1. Nye Yehova a pondola oku linga oco a tẽlise ocipango caye?

YEHOVA o pondola oku kala eci eye a yongola, oco a tẽlise ocipango caye. Ndeci, Yehova wa siata oku kala Ulongisi, Ondembeleki kuenda Ukuakueca esapulo liwa komanu. Evi vimue pokati kovina Yehova a siata oku tẽlisa. (Isa. 48:17; 2 Va Kor. 7:6; Va Gal. 3:8) Pole, eye wa siatavo oku nõla omanu oco va tẽlise ocipango caye. (Mat. 24:14; 28:19, 20; 2 Va Kor. 1:3, 4) Yehova o pondolavo oku eca kafendeli vaye vosi olondunge kuenda ongusu va sukila, yoku linga ovina viosi oco va tẽlise ocipango caye. Ovina viosi evi Yehova a linga vi likuata lelomboloko lionduko yaye ndomo ca lomboluiwa lolonoño vimue.

2. (a) Momo lie olonjanja vimue tu kuatela atatãhãi vokuti ka tu kuete esilivilo ku Yehova? (b) Nye tu konomuisa vocipama cilo?

² Vosi yetu tu yongola oku kuata esilivilo kovaso a Yehova. Pole, citava okuti vamue va pondola oku kuata atatãhãi nda okuti va kuete esilivilo ku Yehova. Momo lie? Ovo va liyeva okuti ka va pondola oku linga eci va yongola omo lianyamo avo, ekalo, ale oku loñoloha. Handi vali, kuli vana okuti va sanjukila ale ovina va kasi oku linga kuenda ka va limbuka esilivilo lioku vokiya kupange wavo. Vocipama cilo, tu ka lilongisa ndomo Yehova a kuatisa omunu lomunu oco a tẽlisa ocipango caye. Noke, tu ka konomuisavo ovolandu Embimbiliya a lombolola ndomo Yehova a eca kafendeli vaye alume lakãi onjongole kuenda ongusu yoku tẽlisa ocipango caye. Oku sulako, tu ka konomuisa  ndomo tu pondola oku ecelela okuti Yehova o tẽlisa ocipango caye vokuetu.

3. Ndomo ca tangiwa ku Va Filipoi 2:13 Yehova o tu ĩha ndati onjongole yoku tẽlisa upange waye?

³ Tanga Va Filipoi 2:13. * Yehova o pondola oku tu ĩha onjongole yoku tẽlisa ocipango caye. O ci linga ndati? Pamue tua kũlĩha cimue ci sukila ekuatiso lietu vekongelo. Ale, akulu vekongelo va tanga ukanda umue wa tunda ko Filiale u popia okuti, kuli ocikanjo cimue ci kuete esukila. Pamue tu pondola oku sima ndoco, ‘Nye ndi sukila oku linga oco ndi kuatise kesukila liaco?’ Pamue tua lalekiwa oco tu linge upange umue wa tĩla calua, pole, tu lipula ndoco, ‘Ndi tẽla hẽ oku u linga? Ale, noke yoku tanga ocinimbu cimue Cembimbiliya pamue tu lipula ndoco: ‘Ndi kapako ndati ocinimbu eci oco ndi kuatise laco vakuetu?’ Lalimue eteke Yehova a tu kisika oku linga ovina viaco. Pole, eci Yehova a limbuka okuti tu lekisa ombili yoku kuatisa, eye o tu ĩha onjongole yoku ci linga kuenda oku ci tẽlisa.

