1. Nye amalẽhe va sukila oku linga catiamẽla kekalo liavo liokovaso yoloneke? Nye ci va kuatisa oco ka va ka yokoke? (Tala elitalatu kefetikilo liocipama.)

ENE wamalẽhe osimbu ka wa fetikili ungende umue, ca sunguluka tete oku linga esokiyo liugende waco. Omuenyo u sokisiwa lungende umue kuenda otembo yoku linga esokiyo lioku o yongola oku enda ceci o kasi umalẽhe. Ocili okuti oku linga a sokiyo aco ka ca lelukile. Ufeko umue o tukuiwa Heather wa popia hati: “Ci yokokisa! Momo ndi sukila oku nõla eci ndi ka linga vokuenda kuomuenyo wange wosi.” Nda wa siata oku kuata ovisimĩlo viaco ivaluka okuti Yehova wa popia hati: “Ku ka yokoke, momo ndi Suku yove! Ame hu kolisa, hu kuatisa.”—Isaya 41:10.

2. Wa kũlĩha ndati okuti Yehova o yongola okuti ove o linga esokiyo li ku nenela esanju kovaso yoloneke?

² Yehova o yongola okuti o sokiya lolondunge ovina o ka linga kovaso yoloneke. (Ukundi 12:1; Mateo 6:20) Eye o yongolavo okuti o kuata esanju. O ci limbukila poku mola ovina Yehova a lulika, poku yeva ovileñi kuenda ko vikulia vipepa.  Yehova o tu tatavo volonjila via litepa. Eye o tu ĩha olonumbi, kuenda o tu longisa lonjila ya sunguluka oco tu kale komuenyo. Nda omanu va likala olonumbi viaye viwa, eye o sumua. Kũlĩhĩsa eci a sapuila vana ka va kuama olonumbi viaye. Eye hati: “Wa nõli eci sia sanjukilile. . ..Tala, akuenje vange va sanjuka, ene puãi vu kutisua osõi. Tala akuenje vange, omo ovitima viavo via sanjuka.” (Isaya 65:12-14) Eci tu nõla lolondunge olonjila vietu, tu sivaya Yehova.—Olosapo 27:11.

3. Nye Yehova a lavoka kokuove?

³ A sokiyo api Yehova a lavoka kokuove? Oco o kuate esanju, o sukila oku kũlĩha Yehova loku u vumba. Eli olio esunga lieci a lulikila omanu. (Osamo 128:1; Mateo 5:3) Ovinyama via lulikwa lonjila ya litepa, momo vi lia lika, loku nyua kuenda oku li cita. Pole, Yehova o yongola okuti ove o linga esokiyo liomuenyo wove lonjila yimue yi ka ku nenela esanju hayo ya sunguluka. Ululiki wove eye “Suku yocisola,” “Suku ukuesanju,” una wa lulika omanu ‘lesetahãlo liaye.’ (2 Va Korindo 13:11; 1 Timoteo 1:11; Efetikilo 1:27) O ka kuata esanju nda wa setukula Suku yetu ukuacisola. Embimbiliya li popia hati: “Esanju li tunda koku eca olio lia velapo, li tunda koku tambula li sule.” (Ovilinga 20:35) Kua siatele hẽ oku ci limbuka? Ondaka yaco yocili. Yehova o yongola okuti, poku linga esokiyo liove liokovaso yoloneke, o lekisa ocisola ku vakuene kuenda kokuaye. ​—Tanga Mateo 22:36-39.

4, 5. Nye ca vetiya Yesu oku kuata esanju?

⁴ Yesu Kristu wa sia ongangu yiwa kokuene wamalẽhe. Eci a kala omõla, wa endavo oku papala kuenda oku linga ovina vikuavo. Embimbiliya li lekisa okuti, kuli “eteke lioku yola” kuenda “eteke lioku cĩla.” (Ukundi 3:4) Yesu wa endavo oku lilongisa Embimbiliya oco a pamise ukamba waye la Yehova. Eci a kuata 12 kanyamo, alongisi vo vonembele va komõha omo “liolondunge viaye kuenda atambululo.”—Luka 2:42, 46, 47.

⁵ Eci Yesu a kula, wa linga eci Suku o pinga oco a kuate esanju. Suku wa yonguile okuti, eye o “kunda olondaka viwa kolosuke” kuenda “oku patulula ovaso olomeke.” (Luka 4:18) Osamo 40:8, yi lekisa ovisimĩlo Yesu a kuata viokuti: “Oku linga ocipango cove, a Suku yange, oco sanjukila.” Yesu wa solele oku longisa omanu catiamẽla ku Isiaye. (Tanga Luka 10:21.) Etekele limue, Yesu noke lioku sapela lukãi umue catiamẽla kefendelo liocili, wa sapuila olondonge viaye hati: “Okulia kuange oku linga ocipango cu wa numa loku tẽlisa upange waye.” (Yoano 4:31-34) Yesu wa kuata esanju omo lioku lekisa ocisola ku Suku kuenda komanu. Nda wa ci linga, o ka kuatavo esanju.

