Skip to content

Skip to table of contents

Ove Hẽ Wa Suvuka Esino?

Ove Hẽ Wa Suvuka Esino?

Ove Hẽ Wa Suvuka Esino?

“[Yesu] wa suvuka esino.”—Va Hev. 1:9.

1. Nye Yesu a longisa catiamẽla kocisola?

 YESU poku lombolola esilivilo liocisola, wa sapuila olondonge viaye hati: “Ndu wihi ocihandeleko cokaliye cokuti, Lisoli pokati. Ndeci ame ndo soli, haico ene, lisolivo pokati. Kokulisola kuene pokati oko omanu vosi va limbukila okuti vulondonge viange.” (Yoa. 13:34, 35) Yesu wa handeleka olondonge viaye oco va lisole pokati. Ocisola caco oco ondimbukiso yavo. Eye wa va vetiya hati: “Soli ovanyali vene, likutilili ava vo fũkĩlisa.”—Mat. 5:44.

2. Olondonge via Kristu vi sukila oku suvuka nye?

2 Yesu poku longisa olondonge viaye catiamẽla kocisola, wa va sapuilavo eci va sukilile oku suvuka. Catiamẽla ku Yesu, ovisonehua vi popia ndoco: “O sole esunga, o nyale evĩho.” (Va Hev. 1:9; Osa. 45:7) Eci ci lekisa okuti, ka tu sukila lika oku sola esunga, pole tu sukilavo oku suvuka ekandu ale esino. Upostolo Yoano wa popia hati: “Wosi o linga ekandu wa pia ekandu lioku sinila ocihandeleko, momo ekandu esino.”—1 Yoa. 3:4.

3. Catiamẽla koku suvuka esino, kovina vipi viomuenyo wetu tu konomuisa vocipama cilo?

3 Omo okuti Tuakristão, tu sukila oku lipula ndoco: ‘Anga hẽ, nda suvuka oku sinila ovihandeleko?’ Tu konomuisi ndomo tu pondola oku suvuka evĩho kolonepa vikuãla ndeci: (1) ocituwa cetu catiamẽla kovinyua vi koluisa, (2) ndomo tu tenda ovina viatiamẽla kumbanda, (3) evĩho, kuenda (4) ndomo tu tenda vakuesino.

Kuata Ocituwa ca Sunguluka Lovinyua vi Koluisa

4. Momo lie Yesu a kuatela utõi woku lungula catiamẽla koku nyua calua evi vi koluisa?

4 Yesu olonjanja vimue wa enda oku nyua ovinyu, momo wa kũlĩhĩle okuti ombanjaile ya tunda ku Suku. (Osa. 104:14, 15) Pole, ka kaile locituwa coku nyua calua okuti o sepula ombanjaile yaco. (Olosap. 23:29-33) Omo liaco, wa kuata utõi woku lungula catiamẽla kocituwa caco. (Tanga Luka 21:34.) Oku nyua calua evi vi koluisa, ci tuala koku linga akandu akuavo anene. Upostolo Paulu wa soneha hati: “Ko ka kolui lovinyu, momo oco ci koka oku nyõleha, puãi yuki espiritu.” (Va Efe. 5:18) Eye wa lungulavo akãi akulu vendamba vekongelo oco ka va ka linge “apika vovinyu.”—Tito 2:3.

5. Omanu vana va nõlapo oku nyua evi vi koluali, va sukila oku lipula ndati?

5 Nda wa nõlapo oku nyua ovinyua vi koluisa, o sukila oku lipula ndoco: ‘Anga hẽ ndi kuete ocisimĩlo ndeci ca Yesu catiamẽla koku yuvula uholua? Nda ndi yongola oku lungula vakuetu catiamẽla kuholua, ndi ka kuata hẽ utõi woku vangula? Nda siata hẽ oku nyua omo liovitangi, ale oku tulumula esumuo? Onjongo yipi nda siata oku nyua vokuenda kuosemana? Nda umue wa ndi lungula hati, ndi kasi oku nyua calua, ndi tambulula ndati? Anga hẽ ndi li sandela esunga, ale ndi tema?’ Oku ecelela oku linga apika vovinyu, ci nyõla uloño wetu woku sokolola ciwa, kuenje ka tu kuata vali olondunge vioku nõla onjila tu sukila oku kuama. Olondonge via Kristu vi likolisilako oku lava lutate olondunge viavo.—Olosap. 3:21, 22.

Yuvula Ocituwa Catiamẽla Kumbanda

6, 7. (a) Yesu wa tamalãla ndati la Satana kuenda olondele? (b) Momo lie ovituwa viumbanda via livokiyila calua koloneke vilo?

6 Yesu eci a kala palo posi wa tamãlala la Satana kuenda olondele viaye. Eye ka ecelele okuti oloseteko via Satana vi nyõla epokolo liaye. (Luka 4:1-13) Yesu wa situlula kuenda wa tamãlala layonjo a pondola oku yapuisa ovisimĩlo lovilinga viaye. (Mat. 16:21-23) Eye wa kuatisa omanu vakuavitima via sunguluka oco va liyovole kupika wolondele.—Mar. 5:2, 8, 12-15; 9:20, 25-27.

7 Noke yoku vialekiwa Ndosoma kunyamo wo 1914, Yesu wa yelisa ilu kevĩho liosi lia Satana kuenda liolondele viaye. Omo liaco, cilo Satana o kasi oku “kemba oluali luosi.” (Esit. 12:9, 10) Eli olio esunga lieci ovituwa viumbanda via li vokiyila calua voluali. Ovina vipi tu sukila oku linga oco tu liteyuile kocituwa caco?