4. Yehova o tu ĩha ndati ongusu oco tu tẽlise ocipango caye?

⁴ Yehova o pondolavo oku tu ĩha ongusu yoku tẽlisa ocipango caye. (Isa. 40:29) Eye o pondola oku mioñolola uloño tu kuete ale, lespiritu sandu. (Etu. 35:30-35) Yehova pocakati cocisoko caye o tu longisa ndomo tu pondola oku tẽlisa ciwa ovopange amue. Nda o kuete ohele yoku tẽlisa ovopange amue, pinga ekuatiso. Citava okuti o pondolavo oku pinga “unene wa piãla,” ku Isietu wokilu. Eye ukuacali kuenda oku kuatisa. (2 Va Kor. 4:7; Luka 11:13) Embimbiliya li lombolola ovolandu alua ndomo Yehova kosimbu a kuatisa alume kuenda akãi, poku va ĩha onjongole kuenda ongusu yoku linga upange waye. Osimbu o konomuĩsa ovolandu aco, sokolola kolonjila vimue Yehova a pondola oku kuama oco a ku kuatise ndeci a linga lafendeli vaye kosimbu.

5. Nye tu lilongisa konjila ndomo Yehova a kuatisa Mose?

⁵ Yehova wa kuatisa Mose oco vokuaye va Isareli va yovuiwe. Otembo yipi Yehova o kuatisa? Anga hẽ ca lingiwa eci Mose a sima okuti kaliye wa “pindisiwa luloño wosi wa va Egito”? (Ovil. 7:22-25) Sio. Yehova tete wa sukila oku pongolola ovisimĩlo via Mose kuenda wo kuatisa oku kala ulumue umue womboka haye wa sunguluka. (Ovil. 7:30, 34-36) Mose wa sukilile oku lilongisa oku kolela kongusu ya Yehova okuti kokuaye muẽle hakoko. Omo liaco, wa tẽla oku vangula lombiali ya velapo yo ko Egito omo liutõi a tambula ku Yehova. (Etu 9:13-19) Onjila ndomo Yehova a kuatisa Mose, ci tu longisa nye? Yehova o kuatisa omanu vana va kuete ovituwa viwa haivo va kolela kongusu yi tunda kokuaye.—Va Fil. 4:13.

6. Nye tu pondola oku lilongisa konjila ndomo Yehova a tuma Barisilai oco a kuatise Soma Daviti?

⁶ Noke yotembo yimue, Yehova wa tẽlisa ocipango caye mu Barisilai oco a kuatise soma Daviti. Kotembo yaco Daviti wa kala oku tila omõlaye Avisialome. Daviti kumue lomanu vo kuama, va kala “onjala lenyona haivo va kava”. Barisilai, okuti otembo yaco wa kuka ale, eye kumue lalume vakuavo va kapa omuenyo wavo kohele, oco va kuatise Daviti lomanu vo kuama kovina va sukilile. Barisilai wa kukile ale, pole, ka simĩle okuti o kuete vali esilivilo kovaso a Yehova. Pole, wa lekisa ohenda, wa eca ovina vimue a kuatele oco va kuatise afendeli va Suku. (2 Sam. 17:27-29) Nye tu lilongisilako? Nda tuamalẽhe ale tuakulu, Yehova o pondola oku tẽlisa ocipango caye vokuetu poku kuatisa afendeli vaye kovina va sukila ci  kale vana va kasi vekongelo, ale kolofeka vikuavo. (Olosap. 3:27, 28; 19:17) Kuli olonjila vialua vioku ci linga ndeci, poku eca olombajaile vietu oco vikuatise kolofeka vina kuli esukila.—2 Va Kor. 8:14, 15; 9:11.

7. Yehova wa nõla Simeone oku linga nye kuenda momo lie ulandu waye u tu lembelekela?

⁷ Simeone wa kala ulume umue wa kukile ale ko Yerusalãi. Yehova wa likuminyile kokuaye okuti, eye ka laikele oku fa osimbu ka muile Mesia. Ohuminyo yaco ya lembeleka calua Simeone. Eye wa kevelela ale anyamo alua okuiya kua Mesia. Omo lioku lekisa ekolelo kuenda epandi, wa kuata esumũlũho. Eteke limue, “lunene wespiritu” weya vonembele. Kuenje Simeone wa sanga oñaña Yesu. Yehova wa kuatisa Simeone oku tukula ocitumasuku cimue catiamẽla koñaña ya laikele oku kala Kristu. (Luka 2:25-35) Simeone citava okuti wa fa osimbu handi Yesu ka fetikile upange woku kunda, pole, wa eca olopandu omo liesumũlũho a kuata! Pole, kovaso yoloneke o ka kuata esumũlũho lia velapo. Eci Simeone a ka pinduiwa, o ka mola ndomo uviali wa Yesu u ka nena asumũlũho kolofeka viosi viokilu lieve. (Efet. 22:18) Etu tu ecavo olopandu ku Yehova omo liesumũlũho a tu ĩha lioku linga upange waye.

