1, 2. (a) Nye ci nena esanju kafendeli va Suku koloneke vilo? (b) Olonjali Akristão kuenda akulu vekongelo va kuatisa ndati amalẽhe oku kuata elomboloko liepapatiso?

UKULU umue wekongelo wa sapuila Christian o kuete 12 kanyamo hati: “Nda ku kũlĩha tunde eci wa citiwa, kuenda nda sanjuka omo wa popia okuti o yongola oku papatisiwa. Ndi yongola oku ku pula, ‘Nye ci ku vetiya oku papatisiwa?’” Epulilo ukulu wekongelo a linga lia kuata esilivilo. Tu sanjuka poku mola okuti anyamo osi olohuluwa viamalẽhe vi papatisiwa. (Ukundi 12:1) Pole, olonjali Akristão kuenda akulu vekongelo va sukila oku kũlĩhĩsa okuti amalẽhe ovo muẽle va nõla kuenda va limbuka eci ci lomboloka epapatiso.

² Vembimbiliya tua lilongisa okuti elitumbiko kuenda epapatiso efetikilo liomuenyo wokaliye Wukristão. Omuenyo  waco wokaliye u nena asumũlũho a tunda ku Yehova kuenda alambalalo a tunda ku Satana. (Olosapo 10:22; 1 Petulu 5:8) Omo liaco, olonjali Akristão va sukila oku sanda otembo yoku longisa omãla vavo eci ci lomboloka oku kala ondonge ya Kristu. Amalẽhe vana okuti olonjali viavo Hakristãoko, akulu vekongelo va lekisa ocisola poku va kuatisa oku limbuka eci ci lomboloka oku litumbika kuenda oku papatisiwa. (Tanga Luka 14:27-30.) Ndeci upange umue woku tunga oco u tẽlisiwe ci sukila esokiyo liwa, cimuamue haco okuti, amalẽhe va sukila oku lipongiya ciwa osimbu ka va papatisiwile oco va vumbe Yehova lekolelo “toke kesulilo.” (Mateo 24:13) Nye ci pondola oku kuatisa amalẽhe oku amamako oku vumba Yehova otembo yosi? Tu ci kũlĩhĩsi.

3. (a) Olondaka via Yesu kuenda via Petulu vi tu longisa nye catiamẽla kesilivilo liepapatiso? (Mateo 28:19, 20; 1 Petulu 3:21) (b) Apulilo api tu konomuisa kuenda momo lie?

³ Ove hẽ umalẽhe umue okuti o yongola oku papatisiwa? Nda oco, ocimãho caco ciwa! Esumũluho linene oku papatisiwa oco o kale Ombangi ya Yehova. Epapatiso ocina cimue Ukristão a sukila oku linga, kuenda enanga limue likuete esilivilo ku vana va ka popeliwa vokuenda kuohali ya piãla. (Mateo 28:19, 20; 1 Petulu 3:21) Eci o papatisiwa o lekisa okuti wa likuminya oku vumba Yehova otembo ka yi pui. Ocili okuti ove o yongola oku amamako lohuminyo yaco. Omo liaco, apulilo akuãimo a ku kuatisa oku limbuka nda wa lipongiya muẽle oco o papatisiwe: (1) Nda linga hẽ ukulu oco ndi papatisiwe? (2) Anga hẽ onjongole yaco yi tunda muẽle vutima? (3) Nda kũlĩha hẽ eci ci lomboloka oku litumbika ku Yehova? Tu konomuisi apulilo a-a.

4, 5. (a) Momo lie akulu havoko lika va sukila oku papatisiwa? (b) Nye ci lomboloka Ukristão oku kala ukulu?

⁴ Embimbiliya ka li tukula anyamo omunu a sukila oku kuata kuenda ka li lombolola okuti o sukila oku kala ukulu ketimba oco a papatisiwe. Kelivulu Liolosapo 20:11, tu tangako ndoco: “Ndaño omõla, o limbukiwa kovilinga viaye, nda upange waye wa sunguluka haiwo wocili.” Citava okuti omõla o pondola oku kuata elomboloko lioku linga eci ca sunguluka kuenda oku litumbika Kululiki waye. Epapatiso enanga limue lia velapo hailio ondimbukiso yi lekisa okuti umalẽhe umue wa linga ukulu, kuenda wa litumbika ku Yehova.—Olosapo 20:7.

