1, 2. (a) Ocina cipi ca siata oku sakalaisa omanu vosi? (b) Momo lie ocina caco ci kuetele esilivilo lia velapo kokuetu?

KOLONEKE vilo, olombongo ocina cimue ci kuete esilivilo lia velapo komanu valua. Momo va sokolola kuenda va Sakalala calua lolombongo. Handi vali, va siata oku pesela otembo yalua poku sandiliya olombongo ale oku vokiya vali kolombongo va kuete. Pole, komanu vakuavo ocina ca velapo kokuavo epata liavo, uhayele wavo ale oku sokolola ovina va yongola oku tẽlisa komuenyo wavo.

² Pole, kuli ocina cimue ci kuete vali esilivilo lia velapo okuti ovina via tukuiwa ndeti vi sule. Ocina caco oku kemãlisa uviali wa Yehova. Ci kuete esilivilo lia velapo oku amamako oku tiamisila utima wetu kocina caco. Momo nda ka tua kuatele utate tu pondola oku sakalala calua lomuenyo weteke leteke ale oku sakalala lovitangi vietu okuti, tu ivalako ocina ci kuete esilivilo lia velapo. Nda tua kuatisa kuviali wa Yehova, tu ka tẽla oku liyaka lovitangi vieteke leteke komuenyo wetu  kuenda tu ka pamisa ukamba wetu la Yehova.

3. Nye Satana a popia catiamẽla kuviali wa Yehova Suku?

³ Satana Eliapu wa kapa vatatahãi omoko ya Yehova yoku viala. Eye o yongola okuti omanu va kuata ocisimĩlo cokuti, Yehova ombiali yimue okuti ukuaciliko kuenda ka yongola okuti tu kuata ekalo liwa komuenyo. Satana wa popiavo okuti, omanu nda va kuata lika esanju nda va livialele ovo muẽle. (Efetikilo 3:1-5) Handi vali, eye wa popiavo okuti ka kuli omunu laumue wa kolela ku Suku kuenda nda omunu umue wa fetika oku liyaka lovitangi komuenyo waye, o likala Yehova ndombiali. (Yovi 2:4, 5) Yehova wa siata oku ecelela otembo oco omanu vosi va limbuke okuti oku liviala ovo muẽle okuti ka va kuatisiwa luviali wa Yehova Suku ci nena ovitangi.

4. Momo lie ocitangi cuviali ci sukila oku tetuluiwa?

⁴ Yehova wa kũlĩha okuti alundi a Satana Eliapu uhembi. Oco hẽ momo lie Yehova a ecelela otembo oco Satana a lekise nda ovina eye a popia via kala viocili ale sio? Etambululo kepulilo liaco mua kongela omanu vosi ci kale kilu ale palo posi. (Tanga Osamo 83:18.) Adama la Heva va likala uviali wa Yehova kuenje eci ca vetiya omanu vakuavo oku ci lingavo. Handi vali, nda ca vetiyavo omanu vamue oku sima okuti Eliapu li kuete esunga. Osimbu ocitangi caco ka ca potoluiwile, vovisimĩlo viomanu ale viovangelo ka mu kala ombembua lomunga. Pole, eci uviali wa Yehova u ka kemãlisiwa, omanu vosi va ka kala vemẽhi liuviali waco otembo ka yi pui. Voluali luosi mu ka kala ombembua.​—Va Efeso 1:9, 10.

5. Tua kongeliwa ndati kuviali wa Yehova?

⁵ Eci uviali wa Suku u ka kemãlisiwa, uviali wa Satana kuenda womanu ka u ka amamako momo u ka kunduiwa. Uviali wa Suku okuti Usoma wa Mesiya, u ka kala otembo ka yi pui. Afendeli vakuekolelo, va ka lekisa okuti ovo omanu vamue va pondola oku pandikisa kuenda oku kuatisa lekolelo kuviali wa Suku. (Isaya 45:23, 24) Anga hẽ tu pondola oku kala umue pokati kafendeli vaco vakuekolelo? Ocili okuti tu pondola! Omo liaco tu sukila oku kuata elomboloko lieci uviali waco u kuetele esilivilo lia velapo.

OKU KEMÃLISA KU KUETE ESILIVILO LIA VELAPO OKUTI EPOPELO LI SULE

6. Momo lie oku kemãlisa uviali wa Yehova ci kuetele esilivilo lia velapo?

⁶ Oku kemãlisiwa kuviali wa Yehova ku kuete esilivilo lia velapo okuti esanju kuenda epopelo lietu ci sule. Pole, eci ka ci lomboloka okuti epopelo lietu ka li kuete esilivilo ale Yehova ka tu kapeleko. Tua ci kũlĩha ndati?