6. Momo lie ca sungulukila oku sapuilako vakuene catiamẽla kasokiyo ove o kovaso yoloneke?

⁶ Vamanji valua va fetika upange wakundi votembo yosi eci handi va kala amalẽhe kuenje ca va nenela esanju. O pondola hẽ oku sapela la umue pokati kavo catiamẽla kasokiyo ove? Momo, “nda ka pa li alungulo ovina vi sokiyiwa vi nyõleha. Nda olondunguli via lova ovina vi pita ciwa.” (Olosapo 15:22) Vamanji vaco, va ka ku sapuila ovolandu va  kuete omo lioku litumbika kupange wakundi votembo yosi. Yesu wa li longisa ovina vialua la Isiaye eci a kala kilu. Omo liaco, vokuenda kupange waye woku kunda palo posi, eye wa amamako oku lilongisa. Eye wa kuata esanju omo lioku kundila omanu olondaka viwa kuenda wa amamako oku pandikisa poku liyaka lovitangi. (Tanga Isaya 50:4; Va Heveru 5:8; 12:2) Tu kũlĩhĩsi esunga lieci upange wotembo yosi u ku nenela esanju.

7. Momo lie amalẽhe valua va litumbikila kupange woku longisa omanu oco va linge olondonge?

⁷ Yesu wa tu tuma oku ka longisa omanu kuenda oku “linga olondonge.” (Mateo 28:19, 20) Nda wa nõlapo oku li tumbika kupange waco, o ka kuata esanju komuenyo kuenda o ka sivaya Suku. Ndeci ci pita lovopange akuavo, ove o sukila otembo oco oloñolohe koku tẽlisa upange waco. Kũlĩhĩsa ulandu wa Manji umue o tukuiwa hati Timothy. Eye wa fetika upange wakundi votembo yosi eci a kala umalẽhe. Wa popia hati: “Upange wakundi votembo yosi, u ndi nenela esanju momo u ndi kuatisa oku lekisa ocisola cange ku Yehova. Kefetikilo, ca tĩlile calua kokuange oku fetika elilongiso limue Liembimbiliya, pole, noke nda ilukila kocikanjo cikuavo kuenje vokuenda kuosãi nda fetika oku longisa omanu valua Embimbiliya. Umue pokati komanu ndi longisa Embimbiliya wa fetika oku enda kolohongele. Noke, nda pindisiwa Kosikola Yoku Pindisa Vamanji Alume ka va Kuelele. Kuenje nda tumiwa kocikanjo cikuavo kuna nda fetika oku longisa Embimbiliya komanu vakũala. Ci sanjuisa calua oku longisa omanu, loku limbuka ndomo espiritu sandu li kasi oku pongolola omuenyo wavo.” *(Tala etosi pombuelo yemẽla.)​—1 Va Tesalonike 2:19.

8. Nye amalẽhe vamue va siata oku linga oco va kundile omanu valua?

⁸ Amalẽhe vamue va siata oku lilongisa elimi likuavo. Manji Jacob wo Konano yo Amerika wa popia ndoco: “Eci nda kuata anyamo epanduvali, valua pokati komanu nda tangela lavo vo kofeka yo Vietname. Nda yonguile oku vangula lavo catiamẽla ku Yehova, noke nda linga esikiyo lioku lilongisa elimi liavo. Nda lilongisa elimi liavo poku sokisa Utala Wondavululi Wongelesi lowu wo Vietname. Nda lingavo ukamba la vamanji vatiamẽlele kekongelo lielimi lio Vietname. Eci nda tẽlisa 18 kanyamo nda litumbika kupange wakundi votembo yosi. Noke, nda pindisiwa Kosikola Yoku Pindisa Vamanji Alume ka va Kuelele. Osikola yaco ya ndi kuatisa oku tẽlisa ocikele cange cokaliye cukundi wotembo yosi, kocimunga cimue celime lio Vietname okuti, ame lika ndukulu wekongelo. Omanu valua vo ko Vietname va siata oku komõha eci ndi vangula elimi liavo. Ovo va ecelela kuti ndi iñila volonjo viavo kuenje ndi va longisa Embimbiliya. Vamue pokati kavo va papatisiwa.”​—Sokisa Lovilinga 2:7, 8.

