1. Afendeli va Yehova va lekisa ndati okuti va likuetele ocisola omunu lukuavo?

AFENDELI vosi va Yehova voluali luosi va panga onepa kepata limuamue. Ovo vamanji kuenda va lisole pokati. (1 Yoano 4:16, 21) Olonjanja vimue ovo va linga alikolisilo oku kuatisa vamanjavo, pole, olonjanja vialua va lekisa ocisola cavo poku lingila ovina vimue ku vamanjavo. Ndeci, ovo va popia ovina viwa viatiamẽla ku vamanjavo ale va va tata lohenda. Eci tu kapako vakuetu, tu setukula Isietu wokilu.—Va Efeso 5:1.

2. Yesu wa setukula ndati ocisola ca Isiaye?

² Yesu wa setukula ciwa Isiaye. Olonjanja viosi wa tata vakuavo lohenda. Eye wa popia hati: “Enjui kokuange, ene vosi wa kavi haene vu kuete ovilemo kuenje ndu kavuluisi.” (Mateo 11:28, 29) Eci tu setukula Yesu poku “ivaloka” vakuetu, tu ka sanjuisa Yehova kuenda etu tu kuatavo esanju. (Osamo  41:1) Vocipama cilo, tu lilongisa ndomo tu kapako epata lietu, vamanji kuenda vana tu sanga kupange woku kunda.

3. Ulume o lekisa ndati okuti wa kapako ukãi waye? (Tala elitalatu kefetikilo liocipama.)

³ Alume va sukila oku eca ongangu yiwa kuenda oku lekisa ndomo va tata epata liavo. (Va Efeso 5:25; 6:4) Embimbiliya li popia okuti alume va sukila oku kapako loku kuata elomboloko liovisimĩlo viakãi vavo. (1 Petulu 3:7; etosi) Ulume wa sunguluka, wa kũlĩha okuti ovisimĩlo viaye via litepa levi viukãi waye volonepa vialua, eye ka velelepo ukãi waye. (Efetikilo 2:18) Eye wa kapako ovisimĩlo viukãi waye u tata locisola kuenda lesumbilo. Ukãi umue okuti ohueli kofeka yo Kanada, wa popia eci catiamẽla kulume waye hati: “Eye lalimue eteke a ndi popele lãvi omo liovisimĩlo viange ale oku popia hati, ‘ove ku sukila oku kala ndoco.’ Eye onjeveleli yimue yiwa. Eci eye a ñuatisa oco ndi pongolole ovisimĩlo viange, o ci linga locisola.”

4. Ulume o lekisa ndati okuti wa kapako ovisimilo viukãi waye konjila ndomo a tata akãi vakuavo?

⁴ Ulume una wa kapako ovisimĩlo viukãi waye ka lingi ocitiokoso lakãi vakuavo ale oku lekisa onjongole ka ya sungulukile kokuavo, ci kale komunu umue ale vo Internet. (Yovi 31:1) Eye ka lingi ocitiokoso vo internet kuenda ka tali ovina viumbondo vo internet. Omo liaco, eye amamako oku kala ukuacili kukãi waye omo u sole kuenda o solevo Yehova loku suvuka eci cĩvi.—Tanga Osamo 19:14; 97:10.

5. Ukãi o lekisa ndati okuti wa kapako ulume waye?

⁵ Nda ulume umue o setukula ongangu ya Yesu Kristu okuti eye utue waye ukuacisola, ci ka leluka kukãi waye oku u “sumbila calua.” (Va Efeso 5:22-25, 33) Nda ukãi wa sumbila ulume, eye o likolisilako oku kuata elomboloko liovisimĩlo viulume waye kuenje o lekisa ocisola eci ulume a tata ovina viekongelo ale ceci a liyaka lovitangi vimue. Ulume umue ko Grã-Bretanya wa popia hati: “Olonjanja vimue, eci ukãi wange a limbuka okuti ocipala cange ca nyumala, o kuata elomboloko liokuti cimue ci kasi oku ndi sakalaisa. Kuenje eye o kapako onumbi yi sangiwa kelivulu Liolosapo 20:5, ndaño okuti eci ci lomboloka oku kevelela votembo ya sokiyiwa oco ope eci ci kasi vutima wange, eyi oyo onjila ndi kuama yoku sapela laye.”

