1, 2. (a) Tua kũlĩha ndati okuti tu pondola oku wala omunu wokaliye? (b) Ovituwa vipi viomunu wokaliye via tukuiwa kelivulu lia Va Kolosai 3:10-14?

VEMBIMBILIYA li Kola Lia Kunamẽla Kelavoko Lioluali Luokaliye, tu sangamo ondaka yokuti, “omunu wokaliye” olonjanja vivali. (Va Efeso 4:24; Va Kolosai 3:10) Ondaka yaco yi tiamisiwila komunu wa “lulikiwa locipango ca Suku.” Citava hẽ okuti tu wala omunu wokaliye? Citava. Momo Yehova wa lulika omanu lesetahãlo liaye okuti, tu setukula ovituwa viaye viwa.—Efetikilo 1:26, 27; Va Efeso 5:1.

² Ocili okuti vosi yetu ka tua lipuile kuenda olonjanja vimue tua siata oku kuata olonjongole ka via sungulukile. Handi vali tua siatavo oku vetiyiwa lovituwa viepata lietu kumue lomanu vakuavo. Pole, Yehova o tu kuatisa oco tu kale omanu a yongola. Vocipama cilo, tu konomuisa ovituwa vialua viatiamẽla komunu wokaliye. (Tanga Va Kolosai  3:10-14.) Tu kũlĩhĩsavo ndomo tu kapako ovituwa viaco kupange woku kunda.

3. Ocituwa cipi ci panga onepa komunu wokaliye?

³ Upostolo Paulu wa lombolola okuti oco tu wale omunu wokaliye tu sukila oku yuvula ocame. Eye wa soneha ndoco: “Ka kuli u Helasi ale u Yudea, u wa seviwa evamba lu ka seviwile, ukuafeka yikuavo, u Skutia, upika, ale omunu wa yovoka.”  * (Tala etosi pombuelo yemẽla.) Vekongelo, tu sukila oku tata omanu vosi lonjila yimuamue cikale okuti, va kuapata añi, va tunda kolofeka vikuavo, olohuasi pamue oluhukũi. Momo lie? Momo, olondonge via Kristu ‘vimuamue.’—Va Kolosai 3:11; Va Galatia 3:28.

4. (a) Afendeli va Yehova va tata ndati vakuavo? (b) Ocitangi cipi vamanji ko Afrika do Sul va kasi oku liyaka laco?

⁴ Nda tua wala omunu wokaliye, tu ka tata omanu vosi lesumbilo loku va kapako, ndaño va kuapata añi ale vana va tunda kolofeka vikuavo. (Va Roma 2:11) Kolonepa vimue violuali ka ca lelukile oku ci linga. Kosimbu, ombiali yo ko Afrika do Sul, oyo ya enda oku nõla ovitumãlo omanu va kala ndomo ci likuata ekova lekova. Kua kala ovitumãlo viovindele kuenda viava vatekãva. Omanu valua vo kofeka yaco oku kongelamo vamangi, toke cilo handi va kasi kovitumãlo viaco. Omo liaco, oco vamanji va ‘lianje’ Osungu Yolombangi Via Yehova kosãi ya Mbalavipembe wo 2013, ya linga esokiyo lia kuatisa vamanji oco va likũlĩhe ciwa.—2 Va Korindo 6:13, etosi.

5, 6. (a) Esokiyo lipi lia lingiwa kofeka yo Afrika do Sul oco li kuatise vamanji oku pamisa omunga yavo? (Tala ociluvialuvia kefetikilo liocipama.) (b) Onima yipi yeyiliko?

⁵ Vamanji va linga esokiyo liokuti, akongelo avali a vamanji va kuapata a litepa, va liongoluila pamosi. Kasulilo amue osemana, vamanji va tiamẽla vakongelo aco va kundila kumosi loku kala kumosi kolohongele. Ovo va linga esokiyo lioku lia kumosi kuenda oku nyula vakuavo kolonjo viavo. Esokiyo liaco, lia lingiwa vakongelo alua ko Afrika do Sul kuenje ofiliale yofeka yaco, ya tambula ovolandu alua awa oku kongelamo ovolandu omanu vamue okuti Halombangiko Via Yehova. Usongui umue wetavo wa popia hati: “Ame sia tiamẽlele ketavo liene, pole, nda kũlĩha okuti ene wa siati oku kunda lonjila yimue ya sokiyiwa ciwa. Ndaño okuti wa tiamẽli kapata a litepa, ene vu likuetele omunga.” Vamanji va siata oku liyeva ndati omo liesokiyo liaco?

