1. Ndeci Soma Daviti, epulilo lipi pamue tu linga?

VOSI yetu, tu yongola oku tulumũha kuenda oku kuata ombembua komuenyo. Lomue pokati ketu o yongola oku kala lesakalalo. Pole, olonjanja vimue tu kala lasakalalo alua. Ocili okuti, afendeli vamue va Yehova va lipula ndeci Soma Daviti a pula ku Yehova hati: “Toke eteke lipi vutima mu sakalala ño, haimo mu mbala ño eteke liosi?”—Osa. 13:2.

2. Ovina vipi tu konomuisa vocipama cilo?

² Ndaño okuti pamue ka tu pondola oku malako esakalalo, citava okuti tu likolisilako oku likandangiya. Vocipama cilo, tete tu kũlĩhĩsa ovina vimue okuti pamue vi tu kokela asakalalo. Noke tu konomuisavo olonjila epandu vi tu kuatisa oku tulumũha eci tu liyaka lovitangi.

3. Ovina vipi vi pondola oku tu nenela esakalalo kuenda tu vi yuvula ndati?

³ Kuli ovina vialua vi pondola oku tu kokela asakalalo. Kuenda ka tu kuete ndomo tu linga oco ovina viaco ka vi ka pite letu. Ndeci, ka tu pondola oku tepulula ondando yoku landa okulia, uwalo, handi vali unyamo lunyamo ondando yocitumãlo coku kala yi livokiya. Kuendavo ka tu kũlĩha olonjanja tu setekiwa la vana tu talavayela kumosi, ale tu tangela komosi poku tu sapuila oku liwekapo oku kala vakuacili, ale oku linga evĩho liukahonga. Ka tu tẽla oku malako ungangala wa siata oku lingiwa posongo yetu. Tu kasi oku liyaka  lovitangi viaco, momo voluali mu sangiwa omanu vana okuti ka va yongola oku kapako olonumbi Viembimbiliya. Satana, osuku yoluali lulo, wa kũlĩha okuti omanu vamue va ka ecelela okuti, “asakalalo lovina violuali lulo” vi pondola oku va tateka oku vumba Yehova. (Mat. 13:22; 1 Yoa. 5:19) Eci ka ci tu komõhisa oku kũlĩha okuti oluali lueyuka ovitangi vi kokela omanu esakalalo!

4. Eci tu liyaka locitangi cimue tu liyeva ndati?

⁴ Tu pondola oku kuata esakalalo omo liovitangi vina okuti ka tu kuete ndomo tu vi potolola. Ndeci, tu pondola oku sakalala omo ka tu kuete olombongo vioku landa ovina tu sukila, ale tu sakalala omo lioku vela kuenda ekambo liupange, ale oku pumba upange. Pamue tu sakalalavo eci tu setekiwa oku sinĩla ocihandeleko ca Suku. Ndopo Satana o ka vetiya vana va tiamela kokuaye oco va ñualelepo afendeli va Suku, kuenje eci ci pondola oku tu sakalaisa konjila ndomo tu ka teyuila ekolelo lietu. Pamue tu lipula ndoco, ‘Anga hẽ cĩvi oku kuata esakalalo omo liovitangi evi?’

5. Olondaka via Yesu viokuti: “Ko ka sakalali” vi lomboloka nye?

⁵ Tua kũlĩha okuti Yesu wa sapuila olondonge viaye hati: “Ko ka sakalali.” (Mat. 6:25) Anga hẽ eci ci lomboloka okuti Yesu o lavoka okuti ka tu kuata cimue ci tu sakalaisa? Sio! Ivaluka okuti afendeli vamue va Yehova vakuekolelo kosimbu, va kuatelevo asakalalo, pole, ovo ka va pumbile ukamba wavo la Yehova. * (1 Olos. 19:4; Osa. 6:3) Yesu wa yonguile lika oku tu lungula okuti, ka tu sukila oku sakalala enene. Eye ka yongola okuti ovina viaco vi velapo upange tu lingila Suku. Nye tu sukila oku linga eci tu kuata esakalalo?—Tala okakasia losapi hati: “ Ndomo tu ci Linga.”

