1-2. Olonjali vi pondola oku liyeva ndati eci omãla vavo va pula catiamẽla ku Suku kuenda Kembimbiliya?

 OMANU valua va tava okuti, voku tata omãla mua kongela upange walua. Nda okuti ove wunjali, tu ku pandiya omo liupange o kasi oku linga woku pamisa ekolelo liomãla vove kuenda Yehova wa ci sanjukila. (Esin. 6:6, 7) Osimbu omãla vene va kula, va pondola oku linga apulilo atiamẽla kalongiso Embimbiliya, oku kongelamo olonumbi Viembimbiliya vieci ciwa leci cĩvi.

² Kefetikilo, ove pamue o kuata asakalalo omo liapulilo omãla vove va linga. Pamue o pondola oku sima okuti, omãla vove va kasi oku linga apulilo aco omo ka va kolelele Suku kuenda Embimbiliya. Ocili okuti omãla vove va sukila oku linga apulilo oco va pamise ekolelo liavo. (1 Va Kor. 13:11) Omo liaco, ku sukila oku kuata usumba. Ove o pondola oku tenda apulilo aco ndepuluvi lioku kuatisa omãla vove oku sokolola ondongosi, loku pamisa ekolelo liaye ku Suku kuenda Kembimbiliya.

3. Nye tu lilongisa vocipama cilo?

³ Vocipama cilo, tu ka lilongisa ovina olonjali vi sukila oku linga oco vi kuatise omãla vavo (1) oku pamisa ekolelo liavo muẽle, (2) oku sola olonumbi Viembimbiliya viatiamẽla kueci ciwa leci cĩvi kuenda (3) oku teyuila ovina va lilongisa. Tu ka lilongisavo esunga lieci ci kuetele esilivilo omãla oku linga apulilo kuenda tu ka lekisavo ovipama vimue o pondola oku lilongisa lomãla vove okuti ci ka ku ĩha epuluvi lioku vangula catiamẽla kalongiso Akristão.

 KUATISA OMÃLA VOVE OKU PAMISA EKOLELO LIAVO MUẼLE

4. Apulilo api omãla va pondola oku linga kuenda momo lie?

⁴ Olonjali Akristão vi sukila oku limbuka okuti omãla vavo ka va ka piñala ekolelo liavo. Ove kua citiwile okuti wa kolela ale Yehova. Eci oco ci lipitavo lomõlove. Olonjanja vimue, omõlove o ka ku pula ndoco: ‘Ndi kũlĩha ndati okuti kuli Suku? Citava muẽle okuti ndi kolela kueci Embimbiliya li popia?’ Embimbiliya li tu vetiya oku talavaya ‘luloño wetu woku sokolola’ kuenda oku ‘kũlĩhĩsa ovina.’ (Va Rom. 12:1; 1 Va Tes. 5:21) Oco hẽ, o kuatisa ndati omãla vove oku pamisa ekolelo liavo?

5. Nye olonjali vi pondola oku linga oco va kuatise omãla vavo oku kolela kueci Embimbiliya li popia? (Va Roma 12:2)

⁵ Vetiya omãla vove oku sanga ovovangi okuti ovina Embimbiliya li longisa viocili. (Tanga Va Roma 12:2.) Eci omãla vove va linga apulilo, talavaya lepuluvi liaco oco o lekise kokuavo ndomo va pondola oku sanga atambululo poku talavaya lovimalẽho vioku linga akonomuiso ndeci, o Índice das Publicações da Torre de Vigia kuenda Elivulu Lioku Konomuisa Liolombangi Via Yehova. Velivulu Lioku Konomuisa Liolombangi Via Yehova vemẽhi liosapi yokuti, “Embimbiliya,” eye o ka sanga okasapi kakuavo kokuti, “Lia Tunda ku Suku” oco a tange ovovangi a lekisa okuti, ndaño Embimbiliya lia sonehiwa lomanu, pole, “ondaka ya Suku.” (1 Va Tes. 2:13) Ndeci, eye o pondola oku linga akonomuiso atiamẽla ko Asuria yosimbu olupale luo Ninivei. Kosimbu, omanu vamue vakuakupisa va enda oku popia okuti, olupale luo Ninivei ka lua kaleko. Pole, vokuenda kunyamo wo 1850 ovina viosimbu via lembuluiwa volupale luaco, via eca uvangi wokuti ulandu Wembimbiliya wocili. (Sof. 2:13-15) Oco omõlove a kũlĩhe ndomo oku kunduiwa kuolupale luo Ninivei kua tẽlisa ocitumasuku Cembimbiliya, eye o pondola oku tanga ocipama losapi hati, “Wa Ci Kũlĩha?” ci sangiwa Vutala Wondavululi ya Kuvala wo 2021. Vetiya omãla vove oku sokisa ovina alivulu etu a lombolola, leci ci sangiwa valivulu akuavo, oco cu kuatise oku pamisa ekolelo liaye liokuti ovina Embimbiliya li popia viocili.

