1-2. (a) Unyamo wonjolela u lomboloka nye? (Tala vokakasia losapi hati: Nye ca lombolokele “ Unyamo Wonjolela?”) (b) Ndomo ca lekisiwa kelivulu lia Luka 4:​16-18, nye Yesu a kala oku popia?

KOLOFEKA vimue, kuli ocituwa cokuti nda osoma yimue, ale nasoma umue wa tẽlisa 50 kanyamo yuviali, va linga ocipito. Unyamo ombiali yimue yi tẽlisa 50 kanyamo kuviali, u tukuiwa Unyamo Wonjolela. Ovipito viaco Viunyamo Wonjolela, via ponduile oku tumala eteke, osemana, ale vi tumala otembo yalua. Pole, ovio noke vi sulila. Esanju liosi va kuatele noke li ivaliwa.

² Va Isareli va enda oku linga ocipito caco olonjanja viosi eci va tẽlisa 50 kanyamo. Kosimbu Unyamo waco Wonjolela, wa enda oku nena eyovo ku va Isareli. Momo lie tu sukilila oku kũlĩhĩsa ocipito caco? Momo Unyamo Wonjolela wa va Isareli, u tu ivailuisa Onjolela ya velapo ya eciwa la Yehova, oco a tu ĩhe eyovo ka li pui. Yesu wa lombolola eci catiamẽla keyovo liaco. Tu kũlĩhĩsi ciwa ulandu waco.​—Tanga Luka 4:16-18.

3. Ndomo ca lekisiwa kelivulu Liovisila 25:​8-12, Unyamo Wonjolela wa enda oku kuatisa ndati va Isareli?

³ Oco tu kuate elomboloko liwa lieci Yesu a yonguile oku popia poku tukula eyovo, tete, tu sukila oku lilongisa catiamẽla Kunyamo Wonjolela Suku a tumile omanu vaye oku ivaluka. Yehova wa sapuila va Isareli hati: “Wu kolisa unyamo wakui atãlo kuenda vu imbila komanu vaco vosi vofeka oluiya luoku panduluka. Oco vu lingila unyamo wonjolela kuenje vu tiukila omunu omunu kusenge waye kuenda kepata liaye.” (Tanga Ovisila 25:​8-12.) Vocipama ca pita, tua lilongisa ndomo ocihandeleko Cesambata ca kuatisa va isareli. Pole, nye ci popiwa Kunyamo Wonjolela? Ocipito cunyamo waco ca enda oku kuatisa ndati va Isareli? Sokolola okuti, umue u Isareli o likapa volofuka kuenje o sukila oku landisa ovisenge viaye oco a fete olofuka. Vokuenda Kunyamo Wonjolela, eye o tambula ovisenge viaye. Kuenje u Isareli waco, wa ponduile oku ‘tiukila kusenge waye’ kuenda ocitumbulukila comãla vaye ca ponduile oku kolapo. Kaliye sokolola kulume umue wa kala vekalo limue lia tĩla calua kuenje wa sukilile oku landisa umue pokati komãla vaye, ale eye muẽle ndupika, oco a fete olofuka. Vokuenda Kunyamo Wonjolela upika wa ponduile oku “tiukila kepata liaye”. Lonjila eyi, laumue wa ponduile oku kala otembo yosi ndupika, okuti ka kuata elavoko. Eci ca lekisa esakalalo kuenda ocisola Yehova a kuatela omanu vaye!

4-5. Momo lie ci kuetele esilivilo oku kũlĩha catiamẽla Kunyamo Wonjolela?

⁴ Lipi lia kala esumũlũho Liuyamo Wonjolela? Yehova wa popia hati: “Pokati kene ka pa kala vali osuke momo Yehova o vu sumũluĩsa calua vofeka Yehova, Suku yene, a wĩhi haiyo yi linga ocipiñalo.” (Esin. 15:⁠4) Eci ca litepa lo koloneke vilo. Momo una okuti ohukũi amamako luhukũi waye, ohuasi yamamako lukuasi waye!

