OCIPAMA CELILONGISO 47
OCISUNGO 103 Angombo—Olongavelo Komanu
Ove hẽ o Kasi Oku Likolisilako Oco o Kale Ukulu Wekongelo?
“Nda ulume umue o kasi oku likolisilako oku sanda ocikele coku kala mitavaso, o yongola upange uwa.”—1 TIM. 3:1.
OCIMÃHO CELILONGISO
Tu konomuisa olonumbi vimue Viembimbiliya vamanji alume va sukila oku tẽlisa oco va kale ukulu wekongelo.
1-2. Nye ca kongela ‘vupange uwa’ akulu vekongelo va siata oku linga?
NDA o kasi ale oku talavaya ndoñuatisi yekongelo vokuenda kuotembo yimue, citava okuti o kasi oku lipongiyila oku oku kala ukulu wekongelo. Ove hẽ o yongola “upange uwa” akulu vekongelo va siata oku linga?—1 Tim. 3:1.
2 Nye ca kongela vupange wakulu vekongelo? Ovo va songuila upange woku kunda, va talavaya calua koku pasuisa vamanji, oku va longisa kuenda va pamisa ekongelo pocakati colondaka kuenda congangu yavo. Eli olio esunga lieci Embimbiliya li tukuila akulu vekongelo vana va likolisilako calua okuti, “alume ndolombanjaile.”—Va Efe. 4:8.
3. Nye manji umue ulume a sukila oku linga oco a kale ukulu umue wekongelo? (1 Timoteo 3:1-7; Tito 1:5-9)
3 Nye o sukila oku linga oco o kale ukulu wekongelo? Volonumbi vi kisikiwa voku kala ukulu wekongelo, havimuamueko lolonumbi viupange umue woku sanda eteku. Ndeci, nda o kuete uloño umue u sukiliwa la cime cimue cupange, o pondola oku sanga upange woku sanda eteku. Pole, ca litepa loku kala ukulu wekongelo. Momo ku sukila lika oku kuata uloño woku kunda kuenda woku longisa. Ove o sukila oku tẽlisa olonumbi Viembimbiliya vi kisikiwa kakulu vekongelo vi sangiwa kukanda 1 Timoteo 3:1-7 kuenda Tito 1:5-9. (Tanga.) Ocipama cilo, ci ka lombolola ovina vitatu via velapo vi lavokaiwa kakulu vekongelo ndeci: (1) oku kuata ovituwa viwa ci kale vekongelo ale kosamua yekongelo (2) oku eca ongangu yiwa ndusongui wepata kuenda (3) oku likolisilako oku kuatisa ekongelo.
OKU KUATA OVITUWA VIWA
4. Nye ci lomboloka oku ‘pua eko?’
4 Oco o kale ukulu umue wekongelo o sukila oku ‘pua eko.’ Eci ci lomboloka okuti, ove o sukila oku kuata ovituwa viwa vekongelo okuti lomue o sanga esunga lioku ku lundila elinga limue ka lia sungulukile. Handi vali, o sukilavo oku kuata “uvangi uwa komanu vo kosamua yekongelo.” Omanu vamue va pondola oku ku pisa omo lioku kala Ukristão, pole, lomue ka ka sange evelo lioku tatãla nda okuti ove ukuacili muẽle kuenda wumunu umue uwa. (Dan. 6:4, 5) Omo liaco, lipula ndoco: ‘Anga hẽ ndi kuete ovituwa viwa, ci kale vekongelo ale kosamua yekongelo?’
5. Nye o sukila oku linga oco o ‘sole eci ciwa’?
5 Ove o sukila ‘oku sola eci ciwa,’ ale oku sanda eci ciwa ku vakuene kuenda oku pandiya vamanji kovituwa viwa va kuete. O sukilavo oku sanjukila oku lingila eci ciwa vakuene, ndaño muẽle ovina vina ka vi lavokawa kokuove oku vi linga. (1 Va Tes. 2:8; Tito 1:8) Momo lie ‘oku sola eci ciwa,’ ci kuetele esilivilo lialua kakulu vekongelo? Momo ovo va talavaya calua oco va tate ekongelo kuenda ovikele viavo. (1 Pet. 5:1-3) Pole, ndaño lupange walua ovo va kuete, va sanjukila calua oku kuatisa vakuavo.—Ovil. 20:35.
