Noke liunyamo 1940, olonjali viange via kala oku lilongisa Embimbiliya Lolombangi Via Yehova. Ndaño ovio via liwekapo oku lilongisa, pole ina yange wamamako oku tambula Utala Wondavululi kuenda o Despertai! Kunyamo 1950, kua kala ohongele yolofeka ko Nova Yorke kuenda epata liange lia endelevo kohongele yaco.

Noke liokatembo kamue, Manji Lawrence Jeffries wa fetika oku tu nyũla. Eye wa ñuatisa oku lilongisa ocili. Kefetikilo, sia tavele kokuaye catiamẽla kesunga lieci Olombangi Via Yehova ka vi pangela onepa kopulitika kuenda kusualali. Ame ndo sapuila okuti, nda vosi ko Amerika va likala oku enda kuyaki, ovanyãli va pondola oku iya loku tambula ofeka yetu. Manji Jeffries lepandi lialua, wa ndi pula ndoco: “Nye o sima okuti nda oco Yehova Suku a linga nda omanu vosi ko Amerika vovumbile kuenda ovanyãli veya oku yaka lavo?” Eye wa popia olondaka viaco lovina vikuavo oco a ñuatise oku limbuka okuti sia kuatele esunga. Eci ca ndi vetiya oku lekisa vali onjongole koku lilongisa ocili Cembimbiliya.

Nda pita olowola vialua oku tanga Utala Wondavululi kuenda olo Despertai! viosimbu vina ina yange a enda oku tambula. Noke liotembo yimue, nda limbuka okuti nda kala oku lilongisa ocili, kuenje nda tava oco Manji Jeffries a ndongise Embimbiliya. Nda fetikavo oku endaenda kolohongele viosi. Nda solaile eci nda kala oku lilongisa noke nda linga ukundi wolondaka viwa. Ovimãho viange via pongoloka eci nda kuata elomboloko liokuti “eteke linene lia Yehova li kasi ocipepi.” (Sof. 1:14) Kuenje sia yonguile vali oku enda kosikola ya velapo, pole, nda yonguile oku kuatisa omanu oku lilongisa ocili Cembimbiliya.

Nda malusula osikola ya pita pokati keteke 13 yosãi Yevambi yunyamo 1956 noke lioloneke vitatu,  nda papatisiwa kohongele yimue yimbo. Ame sia lavokaile okuti ndi ka tambula ovina vialua viwa ku Yehova omo lioku nõlapo komuenyo wange oku lilongisa loku longisa omanu vakuavo catiamẽla ku Yehova.

Noke liolosãi epandu tunde eci nda papatisiwa, nda linga ukundi wotembo yosi. Kosãi ya Cembanima yunyamo 1956 Vupange Wusoma mua kala ocipama losapi hati: “O Pondola hẽ Oku ka Kundila Vocikanjo Muli Esukila?” Ame nda kongeliwilevo velaleko liaco. Nda yonguile oku ka kuatisa kuna kua kala akundi vatito volondaka viwa.—Mat. 24:14.

Nda ilukila ko Edgefield, Kombuelo yo Karolina. Ekongelo liaco lia kuatele lika akundi vakuãla. Noke lioku ilukilako tua kala akundi vatãlo. Tua enda oku lingila olohongele vohondo yonjo ya manji umue. Osãi losãi, nda enda oku linga 100 kolowola kupange woku kunda. Nda kala lupange walua momo ndaenda oku songuila upange woku kunda kuenda oku linga olohundo vekongelo. Osimbu ndamamako oku linga upange waco, nda lilongisa ovina vialua viatiamẽla ku Yehova.

Ukãi umue nda enda oku longisa Embimbiliya wa kuatele onjo yoku landisila ovikalavekua ko Johnston okuti, olupale luaco ka lua kale ocipãla. Eye wa nyĩha upange woku talavaya lika toke vokati kutanya kuenje otembo yikuavo nda enda oku talavaya koku semũlũla Onjango yetu Yusoma.