6. Vosi yetu tu longisa ndati omãla oku kapako vakuavo loku lekisa ukamba kuenda ci ka va kuatisa ndati?

⁶ Eci olonjali vi tata vakuavo lohenda, ovo va eca ongangu yiwa komãla vavo. Handi vali, ovo va sukila oku longisa omãla vavo oku kapako vakuavo loku lekisa ohenda. Olonjali vi sukila oku longisa omãla vavo okuti ka citava oku lupuka Vonjango Yusoma. Ale nda va kasi konanya yimue ale kondalelo va sukilavo oku longisa omãla vavo okuti, tete akulu va seva. Ocili okuti, vosi vekongelo va pondola oku kuatisa olonjali.  Omo liaco, tu sukila oku pandiya omõla umue eci a tu lingila cimue ciwa ndeci, oku tu ikuilako epito. Eci ci ka sanjuisa omõla kuenda eye o ka limbuka okuti, “esanju li tunda koku eca olio lia velapo, li tunda koku tambula li sule.”—Ovilinga 20:35.

7. Yesu wa kapeleko ndati ulume umue ocisitatũi kuenda nye tu lilongisila kogangu ya Yesu?

⁷ Eteke limue, Yesu wa kala ko Dekapoli eci omanu “vo nenela ulume ocisitatũi haeye wa kuata onjanjo kelimi.” (Marko 7:31-35) Yesu wo sakula, pole, ka ci lingilile kovaso omanu. Momo lie? Momo citava okuti ulume ocisitatũi ka lianjele pokati kowiñi. Yesu wa kapeleko ovisimĩlo viaye kuenje “wo wambata pokolika” pocitumãlo cina okuti ka muiwa lomanu noke wo sakula. Ocili okuti, ka tu tẽla oku linga ovikomo, pole, tua kapako asukila lovisimĩlo a vamanji kuenda tu lekisa ohenda kokuavo. Upostolo Paulu wa soneha hati: “Tu likapiko pokati ndomo tu livetiya locisola kuenda ovilinga viwa.” (Va Heveru 10:24) Yesu wa kuata elomboloko ndomo ulume ocisitatũi a kala oku liyeva kuenda wo tata locisola. Eyi ongangu yimue yiwa kokuetu!

8, 9. Tu lekisa ndati okuti tua kapako vana va kuka la vana va vela? (Tukula ovolandu amue.)

⁸ Kapako vana va kuka la vana va vela. Ondimbukiso ya velapo ya Kristão ocisola, okuti ongusu hayoko. (Yoano 13:34, 35) Ocisola ci vetiya vosi yetu oku kuatisa vamanji va kuka ale vana okuti ovilema oco va kale kolohongele viosi loku enda kupange woku kunda. Tu va kuatisa ndaño okuti ka ca lelukile kokuetu ale ndaño ovo ka va pondola oku linga ovina vialua. (Mateo 13:23) Michael okuti endela komangu yalola, eca olopandu vialua omo liekuatiso a siata oku tambula vepata liaye kuenda ku vamanji vekongelo a kasi. Eye wa popia hati: “Omo liekuatiso lialua va siata oku nyĩha, nda siata oku endaenda kolohongele kuenda olonjanja viosi ngenda kupange woku kunda. Ndi sole vali calua oku eca uvangi volokololo.”

⁹ Kolombetele vialua, kuli vamanji vakuekolelo okuti va kuka, ale uhayele wavo utito. Vamanji vana va va tata va lekisa ocisola kokuavo poku va kuatisa oku lipongiya oku enda kupange woku kunda poku va sonehelako ovikanda kuenda oku va longisa oku talavaya lotelefone. Bill, o kuete 86 kanyamo okuti wa siata oku sonehela omanu va kasi ocipãla locikanjo caye, wa popia hati: “Etu tu sanjuka omo liuloño tu kuete woku soneha ovikanda.” Nancy, o kuete ci panda 90 kanyamo wa popia hati: “Ame si tendi ovikanda ndocina cimue ca ño.” Ndi ci tenda okuti upange woku kunda. Omanu va sukila oku kũlĩha ocili! Ethel wa citiwa kunyamo wo 1921 wa popia hati: “Oku vela kua linga ekalo liange. Oloneke vimue nda siata oku kuata ovitangi koku wala.” Ndaño lovitangi viaco eye wa siata oku kuata esanju poku kunda lotelefone kuenda o sanga  omanu valua a pasuisa. Barbara, o kuete 85 kanyamo wa lombolola hati: “Omo liekambo liuhale wange nda siata oku kuata ovitangi vialua kupange woku kunda. Pole, oku kunda lotelefone ci ñuatisa oku vangula lomanu. Ndi pandula calua Yehova!” Vokuenda kunyamo umosi ocimunga cimue ca vamanji vana va kuka va talavaya eci ci soka 1.228 kolowola kupange woku kunda, poku soneha 6.265 kovikanda, va telefonala eci ci soka 2.000 kolonjanja, kuenda va eca 6.315 kalivulu! Tua kolela okuti alikolisilo avo kupange waco a sanjuisa calua Yehova!—Olosapo 27:11.