⁵ Etu Tuakristão, ka tu kisikiwa oku pokola Kocihandeleko ca eciwile ku Mose. Eci ci lekisa okuti, ka tu sukila oku kuama ocihandeleko catiamẽla Kunyamo Wonjolela, ka tu sukila oku yovola apika, oku ecela olofuka kuenda oku tiula ovisenge. (Va Rom. 7:4; 10:4; Va Efe. 2:15) Pole, oku kũlĩha catiamẽla Kunyamo Wonjolela ci kuete esilivilo. Momo lie? Momo eyovo Yehova a enda oku eca komanu vaye Kunyamo Wonjolela, li kuete elitokeko leyovo tu pondola oku kuata.

6. Momo lie omanu va sukilila oku yovuiwa?

⁶ Vosi yetu tu sukila oku yovuiwa. Momo lie? Momo vosi yetu tua pandekiwa kupika umue unene okuti, upika wekandu. Omo ­okuti tuakuakandu, tu kuka, tu vela kuenda tu fa. Omanu valua, va pondola oku limbuka ovitangi viyilila kekandu eci va litalela volumuĩlo, ale ceci va enda kondotolo. Handi vali, tu yeva esumuo eci tu linga ekandu limue. Upostolo Paulu wa limbukile okuti wa kala ‘vupika wocihandeleko cekandu’ ca kala vetimba liaye. Eye wa popiavo hati: “Ngongo yange we! Helie o popela etimba liange koku fa oku?”​—Rom. 7:23, 24.

7. Nye uprofeto Isaya a popia vocitumasuku?

⁷ Tu eca olopandu ku Yehova omo okuti kuli onjila yimue yoku yovuiwa kekandu. Yesu eye osapi yeyovo lietu. Eci kua kambele 700 kanyamo, osimbu Yesu keyile palo posi, uprofeto Isaya wa tukuile ale okuti ku laika oku kala eyovo limue linene. Eyovo liaco linene, lia laikele oku velapo okuti, lina lia enda oku lingiwa Kunyamo Wonjolela ko Isareli yosimbu, ci sule. Isaya wa soneha hati: “Espiritu lia Ñala Yehova lia mbuila, momo Yehova wa mbuavekela oku kundila vakuahali ondaka yiwa. Wa numa oku petula ava va teka itima, loku sapula eyovo kolohute.” (Isa. 61:⁠1) Ocitumasuku eci ca kala oku lombolola catiamẽla ku lie?

8. Ocitumasuku ca Isaya ca tiamisiwila ku velie?

⁸ Ocitumasuku eci ca fetika oku tẽlisiwa eci Yesu a fetika upange waye woku kunda. Eci Yesu a endele kosunangonga ko Nasara kimbo a citiwila, eye wa tanga ocitumasuku ca Isaya ca tiamisiwila ku va Yudea. Yesu wa popia hati: “Espiritu lia Yehova lia mbuila, momo lia mbuaveka oku kunda olondaka viwa kolosuke. Lia numa oku kunda eyovo kapika kuenda oku patulula ovaso olomeke, oku yovola vana va talisiwa ohali, loku kunda unyamo woku sanga ohenda ya Yehova.” (Luka 4:​16-19) Yesu wa tẽlisa ndati ocitumasuku eci?

