocitangi caco. Noke tu likutilila, tu linga akonomuiso kuenda tu sapela eci catiamẽla kocitangi caco. Etu ka tu sandi oku lihoyisa, pole, tu potolola ocitangi caco.” Ocili okuti alume kuenda akãi olohueli okuti ka va lisokolola lika ovo muẽle va kuete esanju lialua.

7. Ocituwa cipi manji umue a sukila oku lekisa eci a tambula ocikele cimue?

⁷ Esumũlũho limue linene oku vumba Yehova, ndomo ci li kuata lepondolo lietu. (Osa. 27:4; 84:10) Nda manji umue o pondola oku lieca olumue kupange umue ulikasi vocisoko, eye o linga eci ca velapo. Embimbiliya li popia hati: “Nda ulume umue o sanda ocikele coku kala mitavaso, o yongola upange uwa.” (1 Tim. 3:1) Eci eye a tambula ocikele cimue, o sukila oku yuvula oku sokolola calua kokuaye muẽle. (Luka 17:7-10) Pole ocimãho caye, te coku kuatisa vakuavo lumbombe.—2 Va Kor. 12:15.

8. Nye tu lilongisa kulandu wa Deotrefe, Usiya kuenda Avisalome?

⁸ Embimbiliya li tukula ovolandu elungulo atiamẽla komanu vana va enda oku lisokolola lika ovo muẽle. Deotrefe ka kale embombe kuenje wa yonguile oku likapa “pomangu yatete” vekongelo. (3 Yoa. 9) Usiya omo liepela, wa linga upange umue okuti ocikele caco Yehova wa cecele lika kovitunda. (2 Asa. 26:16-21) Avisalome lombambe wa seteka oku peya omanu, oco vo kuatise oku kala osoma. (2 Sam. 15:2-6) Ovolandu a-a Embimbiliya a lekisa okuti, Yehova o suvuka vana va sanda oku panduiwa enene. (Olosap. 25:27) Epela kuenda ocipululu vi koka lika ovitangi.—Olosap. 16:18.

9. Ongangu yipi Yesu a sia?

⁹ Sokolola kongangu Yesu a sia. Embimbiliya li popia okuti, ‘ndaño okuti wa kala nda Suku, ka sokoluile oku lisokisa la Suku.’ (Va Fil. 2:6) Noke lia Yehova, Yesu eye omunu wavali wavelapo. Ndaño ndoco, eye ka lisokolola calua eye muẽle. Eye wa sapuila olondonge viaye hati: “Wosi o likapa kutito pokati kene, eye wa velapo.” (Luka 9:48) Ci sanjuisa calua oku kũlĩha okuti tu kasi oku talavaya kumue lakundi votembo yosi, oloñuatisi viekongelo, akulu vekongelo kuenda olo mitavaso va nyula akongelo okuti, va setukula Yesu koku lekisa  umbombe! Umbombe u lekisiwa lafendeli va Yehova u kuatisa koku lekisa ocisola vekongelo, okuti ocisola caco oco ci situlula okuti tu kasi vocisoko ca Yehova.—Yoa. 13:35.

10. Nye o sukila oku linga nda wa sima okuti ovitangi vimue vekongelo, ka vi kasi oku potoluiwa lonjila yimue ya sunguluka?

¹⁰ Citava okuti vekongelo o kasi muli ovitangi vimue kuenda ove o sima okuti ovitangi viaco ka vi kasi oku potoluiwa lonjila yimue ya sunguluka. Nye o sukila oku linga? Yuvula oku lisiõsiõla, pole, lekisa umbombe kuenda kuatisa vana va kuete ocikele coku songola. (Va Hev. 13:17) Eci ci pondola oku ku kuatisa oku sokolola kepulilo eli: ‘Anga hẽ ovitangi viaco vinene calua, okuti vi sukila oku potoluiwa? Eli hẽ epuluvi liwa lioku vi potolola? Anga hẽ ocikele cange oku vi potolola? Nãsi hẽ oku kuatisa komunga vekongelo ale ndi kasi oku sanda oku sivayiwa?

11. Ndomo ca tangiwa ku Va Efeso 4:2, 3, onima yipi yi yilila koku vumba Yehova lumbombe?

¹¹ Ku Yehova, umbombe wa velapo okuti uloño u sule kuenda wa velisapo omunga okuti ovina tu tẽla ci sule. Omo liaco, likolisilako oku lekisa umbombe, poku linga ovina o tẽla kupange wa Yehova. Poku ci linga, o ka pamisa omunga vekongelo. (Tanga Va Efeso 4:2, 3.) Kala ukuambili kupange woku kunda. Sanda olonjila vioku kuatisa vakuene loku va lingila ovina viwa. Kuata ocituwa coku yekisa vosi, oku kongelamo vana okuti ka va kuete ovikele vilikasi vekongelo. (Mat. 6:1-4; Luka 14:12-14) Nda o linga ovopange ovekongelo lumbombe, vakuene ka va ka limbuka lika uloño wove, pole, va ka limbukavo umbombe wove.

12. Nye Embimbiliya li popia catiamẽla koku kuata akamba?

¹² Yehova o yongola okuti tu sanjukila oku pita otembo yimue lakamba vetu kuenda epata. (Osa. 133:1) Yesu wa kuatelevo akamba vawa. (Yoa. 15:15) Embimbiliya li lombolola esilivilo lioku kuata akamba vocili. (Olosap. 17:17; 18:24) Olio li tu lungula okuti haciwako oku kuata ocituwa coku liamũha. (Olosap. 18:1) Valua va sima okuti oco va yuvule oku liamũha, va iñila vo Internet locimãho coku kuata akamba valua. Pole, tu sukila oku lekisa utate poku talavaya lo Internet.