6. Volonjila vipi o lekisa okuti “ukuakuyekisa akombe?” (Va Heveru 13:2, 16; talavo ociluvialuvia.)
6 Ove o lekisa okuti “ukuakuyekisa akombe,” eci o lingila ovina viwa vakuene oku kongelamo vana kua kũlĩhĩle. (1 Pet. 4:9) Ondicionaliu yimue Yembimbiliya yi lombolola omunu ukuakuyekisa akombe ndoco: “Epito lionjo yaye kuenda liutima waye, li sukila oku yulukila omanu vosi toke muẽle vana eye ka kũlĩhĩle.” Omo liaco, lipula ndoco: ‘Anga hẽ nda kũlĩhĩwa okuti ndukuakulinga ovina viwa ku vana veya vekongelo? (Tanga Va Heveru 13:2, 16.) Omunu umue ukuakuyekisa ka pungula koku linga eci ciwa loku eca eci a kuete ku vakuavo. Omu mua kongela olohukũi okuti ka va tẽla oku tiula lacimue kokuaye, vamanji vana veya oku linga ohundo vekongelo kuenda vamanji vanyula akongelo.—Efet. 18:2-8; Olosap. 3:27; Luka 14:13, 14; Ovil. 16:15; Va Rom. 12:13.
Ohueli yimue okuti yikuete ocituwa coku yekisa, yi kasi oku yolela manji o nyula akongelo kumue lukãi waye (Tala ocinimbu 6)
7. Ukulu umue wekongelo o lekisa ndati okuti ‘hukuakusolako olombongo?’
7 “Ku ka kale ukuakusola olombongo.” Eci ci lomboloka okuti o sukila oku yuvula oku tiamisila utima kovipako. Ci kale okuti uhuasi ale uhukũi, o sukila oku pitisa kovaso Usoma kolonepa viosi viomuenyo wove. (Mat. 6:33) Ocili okuti ove o talavaya lotembo yove, ongusu kuenda lovina o kuete, oco o vumbe Yehova, oku tata epata liove kuenda oku kuatisa ekongelo. (Mat. 6:24; 1 Yoa. 2:15-17) Pole, lipula ndoco: ‘Cipi ocisimĩlo cange catiamẽla kolombongo? Anga hẽ nda sanjukila oku kuata lika ovina vi sukiliwa? Ale nda sakalala lika loku nganyala olombongo vialua kuenda oku kuata ovipako?’—1 Tim. 6:6, 17-19.
8. Kolonepa vipi o lekisa okuti o tẽla oku ‘likandangiya kovituwa’ kuenda oku lekisa ‘esuluviko?’
8 Nda okuti o tẽla oku ‘likandangiya kovituwa’ kuenda oku ‘lisuluvika,’ ci lomboloka okuti ukuesunguluko kolonepa viosi viomuenyo wove. Ale ci lekisa okuti, o tẽla oku kapa olongave kovina olia, onyua, konjila ndomo o wala loku liposuisa kuenda kovitalukilo. Ove ku setukula ekalo liomuenyo womanu ka va vumbi Yehova. (Luka 21:34; Tia. 4:4) O tẽla oku amamako oku likandangiya eci omanu vakuavo va ku sanumũla ale va ku tata lãvi. Ove o sukilavo oku yuvula oku kala “oholua,” ale oku kũlĩhĩwa okuti onyua calua. Omo liaco, lipula ndoco: ‘Anga hẽ ekalo liomuenyo wange li situlula okuti, ndi tẽla oku ‘likandangiya kovituwa’ kuenda oku lekisa ‘esuluviko?’
9. Nye ca kongela voku kala “ukualondunge,” kuenda “ukuotate?”
9 Oco o kale “ukualondunge,” kovina viosi, o sukila oku kuama eci Embimbiliya li popia. Nda wa ci linga, o ka tẽla oku sokolola lutate olonumbi Viembimbiliya vi kapiwako kekalo lekalo. Kuenje o ka tẽla oku kuata elomboloko liwa kuenda oku nõla onjila yiwa o kuama. O ka yuvulavo oku kuata ovisimĩlo ka via sungulukile nda kua kũlĩhĩle ovina viosi via kongela vulandu umue. (Olosap. 18:13) Nda wa ci linga, o pondola oku kala omunu umue ukuesunguluko haeye o kapako ovisimĩlo via Yehova poku kuama onjila yimue. Oco o kale “ukuotate,” o sukila oku liongotiya, loku linga ovina votembo ya sokiyiwa. Ove o kũlĩhĩwa okuti wa koleliwa haeye o kuama olonumbi. Ovituwa viaco, vi ka ku kuatisa oku kuata oluhimo luwa. Cilo, tu konomuisa ndomo ku kapiwako olonumbi Viembimbiliya kuenda oku eca ongangu yiwa ndusongui wepata.
OKU ECA ONGANGU YIWA NDUSONGUI WEPATA
10. Ulume umue o pondola oku ‘songuila ndati ciwa epata liaye muẽle?’
10 Nda okuti o kuele kuenda ukulu wekongelo, ekalo liepata liove li sukila oku eca uvangi uwa. Kuenje o sukila oku ‘songuila ciwa epata liove muẽle.’ O sukilavo oku kũlĩhĩwa okuti ove usongui umue wepa ukuacisola, haeye wa liongotiya. Omu mua kongela oku linga efendelo liepata, oku endaenda kolohongele kuenda kupange woku kunda. Momo lie ci kuetele esilivilo lialua oku ci linga? Upostolo Paulu wa popia ndoco: “Nda ulume umue ka tẽla oku songuila epata liaye muẽle, o ka tẽla ndati oku tata ekongelo lia Suku?”—1 Tim. 3:5.