7, 8. Oku kemãlisa uviali wa Yehova Suku ku tu kuatisa ndati?

⁷ Yehova o sole calua omanu. Etu tu soliwe  calua laye momo wa tu ĩha Omõlaye oco tu kuate omuenyo ko pui. (Yoano 3:16; 1 Yoano 4:9) Nda Yehova wa liwekelepo oku tu lingila ohuminyo yaye yatiamẽla kovaso yoloneke, Satana kumue lovanyãli vakuavo nda va kuata esunga. Eye wa lundila Yehova okuti, ohembi kuenda o limbika ovina viwa komanu loku tumbika olonumbi ka via sungulukile. Ovanyãli va Yehova va siata oku sepula olohuminyo viaye poku popia hati: “Ohuminyo yoku tukuluka kuaye yi kasi pi? Momo tunde keteke vakukululu yetu va fa, ovina viosi vi kasi oku amamako ndeci via kala tunde koku lulikiwa kuoluali.” (2 Petulu 3:3, 4) Pole, Yehova o ka tẽlisa olohuminyo viaye. Eye o ka ci tẽlisa poku kemãlisa uviali waye okuti mua kongela epopelo liomanu vakuepokolo. (Tanga Isaya 55:10, 11.) Uviali wa Yehova wa sevetiwa locisola. Omo liaco, tua kolela okuti olonjanja viosi Yehova o ka amamako oku kuatela ocisola afendeli vaye vakuekolelo kuenda oku va kapako.​—Etundilo 34:6.

⁸ Ndaño okuti uviali wa Yehova ocina cimue ci kuete esilivilo lia velapo pole, ka ci lomboloka okuti epopelo lietu ka li kuete esilivilo kokuaye. Yehova wa tu kapako calua. Tu sukila oku tiamisila utima wetu kocina ci kuete esilivilo lia velapo kuenda oku kuatisa lekolelo kuviali wa Yehova.

9. Nye Satana a popia catiamẽla ku Yovi? (Tala ociluvialuvia kefetikilo liocipama cilo.)

⁹ Ci kuete esilivilo oku kuata ovisimĩlo via sunguluka viatiamẽla kuviali wa Yehova. Tu pondola oku ci limbuka eci tu tanga ovipama viatete vielivulu lia Yovi. Eci tu tanga ovipama viaco tu sangamo olondaka viokuti, Satana wa popia okuti, nda Yovi wa talisiwa ohali yalua o likala Suku. Satana wa pinga ku Suku oco a talise ohali Yovi. Yehova nda ka ecelele elinga liaco pole, wa ecelela okuti Satana o seteka Yovi poku u sapuila hati: “Cosi Yovi a kuete ove okuete laco omoko.” (Tanga Yovi 1:7-12.) Noke Yovi wa pesela apika kuenda ovokuasi aye osi. Eye wa limbukavo okuti omãla vaye ekũi va fa locilunga cimue. Satana wa kala oku lekisa okuti Suku eye wa kala oku koka ovitangi viaco. (Yovi 1:13-19) Handi vali, Satana wa kapa uvei umue ũvi hawo wa honguisa etimba lia Yovi. (Yovi 2:7) Noke ukãi wa Yovi kuenda akamba vaye vatatu, va popia ovina vio sumuisa calua.​—Yovi 2:9; 3:11; 16:2.

10. (a) Yovi wa lekisa ndati epokolo ku Suku? (b) Momo lie Yovi a sukilile elungulo?

¹⁰ Anga hẽ Satana wa kuata esunga? Sio. Ndaño okuti Yovi wa tala ohali yalua omo liovilunga, eye lalimue eteke a likalele Yehova. (Yovi 27:5) Pole, vokuenda kuotembo yimue Yovi wa ivaleleko eci ca kuatele esilivilo lia velapo kuenje wa fetika oku lisokolola eye muẽle. Eye wa amamako oku popia okuti ka lingile cimue cĩvi. Handi vali, Yovi wa yonguile oku kũlĩha esunga lieci a kala oku tala ohali. (Yovi 7:20; 13:24) Citava okuti, tu pondola oku limbuka ndomo Yovi a kala. Pole, Yehova wa kũlĩhĩle okuti ovisimĩlo via Yovi ka via sungulukile kuenje eye wa lungula Yovi. Yehova wa ci linga ndati?