13. Momo lie vamue va siata oku talavaya lo Internet va yevela okuti va kasi ulika lesumuo lialua?

¹³ Akonomuiso amue a lekisa okuti omanu vana va siata oku kala otembo yalua lo Internet, va pondola oku liyeva ulika kuenda oku yeva esumuo lialua. Momo lie? Esunga limue lieli okuti, omanu va siata oku lilekisa vo Internet, va lekisa lika alitalatu atiamẽla kekalo liavo liwa. Ovo va sandeka alitalatu a lekisa omuenyo wavo uwa, wakamba kuenda ovitumãlo via posoka va nyula. Omunu una o tala alitalatu aco, o pondola oku sima okuti ekalo liomuenyo waye, hacimueko oku ci sokisa lovina a tala vo Internet. Manji umue ufeko ukuanyamo 19 wa popia hati: “Nda fetika oku kuata onya poku mola okuti omanu vosi va linga olomapalo kasulilo osi osemana, osimbu ame nãsi ulika konjo.”

14. Onumbi yi sangiwa ku 1 Petulu 3:8, yi tu kuatisa oku talavaya ndati lo Internet?

¹⁴ Ocili okuti o Internet yi pondola oku kuatisa kolonepa vimue viwa ndeci oku kũlĩha ekalo liepata kuenda liakamba. Anga hẽ ove wa siata oku limbuka okuti ovina vimue omanu va kapa vo Internet, va ci lingila oco va limolehise? Ci kasi ndu okuti ovo va kasi oku popia hati: “Mbanji, nãsi palo!” Vamue va soneha ovina ka via sungulukile kuenda ovina viumbondo viatiamẽla kalitalatu avo kuenda a vakuavo. Eci ci lipatãla lonumbi Embimbiliya lieca Kakristão, yoku lekisa umbombe kuenda ocikembe.—Tanga 1 Petulu 3:8.

15. Elungulo lipi Liembimbiliya li tu kuatisa oku yuvula ocituwa coku livelisapo?

¹⁵ Nda o talavaya lo Internet, lipula ndoco:  Anga hẽ alitalatu, olovideo kuenda asapulo ndi sandeka vo Internet, vi vetiya vakuetu oku sima okuti nãsi oku limolehisa? Ci kokela hẽ vakuetu oku kala lonya? Embimbiliya li popia hati: “Ovina viosi vi kasi voluali—oloñeyi vietimba, oloñeyi viovaso, oku litunila ovina viomuenyo—ka vi tundi ku Isia, puãi vi tunda koluali.” (1 Yoa. 2:16) Embimbiliya limue, lia pongolola olondaka oku “litunila ovina viomuenyo” ndoco, “oku lilekisa ndu okuti wa velapo.” Akristão ka va sukila oku livelisapo, ale oku komõhiwa la vakuavo. Ovo va kapako elungulo Liembimbiliya liokuti: “Ka tu ka kali vakuakulipanda, oku likuatela ocipululu kuenda oku livela ovina viamãle.” (Va Gal. 5:26) Umbombe u tu kuatisa oku yuvula oku yapuisiwa locituwa coluali coku livelisapo.

16. Momo lie tu sukilila oku yuvula oku lekisa epela?

¹⁶ Tu sukila oku lekisa umbombe momo vakuakulipanda ka va pondola oku ‘kuata olondunge.’ (Va Rom. 12:3) Omunu ukuepela, onjaki kuenda o litenda okuti wa velapo vakuavo. Olonjanja vialua ovisimĩlo kuenda ovituwa viaye via siata oku kokela evalo eye muẽle kuenda vakuavo. Nda ka pongoluile ovisimĩlo viaye, utima waye, u tambiwa loku yapuisiwa la Satana. (2 Va Kor. 4:4; 11:3) Pole, omunu embombe, o kuete olondunge. Eye o kuete ocisimĩlo ca sunguluka catiamẽla kokuaye muẽle kuenda o limbuka okuti kovina vimue vakuavo va velapo, eye o sule. (Va Fil. 2:3) Eye wa kũlĩhavo okuti, “Suku o tamalãla la vakuakulipanda, puãi o lekisa ohenda ya piãla kambombe.” (1 Pet. 5:5) Omunu una o kuete olondunge, ka yongola okuti Yehova o tamalãla laye.

17. Nye tu sukila oku linga oco tu amameko oku lekisa umbombe?

¹⁷ Oco tu amameko oku kala ambombe, tu sukila oku kapako elungulo Liembimbiliya liokuti: “Luli omunu wosimbu lovilinga vialio, puãi wali omunu wokaliye.” Oku ci linga ci sukila oku likolisilako calua. Tu sukila oku lilongisa ongangu ya Yesu kuenda oku likolisilako oku u setukula. (Va Kol. 3:9, 10; 1 Pet. 2:21) Oku ci linga, ci nena asumũlũho alua. Nda tua lekisa umbombe, ekalo liepata lietu li kala ciwa, tu kuatisa oku pamisa omunga vekongelo kuenda tu ka tẽla oku talavaya lo Internet lonjila yimue ya sunguluka. Ca velapo vali ceci okuti, tu ka kuata asumũlũho kuenda ohenda ya Yehova.