Manji Jolly Jeffries, omõla a manji wa enda oku ndongisa Embimbiliya, wa ilukila ko Brooklyn, ko Nova Yorke kuenje wa linga ekamba liange kupange wakundi votembo yosi. Ohondo yetu ya kala ekãlu limue litito manji umue a tu hundikileko.

Kombuelo yofeka va tu fetaile olombongo vitito. Tua enda oku tambula olondolale vivali, ale vitatu veteke liupange. Eteke limue, olombongo via supilepo, nda vi landa okulia. Eci nda kala loku tunda ulume umue wamela kokuange loku ndi pula hati: “O yongola upange? Ndu ku feta ondolale yimosi vowola.” Eye wa ngecelela oku talayava oloneke vitatu oku yelisa ocitumãlo cimue. Eci ca nyĩha ekolelo liokuti Yehova wa kala oku ñuatisa oco ndi amameko kupange wange ko Edgefield. Kunyamo 1958 nda endele kohongele yolofeka Kolupale luo Nova Yorke.

Keteke liavali yohongele yaco, kua pita ocina cimue cilikasi. Nda kũlĩha Ruby Wadlington, wa kala oku talavaya ndukundi wotembo yosi vimbo lio Gallatin, volupale luo Tennessee. Omo okuti kavali ketu tua yonguile oku kala olomisionaliu, tua kala kohongele ya vana va yongola oku enda ko Gileada, kohongele yaco yofeka. Noke tua fetika oku lisonehela ovikanda. Kuenje nda lalekiwa ko Gallatin oku ka linga ohundo yowiñi. Nda kuata epuluvi lioku u pinga oco a likuele lame. Nda ilukila vekongelo mua kala Ruby kuenje tua kuela kunyamo wo 1959.

Eci nda kuata 23 kanyamo, nda nõliwa oku kala oñuatisi yekongelo (okuti cilo, usongui wakulu vekongelo) ko Gallatin. Etu tete tua kala vekongelo Charles Thompson a enda oku nyula. Ndaño okuti  eye wa loñolohele calua; wa enda oku pinga ekuatiso liange liatiamẽla kueci vamanji va sukilile kuenda ndomo vamanji vakuavo vakuakunyula va enda oku linga ovina. Nda lilongisa laye okuti, ciwa oku linga apulilo loku kũlĩha ovina viosi via kongela vocitangi cimue osimbu ka kua nõliwile onjila yimue.

Kosãi ya Kupemba yunyamo 1964, nda lalekiwa oku pindisiwa Kosikola Yupange Wusoma vokuenda kuosãi yimosi ya lingiwa Kombuelo yo Lansing, volupale luo Nova Yorke. Vamanji va songola osikola yaco, va ndi vetiya oku pamisa onjongole yoku lilongisa ovina vikuavo kuenda oku kula konepa yespiritu.

Ame la Ruby tua tambula elaleko lioku talavaya kupange woku nyula akongelo kosãi ya Susu yunyamo 1965. Tua tumiwa vocikanjo cimue cinene calua, oku u pisa ko Knoxville, ko Tennessee, oku endela ko Richmond, ko Virginia. Mua kongelelevo akongelo o ko Karolina do Norte, ko Kentucky kuenda Kutakelo wo Virginia. Nda enda oku nyula lika akongelo vomanu vakuekova litekãva, omo okuti kotembo yaco kua kala olonepele viakova kombuelo yo Estadus Unidus, kuenda vakuekova litekãva ka va ponduile oku likongela la vakuekova liyela. Vamanji va kala olohukũi kuenje tua sukilile oku litepela ovina tua kuatele. Noke liotembo yalua kupange woku nyula akongelo, ocina cimue ci kuete esilivilo nda lilongisa ceci okuti: “Poku nyula akongelo ku ka litende ndacime. Pole, litenda nda manji umue. O pondola lika oku va kuatisa nda ovo va ku tenda nda manjavo.”