9. Upange woku longisa omanu oco va linge olondonge u tu longisa nye?

⁹ Upange woku longisa omanu oco va linge olondonge u tu longisa ovituwa viwa, oku kuata utõi, oku sapela ciwa lomanu kuenda oku lekisa utate poku vangula okuti, ka tu sumuisa omanu. (Olosapo 21:5; 2 Timoteo 2:24) Handi vali, upange waco u sanjuisa calua momo u tu longisa ndomo tu vokiya  ukũlĩhĩso wetu Wembimbiliya. Nda tua ci linga, ekolelo lietu li pama kuenje esanju lietu li livokiya. Tu lilongisavo ndomo tu linga olondingupange via Yehova.​—1 Va Korindo 3:9.

10. O pondola oku kuata ndati esanju kupange woku longisa omanu oco va linge olondonge?

¹⁰ O pondola oku kuata esanju koku kuatisa kupange woku longisa omanu oco va linge olondonge, ndaño okuti omanu valua vocikanjo cove ka va yongola oku lilongisa Embimbiliya. Oco ku lingiwe upange waco, vamanji vekongelo va sukila oku talavayela kumuamue. Ndaño okuti manji umue eye lika o longisa omunu umue toke a linga ondonge, pole, vosi yetu tu sanjuka momo tua kuatisavo kupange woku sandiliya. Tu kũlĩhisi ulandu wa manji Brandon wa talavaya ndukundi wotembo yosi ci soka eceya kanyamo vocikanjo cimue okuti, omanu valua ka lekisile onjongole yoku lilongisa Embimbiliya. Eye wa popia hati: “Nda litumbika kupange wakundi votembo yosi eci nda mãla oku tanga kosikola. Oku kunda olondaka viwa ci ndi nenela esanju, momo owo upange Yehova a tu tuma oku linga. Ndi sanjukilavo oku vetiya vamanji amalẽhe vekongelo oco va amameko. Noke yoku pindisiwa Kosikola Yoku Pindisa Vamanji Alume ka va Kuelele, nda tambula ocikele cokaliye. Ocili okuti, vocikanjo sia la sanga la umue nda longisa Embimbiliya okuti wa amamako toke eci a papatisiwa, pole, vakuetu va sanga. Ñuete esanju omo lioku linga esokiyo lioku panga onepa kupange woku longisa omanu oco va linge olondonge.”​—Ukundi 11:6.

11. Upange upi ukuavo woku vumba Yehova amalẽhe valua va sole?

¹¹ Kuli apuluvi alua oku vumba Yehova. Ndeci, amalẽhe valua va pondola oku kuatisa kupange woku tunga. Kuli esukila lioku tunga Olonjango Viusoma viokaliye. Omo okuti ovitumãlo viaco vi sivaya Yehova, nda wa kuatisa kupange waco ci ka ku nenela esanju. Ove o pondolavo oku kuata esanju poku talavaya la vamanji. Kuenje o ka lilongisa ovina vialua, ndeci oku linga upange lonjila yimue ya kolapo kuenda oku pokola ku vamanji va tu songuila.

12. Upange wakundi votembo yosi weca ndati epuluvi lioku linga ovopange akuavo?

¹² Manji umue o tukuiwa Kevin wa popia hati: “Tunde vutila nda kuata onjongole yoku vumba Yehova kupange wotembo yosi. Kuenje eci nda kuata 19 kanyamo, nda fetika upange wakundi votembo yosi. Nda enda oku talavayela manji umue wa kala ukuakutunga, volowola vimue veteke. Kuenje nda lilongisa oku kapa olosoka, olonjanela kuenda apito. Noke, nda talavaya anyamo avali koku kuatisa oku tunga Olonjango Viusoma kuenda olonjo via vamanji kovitumãlo kua pita ovilunga. Eci nda yeva okuti ko Afrika do Sul kuli esukila lioku tunga Olonjango Viusoma, nda linga epingilo lioku endako kuenje nda taviwa. Mulo vo Afrika eci tumala  oku tunga Onjango yimue Yusoma, tu enda kocitumãlo cikuavo vokuenda kuolosemana vimue. Ocimunga cange coku tunga nda ci sokisa ndepata liange. Momo tu kasi pamosi, tu lilongisila kumosi Embimbiliya kuenda tu talavayela kumosi. Ndi solevo oku kundila kumosi lavamanji olosemana viosi kocitumãlo tu kasi oku talavaya. Asokiyo nda linga eci nda kala umalẽhe, a siata oku ndi nenela esanju lonjila yimue yi komohĩsa.”