6. Olonjali vi pondola ndati oku kuatisa omãla vavo oku kũlĩha ovovangi a lekisa okuti Embimbiliya lia suapo? Tukula ulandu umue. (Talavo ociluvialuvia.)

⁶ Kuatisa omãla vove oku kũlĩha ovovangi a lekisa okuti Embimbiliya lia suapo. Olonjali vi kuete apuluvi alua oku sapela lomãla vavo catiamẽla Kembimbiliya ale kekolelo va kuetele Suku. Apuluvi aco citava okuti ceci va nyula onjo yimue yoku seleka ovina viosimbu, ocumbo cimue colonelẽho ale ovina vimue vi sangiwa ko filiale Yolombangi Via Yehova. Ndeci, nda okuti vu kasi oku nyula onjo yimue yoku seleka  ovina viosimbu polo la polo, ale pocakati coviluvialuvia, o pondola oku vetiya omãla vove oku tala lutate kulandu umue wosimbu wa tukuiwa Vembimbiliya, ale ocina cikuavo ci pondola oku pamisa ekolelo liavo liokuti Embimbiliya liocili. Anga hẽ omõlove wa kũlĩha okuti onduko ya Suku ya moleha kewe limue li kuete 3.000 kanyamo lia kulĩhiwa okuti Ewe lio ko Moavi? Ewe liaco lio ko Moavi li sangiwa konjo yimue yoku seleka ovina viosimbu ko Paris kofeka yo Fransa. Handi vali, okopia yimue yewe lio ko Moavi ya kapiwa vulala woku lekisiwa yokuti “Embimbiliya kuenda Onduko ya Suku,” yi sangiwa Kombala Yolombangi Via Yehova ko Warwick, Nova York. Ewe lio ko Moavi, li situlula okuti Mesia soma yo ko Moavi wa lekisa esino ku va Isareli. Eci ci li kuata leci Embimbiliya li popia. (2 Olos. 3:4, 5) Eci omõlove a limbuka ovovangi a lekisa okuti Embimbiliya lia koleliwa kuenda lia suapo, ekolelo liaye li ka pamisiwa.—Sokisa lelivulu 2 Asapulo 9:6.

7-8. (a) Nye tu lilongisila kovina via posoka Yehova a lulika? Tukula ulandu umue. (Talavo ociluvialuvia.) (b) Epulilo lipi li kuatisa omãla vove oku pamisa ekolelo va kuetele Ululiki?

⁷ Vetiya omãla vove oku sokolola kovina Yehova a lulika. Osimbu o talavaya vepia ale oku tata ocumbo cimue colonelẽho lomõlove, u kuatisa oku limbuka ovina vi komõhisa Yehova a lulika. Momo lie? Momo ci kuatisa omõlove oku kuata elomboloko liokuti ovina viaco via lulikiwa lomunu umue wa velapo koku loñoloha. Ovina vialua via lulikiwa okuti vi kasi ndombunje, via siata oku kũlĩhĩsiwa lolonoño vokuenda kuanyamo alua. Onoño yimue yi tukuiwa hati Nicola Fameli, wa lombolola okuti eci omunu umue a tenda ovina via lulikiwa voluali, o pondola oku sanga etendelo lialua liovina viaco. Etendelo liaco li tukuiwa hati, etendelo lio Fibonasi. Ovina viaco vi kasi ndombunje, vi pondola oku muiwa kovina vialua ndeci, ndomo oviengele vimue vi kasi, ahotio amue, amẽla ovikũla kuenda utolo. a