10. Tu kuatisa ndati vamanji okupa esilivilo kolohongele?

¹⁰ Yevelela lutate kolohongele Viakristão. Nda tu yevelela lutate, tu kuatisa vamanji okupa esilivilo lialua kolohongele. Ndamupi? Onjila yimue yoku ci linga oku pitĩla selo oco ka tu ka tateke vakuetu oku yevelela. Olonjanja vimue ovina ka tua lavokaile vi tu ciluisa. Pole, nda tu cilua olonjanja viosi, tu sukila oku sokolola ndomo vamanji va pondola oku liyeva kuenda oku sokolola kapongoloko tu sukila oku linga oco tu lekise okuti tua va kapako. Ivalukavo okuti Yehova la Yesu ovo va tu laleka oku enda kolohongele. (Mateo 18:20) Omo liaco, tu sukila oku lekisa esumbilo lietu kokuavo poku pitĩla selo!

11. Momo lie vamanji vana va kuete olonepa kohongele va sukilila oku kuama onumbi yi sangiwa kukanda 1 Va Korindo 14:40?

¹¹ Nda tua kapako vamanji, tu ka kuama elungulo Liembimbiliya liokuti: “Ovina viosi vi sokiyiwe ciwa loku lingiwa lesumbilo.” (1 Va Korindo 14:40) Vamanji va kuete olonepa kohongele va kuama onumbi yaco poku mala onepa yavo votembo ya sokiyiwa. Nda va ci linga va lekisa esumbilo ku hundi o kuamamo kuenda komanu vosi vekongelo. Sokolola ndomo vosi va liyeva  nda ohongele yi pitãhala votembo ya sokiyiwa. Vamanji vamue kolonjo viavo kupãla. Vakuavo va sukila oku talamela kalela. Handi vali, vamue olohueli viavo Halombangiko via Yehova kuenje va lavoka okuti va pitĩla konjo votembo ya tukuiwa.

12. Momo lie tu sukilila oku lekisa esumbilo locisola kakulu vekongelo? (Tala okakasia losapi hati: “ Kapako Vana va Songola.”)

¹² Akulu vekongelo va talavaya calua vekongelo kuenda kupange woku kunda, omo liaco, va sesamẽla esumbilo lietu locisola. (Tanga 1 Va Tesalonike 5:12, 13.) Ocili okuti, tu sanjukila ovina viosi ovo va tu lingila. Tu sukila oku lekisa epokolo kokuavo lutima wosi kuenda oku va kuatisa, momo ‘va kasi oku tu lava ndava va ka lombolola noke ndomo va tu lava.’—Va Heveru 13:7, 17.

13. Nye tu lilongisila konjila ndomo Yesu a tata omanu?

¹³ Vocitumasuku cimue catiamẽla ku Yesu, Isaya wa popia hati: “Olunẽva lua sasũiwa eye ka lu teya, ocinyaña ci taima eye ka cimi.” (Isaya 42:3) Ocisola Yesu a kuatela omanu co vetiya oku lekisa ohenda. Eye wa kapeleko ekalo lia vana va sumuĩle haivo va kala “ndolunẽva lua sasũiwa” ale “ndocinyaña ci taima” pole, eye wa va tata lohenda kuenda epandi. Ndaño muẽle omãla va yonguilevo oku kala la Yesu. (Marko 10:14) Ocili okuti ka tu pondola oku kuata elomboloko ale oku longisa deci Yesu a linga! Pole, tu sukila oku kapako vana va kasi vocikanjo cetu, konjila ndomo tu vangula lavo, ndomo tu ci linga kuenda otembo tu kala lavo.