11-12. Momo lie ekalo liomãla li kuetele esilivilo lialua nda manji umue ulume o yongola oku kala ukulu wekongelo? (Talavo ociluvialuvia.)
11 Nda okuti ove u isia, o sukila oku ‘pokuisa omãla vave okuti va lekisa ovituwa viwa loku kuata esumbilo.’ O sukila oku va longisa kuenda oku va pindisa locisola. Ocili okuti, ove o yongola okuti omãla vove va kuata esanju, loku linga ovitalukilo, ndomãla vakuavo. Pole, epindiso liwa ove o va ĩha, li ka va kuatisavo oku kala vakuepokolo, oku kuata esumbilo, kuenda oku lekisa ovituwa viwa. Handi vali, o sukila oku likolisilako oku kuatisa omãla vove oku kuata ukamba uwa la Yehova, oku kuama olonumbi Viembimbiliya kuenda oku kula toke kepapatiso.
12 “Kuata omãla vakuetavo, vana ka va vanguiwa okuti va linga ovina viumbondo, ale va sina.” Nda omõla umue okuti Ombangi ya Yehova kuenje o linga ekandu limue linene, ci pondola oku kokela nye ku isiaye? Nda okuti isia kalongele ciwa omõlaco, loku wĩha epindiso li sukiliwa, eye o siapo oku kala ukulu wekongelo. Tala Utala Wondavululi 15 ya Mbalavipembe, wo 1996, kem. 21, ocin. 6-7.
Isia umue o sukila oku pindisa omãla vaye oku linga ovina vi pamisa ukamba wavo la Yehova kuenda oku linga ovopange ekongelo (Tala ocinimbu 11)
OKU KUATISA EKONGELO
13. O lekisa ndati okuti ‘ukuesunguluko’ kuenda ‘ku lituni?’
13 Vamanji vakuavituwa viwa, va kuete esilivilo lialua vekongelo. Manji umue ‘ukuesunguluko,’ o likolisilako oku sanda ombembua. Nda okuti ove o yongola oku kũlĩhĩwa okuti ukuesunguluko, yevelela lutate eci vakuene va yongola oku popia kuenda kapako ovisimĩlo viavo. Kohongele yimue yakulu vekongelo, nda wa kuatisa hẽ koku tava ocisimĩlo cimue ca taviwa la vamanji vakuavo, nda okuti ci likuata lovihandeleko kuenda olonumbi Viembimbiliya? Ku ka ‘kale ukuakulituna,’ ale ku ka kakatele lika koku linga ovina lonjila o yongola. O sukila oku kapako ovisimĩlo via vakuene. (Efet. 13:8, 9; Olosap. 15:22) O sukilavo oku yuvula oku kala “ongangala,” ale “ukuakutema lonjanga.” Eci ci lomboloka okuti, o sukila oku yuvula oku tata vakuene lekambo liesumbilo, pole, o va tata locisola, loku vangula lavo ciwa. Nda okuti ove umunu umue ukuakusanda ‘ombembua’ olonjanja viosi o ka likolisilako oku sanda ombembua, ndaño ceci ekalo ka lileluka. (Tia. 3:17, 18) Nda okuti o lekisa umbombe poku vangula lomanu vosi, oku kongelamo vana okuti a vamanjetuko, o ka va kuatisa oku tulumũha kuenda oku tepulula onyeño yavo.—Olong. 8:1-3; Olosap. 20:3; 25:15; Mat. 5:23, 24.
14. Nye ci lomboloka ondaka yokuti “hayunako wa tava ndopo” kuenda oku kala“ukuacili”?
14 Oco manji umue a tẽlise olonumbi vi kisikiwa koku kala ukulu umue wekongelo, eye ka kale ‘yuna wa tava ndopo.’ Pole, ci sukila okuti eye o kala omunu umue wa papatisiwa vokuenda kuanyamo alua, puãi, o sukila otembo yimue oco a linge Ukristão umue wa pama konepa yespiritu. Osimbu handi kua nõliwile oco o kale ukulu wekongelo, o sukila oku lekisa ovituwa ndevi via Yesu ndeci, umbombe, epandi, loku talamela epuluvi Yehova a sokiya lioku ku ĩha ovikele vimue vekongelo. (Mat. 20:23; Va Fil. 2:5-8) Ove o pondola oku lekisa okuti “ukuacili,” poku kakatele ku Yehova, kovihandeleko viaye kuenda kolonumbi viaye, oku kongelamo olonumbi vi eciwa locisoko caye.—1 Tim. 4:15.