Osimbu tua kala oku nyula ekongelo limue litito, Ruby wa fetika oku longisa Embimbiliya kufeko umue wa kuatele omõla ukuonyamo umosi. Nda vekongelo limue ka muli umue wa lieca olumue oco a talavaye letu kupange woku kunda, Ruby wa enda oku ci linga pocakati covikanda. Kepasu lia kuamamo, ukãi weyaya kolohongele viosi. Eci akundi vavali valikasi va ilukila vekongelo liaco, ovo vamamako oku longisa ufeko waco kuenda noke liotembo yimue yitito wa papatisiwa. Noke lioku pita 30 kanyamo okuti kunyamo 1995, manji umue ufeko wa lisitulula poku tukula onduko yaye ku Ruby ko Betele yo Patterson. Ufeko waco wa kala omõla wondonge yina Ruby a enda oku longisa Embimbilia. Ufeko waco lulume waye va kala oku pindisiwa kocisoko 100 Cosikola yo Gileada.

Ocikanjo cetu cavali ca pitĩlile vocakati co Florida. Vokuenda kuotembo yaco tua sukilile ekãlu, kuenje tua landa limue londando yiwa. Kuenje vosemana yatete ombomba yovava ya nyõleha. Etu ka tua kuatele olombongo vioku yi semũlũisa. Nda vilikiya manji umue nda simĩle okuti wa ponduile oku tu kuatisa. Manji wa pinga umue pokati kolonalavayi viaye oco a semũlũle ekãlu. Kuenje ka tavele oku u feta. Eye wa popia hati: “Ku sukila oku ndi feta.” Handi vali, eye wa tu ĩha olombongo ndombanjaile! Eci ca kala ocindekaise cimue ci lekisa ndomo Yehova a tata afendeli vaye. Kuenje ca tu ivaluisa oku kala vakuacali la vakuetu.

Olonjanja viosi tu nyula ekongelo limue, tua enda oku kala kolonjo via vamanji. Omo liaco, tua linga akamba valua. Eteke limue nda fetika oku soneha ulandu watiamẽla kekongelo okuti sia u malele kuenje nda u sia vomakina. Kuteke waco eci nda tiuka, va ndi sapuila okuti kamõla ukuanyamo atatu kepata tua sikĩlile, wa “senga” komakina kuenje ulandu waco wa nyelela. Ame nda enda oku sewula laye vokuenda kuanyamo alua.

Kunyamo 1971, nda tambula ocikele coku nyula ovivanja Violupale luo Nova Yorke. Ca tu komõhisa! Eci tua ilukilako, nda kuata lika 34 kanyamo. Vamanji va ndi yolela loku nyĩha ovikanjo viocivanja via vamanji vakuekova litekãva.

Omo okuti, nda kuatele ocikele coku nyula ovivanja, nda sajukilile oku longisa catiamẽla ku Yehova kasulilo osi osemana kohongele yimbo. Vamanji valua va nyula akongelo va loñolohele vali calua okuti, ame ci sule. Umue pokati kavo, eye wa lingile ohundo yange yepapatiso. Manji ukuavo okuti Theodore Jaracz, noke wa fetika oku panga onepa Kosungu Yolombangi Via Yehova. Kua kalavo vamanji valua va loñolohele okuti va kala oku talavaya ko Betele yo Brooklyn. Nda yeva esanju lialua omo okuti, vamanji vakuakunyula akongelo kuenda vana va talavaya ko Betele, va ndi tata lonjila yimue okuti ndi lianja. Nda limbuka okuti, ovo va kala angombo vakuacisola, haivo va kolela Kondaka ya Suku kuenda va kuatisa lutima wosi ocisoko.  Umbombe wavo wa leluisa upange wange woku nyula ovivanja.

