Ove hẽ o litenda okuti umunu umue ukualopandu? Vosi yetu tu sukila oku sokolola kepulilo eli. Embimbiliya lia popele ale okuti kotembo yetu, omanu va laikele oku kala “vakualutukãi.” (2 Tim. 3:⁠2) Citava okuti ove wa kũlĩha omanu vamue va yongola lika okuti vakuavo va va lingilako ovina vimue. Ovo va sima okuti va sesamẽla oku va lingilako ovina viaco kuenda ka va limbuka esilivilo lioku eca olopandu. Anga hẽ ci sanjuisa oku kala lomanu va kuete ovituwa viaco?

Afendeli va Yehova va vetiyiwa hati: “Eci olopandu.” Etu tu sukila oku ‘eca olopandu omo liovina viosi.’ (Va Kol. 3:15; 1 Va Tes. 5:18) Tu kuete asunga alua lieci tu sukilila oku kala vakualopandu.

Esunga limue lieli okuti oku kala vakualopandu, ci tu kuatisa oku kuata ovisimĩlo via sunguluka viatiamẽla kokuetu muẽle. Eci omunu umue a lekisa olopandu, citava okuti eye o yeva esanju kuenda una o tambula olopandu o yevavo esanju. Momo lie oku lekisa olopandu ci nenela esanju ku vakuetu kuenda kokuetu? Sokolola ndoco: Nda omunu umue o yongola oku ku lingilako ocina cimue, ka ci lekisa hẽ okuti wa ku kapako? Ci lekisa okuti wa ku kapako. Oku limbuka okuti ove wa kapiwako ocili okuti ci nena esanju. Tu ivaluki okuti, eci oco ca lipita la Ruti. Boasi wa lekisa ohenda kokuaye. Ocili okuti, Ruti wa lekisa esanju poku limbuka okuti umue wo kapako.​—Ruti 2:10-13.

Handi vali, esunga lia velapo lieli okuti tu sukila oku eca olopandu ku Suku. Ocili okuti, olonjanja vimue ove o sokolola kovina viwa Suku a siata oku ku ĩha kuenda kovina eye a ka amamako oku ku ĩha. (Esin. 8:​17, 18; Ovil. 14:17) Ka tu sukila lika oku sokolola kocali ca Suku, pole, tu sukila oku sanda otembo yoku sokolola kasumũlũho alua ove kuenda omanu vana o sole wa tambuli ale. Oku sokolola kocali Cululiki wetu, ci ka vokiya olopandu vietu kokuaye loku kolela okuti Yehova o tu sole kuenda wa tu kapako.—1 Yoa. 4:9.

Pole, ku sanjukila lika oku sokolola ndomo Suku a lekisa ocali kuenda kasumũlũho a siata oku eca. Ecavo olopandu ku Yehova omo liohenda yaye. (Osa. 100:​4, 5) Onjanja yimue usohehi umue wa popele hati: “Oku pandula vakuene onjila yimue yi kuete esilivilo yoku kuata esanju.”

Esunga likuavo lieci tu sukilila oku kala vakualopandu, ceci okuti eci ci pamisa ukamba wetu. Vosi yetu tu sukila oku liyeva okuti tua kapiwako. Eci o lekisa olopandu lutima wosi komunu umue wa ku lingila cimue, ukamba wene u pama calua. (Va Rom. 16:​3, 4) Handi vali, omanu vakualopandu citava okuti va kuatisa vakuavo. Ovo va limbuka eci vakuavo va va lingila cimue kuenje va vetiyiwavo oku lingila vakuavo ovina viwa. Ocili okuti, oku kuatisa vakuetu ci nena esanju. Yesu wa kuata esunga eci a popia hati: “Esanju li tunda koku eca olio lia velapo, li tunda koku tambula li sule.”​—Ovil. 20:35.

Robert Emmons, usongui wupange umue kosikola ya velapo yo ko California catiamẽla koku eca olopandu, wa popia hati: “Oco tu kale vakualopandu tu sukila oku limbuka okuti omumu lomunu o sukila ekuatiso liukuavo. Onjanja yimue, tu lingila cimue omunu umue, onjanja yikuavo umue o tu lingilavo cimue.” Ocili okuti, oco tuamameko lomuenyo loku kuata esanju, tu sukila ekuatiso lia vakuetu kolonepa vialua. Ndeci, pamue ovo va tu ĩha okulia ale va tu kuatisa eci tu vela. (1 Va Kor. 12:21) Omunu ukualopandu, o lekisa okuti wa kapako eci vakuavo vo lingila. Omo liaco, lipula ndoco: ‘Anga hẽ ame nda siata oku lekisa olopandu eci umue a ndingila cimue?’