⁶ Tu kũlĩhĩsi ulandu wamanji Noma o vangula elimi lio Xosa okuti, kefetikilo wa kuata ohele yoku laleka vamanji vo vekongelo Liongelesi oco va ende konjo yaye.  Noke yoku kunda la vamanji ovindele loku lia kumosi kolonjo viavo, ka kuatele vali ohele. Eye wa popia hati: “Ovo omanu vamue va sunguluka ndetu!” Omo liaco, eci vamanji vo vekongelo Liongelesi veya oku kunda la vamanji va vangula elimi lio Xosa, manji Noma wa laleka vamanji vamue ovindele oco va lie kumosi konjo yaye. Eye wa amisako hati: Nda komõha eci nda limbuka okuti pokati ka vamanji nda laleka pa kala ukulu umue wekongelo ocindele okuti, wa sanjukila oku tumala kokasia yimue yo plastiku nda luvikiya ndomangu. Esokiyo liaco, lia siata oku kuatisa vamanji valua oku linga ukamba kuenda oku amamako oku kũlĩha vamanji vakuapata a litepa.

7. Momo lie tu sukilila oku lekisa ocikembe?

⁷ Osimbu esulilo lioluali lulo lua Satana ka lieyile, tu ka amamako oku liyaka lovitangi ndeci, ekambo liupange, oku vela, oku lambalaliwa, ovilunga kuenda oku nyaniwa. Oco tu kuatise vamanji oku liyaka lovitangi viaco, tu sukila oku lekisa ocikembe. Ocikembe ocituwa cimue ci tu vetiya oku tata vakuetu lohenda. (Va Efeso 4:32) Ovituwa viaco, vi panga onepa komunu wokaliye. Ovio vi tu kuatisa oku setukula Yehova loku kala ono yelembeleko ku vakuetu.—2 Va Korindo 1:3, 4.

8. Ulandu upi u lekisa esilivilo lioku lekisa ocikembe kuenda ohenda vekongelo?

⁸ Vekongelo, tu pondola oku lekisa ocikembe lohenda, capiãla enene komanu va tunda kolofeka vikuavo kuenda oku kuatisa vakuahali. Tu ci linga ndati? Tu sukila oku linga ukamba lomanu vaco loku va kuatisa oku limbuka okuti, va kuete esilivilo vekongelo. (1 Va Korindo 12:22, 25) Tu kũlĩhĩsi ulandu wamanji Dannykarl wo ko Filipina, wa ilukila ko Japãu. Omo okuti, wa tunda kofeka yikuavo, ka tatiwile ciwa kupange waye, ndolonalavayi vikuavo. Eteke limue eci a endele kohongele Yolombangi Via Yehova wa popia hati: “Ndaño, vosi va kala kohongele yaco vo kofeka yo Japãu, pole, va ndi yolela ciwa ndu okuti va ndi kũlĩhĩle ale.” Vamanji, va amamako oku u tata lohenda kuenje co kuatisa oku kala ufendeli wa Yehova. Eye wa papatisiwa, cilo wa linga ukulu wekongelo. Akulu vakuavo vekongelo, va popia vati, manji Dannykarl lukãi waye Jennifer va siata oku kuatisa calua ekongelo. Ovo va amisako vati: “Ovo akundi votembo yosi kuenda va leluisa omuenyo wavo loku eca ongangu yiwa poku sandiliya tete Usoma.”—Luka 12:31.

9, 10. Asumũluho api manji Tiffany lepata lia manji Sakiko va kuata omo lioku lekisa ocikembe kupange woku kunda?

⁹ Tu kuete epuluvi lioku linga “eci ciwa komanu vosi” eci tu kunda olondaka viwa Viusoma. (Va Galatia 6:10) Vamanji valua va siata oku lekisa ocikembe komanu va tunda kolofeka vikuavo loku likolisilako oku lilongisa elimi liavo. (1 Va Korindo 9:23) Alikolisilo avo, a siata oku eca onima yiwa. Tu kũlĩhisi ulandu wamanji Tiffany ukundi wotembo yosi kofeka yo Australia okuti wa lilongisa elimi lio Swahili, oco a kuatise ekongelo li kasi volupale  luo Brisbane. Ndaño okuti ka ca lelukile oku lilongisa elimi liaco, pole, manji Tiffany wa limbuka esilivilo liaco. Eye wa popia hati: “Nda o yongola oku kuata esanju kupange woku kunda, likolisilako oku kuatisa ekongelo limue va vangula elimi lio kofeka yikuavo. Ci sokisiwa loku linga ungende, pole, ku tundi vofeka yove. O ka limbukavo ongongela yi sangiwa pokati kafendeli va Yehova voluali luosi.”