6. Ndomo ca tangiwa ku Va Filipoi 4:6, 7, nye ci pondola oku tu kuatisa oco tu tulumũhe kasakalalo etu?

⁶ (1) Likutilila olonjanja viosi. Eci o kuata esakalalo omo liocitangi cimue, likutilila ku Yehova oco a ku kuatise. (1 Pet. 5:7) Olohutililo viove vi pondola oku tambuluiwa poku kuata “ombembua ya Suku yina ya piãla olondunge viosi [viomanu].” (Tanga Va Filipoi 4:6, 7.) Yehova o tu ĩha ombembua pocakati cunene wespiritu sandu liaye.—Va Gal. 5:22.

7. Nye tu sukila oku ivaluka poku likutilila ku Suku?

⁷ Eci amẽla ku Yehova pocakati cohutililo, situlula cosi ci kasi vutima wove. U sapuila ovitangi viove kuenda u lomboluila ndomo o liyevite. Nda okuti kua sangiwa onjila yimue yoku ci potolola, pinga kokuaye olondunge kuenda ongusu yoku ci tẽlisa. Nda okuti ku lete ndomo o potola ocitangi caco, pinga ekuatiso ku Yehova oco o yuvule esakalalo liaco. Eci o tukula ovina o sukila vohutililo, pamue o ka tẽla oku limbuka ndomo Yehova a vi tambulula. Nda etambululo liaco ka lieyile lonjanga, ku ka liwekepo oku likutilila. Yehova ka yongola lika okuti o tukula ovina o sukila, pole, o yongolavo okuti amamako oku lipilika kolohutililo viove.—Luka 11:8-10.

8. Ovina vipi tu kongela volohutililo yetu?

⁸ Eci o tukula asakalalo ove ku Yehova vohutililo, kongelamo olondaka violopandu. Ciwa oku tukula asumũlũho tu kuete ndaño tu sangiwa lovitangi vialua. Olonjanja vimue tu liyeva okuti ka tu kuete olondaka tu  tukula vohutililo, pole, ivaluka okuti Yehova o tambulula olohutililo ndaño kua popele olondaka vialua!—2 Asa. 18:31; Va Rom. 8:26.

9. Nye tu sukila oku linga eci tu kala lusumba?

⁹ (2) Kolela kolondunge via Yehova, viove muẽle havioko. Kotembo yuprofeto Isaya, omanu va Yuda va kala lusumba la va Asuria. Omo okuti ka va yonguile oku vialiwa la va Asuria va pinga ekuatiso ku va Egito. (Isa. 30:1, 2) Yehova wa va lungula okuti, oku pinga ekuatiso ku va Egito nda ca va nenela ovitangi. (Isa. 30:7, 12, 13) Pocakati ca Isaya, Yehova wa sapuila omanu ndomo va ponduile oku sanga eteyuilo liocili. Eye hati: “Ongusu yene yi tunda koku tulumũha kuenda oku kolela” Yehova.—Isa. 30:15b.

10. Kolonepa vipi tu sukila oku lekisa ekolelo lietu ku Yehova?

¹⁰ Tu lekisa ndati okuti tua kolela Yehova? Kũlĩhĩsa ovolandu amue. Sokolola okuti, va ku ĩha upange umue uwa hawo ukuambata otembo yalua kuenda u ku tateka oku linga upange wa Yehova. Ale kocitumãlo cupange, omunu umue oku pinga oco o namulale laye, pole, omunu waco ufendeliko wa Suku wa papatisiwa. Pamue sokolola okuti umue ukuepata o ku sapuila oco o liwekepo oku vumba Yehova. Kovitangi evi, citava okuti ci ka tĩla calua oku nõla onjila ya sunguluka, pole, kolela okuti Yehova o ka ku ĩha olonumbi o sukila oku kuama. (Mat. 6:33; 10:37; 1 Va Kor. 7:39) Epulilo lieli: O ka kolela hẽ ku Yehova loku pokola kolonumbi viaye?