9. Omanu valua kotembo ya Yesu va lavokaile oku yovuiwa konepa yipi?

⁹ Koloneke via Yesu, oco omanu va fetika oku tambula eyovo lina lia tukuiwa vocitumasuku ca Isaya kuenda ca popiwa la Yesu. Yesu wa cimbila uvangi poku popia hati: “Etaili kua tẽlisiwa ocisonehua wa yevi ndeti.” (Luka 4:21) Valua pokati ka vana va yeva Yesu oku tanga ocitumasuku ca Isaya, citava okuti va lavokaile epongoloko limue ndeci, oku yovuiwa kua va Isareli kupika wuviali wo ko Roma. Citava okuti va liyeva ndalume vana vavali va popia hati: “Tua lavokaile okuti ulume u, wa laikele oku yovola Isareli.” (Luka 24:​13, 21) Pole, tua kũlĩha okuti Yesu ka vetiyile olondonge viaye oco vi ñualelepo ombiali yo ko Roma. Kuenje wa sapuila Akristão okuti: “Eci ku Kaisare ovina via Kaisare.” (Mat. 22:21) Oco hẽ, Yesu wa yovola ndati omanu kotembo yaco?

10. Onjila yipi Yesu a yulula oco a yovole omanu?

¹⁰ Omõla a Suku weyile palo posi oco a yovole omanu volonjila vivali. Tete, Yesu wa yulula onjila oco omanu va yovuiwe kalongiso esanda a longisiwa lasongui vetavo. Va Yudea valua kotembo yaco, va kala kupika woviholo kuenda alongiso esanda. (Mat. 5:​31-37; 15:​1-11) Vana va kuata ocikele coku longisa omanu catiamẽla ku Suku, va kala ndolomeke. Ovo va likala Mesiya kuenda va likalavo ocili eye a longisa. Omo liaco, vamamako oku kala vowelema wespiritu kuenda vekandu. (Yoa. 9:​1, 14-16, 35-41) Yesu wa longisa kambombe eci ciwa kuenda wa eca ongangu yiwa kokuavo. Lonjila eyi, wa eca eyovo konepa yespiritu kuenda wa yovola omanu vaco kalongiso esanda.​—Mar. 1:22; 2:23–3:5.

11. Yipi onjila yavali Yesu a eca eyovo komanu?

¹¹ Vali, Yesu wa ecelela okuti omanu va yovuiwa kupika wekandu. Omo liocisembi ca Yesu, Suku o pondola oku ecela akandu a vana va kolela kocisembi kuenda va ci lekisilavo kovilinga. (Va Hev. 10:​12-18) Yesu hati: “Nda Omõla o vu yovola, vu yovoka ocili.” (Yoa. 8:36) Ocili okuti eyovo liaco, lia velapo eyovo lina va Isareli va kuatele Kunyamo Wonjolela! Momo u Isareli wa yovuiwa vokuenda Kunyamo Wonjolela, noke yotembo yimue wa ponduile oku kala vali kupika kuenje wa laikele oku fa. Pole, eyovo Yesu a eca li ka kala otembo yenda hũ.

12. Velie va tambula tete eyovo lina Yesu a sapula?

¹² Keteke Liopendekoste yunyamo 33, Yehova wa waveka Lespiritu sandu ovapostolo kuenda alume vakuavo lakãi vakuekolelo. Eye wa tenda omanu vaco ndomãla valume lakãi okuti va pinduiwa locimãho coku viala la Yesu kilu. (Va Rom. 8:​2, 15-17) Ava ovo va tambula tete eyovo lina Yesu a sapula vosunangonga ko Nasara. Alume vaco lakãi, ka va kaile vali kupika woviholo vi pisiwa Lembimbiliya kuenda walongiso esanda a longisiwa lasongui vetavo va Yudea. Kovaso a Suku, ovo va yovuiwa ale kekandu li tuala kolofa. Eyovo liaco lia eciwa la Yehova, lia fetika la vana va wavekiwa lespiritu kunyamo 33 kuenda li ka sulila kesulilo Liohulukãi Yanyamo Yuviali wa Yesu. Ovina vipi vi ka pita kesulilo Liohulukãi Yanyamo?

13-14. Noke Yakristão olombuavekua velie vali va pondola oku tambula eyovo lina Yesu a sapula?

