1. Poku konomuisa ekolelo lia Avirahama, epulilo lipi tu sukila oku linga?

 NDÃNO omanu vamue va kũlĩha ciwa ulandu wa Avirahama, pole, omanu vakuavo ka va kũlĩhĩle calua ulandu watiamẽla kokuaye. Ocili okuti ove wa kũlĩha ale ulandu wa Avirahama. Ndeci, ove wa kũlĩhavo okuti Avirahama wa tukuiwa hati: “Isia ya vosi va kuete ekolelo.” (Va Rom. 4:11) Anga hẽ o pondolavo oku kuata ekolelo lia pama ndeli lia Avirahama? Ocili okuti o pondola.

2. Momo lie ci kuetele esilivilo oku lilongisa ulandu wa Avirahama? (Tiago 2:22, 23)

² Onjila yimue yoku kuata ekolelo ndeli lia Avirahama, poku lilongisa ulandu watiamẽla kokuaye. Olonjanja viosi Avirahama wa enda oku pokola kovina Suku a enda oku u sapuila. Eye wa sukilile oku siapo onjo yaye oco a kale vombalaka citava okuti, vokuenda kuanyamo alua. Handi vali, wa seteka oku lumba omõlaye Isake o soliwe calua. Ocili okuti, Avirahama wa linga ovina evi viosi, momo wa kuatele ekolelo lia pama ku Yehova. Omo liekolelo lia Avirahama, kuenda ovilinga, eye wa sanjuisa Yehova kuenje wa tukuiwa okuti, ekamba lia Yehova. (Tanga Tiago 2:22, 23.) Yehova o yongola okuti vosi yetu, oku kongelamo ove o kala ekamba liaye. Eli olio esunga a vetiyila usonehi Paulu kuenda Tiango oku tukula ulandu wa Avirahama. Cilo, tu tiamisili utima wetu kulandu waye, kukanda ku Va Roma ocipama 4 kuenda Tiango ocipama 2. Ovipama viaco vivali,  vi lombolola ovina vi kuete esilivilo viatiamẽla kulandu wa Avirahama.

3. Ovinimbu vipi Viembimbiliya Paulu la Tiago va tukula?

³ Ci kale Paulu kuenda Tiago, va tukula olondaka vi sangiwa Kefetikilo 15:6, ku popia hati: “[Avirahama] wa kolela Yehova kuenje Eye wo tenda okuti ukuesunga omo liovilinga viaco.” Yehova o tenda omunu umue okuti ukuesunga, eci a sanjukila ekalo liaye. Ci komõhisa calua omunu umue ka lipuile haiye ukuakandu oku limbukiwa la Suku okuti ka kuete eko! Ocili, ove o yongola okuti Suku oku tenda ndukuesunga kuenje eye o pondola oku ci linga. Cilo, tu ka konomuisa esunga lieci Yehova a tukuila Avirahama okuti ukuesunga kuenda eci tu sukila oku linga oco tu tukuiwevo okuti vakuesunga.

4. Nye ci tateka omanu oku kala vakuesunga?

⁴ Kukanda Paulu a sonehela va Roma wa popia okuti omanu vosi vakuakandu. (Va Rom. 3:23) Pole, momo lie tu taviwila la Suku poku tukuiwa okuti, vakuesunga? Oco ci kuatise Akristão vosi oku tambulula epulilo eli, Paulu wa tukula Avirahama ndongangu.

5. Momo lie Yehova a tukuila Avirahama okuti ukuesunga? (Va Roma 4:2, 4)

⁵ Yehova wa tukula Avirahama okuti ukuesunga osimbu a kala kofeka yo Kanana. Momo lie Yehova a tukuila Avirahama okuti ukuesunga? Anga hẽ Yehova wa tukula Avirahama okuti ukuesunga, omo a pokuile Kocihandeleko a ecele ku Mose? Sio. (Va Rom. 4:13) Eci Yehova a tukula Avirahama okuti ukuesunga, Ocihandeleko ca eciwile ku Mose ka ca kaileko handi. Eci kua kambele ci pitahãla 400 kanyamo, oco kua eciwa Ocihandeleko caco. Oco hẽ, momo lie Suku a tukuila Avirahama okuti ukuesunga? Yehova omo liohenda Yaye ya piãla, wa tukula Avirahama okuti ukuesunga omo liekolelo liaye.—Tanga Va Roma 4:2-4.