11. Ovolandu api Embimbiliya tu pondola oku lilongisa oco tu amameko oku tulumũha eci kuiya elambalalo?

¹¹ (3) Lilongisila kovolandu awa kuenda kovolandu ãvi. Embimbiliya li lombolola ovolandu alua a lekisa ndomo ci kuete esilivilo oku amamako oku tulumũha kuenda oku kolela ku Yehova. Poku lilongisa ovolandu aco, kũlĩhĩsa eci ca kuatisa afendeli va Suku oku amamako oku tulumũha kotembo yovitangi. Ndeci, eci vakuekanga linene lia va Yudea va sapuila ovapostolo oco va liwekepo oku kunda, ovo ka va kuatele usumba. Pole lutõi va tambulula vati: “Cetu oku pokola ku Suku ndombiali, komanu hakoko.” (Ovil. 5:29) Ndaño ceci ovapostolo va tipuiwa ovo va lekisa utõi. Momo lie? Momo ovo va kũlĩhĩle okuti Yehova wa ponduile oku va kuatisa. Eye wa va sanjukilile. Omo liaco, vamamako oku kunda olondaka viwa. (Ovil. 5:40-42) Eci ondonge Stefano a laikele oku pondiwa eye wa kuatavo ombembua kuenda wa tulile utima okuti ‘ocipala caye ca kala ndocipala cungelo.’ (Ovil. 6:12-15) Momo lie? Momo eye wa kũlĩhĩle okuti Yehova wo sanjukilile.

12. Ndomo ca tangiwa ku 1 Petulu 3:14; kuenda 4:14, momo lie tu sanjukila eci tu lambalaliwa?

¹² Ovapostolo va kolelele okuti Yehova wa kala lavo. Eye wa ecele kokuavo unene woku linga ovikomo. (Ovil. 5:12-16; 6:8) Koloneke vilo, Yehova ka tu ĩha unene woku linga ovikomo. Pole, Yehova pocakati Condaka yaye o tu sapuila okuti eci tu lambalaliwa eye o sanjuka eci tu lekisa utõi kuenda espiritu liaye li kala letu. (Tanga 1 Petulu 3:14; 4:14.) Omo liaco, ka tu sukila oku kuata usumba lieci tu ka linga eci tu ka lambalaliwa. Pole, tu sukila oku likolisilako cilo oku pamisa ekolelo lietu liokuti Yehova o ka tu kuatisa kuenda o ka tu popela. Ndeci ca linga olondonge viatete, tu pondolavo oku kolela kohuminyo ya Yesu yokuti: “Ndu wĩhi olondaka kuenda olondunge okuti ovanyali vene vosi ka va tẽla oku vi tamalala ale oku vi patãla.” Yesu wa tu likuminya hati: “Omo liepandi liene vu popela ovimuenyo viene.”  (Luka 21:12-19) Sokolola okuti, Yehova ivaluka ovina viosi viwa via linga afendeli vaye vakuekolelo vana va fa. Kuenje eci ci ko vetiya oku va pindula.

13. Nye tu pondola oku lilongisila kulandu wa vana va siapo oku tulumũha loku kolela ku Yehova?

¹³ Tu pondolavo oku lilongisa kovolandu omanu vana va siapo oku tulumũha kuenda oku kolela ku Yehova. Oku lilongisa ovolandu aco, a ka tu kuatisa oku yuvula ovina vĩvi ovo va linga. Ndeci, Asa eci a linga osoma yo ko Yuda kuenje ovanyali va yonguile oku u katukila, eye wa kolelele Yehova kuenda Yehova wo sumũlũisa poku yula. (2 Asa. 14:9-12) Pole, eci olohoka via Baasia Soma ya Isareli a katukila Asa, Asa wa fetela olohoka vio ko Asuria oco vo kuatise kuenje wavalako oku luluvalela ku Yehova upopeli ndeci a lingile kosimbu. (2 Asa. 16:1-3) Kesulilo liomuenyo waye eci eye a kala oku vela calua, lopo ka sandele Yehova.—2 Asa. 16:12.

14. Nye tu pondola oku lilongisila kakulueya a Asa?

¹⁴ Kefetikilo Asa wa enda oku luluvalela ku Yehova eci a enda oku liyaka lovitangi. Pole, noke ka kolelele vali kekuatiso lia Suku kuenje wa nõlapo okuti eye muẽle o potolola ovitangi viaco. Kuenje ocisimĩlo ca Asa coku pinga ekuatiso kolohoka vio ko Asuria oco va katukile olohoka via Isareli, ca molehele ndu okuti ca sunguluka. Pole, ombembua yaco ka ya kaile otembo yalua. Yehova wa vangula la Asa pocakati cuprofeto umue hati: “Omo wa kolela Soma ya Suria kuenje kua kolelele Yehova Suku yove, oco olohoka viusoma wa Suria via pulukila povaka ove.” (2 Asa. 16:7) Tu sukila oku kuata utate oco ka tu ka sime okuti etu tu tẽla oku potolola ovitangi vietu muẽle, okuti ka tu kuama olonumbi via Yehova vi sangiwa Vondaka yaye. Ndaño ceci tu sukila oku nõla onjila yimue lonjanga, tu sukila oku tulumũha, loku kolela ku Yehova kuenje eye o tu kuatisa oku litunda ciwa.