14. Momo lie tu sukilila oku sokolola konjila ndomo tu sapela lomanu?

¹⁴ Tu vangula ndati lomanu? Omanu valua koloneke vilo va kasi oku “talisiwa ohali” omo liovitukiko, omo liasongui vakualomĩlu, vakuapulitika kuenda lasongui vetavo voluali lulo. (Mateo 9:36) Omo liaco, valua ka va kolela vali komunu laumue kuenda va pua elavoko. Kuenje olondaka vietu, lonjila ndomo tu vangula lavo yi lekise kokuavo okuti tu va kuetele ocisola kuenda tua va kapako! Omanu valua va yongola oku yevelela esapulo Liusoma, ka va ci lingila omo okuti tua loñoloha poku talavaya Lembimbiliya, pole, momo okuti tua va kapako kuenda tua va sumbila.

15. Volonjila vipi tu pondola oku kapako omanu vocikanjo cetu?

¹⁵ Kuli olonjila vialua tu lekisa okuti tua kapako omanu vocikanjo cetu, tu sukila oku linga apulilo awa kuenda lonjila yi lekisa esumbilo. Ukundi umue wotembo yosi wa talavaya vocikanjo cimue okuti omanu vaco va kuete osõi yalua kuenje eye wa enda oku yuvula oku linga apulilo ana okuti a va kokela osõi nda ka va kũlĩhĩle etambululo liaco. Eye ka endaile oku linga  apulilo ndeci, “Wa kũlĩha hẽ onduko ya Suku?” ale “Wa kũlĩha hẽ eci ci lomboloka Usoma wa Suku?” Pole, eye wa enda oku popia ndoco, “Nda lilongisa Vembimbiliya okuti Suku o kuete onduko. Citava okuti hu yi lekisa?” Onjila eyi ka yi kuamiwa kovikanjo viosi, momo ekalo liomanu kuenda ovituwa via litepa. Pole, olonjanja viosi tu sukila oku tata omanu locisola kuenda esumbilo vocikanjo cetu. Oco tu ci linge tu sukila oku va kũlĩha ciwa.

16, 17. Tu lekisa ndati ocisola (a) poku nõla elivala tu nyula omanu? (b) poku sokiya otembo tu sapela lavo?

¹⁶ Elivala lipi tu sukila oku nyula omanu? Eci tu kundila konjo lanjo, omanu ka va tu lavoka momo ka va tu lalekele. Ci kuete esilivilo lialua oku ka va nyula vepuluvi lina okuti va kuete onjongole yoku sapela. (Mateo 7:12) Anga hẽ omanu vocikanjo cove va pekela calua kesulilo liosemana? Nda oco, o pondola oku fetika upange woku kunda volokololo, povitumãlo pa sangiwa omanu valua ale oku ka pasuisa omanu vana wa kũlĩha okuti va kuete otembo yoku sapela.

¹⁷ Otembo yiñami tu sukila oku sapela lomunu? Omanu vamue va kuete ovina vialua vioku linga, omo liaco, ciwa okuti ka tu tumãla calua, ca piãla enene kefetikilo liomẽle. Ciwa oku teta onimbu oco ka tu ka tumãle calua. (1 Va Korindo 9:20-23) Eci omanu va limbuka okuti tu teta onimbu kombangulo yetu, citava okuti onjanja yikuavo va kuata vali onjongole yoku sapela letu. Nda etu tua lekisa ovituwa viespiritu lia Suku, ocili okuti tu linga ‘olondigupange kumue la Suku.’ Pamue Yehova o tu vetiya oco tu kuatise omunu umue oku lilongisa ocili!—1 Va Korindo 3:6, 7, 9.

18. Eci tu kapako vakuetu, asumũlũho api tu tambula?

¹⁸ Vosi yetu tu sukila oku kapako epata lietu, vamanji vekongelo kuenda vana tu sanga kupange woku kunda. Nda tua ci linga, tu kuata asumũlũho alua cilo kuenda kovaso yoloneke. Kosamo 41:1, 2 ku popia hati: “U ivaloka olohukui wa sumũlũha. Yehova u popela veteke liohali. Yehova u vindikiya loku u tumalisa lomuenyo. Kilu lieve o tukuiwa ukuesumũlũho.”