6. Ndamupi omunu umue ukuakandu Yehova u tukula okuti ukuesunga?

⁶ Paulu wa popia okuti, eci omunu umue a kolela ku Suku, “ekolelo liaye li tendiwa ndesunga.” (Va Rom. 4:5) Paulu wamisako hati: “Cimuamue haico okuti, Daviti wa tukula esanju liomunu Suku a tenda ndukuesunga ndaño ka kuete ovilinga hati: ‘Wa sumũlũha una okuti Suku ecela okulueya kuaye, haeye ekandu liaye li tuvikiwa. Wa sumũlũha omunu una okuti Yehova ko tendi okuti o kuete eko.’” (Va Rom. 4:6-8; Osa. 32:1, 2) Suku ecela, ale o tuvika akandu omanu vana va kolela kokuaye. Eye o va ecela lutima wosi kuenda ka ivaluka vali akulueya avo. Yehova o tenda omanu vaco ndu okuti, ka va kuete eko kuenda vakuesunga omo liekolelo liavo.

7. Konepa yipi afendeli va Suku vakuekolelo vo kosimbu va kala vakuesunga?

⁷ Ndaño Avirahama la Daviti kuenda afendeli vakuavo va Suku vakuekolelo va tendiwile okuti vakuesunga, ovo ka va lipuile. Pole, omo liekolelo liavo, Suku wa va tendele ndu okuti ka va kuete eko, eci a enda oku va sokisa la vana ka va kuatele ekolelo kokuaye. (Va Efe. 2:12) Ndomo Paulu a ci lombolola vukanda waye, ekolelo li kuete esilivilo lia velapo oco tu kuate ukamba wocili la Suku. Avirahama la Daviti va kala akamba va Suku, omo va lekisile ekolelo kokuaye. Tu pondolavo oku kala akamba va Suku omo lioku kolela kokuaye.

8-9. Ovisimĩlo vipi ka via sungulukile omanu vamue va kuata viatiamẽla kovina Paulu la Tiago va soneha kuenda momo lie?

⁸ Vokuenda kuanyamo alua, asongui vatavo va siata oku sapela catiamẽla kesilivilo liekolelo kuenda liovilinga. Asongui vamue vatavo va  siata oku longisa okuti, oco omunu a popeliwe o sukila oku tava ku Ñala Yesu Kristu. Citava okuti wa yevele ale ovo oku popia ndoco: “Tava ku Yesu oco o ka popeliwe.” Asongui vatavo pamue va tukula olondaka via Paulu hati: ‘Suku o tenda ndukuesunga ndaño omunu waco ka kuete ovilinga.’ (Va Rom. 4:6) Kuenje vamue va popia vati, ove o pondola oku yovuiwa poku nyula ovitumãlo vi tendiwa lonembele okuti vi kola kuenda oku linga ovopange akuavo onembele. Ovo pamue va lisandela esunga poku tukula olondaka viukanda wa Tiago 2:24 ku popia hati: “Omunu o ka tendiwa ndukuesunga omo liovilinga, pole, omo liekolelo lika, hacoko.”

⁹ Omo lioku litepa kualongiso aco, asonehi vamue Vembimbiliya vakuetavo va sima okuti, Paulu la Tiago va kuata ovisimĩlo via litepa viatiamẽla kekolelo kuenda kovilinga. Asongui vamue va siata oku longisa okuti osimbu Paulu a tava okuti, omunu umue o tendiwa lika ndukuesunga omo liekolelo, Tiago o longisa okuti ovilinga vi kuete esilivilo oco omunu a taviwe la Suku. Ulongisi umue ukuetavo wa lombolola okuti: “Tiago ka kuatele elomboloko lieci Paulu a popela okuti omunu o tendiwa lika ndukuesunga omo liekolelo, pole, hamomoko liovilinga.” Pole, Yehova wa vetiya Paulu la Tiago oku soneha ovina viaco. (2 Tim. 3:16) Citava okuti, kuli onjila yikuavo ya leluka yoku kuata elomboloko liovina ovo va popia. Tu sukila oku konomuisa ovina vikuavo ovo va soneha vovikanda viavo oco tu kuate elomboloko liwa liulandu waco.