¹⁰ Tu kũlĩhĩsivo ulandu wepata limue kofeka yo Japão. Omõlavo ufeko o tukuiwa hati, Sakiko wa lombolola ndoco: “Kupange woku kunda tua enda oku sanga ovingendeleyi vio kofeka yo Brasil. Eci tua lekisa kokuavo ovinimbu vimue Viembimbiliya kelimi Lioputu ndeci, Esituluilo 21:3, 4; Losamo 37:10, 11, 29, va enda oku yevelela lutate kuenda va lila.” Pole, ocikembe cepata liaco ka ca sulile. Manji Sakiko wa amisako hati: “Eci tua mola onjongole yavo, tua fetika oku va longisa kelimi Lioputu.” Noke va sovola ekongelo limue kelimi Lioputu kuenje vokuenda kuotembo, ovingendeleyi viaco via lingavo afendeli va Yehova. Manji Sakiko wa popia hati: “Ka ca lelukile oku lilongisa elimi Lioputu, pole, tu pandula Yehova omo okuti, asumũlũho a tu ihã a velapo vali okuti a likolisilo etu a sule.”—Tanga Ovilinga 10:34, 35.

11, 12. Momo lie ci kuetele esilivilo oku wala omunu wokaliye? (b) Nye ci tu kuatisa oku kala ambombe?

¹¹ Tu wala omunu wokaliye oco tu sivayi Yehova, okuti esivayo li tunda komanu halioko. Tu ivaluki okuti, umgelo umue wa lipuile omo liocipulu wa linga ekandu. (Sokisa Esekiele 28:17) Omo okuti ka tua lipuile, ka ca lelukile oku yuvula ocipululu. Omo liaco, tu sukila oku wala umbombe. Nye ci tu kuatisa oku ci linga?

¹² Ocina cimue ci tu kuatisa oku kala ambombe, oku tanga Ondaka ya Suku oloneke viosi loku sokolola kovina tua tanga. (Esinumuĩlo 17:18-20) Tu sukilavo oku sokolola kovina Yesu a tu longisa kuenda kongangu yaye yoku lekisa umbombe. (Mateo 20:28) Yesu wa lekisa umbombe poku sukula kolomãi viovapostolo viaye. (Yoano 13:12-17) Ocina cikuavo tu sukila oku linga, oku likutilila olonjanja viosi ku Yehova poku pinga espiritu liaye. Kuenje espiritu liaye li tu kuatisa oku yuvula ovisimĩlo viokuti tua velapo vakuetu.—Va Galatia 6:3, 4; Va Filipoi 2:3.

13. Asumũlũho api a tunda koku kala ambombe?

 ¹³ Tanga Olosapo 22:4. Yehova o yongola okuti afendeli vaye va kala ambombe. Umbombe u nena asumũlũho alua. Nda tua lekisa umbombe, vekongelo mu kala ombembua yalua kuenda omunga. Handi vali, Yehova o tu tata lohenda yaye ya piãla. Upostolo Petulu wa popia hati: “Vosi yene lekisi umbombe omunu lukuavo, momo Suku o tamalãla la vakuakulipanda, puãi o lekisa ohenda ya piãla kambombe.”—1 Petulu 5:5.

14. Helie ongangu ya velapo yoku lekisa eliketiso kuenda epandi?

¹⁴ Omanu voluali, va sima okuti nda umue o liketisa kuenda ukuepandi, eveke. Pole, eci haciliko. Momo ovituwa viaco vi tunda ku Yehova, Omunu wa velapo voluali luosi. Yehova eye ongangu ya velapo yoku lekisa eliketiso kuenda epandi. (2 Petulu 3:9) Sokolola ndomo Yehova a lekisa epandi eci a tambulula Avirahama la Lote lekuatiso liovangelo Vaye. (Efetikilo 18:22-33; 19:18-21) Sokololavo ndomo Yehova a lekisa epandi ku va Isareli vakuesino vokuenda kueci ci pitahãla 1.500 kanyamo.—Esekiele 33:11.

15. Yesu wa lekisa ndati eliketiso kuenda epandi?

¹⁵ ‘Yesu wa lekisa eliketiso.’ (Mateo 11:29) Eye wa lekisa epandi kakulueya olondonge viaye. Yesu eci a kala palo posi, wa sepuiwa kuenda wa lundiliwa lasongui vatavo. Pole, wa liketisa kuenda wa pandikisa toke kolofa. Yesu ndaño levalo a yeva eci a kala kuti wekangiso, wa pinga ku Isiaye oco a ecele vana vo ponda. Eye wa popia hati: “Ka va kũlĩhĩle eci va kasi oku linga.” (Luka 23:34) Yesu ndaño wa talisiwa ohali, eye wa amamako leliketiso kuenda epandi.—Tanga 1 Petulu 2:21-23.