⁸ Kosikola omãla vove va ka lilongisa ovina vikuavo via lulikiwa vi sangiwa voluali. Ndeci, oviti vialua vi kuete ovianja. Olononga vi li tepa lovianja vialua volonele. Onjila ndomo ovio via sokiyiwa, vi molẽha kovina vialua vi sangiwa voluali. Pole, helie wa lulika ovina viaco via posoka? Nda okuti omõlove wa sokolola kepulilo liaco, ci ko kuatisa oku kuata ekolelo lia pama ku Suku wa lulika ovina viosi. (Va Hev. 3:4) Osimbu omãla vove va kula, o ka sukila oku va kuatisa oku kuata elomboloko lieci ci kuetele esilivilo oku pokola kolonumbi via Suku. O pondola oku va pula ndoco: “Nda okuti Suku eye wa tu lulika, vu simi hẽ okuti eye wa kũlĩha ovina tu sukila oku linga oco tu kuate esanju?” Ove o pondola oku va lomboluila okuti Suku wa tu ĩha Embimbiliya oco li tu kuatise oku kuata esanju.

 KUATISA OMÃLA VOVE OKU SOLA OLONUMBI VIEMBIMBILIYA VIECI CIWA LECI CĨVI

9. Momo lie pamue omãla vove va kuetele apulilo atiamẽla kolonumbi Viembimbiliya vieci ciwa leci cĩvi?

⁹ Nda okuti omãla vove va pula olonumbi Viembimbiliya vieci ciwa leci cĩvi, seteka oku limbuka esunga lieci va kuetele apulilo aco. Anga hẽ ovo ka va tava kolonumbi viaco ale ka va tẽla oku lomboluila ovina va lilongisa komanu vakuavo? Ove o pondola oku kuatisa omãla vove oku kuata elomboloko lieci ci kuetele esilivilo oku pokola kolonumbi Viembimbiliya vieci ciwa leci cĩvi, poku lilongisa laye elivulu Sanjukili Omuenyo Otembo ka yi Pui! b

10. O pondola oku kuatisa ndati omãla vove oku sokolola catiamẽla kukamba va kuete la Yehova?

¹⁰ Kuatisa omãla vove oku velisapo ukamba va kuete la Yehova. Poku longisa omãla vove, seteka oku va vetiya oku talavaya lapulilo kuenda ovindekaise vi sangiwa velivulu Sanjukili Omuenyo Otembo ka yi Pui! (Olosap. 20:5) Ndeci, ocipama 8 ci sokisa Yehova lekamba limue li tu sole okuti li tu ĩha olonumbi vi tu teyuila havio vi tu kuatisa. Noke lioku kũlĩhĩsa ukanda 1 Yoano 5:3 o pondola oku pula ndoco: “Omo okuti Yehova Ekamba liwa calua, tu tenda ndati ovina eye a tu sapuila?” Epulilo eli li molẽha ndu okuti lia leluka pole, li pondola oku kuatisa omãla vove oku limbuka okuti olonumbi via Suku ondimbukiso yocisola Caye.—Isa. 48:17, 18.

11. O kuatisa ndati omãla vove oku kapako olonumbi Viembimbiliya? (Olosapo 2:10, 11)

¹¹ Sapeli ndomo oku kapako olonumbi Viembimbiliya ci ku kuatisi. Eci vu konomuisi ocisonehua ceteke, sapeli ndomo olonumbi Viembimbiliya vi kuatisa epata liove. Ndeci, omãla vove va kũlĩha esilivilo lioku kala onalavayi yiwa kuenda oku kala vakuacili? (Va Hev. 13:18) O pondola oku lombololavo ndomo oku kapako olonumbi Viembimbiliya ci tu kuatisa oku kuata uhayele uwa kuenda esanju. (Olosap. 14:29, 30) Oku sapela catiamẽla kovina viaco ci pondola oku kuatisa omãla vove oku kapako olonumbi Viembimbiliya.—Tanga Olosapo 2:10, 11.