10. “Ovilinga” vipi viatete Paulu a tukula? (Va Roma 3:21, 28) (Talavo ociluvialuvia.)

¹⁰ “Ovilinga” vipi Paulu a tukula ku Va Roma 3 kuenda 4? Catete eye wa kala oku tukula ‘ovilinga viocihandeleko,’ okuti, Ocihandeleko ca eciwile ku Mose Komunda Sinai. (Tanga  Va Roma 3:21, 28.) Citava okuti kotembo ya Paulu Akristão vamue va Yudea, va tavele okuti, handi va sukilile oku kuama Ocihandeleko ca eciwile ku Mose kuenda ovilinga via kisikiwile Locihandeleko caco. Noke Paulu wa tukula ulandu wa Avirahama oco a lekise okuti, omunu ka sukila oku kuama ‘ovilinga viocihandeleko’ caco, oco a taviwe la Suku. Pole, Paulu wa lombolola okuti tu sukila oku kuata ekolelo. Eci ci tu lembeleka calua, momo ci tu longisa okuti, nda tu kuete ekolelo ku Suku kuenda ku Kristu, tu pondola oku tendiwa okuti tuakuesunga kovaso a Suku.

11. “Ovilinga” vipi Tiago a tukula?

¹¹ Handi vali, “ovilinga” via lomboluiwa kocipama 2 ca Tiago, ‘havilingako viocihandeleko’ via tukuiwa la Paulu. Tiago wa kala oku tukula ovilinga ale ovina Akristão va linga komuenyo wavo weteke leteke. Ovilinga viaco, vi situlula nda Ukristão o kuete ekolelo liocili ku Suku, ale sio. Tu konomuisi ovolandu avali Tiago a tukula.

12. Tiago wa lombolola ndati elitokeko li kasi pokati kekolelo lovilinga? (Talavo ociluvialuvia.)

¹² Kulandu watete, Tiago wa lombolola esilivilo Liakristão oku yuvula ocame poku li tata omunu lukuavo. Eye wa sokisa etosi eli lulandu ulume umue wa lekisa ocali komunu owasi, pole, wa sepula ohukũi. Tiago wa lekisa okuti, ulume waco wa kala ndu okuti wa kuatele ekolelo, pole, ovilinga viaye via ci situlula hẽ? (Tia. 2:1-5, 9) Kulandu wavali, Tiago wa tukula omunu umue okuti wa mola ‘manji umue ulume, ale ukãi o kasi lepẽle, haeye ka kuete okulia’ pole, ka ecele ekuatiso li sukiliwa. Ndaño omunu waco wa litendele okuti o kuete ekolelo, pole, ovilinga viaye ka via lekisile okuti o kuete ekolelo. Eli olio esunga lieci Tiago a sonehela hati: “Ekolelo nda ka li kuete ovilinga lia fa.”—Tia. 2:14-17.

13. Ocindekaise cipi Tiago a tukula oco a situlule okuti tu sukila oku kuata ekolelo kuenda oku lekisa ovilinga viwa? (Tiago 2:25, 26)

 ¹³ Tiago wa tukula Rahava ndongangu yiwa yekolelo omo liovilinga viaye. (Tanga Tiago 2:25, 26.) Eye wa yevele eci catiamẽla ku Yehova kuenda wa limbukile okuti, wa kala oku kuatisa va Isareli. (Yeh. 2:9-11) Rahava wa lekisa ekolelo liaye kovilinga poku teyuila olondavululi vivali via va Isareli, eci omuenyo wavo wa kala kohele. Kuenje ukãi waco ka lipuile haiye ka kaile u Isareli, wa tendiwa okuti ukuesunga ndeci Avirahama. Ongangu yaye yi situlula esilivilo yoku kuata ekolelo li lekisiwa kovilinga.