15. Anga hẽ ukulu wosi wekongelo o sukila lika oku linga olohundo vi komõhisa? Ci lombolola.
15 Embimbiliya li teta onimbu poku popia okuti, akulu vekongelo va “loñolõhe koku longisa.” Anga hẽ eci ci lomboloka okuti ukulu wosi wekongelo o sukila oku linga olohundo vi komõhisa? Sio. Akulu valua vawa vekongelo, ndaño okuti ka va velelepo koku linga olohundo, va tẽla oku longisa ciwa kupange woku kunda kuenda oku linga apasu awa ku vamanji. (1 Timoteo 3:2; kuenda sokisa 1 Va Korindo 12:28, 29 Va Efeso 4:11.) Ndaño okuti ku sukila oku kala ohundi yimue yi komõhisa, o sukila oku likolisilako oco mioñolole oku longisa kuove. O pondola oku ci linga ndati?
16. O pondola oku kala ndati ulongisi uwa? (Talavo ociluvialuvia.)
16 “Kakatela kondaka yocili.” Oco o kale ulongisi umue uwa, olonjanja viosi talavaya Lembimbiliya poku longisa ale poku eca elungulo. Kuata ocituwa coku lilongisa Embimbiliya kuenda alivulu etu. (Olosap. 15:28; 16:23) Poku lilongisa, kũlĩhĩsa lutate nda o kasi oku lombolola ciwa kuenda oku kapako ocinimbu Cembimbiliya lonjila ya suapo. Osimbu o longisa, likolisilako oku vetiya utima wolonjeveleli. O pondolavo oku mioñolola oku longisa kuove poku pinga ekuatiso kuenda oku kapako olonumbi viakulu vakuavo vekongelo va loñoloha. (1 Tim. 5:17) Akulu vekongelo va sukila oku tẽla “oku vetiya” vamanji. Pole, olonjanja vimue va sukilavo oku eca elungulo ale “oku lemẽla.” Ocili okuti kovina viosi akulu vekongelo va sukila oku lekisa ocisola. Omo liaco, nda ove wa siata oku lekisa ocituwa cumbombe, ocisola kuenda oku talavaya Londaka ya Suku poku longisa, o ka kala ulongisi uwa, momo o kasi oku setukula Ulongisi wa Velapo okuti Yesu.—Mat. 11:28-30; 2 Tim. 2:24.
Oñuatisi yimue yekongelo, yi kasi oku lilongisa ndomo ukulu umue wekongelo wa loñoloha a talavaya Lembimbiliya koku longisa. Eye o kasivo oku pongiya ohundo yaye kovaso yolumuĩlo (Tala ocinimbu 16)
AMAMAKO OKU LIKOLISILAKO
17. (a) Nye ci pondola oku kuatisa oñuatisi yimue yekongelo oku amamako oku likolisilako? (b) Nye akulu vekongelo va sukila oku kapako poku nõla vamanji alume va pondola oku tambula ocikele cimue? (Tala okakasia hati “ Ku ka Lavoke Oku Lipua ku Vakuene.”)
17 Noke lioku konomuisa olonumbi vi kisikiwa oco o kale ukulu wekongelo, oloñuatisi vimue viekongelo vi pondola oku sima okuti lalimue eteke va ka tẽla oku tẽlisa ocimãho caco. Pole, ivaluka okuti, ci kale Yehova kuenda ocisoko caye, ka va lavoka kokuove oku lekisa ovituwa viaco lonjila ya lipua. (1 Pet. 2:21) Espiritu sandu lia Yehova li ka ku kuatisa oku kuata ovituwa viaco. (Va Fil. 2:13) O sima hẽ okuti o sukila oku mioñolõha kocituwa cimue ca tukuiwa? Nda oco, likutilila ku Yehova catiamẽla kondaka yaco. Linga akonomuiso atiamẽla ketosi liaco kuenda pinga kukulu umue wekongelo olonumbi ndomo o pondola oku mioñolõha.
18. Nye oloñuatisi viosi viekongelo vi sukila oku linga?
18 Vosi yetu oku kongelamo akulu vekongelo, tu sukila oku likolisilako oku kapako ovituwa tua lilongisa vocipama cilo. (Va Fil. 3:16) Anga hẽ ove o kasi ale oku talavaya ndoñuatisi yekongelo? Nda oco, amamako oku likolisilako! Pinga ku Yehova oco a ku pindise okuti, o kuata esilivilo lialua vekongelo. (Isa. 64:8) Kolela okuti, Yehova o ka sumũlũisa alikolisilo ove oku kala ukulu wekongelo.
OCISUNGO 101 Tu Talavayeli Kumuamue