Handi vali, esunga likuavo lieci tu sukilila oku lekisa olopandu, ceci okuti ci tu kuatisa oku tiamisila utima kovina via sunguluka, okuti kovina ka via sungulukile hakoko. Tu pondola oku popia okuti utima wetu u talavaya ndusalo. Owo, u tu kuatisa oku luluvalela kovina viwa kuenda oku yuvula ovina ka via sungulukile. Omunu ukualopandu, o tiamisila utima kovina via sunguluka kuenda ka luluvalela lika kovitangi. Nda wa tiamisila utima koku lekisa olopandu, o ka limbuka ovina vialua viwa kuenda ocituwa cove coku lekisa olopandu ci livokiya. Handi vali, oku tiamisila utima kovina viwa ci ku kuatisa oku kuama elungulo liupostolo Paullu liokuti: “Sanjukili vu Ñala olonjanja viosi.”​—Va Fil. 4:4.

Ove o ka limbuka okuti olopandu vi tu kuatisa oku yuvula oku kuata ovisimĩlo ka via sungulukile. Ca tĩla calua omunu umue o lekisa olopandu kuenda vonjanja yaco o lekisa onya, esumuo ale ocikumbiti. Handi vali, omanu vakualopandu ka va tiamisila utima kovokuasi. Ovo va sanjukila ovina va kuete kuenda ka va sakalala loku kuata ovina vialua.”​—Va Fil. 4:4.

Omo okuti Tuakristão, tua kũlĩha okuti Satana o yongola okuti tu sumua kuenda tu hongua omo liovitangi vi kasi oku pita koloneke vilo via sulako. Eye o sanjuka poku mola okuti ove umunu umue ka sungulukile kuenda ukuakupisa vakuene. Oku kuata ovituwa viaco, ci nyõla upange wove woku kunda. Ocili ceci okuti, olopandu vi kuete elitokeko lepako liespiritu lia Suku, ndeci, esanju kuenda ekolelo. Ndeci, etu tu sanjukila ovina viosi viwa Suku a siata oku eca kokuetu kuenda tu lekisa ekolelo kovina viosi eye a likuminya oku linga kovaso yoloneke.​—Va Gal. 5:22, 23.

Omo okuti ove o panga onepa kafendeli va Yehova, citava okuti o tava kovina via popiwa vocipama cilo catiamẽla kolopandu. Pole, ndaño ndoco, olonjanja vimue ka ca lelukile oku lekisa olopandu loku kuata ovisimĩlo via sunguluka. Pole, ku ka ecelele okuti ovina viaco vi ku sumuisa. Ove o pondola oku kala omunu umue ukualopandu. Ndamupi? Vokuenda kueteke, sanda otembo yoku sokolola kovina viwa viomuenyo wove vina vi pondola oku ku vetiya oku lekisa olopandu. Nda wamamako oku ci linga, ci ka leluka oku lekisa olopandu. Lonjila eyi, ove o ka kuata esanju lialua okuti vana va tiamisila lika utima kovitangi ci sule. Sokolola kovina viwa Suku kuenda omanu vakuavo va siata oku linga oco va ku lembeleke kuenda oku ku vetiya. Ndeci, o pondola oku soneha ovina vivali, ale vitatu via lipita vomuenyo wove, veteke lina okuti wa lekisa olopandu.

Omanu vana va linga akonomuiso catiamẽla koku lekisa olopandu, va limbuka okuti oku kuata ocituwa colopandu, ci pondola oku pongolola onjila ndomo owoño u talavaya kuenda ci tu kuatisa oku kuata ovisimĩlo via sunguluka. Omunu ukualopandu, o kuete esanju lialua. Omo liaco, sokolola kasumũlũho o kuete, tiamisila utima kovina viwa vi lipita komuenyo wove kuenda kala ukualopandu olonjanja viosi! Yuvula oku sima okuti vomuenyo wove o sesamẽla lika ovina viwa, pole, eca ‘olopandu ku Yehova momo uwa’ kuenda ‘eca olopandu omo liovina viosi.’​—1 Asa. 16:34; 1 Va Tes. 5:18.