16. Tu lekisa ndati eliketiso kuenda epandi?

¹⁶ Tu lekisa ndati eliketiso kuenda epandi? Onjila yimue yoku ci linga oku kapako olondaka Paulu a soneha viokuti: “Amamiko oku likapako omunu lukuavo, oku liecela pokati lutima wosi, nda umue o kuetele ondaka ukuavo. Ndeci Yehova o weceli lutima wosi, cimuamue haico vu linga.” (Va Kolosai 3:13) Omunu ukuakuliketisa kuenda ukuepandi eye lika o tẽla oku ecela vakuavo. Nda tu ecela lutima wosi, tu ka amamako oku likuata omunga vekongelo.

17. Momo lie eliketiso kuenda epandi vi kuetele esilivilo?

¹⁷ Yehova o yongola okuti tu kala vakuakuliketisa kuenda vakuepandi la vakuetu. Ovituwa viaco vi kuete esilivilo nda tu yongola oku kala voluali luokaliye. (Mateo 5:5; Tiago 1:21) Eci tu lekisa eliketiso kuenda epandi tu sivaya Yehova, loku kuatisa vakuetu oco va ci lingevo.—Va Galatia 6:1; 2 Timoteo 2:24, 25.

18. Elitokeko lipi li kasi pokati kocisola loku yuvula ocame?

¹⁸ Ovituwa viosi tua konomuisa vi tiamisiwila kocisola. Ndonge Tiago wa lungula vamanji va enda oku tata olowasi lonjila yimue yi likasi okuti, olohukũi ci sule. Eye wa lombolola okuti elinga liaco li lipatãla locihandeleko ca Suku coku “sola ukuẽle ndeci o lisole ove muẽle.” Noke wa amisako hati: “Nda vu lekisa ocame, vu kasi oku linga ekandu.” (Tiago 2:8, 9) Nda tua sola omanu vosi, tu ka va tata lonjila yimuamue, ci kale okuti vakuekova liñi, pamue vana ka va tangele calua, olowasi ale olohukũi. Tu yuvuli ovituwa vi lekisa okuti tua kuacame. Tu sukila oku ci linga lutima wosi.

19. Momo lie ci kuetele esilivilo oku lekisa ocisola?

¹⁹ Ocisola “ci pandikisa kuenda ci lingainga eci ciwa” kuenda “ka ci litunula.” (1 Va Korindo 13:4) Tu sukila oku lekisa epandi, loku linga eci ciwa kuenda oku lekisa umbombe oco tua amameko oku kundila omanu olondaka viwa. (Mateo 28:19) Ovituwa viaco vi tu kuatisavo oku likuatela ukamba la vamanji vosi vekongelo. Eci tu lekisa ocisola ku vosi, tu ka likuata omunga la vamanji kuenda tu sivaya Yehova. Omanu vakuavo va ka mola omunga yetu kuenje va ka vetiyiwavo oku lilongisa ocili Cembimbiliya. Embimbiliya li malusula oku lombolola catiamẽla komunu wokaliye lolondaka viokuti: “Kovina evi viosi, ca velapo wali ocisola, momo ci tokeka omanu vomunga yimuamue.”—Va Kolosai 3:14.

20. (a) Apulilo api tu sukila oku linga kuenda momo lie? (b) Nye ci ka pita kovaso yoloneke?

²⁰ Vosi yetu tu sukila oku lipula ndoco: ‘Apongoloko api ndi sukila oku linga oco ndi lule omunu wosimbu kuenda oku amamako oku ci linga?’ Tu sukila oku li kutilila ku Yehova loku pinga ekuatiso liaye. Tu sukilavo oku likolisilako oku yuvula ovisimĩlo lovilinga ka via sungulukile vi tu tateka oku tambula omuenyo kopui. (Va Galatia 5:19-21) Omo liaco tu lipula ndoco: ‘Nda siata hẽ oku likolisilako oku pongolola ekalo liange oco ndi sanjuise Yehova?’ (Va Efeso 4:23, 24) Omo okuti ka tua lipuile, tu likolisiliko oku wala omunu wokaliye. Pole, tu ci lingi olonjanja viosi. Kovaso yoloneke omanu vosi va ka lekisa ovituwa viomunu wokaliye loku setukula ovituwa via Yehova lonjila yimue ya lipua!