Kunyamo 1974, Osungu Yolombangi Via Yehova ya nõla ocimunga cikuavo ca vamanji va nyula akongelo oco va ende kupange woku nyula ovivanja kuenje ame nda tiukila vali kupange woku nyula akongelo okuti, onjanja eyi Kombuelo yo Karolina. Noke, akongelo a vamanji va yela kuenda va tekãva va fetika oku likongela kuenje ca va sanjuisa calua.

Kesulilo liunyamo 1976, nda tumiwa ko Georgia okuti ocivanja ci kasi pokati ko Atlanta lo Kolumbus. Ndi ivaluka eci nda linga ohundo yonambi yomãla vatãlo vakuekova litekãva va fa, eci va imba ondalu konjo yavo. Ina yaco wa tualiwa kosipitali omo a lemẽhiwa. Olombangi vialua Via Yehova ci kaile vakuekova litekãva lava va yela, va enda oku iya kosipitali oco va pamise olonjali. Nda limbuka okuti vamanji va tu kuetele ocisola calua. Afendeli va Suku nda va likuetele ohenda pokati, va pondola oku pandikisa kovitangi.

Kunyamo 1977, tua lalekiwa oku enda ko Betele yo Brooklyn oco tu kaleko olosãi vimue oku linga upange umue. Eci upange waco wa pitĩla kesulilo, vamanji vavali va tiamẽla Kosungu Yolombangi Via Yehova, va ndi pula la Ruby nda tu yongola oku amamako oku talavaya ko Betele. Tua tava elaleko liaco.

Kuenje vokuenda kueci ci soka 24 kanyamo nda talavaya Voseketa Yupange muna okuti, vamanji va sukila oku potolola ovitangi ka via lelukile. Vokuenda kuanyamo Osungu Yolombangi Via Yehova ya siata oku eca olonumbi vi likuata leci Embimbiliya li popia. Oseketa yaco yi kuatisa koku tambulula apulilo, pole, yi pindisavo vamanji va nyula akongelo, akulu vekongelo kuenda akundi votembo yosi. Epindiso liaco lia siata oku kuatisa vamanji valua oku kula konepa yespiritu. Kuenje eci ca siata oku pamisa ocisoko ca Yehova.

Oku upisa kunyamo 1995 toke 2018, nda nyula olofiliale vialua ndonumiwa yombala. Nda enda oku linga olohongele Lakulu vo ko Betele, Epata Liombetele kuenda olomisionaliu, oco ndi va pamise loku va kuatisa kovitangi viavo viosi. Ame la Ruby tua enda oku pamisiwa calua lovolandu vamanji va enda oku tu sapuila. Ndeci, kunyamo 2000, tua nyula ofeka yo Ruanda. Tua komõha calua poku yeva ndomo vamanji kuenda epata lio Betele va tẽla oku puluka vokuenda kuyaki wa kalako kunyamo 1994. Valua va fisa vangandiavo. Ndaño lovina vamanji va liyaka lavio, va lekisa ekolelo, elavoko kuenda esanju.

Cilo, tu kuete eci ci pitahãla 80 kanyamo. Nda talavaya Ndukulu wo Filiale yo Estadus Unidus ci soka 20 kanyamo. Lalimue eteke nda tangelele kosikola ya velapo; pole, nda tambula epindiso lia velapo lia Yehova kuenda liocisoko caye. Eci ca ñuatisa oku loñoloha oco ndi longise vakuetu ocili Cembimbiliya cina ci pondola oku va kuatisa otembo ka yi pui. (2 Va Kor. 3:5; 2 Tim. 2:2) Nda siata oku limbuka ndomo esapulo Liembimbiliya li kuatisa omanu oku linga apongoloko komuenyo wavo kuenda oku kuata ukamba Lululiki wavo. (Tia. 4:8) Olonjanja viosi cecelela, ame la Ruby tuamamako oku pamisa vakuetu oco va kapeko esumũlũho lioku lilongisa catiamẽla ku Yehova. Oku longisa vakuetu ocili Cembimbiliya, esumũlũho linene lioku kala ufendeli wa Yehova!