11, 12. Yehova wa kuatisa Yovi oku sanjukila nye? Anga hẽ Yovi wa tava kondaka yaco?

¹¹ Tu pondola oku tanga olondaka Yehova a sapuila Yovi kocipama 38 kuenda 41 celivulu lia Yovi. Yehova ka sapuilile Yovi esunga lieci a kala oku tala ohali. Pole, Yehova wa yonguile oku u kuatisa oco a kuate elomboloko liokuti eye wa velapo okuti Yovi o sule. Yehova wa longisa Yovi ocina cimue ci kuete esilivilo lia velapo okuti ovitangi viaye vi sule. (Tanga Yovi  38:18-21.) Olondaka via Yehova via kuatisa Yovi oku pongolola ovisimĩlo viaye.

¹² Anga hẽ ovina Yehova a sapuila Yovi via lekisa okuti ko kuatelele ohenda ndaño lovitangi a kala oku liyaka lavio? Sio, momo Yovi ka kuatele ovisimĩlo viaco. Yovi wa kuata elomboloko kuenda wa tava kalungulo a Yehova. Yovi wa popia hati: “Nda linga ocipelekese caño. Ndi litavela kuenje ndi livela oku tumãla voneketela lovetiko.” (Yovi 42:1-6) Kefetikilo umalẽhe umue o tukuiwa hati Elihu, wa kuatisavo Yovi oku pongolola ovisimĩlo viaye. (Yovi 32:5-10) Noke Yovi wa yevelela lutate kelungulo lia Yehova liocisola kuenda wa pongolola ovisimĩlo viaye. Yehova wa ecelela okuti omanu vakuavo va limbuka okuti Yehova wa sanjukila ekolelo lia Yovi.​—Yovi 42:7, 8.

13. Elungulo lia Yehova lia kuatisa ndati Yovi noke lioku liyaka lovitangi?

¹³ Alungulo a Yehova amamako oku kuatisa Yovi toke eci ohali ya Yovi ya pitĩla kesulilo. “Oco Yehova wa sumũlũisa calua esulilo lia Yovi okuti efetikilo liaye li sule.” Noke liotembo yimue eye weya oku “kalavo lomãla valume epanduvali kuenda omãla vakãi vatatu.” (Yovi 42:12-14) Ndaño okuti Yovi wa solele omãla vaye, ocili okuti eye wa kuatela ongeva omãla vaye va fa. Citava okuti, lalimue eteke a ivaleleko ovitangi viosi via pita laye kumue lepata liaye. Ndaño okuti Yovi weya oku kuata elomboloko lieci a kalela oku liyaka lovitangi, citava okuti eye wa yonguile oku kũlĩha esunga lieci Suku a kala oku ecelela okuti eye o liyaka lovitangi vialua. Nda Yovi wa kuata ovisimĩlo viaco, citava okuti eci co kuatisa oku ivaluka ovina Yehova o sapuila. Citava okuti ovina viaco vio lembeleka kuenda vio kuatisa oku pongolola ovisimĩlo viaye.—Osamo 94:19.

14. Ulandu wa Yovi u tu longisa nye?

¹⁴ Oku sokolola kovitangi Yovi a liyaka lavio ci pondola oku tu kuatisa oku linga apongoloko kovisimĩlo vietu kuenda ci tu lembeleka. Elivulu lia Yovi, li panga onepa kovina Yehova a soneha oco a ‘tu longise, okuti omo liepandi lietu kuenda elembeleko li tunda Kovisonehua,  tu kuata elavoko.’ (Va Roma 15:4) Ovina viaco vi tu longisa okuti ka tu sukila oku sokolola calua kovitangi vietu pole, tu sukila oku sokolola koku teyuila uviali wa Yehova. Ndeci Yovi a linga tu pondola oku sokolola kuviali wa Yehova, poku amamako oku lekisa ekolelo kokuaye ndaño muẽle poku liyaka lovitangi.