13. Momo lie amalẽhe valua va kuetele esanju omo lioku vumba Yehova ko Betele?

¹³ Vamanji vamue okuti va kala akundi votembo yosi, cilo va kasi oku talavaya ko Betele. Upange wo ko Betele u nena esanju momo ovina viosi o linga via Yehova. Epata lio Betele li kuatisa koku panga Ambimbiliya kuenda alivulu oco omanu va lilongise ocili. Manji Dustin o talavaya ko Betele wa popia hati: “Upange wotembo yosi wa kala ocimãho cange eci nda kuata anyamo ecea kuenje nda fetika upange wakundi votembo yosi eci nda mala oku tanga kosikola. Noke yunyamo umosi lomeyu, nda lalekiwa ko Betele, kuna nda lilongia oku talavaya lomakina yoku panga alivulu, noke nda fetika oku panga ovipama violokomputador. Ko Betele ñuete esumũluho lioku yeva tete ovolandu atiamẽla koku livokiya kupange woku longisa omunu oco va linge olondonge voluali luosi. Ndi sole calua oku talavaya ko Betele momo upange tu linga u kuatisa omanu oku kala akamba va Yehova.”

14. O pondola oku linga ndati esokiyo lioku vumba Yehova kupange wotembo yosi?

¹⁴ O pondola oku linga ndati esokiyo lioku vumba Yehova kupange wotembo yosi? Oco o vumbe Yehova lonjila yiwa, o sukila oku kuata ovituwa Viakristão. O ci linga, poku lilongisa Ondaka ya Suku oloneke viosi, loku sokolola eci wa tanga kuenda oku situlula ekolelo liove kolohongele viekongelo. Osimbu o kasi oku tanga kosikola, li kolisilako oku mioñolola uloño wove woku kunda olondaka viwa. Lilongisa oku kapako omanu poku kuata utate woku linga apulilo kuenda oku yevelela atambululo avo. O pondolavo oku lieca olumue oco o linge ovopange amue vekongelo, ndeci oku kuatisa oku yelisa Onjango Yusoma loku yi semulula. Yehova o sanjukila vana va lekisa umbombe kuenda va lieca olumue kupange waye. (Tanga Osamo 110:3; Ovilinga 6:1-3) Upostolo Paulu wa laleka Timoteo oco a talavaye kupange wumisionariu momo “vamanji vo wimbila uvangi uwa.”​—Ovilinga 16:1-5.

15. Nye o sukila oku linga oco o sange upange umue u ka ku kuatisa kupange wotembo yosi?

¹⁵ Vamanji valua va kasi kupange wotembo yosi va sukila oku kuata upage woku sanga eteku. (Ovilinga 18:2, 3) Citava okuti, o lilongisa uloño umue u ka ku kuatisa oku sanga upange woku sanda eteku wolohola vimue veteke vimbo o kasi. Sapela lamanji o nyula akongelo, lakundi vakuavo votembo yosi catiamẽla kesokiyo liove, loku pinga olonumbi kokuavo. Momo, Embimbiliya li popia hati, “kundika ku Yehova ovilinga viove, oco evi osokiya vi lemulũha.” ​—Olosapo 16:3; 20:18.

16. Upange wotembo yosi u ku kuatisa ndati oku liangiliyila ovikele vikuavo kovaso yoloneke?

¹⁶ Yehova o yongola okuti ove o kuata “ukuasi wa sevetiwa ciwa” kuenda esanju kovaso yoloneke. (Tanga 1 Timoteo 6:18, 19.) Upange wotembo yosi, u ku kuatisa oku kala Ukristão umue wa loñoloha kuenda ndomo o talavaya ciwa la vamanji va kasi kupange waco. Handi vali, vamanji valua va limbuka okuti oku litumbika kupange wotembo yosi, ca va kuatisa oku kuata olohuela viesanju. Vamanji valua va linga akundi votembo yosi osimbu ka vakuelele va kasi oku amamako kupange waco lohueli yavo.​—Va Roma 16:3, 4.

17, 18. Onjila o nõla yi situlula ndati eci ci kasi vutima wove?

¹⁷ Osamo 2:4, yi popia hati: “[Yehova ] a ku muise evi vi yongola utima wove a tumbike ocili ahãla osi utima wove.” Ocinimbu eci ci lekisa okuti onjila o nõla yi situlula eci ci kasi vutima wove. Omo liaco, poku nõla onjila o yongola oku kuama kovaso yoloneke, sokolola kueci o yongola oku linga lomuenyo wove. Sokololavo ovina Yehova a kasi oku linga cilo kuenda eci o sukila oku linga oco o kuatise kupange waye. Nda wa ci linga, o sanjuisa Yehova.

¹⁸ Nda wa lieca kupange wa Yehova lutima wosi loku u sivaya, o ka kuata esanju lialua. O ka “Sanjukila Yehova, kuenje eye o ku ĩha evi vi yongola utima wove.”​—Osamo 37:4.