8. Yehova o tu kuatisa ndati oku tẽlisa ocipango caye, ndeci a linga la Barnaba?

⁸ Kocita catete ulume umue wa kuata ocituwa coku eca o tukuiwa Yosefe, wa lieca olumue oco a tẽlise ocipango ca Yehova. (Ovil. 4:36, 37) Citava okuti Yosefe a kala omunu umue uwa koku lembeleka vakuavo kuenje ovapostolo vo luka hati Barnaba, ci lomboloka “Omõla Elembeleko.” Ndeci, Saulu noke lioku kala Ukristão, vamanji valua vo kuatela usumba. Momo wa kũlĩhĩwile okuti ukuakulambalala akongelo. Omo liaco, Barnaba wa lekisa ocisola kuenda wa kuatisa Saulu kuenje citava okuti Saulu wa sola calua ekuatiso liaco. (Ovil. 9:21, 26-28) Vepuluvi limue, vamanji ko Antiokea lo ko Suria va sukilile ekuatiso. Noke akulu vekongelo voko Yerusalãi va nõla umue oco a ka va nyule. Helie va tumako? Va tuma Barnaba! Ovo va nõla ciwa. Embimbiliya li popia okuti, Barnaba “wa fetika oku vetiya vosi oku amamako vu Ñala lutima wosi.” (Ovil. 11:22-24) Koloneke vilo, Yehova wa siatavo oku tu kuatisa okuti tu kala ‘omãla velembeleko’ ku vamanjetu Akristão. Ndeci, citava okuti Yehova o tu kuatisa oco tu kale olondembeleki via vana va fisa umue va sole. Ale eye o tu vetiya oku nyula, pamue oku telefonalela manji umue o vela, pamue wa sumua oco tu u lembeleke lolondaka viocisola. Anga hẽ ecelela okuti Yehova oku kuatisa oku tẽlisa ocipango caye ndeci a linga la Barnaba?—1 Va Tes. 5:14.

9. Nye tu lilongisa konjila ndomo Yehova a kuatisa manji Vasily oku kala ukulu wekongelo wa loñoloha?

⁹ Yehova wa kuatisa manji umue o tukuiwa Vasily oku kala ukulu umue wekongelo wa loñoloha. Eci manji Vasily a kuata 26 kanyamo, oco a nõliwa oku kala ukulu wekongelo. Pole, eye wa simĩle okuti ka loñolohele oco a kuatise ekongelo konepa yespiritu, ca piãla enene ku vana va kala oku liyaka lovitangi. Kuenje wa pindisiwa lakulu vekongelo va loñoloha kuenda wa pita Kosikola Yupange Wusoma. Manji Vasily, wa likolisilako calua oco a mioñolohe. Ndeci, wa soneha ulala wovimaho vimue a yonguile oku tẽlisa. Olonjanja viosi Manji Vasily a tẽlisa ocimãho cimue, o yula usumba a kuete. Eye wa popia hati: “Ovina via ndingaile usumba kosimbu, cilo vi ñokela esanju. Eci Yehova a ñuatisa oku sanga ocisonehua cimue ci likuata locitangi ca manji umue vekongelo, ci ñokela esanju lialua.” Ene wamanji alume, vu pondola oku setukula ongangu ya manji Vasily. Lieci olumue oco Yehova a ku kuatisi oku a tẽlise ocipango caye. Nda wa ci lingi, Yehova eca  kokuene uloño woku tẽlisa ocikele cimue cinene vekongelo.