⁵ Nye ci lomboloka oku kala ukulu? Oku kala ukulu ka ci lomboloka lika oku kula ketimba ale oku livokiya kuanyamo.  Embimbiliya li popia okuti omanu vana okuti akulu, va pindisa “olondunge” viavo oco va tẽle oku tepisa pokati keci ciwa leci cĩvi. (Va Heveru 5:14) Omunu wa linga ukulu wa kũlĩha eci ca sunguluka, kuenda eye muẽle o nõlapo oku ci linga lutima wosi. Kuenje ka ci leluka oku vetiyiwa oku linga eci ka ca sungulukile. Eye ka sukila okuti omunu umue u sapuila oco a linge eci ca sunguluka. Omo liaco, ca sunguluka oku lavoka okuti umalẽhe una okuti wa papatisiwa, o ka linga eci ca sunguluka ndaño o kasi ocipãla lolonjali viaye ale lomanu vakuavo okuti akulu.—Sokisa la Va Filipoi 2:12.

6, 7. (a) Lombolola ekalo liomuenyo Daniele a kuata eci a kala ko Bavulono. (b) Daniele wa lekisa ndati okuti wa kala ukulu?

⁶ Citava hẽ, umalẽhe umue oku lekisa okuti ukulu? Kũlĩhĩsa ulandu wa Daniele. Citava okuti eye handi wa kala umalẽhe eci opiwa pokati kolonjali viaye loku tualiwa ko Bavulono. Noke, Daniele wa kala pokati komanu vana okuti, ka va kapeleko olonumbi via Suku. Tu kũlĩhĩsi ciwa ulandu waye. Eci Daniele a kala ko Bavulono, wa tatiwa ndomunu umue o likasi. Eye wa kala umue pokati kamalẽhe va nõliwile oco va talavayele soma. (Daniele 1:3-5, 13) Daniele wa kuatele ocikele ca velapo ko Bavulono okuti eci a kala ko Isareli ci sule.

⁷ Nye Daniele a yeva vutima? Anga hẽ eye wa ecelela okuti ocituwa comanu vo ko Bavulono ci pongolola ekalo liaye ale oku honguisa ekolelo liaye? Sio! Embimbiliya li lombolola okuti osimbu Daniele a kala ko Bavulono, “wa panga vutima  waye hati, si livĩhĩsa” locina cimue ci panga onepa kefendelo liesanda. (Daniele 1:8) Eci ca lekisa oku kala ukulu.

8. Nye o pondola oku lilongisa kulandu wa Daniele?

⁸ Nye o pondola oku lilongisa kulandu wa Daniele? Umalẽhe una o lekisa okuti ukulu, o kakatela kovina a lilongisa ndaño poku liyaka lovitangi. Eye ka pongoloka ndeleñalo, okuti li lisetahãisa la cosi li mola. Vonjango Yusoma ka li molehĩsa okuti ekamba lia Suku, pole kosikola ekamba lioluali. Eye o pandikisa ndaño ceci ekolelo liaye li setekiwa.—Tanga Va Efeso 4:14, 15.

9, 10. (a) Umalẽhe umue o kuatisiwa ndati poku sokolola ndomo a kala onjanja ya sulako eci ekolelo liaye lia setekiwa? (b) Epapatiso li lomboloka nye?

⁹ Ocili okuti, lomue wa lipua. Ci kale amalẽhe kuenda akulu vosi va siata oku lueya. (Ukundi 7:20) Pole, nda o yongola oku papatisiwa, ciwa oku sokolola nda wa nõlapo oku amamako oku pokola kolonumbi via Yehova. Li pula ndoco, ‘Nda siata hẽ oku pokola ku Yehova olonjanja viosi?’ Sokolola ndomo ove wa kala konjanja ya sulako eci ekolelo liove lia setekiwa. Wa tẽla hẽ oku tepisa ocina ca sunguluka wa sukilile oku linga? Ndeci ca pita la Daniele, anga hẽ umue wa ku vetiya oku talavaya luloño wove voluali lua Satana? Nda wa liyaka vali locitangi caco, o tẽla hẽ oku limbuka cipi ocipango ca Yehova?—Va Efeso 5:17.