15. Ekolelo lietu li tu kuatisa oku linga nye eci tu liyaka lovintangi?

¹⁵ Ulandu wa Yovi u pondola oku tu lembeleka momo u lekisa okuti, eci tu kasi oku liyaka lovitangi ka ci lekisa okuti Yehova ka tu kapeleko. Ovitangi tu liyaka lavio, vi tu ĩha epuluvi lioku kuatisa kuviali wa Yehova. (Olosapo 27:11) Eci tu pandikisa lekolelo, tu sanjuisa Yehova kuenda elavoko lietu liatiamẽla kovaso yoloneke li pamisiwa. (Tanga Va Roma 5:3-5.) Ulandu wa Yovi u lekisavo okuti, ‘Yeova ukuacikembe haeye ukuahenda.’ (Tiago 5:11) Nda tua kuatisa kuviali wa Yehova, eye o ka tu sumũlũisa. Oku kũlĩha ovina viaco ci tu kuatisa oku “pandikisi lesanju.”—Va Kolosai 1:11.

16. Momo lie tu sukilila oku ivaluka okuti oku kemalĩsa uviali wa Yehova ci kuete esilivilo lia velapo?

¹⁶ Ocili okuti, ka ca lelukile oku tiamisila utima kuviali wa Yehova eci tu kasi oku liyaka lovitangi komuenyo. Ndaño muẽle ovitangi vitito vi pondola oku molẽha okuti vinene, nda tu tiamisila utima wetu kokuavio. Omo liaco, olonjanja viosi tu sukila oku ivaluka esilivilo lioku kuatisa kuviali wa Yehova Suku, ndaño lovitangi tu kasi oku liyaka lavio.

17. Momo lie oku linga upange wa Yehova ci tu kuatisa oku tiamisila utima wetu kovina vi kuete esilivilo?

¹⁷ Oku tiamisila utima kupange wa Yehova ci tu kuatisa oku ivaluka ovina vi kuete esilivilo lia velapo. Manji umue ukãi o tukuiwa hati, Renee wa enda oku yeva evalo lialua omo lioku kuatiwa luvei vowoño  kuenda uvei wo kanser. Eci a kala vosipitali, wa enda oku kundila omanu va talavaya vosipitali, kolombeyi vikuavo kuenda komanu vana va enda oku nyula olombeyi. Onjanja yimue eci manji Renee a kala kosipitali olosemana vivali lomeiyo, wa kunda eci ci soka 80 kolowola. Ndaño okuti manji Renee wa kũlĩhĩle okuti wa laikela oku fa pole, lalimue eteke a ivaleleko ovina vi kuete esilivilo lia velapo. Oku kuatisa kuviali wa Yehova co kuatisa oku kuata ombembua.

18. Ulandu wa manji Jennifer u tu longisa nye catiamẽla koku kuatisa oku kemalĩsa uviali wa Yehova?

¹⁸ Etu tu pondolavo oku kuatisa kuviali wa Yehova eci tu pandikisa poku liyaka lovitangi vieteke leteke. Manji umue ukãi o tukuiwa hati, Jennifer wa pita oloneke vitatu kocila colombalãu oku kevelela oco a ende konjo. Omo okuti, ombalão ya tatekiwa olonjanja vialua manji Jennifer wa yeva esumuo kuenda ulika. Citava okuti eye nda wa likuatela ohenda eye muẽle. Pole, vepuluvi liaco wa likutilila ku Yehova oco o kuatise oku kunda olondaka viwa komanu vakuavo va kala oku kevelelavo ombalão kocila colombalão. Eye wa kundila omanu valua kuenda wa eca olorevista vialua. Manji Jennifer wa popia hati: “Nda limbuka okuti Yehova wa ndi sumulũisa ndaño lovitangi nda kala oku liyaka lavio kuenda wa yĩha ongusu nda sukilile oco ndi kundile onduko yaye.”

19. Ovina vipi vi situlula afendeli vocili?

¹⁹ Afendeli va Yehova ovo lika va kuete elomboloko liuviali waye. Elomboloko liaco li situlula Akristão vocili. Omo liaco, omunu lomunu pokati ketu o sukila oku lekisa okuti o kasi oku kuatisa kuviali wa Yehova.

20. Nye Yehova a yeva vutima omo liovina wa siata oku linga oco o kuatise oku kemãlisa uviali waye?

²⁰ Yehova wa siata oku limbuka kuenda wa kapako ovina viosi wa siata oku linga oco o kuatise kuviali waye poku u vumba lekolelo kuenda oku pandikisa kohali. (Osamo 18:25) Omo liaco, ocipama ci kuãimo ci ka lombolola esunga lieci uviali wa Yehova u sukilila ekuatiso liove kuenda ndomo o pondola oku ci linga lutima wosi.