10. Nye Avigaile a linga kuenda ongangu yipi o lilongisilako?

¹⁰ Eteke limue Daviti kumue lalume vakuekolelo va kala laye va sukilile ekuatiso, eci va lambalaliwa la Soma Saulu. Alume va kala la Daviti, va pinga cimue coku lia kulume umue ohuasi u Isareli o tukuiwa Nabala. Ovo ka va kuatele ohele yoku pinga okulia, omo okuti va kala oku teyuila ovinyama via Nabala vekalasoko. Pole, Nabala omo liocipululu, wa likala oku eca oku lia. Daviti poku ci wa tema calua kuenje wa yonguile oku ponda Nabala kumue lavakuanjo yaye vosi. (1 Sam. 25:3-13, 22) Pole, ukãi wa Nabala Avigaile, weya oku ci yeva. Avigaile wa kala ukualondunge haiye wa posokele. Avigaile lutõi wa kekamela kolomãhi via Daviti loku livondela, oco ka ka kuate eko liosonde kuenda wo pinga oku yeka ocitangi caco peka lia Yehova. Ovituwa kuenda olondaka viumbombe via Avigaile, via vetiya utima wa Daviti. Daviti wa limbuka okuti, Avigaile wa tumiwile la Yehova. (1 Sam. 25:23-28, 32-34) Avigaile wa lekisa ovituwa vio lingisa okuti o kuata esilivilo ku Yehova. Cimuamue haico ci pondola oku pita koloneke vilo la vamanji akãi. Eci va lekisa utate kuenda olondunge, va pondolavo oku kuatisiwa la Yehova oco va pamise apata avo kuenda vamanji vekongelo.—Olosap. 24:3; Tito 2:3-5.

11. Nye omãla vakãi va Sialume va linga kuenda velie vakuãi ongangu yovo koloneke vilo?

¹¹ Noke yoku pita anyamo alua, Yehova wa kuatisa omãla vakãi va Sialume, oco va kuatise koku tumbulula ovimbaka vio Yerusalãi. (Neh. 2:20; 3:12) Ndaño okuti va kala omãla va kesongo kolohoka, pole, ovo va lieca lutima wosi oco va linge upange waco wa tĩla haiwo wa kala kohele. (Neh. 4:15-18) Ovo va litepele lalume va Tekoa okuti “ka va pokuile kasongui vanene” koku linga upange! (Neh. 3:5) Sokolola kesanju omãla vakãi va Sialume va kuata eci upange woku tumbulula ovimbaka wapua vokuenda kueci ci soka 52 koloneke! (Neh. 6:15) Koloneke vilo, vamanji valua akãi va siatavo oku lekisa ocituwa caco coku lieca olumue. Ovo va sanjuka koku kuatisa lonjila yimue yi likasi kupange u kola ndeci: koku tunga kuenda oku semũlula ovitumãla via tumbikiwila Yehova. Uloño, esanju kuenda ekolelo lia vamanji ava akãi, ovio ovituwa vi sukiliwa oco upange wende ciwa.

12. Yehova o pondola oku tu vetiya oku linga nye, ndeci a linga la Tavita?

¹² Omunu ukuavo Yehova a vetiya, Tavita. Embimbiliya li popia okuti eye wa kala ‘ukuahenda kuenda oku linga oviali viwa.’ (Ovil. 9:36) Tavita omo liocituwa caye coku eca wa kũlĩhĩwile calua, ca piãla enene kovimbumba. Kuenje eci a fa ovimbumba vialua via lila. Pole, ovo va kuata esanju lialua eci upostolo Petulu o pindula. (Ovil. 9:39-41) Nye tu lilongisila ku Tavita? Cikale amalẽhe ale akulu, alume ale akãi vosi yetu tu pondola oku linga ovina viwa oco tu kuatise vamanji.—Va Hev. 13:16.