15. Nye tu sukila oku linga eci tu tanga Embimbiliya?

¹⁵ (4) Patekela ovinimbu vimue Viembimbiliya. Eci o sanga ovinimbu vimue Viembimbiliya vi lekisa esilivilo lioku amamako oku tulumũha kuenda oku kolela ku Yehova, likolisilako oku vi patekela. Oco o vi patekele, o sukila oku vitanga lolukandi, oku vi taya kuenda oku vi pitolola olonjanja viosi. Yehova wa sapuila Yehosua oco a tange elivulu Liovihandeleko eteke leteke kuenda oku vi sokolola oco okuti cosi a linga ci enda ciwa. Oku tanga elivulu Liovihandeleko, ca ponduilevo oku u kuatisa oku yuvula usumba, pole, wa kuata utõi woku songuila afendeli va Suku. (Yeh. 1:8, 9) Ovinimbu vialua vi sangiwa Vondaka ya Suku, vi pondola oku ku kuatisa oku tulumũha eci o sangiwa lasakalalo ale locinjoko.—Osa. 27:1-3; Olosap. 3:25, 26.

16. Yehova o vetiya ndati vamanji vekongelo oco va tu kuatise oku amamako oku tulumũha kuenda oku kolela kokuaye?

¹⁶ (5) Likongela lafendeli va Suku. Yehova pocakati ca vamanji, o tu kuatisa oku amamako oku tulumũha kuenda oku kolela kokuaye. Kolohongele vietu tu kuatisiwa lolohundo vi lingiwa, atambululo a eciwa la vamanji kuenda kombangulo yi pamisa tu kuata la vamanjetu. (Va Hev. 10:24, 25) Handi vali, tu pondola oku pamisiwa eci tu sapula asakalalo etu kekamba limue tua kolela vekongelo. “Ondaka yohenda” yekamba limue, yi pondola oku tu kuatisa oku tepulula esakalalo.—Olosap. 12:25.

17. Ndomo ca tangiwa ku Va Heveru 6:19, elavoko lietu Kusoma, u tu kuatisa ndati oku tulumũha ndaño lovitangi?

¹⁷ (6) Amamako oku pamisa elavoko liove. Elavoko lietu Liusoma, li kasi “ndonjundo ya pama vomuenyo wetu” okuti yi tu ĩha ongusu ndaño lovitangi, ale asakalalo. (Tanga Va Heveru 6:19.) Sokolola kolohuminyo via Yehova okuti kotembo yaco lacimue ci ka tu sakalaisa vali. (Isa. 65:17) Sokolola oku kala voluali luokaliye luombembua, muna okuti ovina vĩvi ka vi kakalamo vali. (Mika 4:4) O ka pamisavo elavoko liove eci o sapela lomanu catiamẽla kelavoko liaco. Likolisilako kupange woku kunda kuenda woku longisa omanu oco va linge olondonge. Nda wa ci linga, o ka “kolela kelavoko toke kesulilo.”—Va Hev. 6:11.

18. Ovitangi vipi tu lavoka kovaso yoloneke kuenda nye tu sukila oku linga oco tu vi yule?

¹⁸ Osimbu oluali lulo lu panda kesulilo, tu liyaka lovitangi vialua vi tu nenela asakalalo. Ocisonehua cetu cunyamo wo 2021 ci pondola oku tu kuatisa oku yula ovitangi viaco kuenda oku tulumũha, okuti longusu yetu muẽle hacoko, pole, poku kolela Yehova. Vokuenda kunyamo, tu lekisi kovilinga vietu okuti tua kolela kohuminyo ya Yehova yokuti: “Ongusu yene yi tunda koku tulumũha kuenda oku kolela.”—Isa. 30:15.