12. Isia umue wa kuatisa ndati omõlaye oku limbuka esilivilo lioku kapako olonumbi Viembimbiliya?

¹² Isia umue wo ko Fransa o tukuiwa Steve, wa lombolola ndomo eye kumue lukãi waye va kuatisa omõlavo Ethan o kuete 16 kanyamo oku limbuka ocisola eye a kuete kovihandeleko via Yehova. “Tua linga kokuaye apulilo nda-a: ‘Momo lie Yehova a yonguila okuti tu sumbila onumbi eyi? Eci ci lekisa ndati okuti eye o tu sole? Nye ci pondola oku pita nda okuti ove kua pokuile onumbi eyi?’” Apulilo aco a siata oku kuatisa Ethan oku kuata ekolelo lia pama liokuti ovina Yehova a popia viocili. Steve wamisako hati: “Ocimãho cetu oku kuatisa Ethan oku limbuka okuti olondunge vi sangiwa Vembimbiliya via velapo calua olondunge viomanu.”

13. Olonjali vi pondola oku pindisa ndati omãla vavo oku kapako olonumbi Viembimbiliya? Tukula ulandu umue.

¹³ Pindisa omãla vove oku kapako olonumbi Viembimbiliya. Epuluvi limue lioku ci linga ceci omõlove a kasi oku tanga ocipama cimue vo tuma kosikola. Elivulu liaco citava okuti li vetiya ocisimĩlo cokuti ca sunguluka oku setukula omanu vana va linga ukahonga ale vana va kuete onyeño yalua. O pondola oku pinga komõlove oco a sokolole ndomo Yehova a liyeva eci omanu va linga ale va popia ovina viaco. (Olosap. 22:24, 25; 1 Va Kor. 15:33; Va Fil. 4:8) Eci ci pondola oku kuatisa omõlove oku limbuka esunga lieci ci kuetele esilivilo oku pokola ku Yehova. Kuenje nda ulongiso ale vana va tangela kumosi va pinga ocisimĩlo caye catiamẽla kelivulu liaco, eye o ka lombolola ovina a lilongisa.

 KUATISA OMÃLA VOVE OKU TEYUILA OVINA VA LILONGISA

14. Umalẽhe umue Ukristão pamue o pondola oku kuata usumba woku vangula catiamẽla kocina cipi kuenda momo lie?

¹⁴ Olonjanja vimue omãla vove va pondola oku kuata usumba woku vangula lomanu vakuavo ovina ovo va lilongisa. Ndeci, pamue ovo va yeva usumba eci va sukila oku lombolola esunga lieci ka va tavela kelongiso liokuti ovina via tukuluka ño. Momo lie? Alongisi vavo pamue va va sapuila okuti, elongiso liokuti ovina via tukuluka ño viocili. Nda ove wunjali o kuatisa ndati omãla vove oku tava okuti ovina ovo va lilongisa viocili?

15. Nye ci pondola oku kuatisa umalẽhe umue Ukristão oku kolela kovina a lilongisa?

¹⁵ Kuatisa omãla vove oku kolela kovina va lilongisa. Omõlove ka sukila oku kuata osõi omo lioku kolela okuti kuli Ululuki umue. (2 Tim. 1:8) Momo lie? Momo ndaño muẽle olonoño, vi tavavo okuti ovina ka via tukulukile ño. Ovo va kũlĩha ovovangi okuti kuli umue wa loñoloha calua wa lulika ovina viosi vi kasi voluali. Omo liaco, ovo ka va tava kelongiso liokuti ovina via tukuluka ño okuti, ocina cimue ca siata oku longisiwa kolosikola vialua. Ocina cikuavo ci pondola oku kuatisa omõlove oku pamisa ekolelo kuenda utõi, oku sokolola kovina via kuatisa vamanji vakuavo oku pamisa ekolelo liavo liokuti ovina via lulikiwa. c

16. Olonjali vi kuatisa ndati omãla vavo oku lomboluila komanu vakuavo esunga lieci va tavela okuti kuli Ululiki umue? (1 Petulu 3:15) (Talavo ociluvialuvia.)