13. Manji Ruth wa vetiyiwa ndati la Yehova kuenda nye eye a popia?

¹³ Ruth wa kala manji umue wa kuata osõi yalua, okuti wa yonguile oku kala omisionalia. Eci a kala omõla wa enda oku eca lonjanga otuikanda kupange woku kunda konjo lanjo. Eye wa popia hati: “Nda solaile calua upange waco.” Pole, oku kunda konjo lanjo kuenda oku vangula lomanu catiamẽla Kusoma wa Suku, ca kala ocitangi cinene kokuaye. Ndaño manji Ruth wa kuatele osõi, pole, eci a kuata 18 kanyamo, wa linga ukundi wotembo yosi. Kunyamo wo 1946, wa pindisiwa Kosikola yo Gileada, noke wa tumiwa ko Havai kuenda ko Japãu. Yehova wo vetiya lonjila yimue yi  komõhisa koku talavaya calua kupange woku kunda. Eci manji Ruth a panda koku tẽlisa 80 kanyamo ndukundi wotembo yosi, wa sulako loku popia hati: “Yehova wa siata oku kala oñuatisi yimue yinene kokuange. Eye wa ñuatisa oku yula osõi nda kuata. Nda kolela okuti Yehova o pondola oku vetiya vosi va kolela kokuaye.”

14. Ndomo ca tangiwa ku Va Kolosai 1:29, nye tu sukila oku linga nda tu yongola okuti Yehova o tẽlise ocipango caye vokuetu?

¹⁴ Tunde kosimbu, Yehova wa vetiya afendeli vaye oku tẽlisa ovikele vialua via litepa. Nye ci popiwa kokuove? Nye Yehova a pondola oku ku vetiya oku linga? Catamba lika kelikolisilo liove. (Tanga Va Kolosai 1:29.) Nda wa lieca olumue, Yehova o pondola oku ku kuatisa oku kala ukundi ukuambili, ulongisi umue uwa, ondembeleki yiwa, ondingupange ya loñoloha, ekamba limue li kuatisa, ale oku linga ovina vikuavo Yehova a sukila oco a tẽlise ocipango caye.

15. Ndomo ca tangiwa ku 1 Timoteo 4:12, 15, nye amalẽhe va sukila oku pinga ku Yehova?

¹⁵ Nye ci popiwa kokuene wamalẽhe vu panda kovokulu? Ocisoko ca Yehova ci sukila calua vamanji alume va kuete olohõlo vialua, oco va kale oloñuatisi viekongelo kuenda oku tambula ovikele vikuavo. Vakongelo alua muli akulu vekongelo valua, pole oloñuatisi viekongelo vitito. Nda ove wumalẽhe, o pondola hẽ oku lieca olumue oco o tambule ovikele vimue vekongelo? Olonjanja vimue vamanji vamue va popia ndoco: “Ame ndi yongola lika oku kala ukundi.” Nda wa siata oku sima ndoco, pinga ekuatiso ku Yehova oco a ku ĩhe onjongole yoku kala oñuatisi yekongelo, loku ku ĩha ongusu oco o linge cosi o tẽla kupange waye. (Uku. 12:1) Etu tu sukila ekuatiso liove!—Tanga 1 Timoteo 4:12, 15.

16. Ovina vipi tu sukila oku pinga ku Yehova kuenda momo lie?

¹⁶ Yehova o pondola oku ku vetiya oku linga eci eye a yongola, oco a tẽlise ocipango caye. Omo liaco, likutilila loku pinga kokuaye onjongole yoku linga upange waye kuenda ongusu o sukila. Cikale okuti wumalẽhe ale wukulu, o pondola oku eca otembo yove, ongusu kuenda ovina o kuete, oco o sivaye Yehova. (Uku. 9:10) Lalimue eteke ku ka ecelele okuti usumba, ale ovisimĩlo viokuti kua loñolohele, vi ku pumbisa epuluvi eli liwa lioku linga cosi o tẽla kupange wa Yehova. Ocili okuti, tu kuete esumũlũho linene lioku panga onepa koku eca esivayo li sesamẽla Isietu ukuacisola!