14. Momo lie tu popela okuti ovina Paulu la Tiago va soneha vi kuete elitokeko?

¹⁴ Asonehi vavali Vembimbiliya Paulu la Tiago, va kala lika oku lombolola ekolelo kuenda ovilinga volonjila vivali via li tepa. Paulu wa kala oku sapuila Kakristão va Yudea okuti, ovo nda lalimue eteke va taviwile la Yehova poku kuama lika ovilinga viocihandeleko ca eciwile ku Mose. Tiago wa lekisa esilivilo Liakristão vosi oku lekisa ekolelo liavo poku lingila vakuavo eci ciwa.

15. Volonjila vipi tu lekisa ekolelo kovilinga vietu? (Talavo ociluvialuvia.)

¹⁵ Yehova ka popele okuti, nda tu yongola oku tendiwa nda vakuesunga, tu sukila oku linga cosi Avirahama a linga. Ocili okuti kuli olonjila vialua tu pondola oku lekisa ekolelo pocakati covilinga vietu. Tu pondola oku yolela vana veya ndopo vekongelo, oku kuatisa vamanji vana va suka kuenda oku lingila uwa ku vakuepata lietu, ovina evi viosi ovio Suku a tava kuenda o vi sumũlũisa. (Va Rom. 15:7; 1 Tim. 5:4, 8; 1 Yoa. 3:18) Onjila yimue ya velapo yoku situlula ekolelo lietu, oku lekisa ombili kupange woku kunda. (1 Tim. 4:16)  Vosi yetu tu pondola oku lekisa kovilinga vietu poku kolela okuti, olohuminyo via Yehova vi ka tẽlisiwa kuenda olonjila viaye via velapo. Nda tua ci linga, tua kolela okuti Suku o ka tu tenda ndavakuesunga kuenda o ka tu tukula okuti tuakamba vaye.

16. Nye Avirahama a lavokaile kuenda ekolelo lipi a kuata?

¹⁶ Ku Va Roma ocipama 4, tu lilongisilako ocina cikuavo ci kuete esilivilo kulandu wa Avirahama okuti oku amamako oku luluvalela kelavoko lietu. Yehova wa likuminyile okuti pocakati ca Avirahama “apata osi” a ka sumũlũisiwa. Sokolola elavoko li komõhisa Avirahama a kuatele! (Efet. 12:3; 15:5; 17:4; Va Rom. 4:17) Pole, ndaño ceci Avirahama a kuata 100 kanyamo kuenda Sara 90, handi lopo ka va kuatele omõla. Kovaso omanu ca molẽhele okuti ku Avirahama la Sara ka ci tẽliwa oku kuata vali omõla umue. Eci ca kala oseteko yimue yinene ku Avirahama. “Omo liekolelo, wa lavokaile oku kala isia yolofeka vialua.” (Va Rom. 4:18, 19) Kuenje eci Avirahama a kala oku lavoka ca tẽlisiwa. Eye wa linga isia ya Isake okuti omõla wa lavokawaile calua.—Va Rom. 4:20-22.

17. Tua kũlĩha ndati okuti tu pondola oku tendiwa ndavakuesunga kuenda ndakamba va Suku?

¹⁷ Tu pondola oku taviwa la Suku loku tendiwa ndavakuesunga kuenda oku kala akamba vaye ndeci Avirahama. Eci oco Paulu a popia poku soneha ndoco: “Olondaka viokuti, ‘eci co tendiwila,’ hayeko lika vio sonehiwila [Avirahama] pole, via sonehiwilavo omo lietu. Suku o ka tenda ekolelo lietu ndesunga, momo tua kolela Kokuaye una wa pindula Yesu Ñala yetu kuava va fa.” (Va Rom. 4:23, 24) Ndeci Avirahama, tu sukila oku kuata ekolelo lovilinga viwa kuenda elavoko. Paulu wamamako oku lombolola elavoko lietu kukanda ku va Roma ocipama 5, ndomo tu ka ci konomuisa vocipama cikuãimo.