Skip to content

Skip to table of contents

Wa ci Kũlĩha?

Wa ci Kũlĩha?

Koloneke via Yesu elisimu lipi omanu va kisikiwile oku feta?

TUNDE kosimbu, va Isareli va enda oku eca olombongo oco vi kuatise kefendelo liocili. Pole, koloneke via Yesu, va Yudea va sukilile oku feta olombongo vialua vielisimu okuti ca tĩlile calua kokuavo oku ci linga.

Va Yudea oco va kuatise koku tunga kuotavernakulu kuenda noke kuonembele, ovo va sukilile oku eca olodragma vivali. Koloneke via Yesu, elisimu lia enda oku eciwa ndovilumba koku kuatisa konembele Herode a tungile. Vamue va pula Petulu nda Yesu o feta elisimu, kuenje Kristu wa va sapuila okuti ka cĩviko oku feta elisimu. Noke wa sapuila Petulu oku a ponduile oku sanga ocingangu cimue oco a fete elisimu.—Mat. 17:24-27.

Afendeli va Suku va ponduilevo oku feta elisimu likuavo okuti onepa yekũi yovina ovo va lima. (Ovis. 27:30-32; Ate. 18:26-28) Asongui vatavo va kisikile oku eca ovikũla vimue ndeci ‘ocimbumba, ocelo kuenda onjikãu.’ Yesu ka pisile oku feta onepa yekũi, pole wa pisa ocituwa combambe cavakuavisonehua kuenda ca va Fariseo.—Mat. 23:23.

Kotembo yaco, va sukililevo oku feta elisimu ku va Roma vana va va vialele. Ndeci, vana va kuatele ovapia avo muẽle va sukilile oku feta elisimu lolombongo, ale lovipako ovapia. Omunu wa sukilile oku eca onjongo yi soka akũi atãlo koloporsentu, viovipako vi tunda vepia. Kua kalavo elisimu lia kisikiwile okuti a songui apata via Yudea va vi eca. Eli olio elisimu va Fariseo va pula ku Yesu. Eye wa lekisa ndomo tu sukila oku tenda poku feta elisimu eci a popia hati: “Eci ku Kaisare ovina via Kaisare, pole, ovina via Suku, ku Suku.”—Mat. 22:15-22.

Kua kalavo oku feta elisimu liovina vi tunda levi vi iñila volupale lumue. Elisimu liaco lia enda oku eciwa kovitumãlo kukundika olonavinyu, kayau, kovitumãlo vioku talamisa oviendelo, ale poku iñila valupale amue, ale povitanda.

Omanu va kala oku vialiwa la va Roma kokuavo ca tĩlile calua oku feta elisimu. Ndomo ca lomboluiwa lusonehi umue ko Roma o tukuiwa hati Tácito, vokuenda Kuviali wa Tiberius otembo Yesu a kala palo posi, “o Suria kuenda o Yudea va pinga oco va fete elisimu litito omo ca tĩlile calua kokuavo.”

Onjila yeya oku nõliwapo yoku feta elisimu ya tĩlile vali calua. Kuenje ocikele caco ca eciwa komanu vana va kuatele ale olombongo vialua oco va linge upange waco. Omanu vaco va nõliwile, va ponduile oku tambula oku kongelamo vakuavo oco va tambule elisimu okuti va likuatisa lika ovo muẽle. Sangeo citava okuti wa kuata omanu vamue eye a enda oku tuma oco va tambule elisimu. (Luka 19:1, 2) Kuenje omanu ca enda oku va kokela onyeño kuenda oku suvuka vana va enda oku pinga elisimu kokuavo.