¹⁰ Momo lie ci kuetele esilivilo oku kũlĩha atambuluko apulilo a-a? Momo, ci ka ku kuatisa oku limbuka okuti epapatiso ocina cimue ci kuete esilivilo lialua. Epapatiso li lekisa ku vakuene okuti, wa linga ohuminyo yimue ya velapo ku Yehova. Ove wa likuminya okuti o ka lekisa ocisola kokuaye loku u vumba lutima wove wosi otembo ka yi pui. (Marko 12:30) Omunu una okuti wa papatisiwa, o sukila oku tẽlisa ohuminyo a linga ku Yehova.—Tanga Ukundi 5:4, 5.

11, 12. (a) Nye omunu o yongola oku papatisiwa a sukila oku kũlĩhĩsa? (b) Nye ci ku kuatisa oku kuata ocisimĩlo ca sunguluka keliangiliyo lia Yehova liatiamẽla kepapatiso?

¹¹ Embimbiliya li lombolola okuti, afendeli vosi va Yehova oku kongelamo amalẽhe va ka ‘lieca olumue’ koku linga upange waye. (Osamo 110:3) Kuenje omunu wosi o yongola oku papatisiwa o sukila oku kũlĩha okuti onjongole yaco ya tunda muẽle kutima waye. O sukila oku kũlĩhĩsa lutate onjongole yove, ca piãla enene nda wa tekuiwila vepata lina okuti Olombangi Via Yehova.

¹² Osimbu o kasi oku kula, citava okuti wa mola omanu valua va papatisiwa, ndeci vamue pokati kakamba vove ale vamanjove. Pole, kuata utate oco ko ka sime okuti o sukila oku papatisiwa omo o kuete utunga umue, ale omo okuti vakuene va  kasi oku papatisiwa. O limbuka ndati okuti o kasi oku tenda epapatiso ndomo Yehova a litenda? Sokolola lutate esunga lieci epapatiso li kuetele esilivilo. O pondola oku sanga asunga alua awa vocipama cilo kuenda vocipama cikuãimo.

13. O limbuka ndati nda ocisimĩlo coku papatisiwa ci tunda muẽle vutima wove?

¹³ Onjila yimue yoku situlula nda onjongole yove yoku papatisiwa yi tunda muẽle kutima, oku kũlĩhĩsa olohutililo viove. Wa siata hẽ oku likutilila ku Yehova olonjanja viosi? Wa siata hẽ oku situlula eci ci kasi vutima wove? Atambululo kapulilo a-a, a pondola oku situlula ukamba o kuete la Yehova. (Osamo 25:4) Olonjanja vialua Yehova o tambulula olohutililo vietu lekuatiso Liembimbiliya. Onjila yikuavo yoku situlula onjongole yove yoku kuata ukamba la Yehova kuenda oku u vumba lutima wosi, oku kũlĩhĩsa esokiyo liove lielilongiso. (Yehosua 1:8) Lipula ndoco: ‘Nda siata hẽ oku linga elilongiso Liembimbiliya pokolika olonjanja viosi? Nda siata hẽ oku panga onepa kefendelo lietu liepata?’ Atambululo kapulilo a-a, a ka ku kuatisa oku limbuka nda onjongole yoku papatisiwa ya tunda muẽle kutima.

14. Lombolola etepiso li kasi pokati koku litumbika kuenda oku papatisiwa.

¹⁴ Amalẽhe vamue ka va kũlĩhĩle etepiso li kasi pokati koku litumbika kuenda oku papatisiwa. Vamue va pondola oku popia okuti va litumbika ale ku Yehova, pole ka va lipongiyile oco va papatisiwe. Anga hẽ eci ci tava? Oku litumbika ku lomboloka oku likutilila ku Yehova oku u situluila okuti wa likuminya oku u vumba otembo ka yi pui. Eci o papatisiwa, o lekisa komanu vakuavo okuti ove wa litumbika ale ku Yehova. Omo liaco, osimbu kua papatisiwile, o sukila oku kũlĩha eci ci lomboloka oku litumbika ku Suku.