¹⁶ Kuatisa omãla vove oku kũlĩha ndomo va lomboluila komanu vakuavo esunga lieci va kolelela okuti kuli Ululiki umue. (Tanga 1 Petulu 3:15.) Ocina cimue ci pondola oku ku kuatisa, oku kũlĩhĩsila kumosi lomõlove ovipama vi sangiwa vonumbi jw.org vonepa yokuti “Amãlehe va Pula—Ovina Via Lulikiwa Ale Via Tukuluka ño?” Noke sapela lomõlove ovina eye a pondola oku vangula oco a kuatise omanu vakuavo oku tava okuti kuli Ululiki umue. Ivaluisa omõlove okuti eye ka sukila oku lihoya la vana va tangela komosi. U vetiya oku lombolola lonjila yimue ya leluka, nda okuti omunu umue o kuete onjongole yoku sapela. Ndeci, omunu umue va tangela kumosi o pondola oku popia hati: “Ame ndi tava lika kovina ndi lete kuenda lalimue eteke nda muile Suku.” Umãlehe Ukristão o sukila oku tambulula hati: “Sokola okuti ove o kasi  oku endela vusenge umue ocipãla limbo limue kuenje o sanga ocisimo cimue ca tungiwa lovawe. Nye ove nda wa sima? Nda okuti ocisimo ceca uvangi wokuti kuli omunu umue wa ci tunga, ocili okuti kulivo umue wa lulika ovina viosi vi kasi vongongo!”

17. Olonjali vi kuatisa ndati omãla vavo oku sanda apuluvi oku sapela lomanu vakuavo catiamẽla kocili Cembimbiliya? Tukula ocindekaise cimue.

¹⁷ Kuatisa omãla vove oku sanda apuluvi oku sapela lomanu vakuavo catiamẽla kocili Cembimbiliya. (Va Rom. 10:10) O pondola oku sokisa alikolisilo ove oku longisa omanu catiamẽla Kembimbiliya loku lilongisa oku sika ocimalẽho cimue. Tete omunu o lilongisa ocisikilo cina okuti ca leluka oku ci sika. Vokuenda kuotembo ci ka leluka oku sika. Cimuamue haco okuti, umalẽhe umue Ukristão o pondola tete oku tukula ovina via leluka poku vangula lomanu vakuavo catiamẽla kekolelo liaye. Eye o pondola oku pula omunu va tangela kumosi hati: “Wa kũlĩha hẽ okuti olonoño olonjanja vialua vi setukula ovina via lulikiwa? Linga nduku lekise ovideo yimue yi komõhisa.” Noke lioku tala ovideo yimue yulala wovipama viokuti Ca Lulikiwa? eye o pondola oku popia hati: “Nda olonoño vi pandiyiwa omo liovina va panga okuti va setukula kovina via lulikiwa, helie nda o sesamẽla oku sivayiwa omo liovina via lulikiwa?” Olondaka umalẽhe Ukristão a tukula, via leluka pole, via vetiya onjongole yomunu va tangela kumosi oku lilongisa ovina vikuavo viatiamẽla ku Yehova.

AMAMAKO OKU KUATISA OMÃLA VOVE OKU PAMISA EKOLELO LIAVO

18. Olonjali vi pondola oku amamako ndati oku kuatisa omãla vavo oku pamisa ekolelo liavo ku Suku?

¹⁸ Tu kasi voluali lumue okuti omanu ka va kolelele Yehova. (2 Pet. 3:3) Omo liaco, ene alonjali, osimbu vu longisa Embimbiliya komãla vene, va vetiyi oku konomuisa ovina vi va kuatisa oku vokiya esumbilo va kuatele Kondaka ya Suku kuenda kolonumbi viatiamẽla kueci ciwa leci cĩvi. Va vetiya oku sokolola lutate kuenda oku pamisa ekolelo liavo ku Yehova poku vangula catiamẽla kovina a lulika. Va kuatisa oku kuata elomboloko liovitumasuku via tẽlisiwa vi sangiwa Vembimbiliya. Ca velapo vali, likutilila lavo kuenda tukula eci catiamẽla kokuavo. Nda wa ci lingi, vu pondola oku kolela okuti Yehova o ka vu sumũlũisa omo lioku kuatisa omãla vene oku pamisa ekolelo liavo.—2 Asa. 15:7.