¹³ Koloneke vilo, omanu valua vakuekolelo kolofeka viosi va panga onepa ‘kolomeme vikuavo.’ (Yoa. 10:16) Ovo ka va nõliwile la Suku oco va ka viale la Yesu. Pole, ovo va kuete elavoko lia kunamẽla Vembimbiliya lioku kala otembo ka yi pui palo posi. Anga hẽ, olio elavoko o kuetevo?

¹⁴ Nda oco, o kasi ale oku tambula asumũlũho amue olombuavekua vi kuete. Omo lioku lekisa ekolelo kocisembi ca Yesu, ove o pondola oku likutilila ku Yehova oku pinga ongecelo yakandu ove. Lonjila eyi, o pondola oku taviwa la Yehova kuenda oku kuata utima wa yela. (Va Efe. 1:7; Esit. 7:​14, 15) Sokololavo esanju o yeva omo lioku yovuiwa kalongiso esanda. Yesu hati: “Vu kũlĩha ocili kuenda ocili cu yovoli.” (Yoa. 8:32) Ku simi hẽ okuti esumũlũho limue linene oku kuata eyovo liaco?

15. Eyovo lipi tu lavoka kuenda asumũlũho api tu ka kuata kovaso yoloneke?

¹⁵ Tu pondola oku kolela okuti ku ka kala eyovo limue linene. Ndopo, Yesu o ka kundula atavo osi esanda kuenda wuviali womanu. Suku o ka yovola “owiñi wakahandangala,” womanu vo vumba kuenda o ka va sumũlũisa poku va ĩha omuenyo wesanju vocumbo celau palo posi. (Esit. 7:​9, 14) Olohuluwa viomanu va ka pinduiwa kuenje vi ka kuata epuluvi lioku yovuiwa kovina viosi vĩvi via tunda kekandu lia Adama.​—Ovil. 24:15.

16. Eyovo lipi likomõhisa, omanu vosi va ka kuata kovaso yoloneke?

¹⁶ Vokuenda Kuohulukãi Yanyamo Yuviali, Yesu kumue la vana va ka viala laye, va ka kuatisa omanu vosi oku kuata uhayele wa lipua kuenda ukamba uwa la Suku. Otembo yaco yeyovo, yi ka kala Ndunyamo Wonjolela va Isareli va kuatele kosimbu. Afendeli vosi va Yehova palo posi, va ka lipua kuenda va ka yovuiwa kekandu.

17. Elivulu lia Isaya 65:​21-23, li popia nye catiamẽla kafendeli va Suku kovaso yoloneke? (Tala ociluvialuvia koñoño.)

¹⁷ Ocitumasuku ca Isaya 65:​21-23, ci lombolola ndomo omuenyo u ka kala palo posi. (Tanga.) Omuenyo wetu u ka kala ciwa. Embimbiliya li lekisa okuti tu ka kuata ovina vialua vioku linga kuenda tu ka liyeva okuti tua kapiwako. Tu pondola oku kolela okuti vokuenda Kuohulukãi Yanyamo Yuviali wa Kristu, oviluvo “vi ka yovuiwa kupika wetimba li nyõleha okuti vi kuata eyovo liulamba womãla va Suku.”​—Rom. 8:21.

18. Momo lie tua kolelela okuti tu ka kuata esanju kovaso yoloneke??

¹⁸ Yehova wa tumbika ovihandeleko, oco va Isareli va sokiye ciwa otembo va pesila koku talavaya kuenda kepuyuko. Eye o yongola okuti, vokuenda Kuohulukãi Yanyamo Yuviali wa Kristu, afendeli vaye vamamako oku talavaya ciwa lotembo. Ocili okuti, yi ka kala otembo yoku tiamisila utima kovina viespiritu. Oku fendela Suku ci kuete esilivilo oco tu kuate esanju cilo kuenda voluali luokaliye tu ka kuata otembo yalua yoku ci linga. Omo liaco, omanu vosi vakuekolelo, va ka kuata esanju lialua omo liupange u sanjuisa va ka linga loku vumba Suku vokuenda Kuohulukãi Yanyamo Yuviali wa Kristu.