15. Nye ci lomboloka oku li tumbika?

¹⁵ Eci o litumbika ku Yehova, o kasi oku u sapuila okuti, cilo wa tiamẽla kokuaye. O likuminya okuti, oku u vumba oco ci kuata vali esilivilo komuenyo wove. (Tanga Mateo 16:24.) Oku linga ohuminyo yaco ku Suku ocikele cinene! (Mateo 5:33) O lekisa ndati okuti kua tiamẽlele vali kokuove muẽle, pole wa tiamẽla ku Yehova?—Va Roma 14:8.

16, 17. (a) Lombolola eci ci lomboloka oku siapo oku lisokolola ove muẽle? (b) Omunu poku litumbika nye a kasi oku popia?

¹⁶ Tu kũlĩhĩsi ulandu umue. Sokolola ndoco okuti, ekamba liove li ku ĩha ekãlu limue ndombanjaile. Eye o ku ĩha ovicapa viekãlu loku ku sapuila okuti: “Ekãlu eli liove.” Pole eye oku sapuila ndoco: “Olosapi viaco vi kala lame. Kuenda haveko endisa ekãlu liaco, ame ndi liendisa.” Nye o sima catiamẽla kombanjaile yaco? Nye o simavo catiamẽla kekamba lia ku ĩha ekãlu liaco?

¹⁷ Eci omunu umue a litumbika ku Yehova Suku, eye u sapuila okuti: “Ndi lieca kokuove. Nda tiamẽla kokuove.” Yehova o kuete omoko yoku lavoka okuti omunu o tẽlisa ohuminyo yaye. Nye ci popiwa nda omunu o liwekapo oku pokola ku Yehova, kuenda vuyombeki o fetika oku namulãla lomunu umue okuti, ka vumbi Yehova?  Ale, nye ci popiwa nda omunu o tava upange umue okuti u tateka oku talavaya kupange woku kunda, loku endaenda kolohongele? Poku ci linga omunu waco ka kasi oku tẽlisa ohuminyo a linga ku Yehova. Ci sokisiwa loku seleka olosapi viekãlu. Eci tu litumbika ku Yehova tu u sapuila ndoco: “Omuenyo wange wa tiamẽla kokuove, kokuange hakoko.” Omo liaco, olonjanja viosi, tu lingi eci Yehova a yongola, ndaño okuti ka ci li kuata leci etu muẽle tu yongola oku linga. Tu setukuli Yesu wa popia hati: “Sia tundile kilu oku linga ocipango cange, puãi ndeya oku linga ocipango cu wa numa.”—Yoano 6:38.

18, 19. (a) Olondaka via Rose kuenda Christopher vi lekisa ndati okuti epapatiso esumũlũho limue linene? (b) Nye o yeva vutima catiamẽla kesumũlũho liepapatiso?

¹⁸ Ocili okuti, epapatiso ocikele cimue cinene. Esumũlũho liocili oku litumbika ku Yehova loku papatisiwa. Amalẽhe vana okuti va sole Yehova kuenda va kũlĩha eci ci lomboloka elitumbiko, va lekisa onjongole yoku litumbika ku Suku loku papatisiwa. Ovo ka va liveli omo lionjila va nõla. Kafeko umue wa papatisiwa o tukuiwa hati Rose wa popia hati: “Ame ndi sole Yehova, kuenda ñuete esanju lialua omo ñasi oku u vumba. Nda kolela okuti, oku papatisiwa ocina cimue ca velapo nda linga komuenyo wange.”

¹⁹ Nye ci popiwa catiamẽla ku Christopher, wa tukuiwa kefetikilo liocipama cilo? Eye wa kala ndati omo lionjila a nõla yoku papatisiwa eci a kuata 12 kanyamo? Eye wa popia okuti o kasi lesanju lialua, omo a nõla onjila yaco. Eye wa fetika upange wakundi votembo yosi eci a tẽlisa 17 kanyamo, kuenje eci a tẽlisa 18 kanyamo wa linga o ñuatisi yekongelo. Cilo o kasi oku talavaya ko Betele. Christopher wa popia hati: “Oku papatisiwa ya kala onjila ya velapo nda nõla. Vokuenda kuomuenyo wange nda sanjuka calua omo lioku talavayela Yehova kuenda ocisoko caye.” Nda ove o yongola oku papatisiwa, o lipongiya ndati? Ocipama cikuãimo ci ka tambulula epulilo liaco.