8. Ovina vipi tu sukila oku lipula catiamẽla kovitalukilo vietu?

8 Embimbiliya li tu sapuila ohele yovituwa viatiamẽla kumbanda. (Tanga Esinumuilo 18:10-12.) Koloneke vilo, Satana kumue lolondele viaye, va siata oku yapula ovisimĩlo viomanu lolo filme, alivulu, kuenda olomapalo vi vetiya ovombanda. Omo liaco, poku nõla olomapalo, tu sukila oku lipula ndoco: ‘Anga hẽ, ovitalukilo nda tala kosãi ya pita volofilme, votelevisãu, volovideogame, kuenda valivulu, vi lekisa ovina viumbanda? Anga hẽ nda limbuka esilivilo lioku yuvula ovina viumbanda, ale ndi tenda ovina viaco ndu okuti ka vi koki ohele? Nda siata hẽ oku sokolola ndomo Yehova a tenda ovitalukilo viange? Nda nda ecelela oku yapuisiwa lovituwa via Satana, anga hẽ ocisola ndi kuetele Yehova lolonumbi viaye via sunguluka, ci ka ndi vetiya oku yuvula ovina viaco vĩvi?’—Ovil. 19:19, 20.

Pokola Kelungulo Lia Yesu Liatiamẽla Kevĩho

9. Ndamupi omunu a pondola oku sola esino?

9 Yesu wa kapeleko onumbi ya Yehova yatiamẽla koku lipekela. Eye wa popia hati: “Ka wa tangeli okuti kefetikilo usovoli wa va lulika ulume lukãi? Kuenda wa misako vali hati, Oco ulume osia isiaye la inaye, o likakatela lukãi waye, kuenje kavali kavo va linga etimba limuamue. Oco ka va lingi vali omanu vavali, puãi va linga omunu umosi. Oco eci ca tokekisa Suku omunu ka ka ci [tepe].” (Mat. 19:4-6) Yesu wa kũlĩhĩle okuti ovina tu vanja lovaso, vi pondola oku vetiya utima wetu. Vohundo a lingila Komunda, wa popia hati: “Wa yevi okuti ca popiwa citi, Ku ka pekelise, puãi ame mopia lene siti, U wa vanja ukãi ho liveli, vutima waye wo pekelisa ale.” (Mat. 5:27, 28) Omanu vosi ka va pokola kelungulo eli lia Yesu, va sanjukila esino.

10. Lombolola ulandu umue u lekisa okuti citava oku siapo ocituwa coku tala umbondo wukahonga valivulu ale vo televisãu.

10 Satana wa siata oku sandeka evĩho liukahonga poku lekisa omanu va kasi epolõla lava va linga upuepue. Oluali lulo lue yuka evĩho liaco. Vana va kuete ocituwa coku tala umbondo wukahongo vo televisãu kuenda valivulu, ca tĩla calua oku upa vutima wovo ovina vĩvi va mola. Kuenje va sokolola lika evĩho liaco. Kũlĩhĩsa ulandu wa pita la manji umue ulume. Eye wa popia hati: “Nda kuata ocituwa coku tala vuyombeki umbondo wukahonga vo televisãu kuenda valivulu. Vutima wange nda yukisilemo ovisimĩlo vialua vĩvi viatiamẽla koluali lumue lua litepa loluali nda kala oku vumbila Yehova. Ndaño nda kũlĩhĩle okuti ocituwa caco cĩvi, pole, nda simile siti, efendelo liange handi li taviwa la Yehova.” Nye ca pongolola ovisimĩlo via manji yaco? Eye wa popia hati: “Nda nõlapo oku sapula ocitangi cange kakulu vekongelo ndaño ca tĩlile oku ci linga.” Noke manji yaco, wa siapo ocituwa caco. Eye wa amisako hati: “Noke yoku siapo ekandu liaco, nda fetika oku yeva okuti utima wange wa yela.” Omanu vana va suvuka esino va sukila oku yuvula ocituwa coku tala umbondo wukahonga valivulu ale vo televisãu.

11, 12. Ndamupi tu lekisa okuti tua suvuka evĩho poku nõla ovisikilo?

11 Ovisikilo, kuenda ovileñi viaco, vi pondolavo oku vetiya ovisimĩlo kuenda utima wetu. Ovisikilo ombanjaile yimue ya eciwa la Suku kuenda tunde kosimbu, via siata oku kongeliwa vefendelo liocili. (Etu. 15:20, 21; Va Efe. 5:19) Pole oluali lulo lũvi lua Satana, lua siata oku sivaya ovisikilo vi vetiya evĩho. (1 Yoa. 5:19) Ndamupi o pondola oku limbuka nda ocisikilo o kasi oku yevelela ca sunguluka ale sio?

12 Ove o sukila oku lipula ndoco: ‘Anga hẽ ovisikilo ndi kasi oku yevelela vi sivaya umondi, ukahokolo, ukahonga, kuenda upopi ka wa sungulukile? Nda nda tangela omunu umue olondaka viovisikilo nda siata oku yevelela, anga hẽ omunu waco o limbuka okuti nda suvuka evĩho, ale olondaka viaco vi lekisa okuti utima wange wa vĩhisua? Ka tu pondola oku popia tuti, tua suvuka evĩho osimbu tu sivaya ovisungo viaco. Yesu wa popia hati: “Eci ci tunda vomẽla ca tunda vutima kuenje oco ci vĩhisa omunu. Momo evi vi tunda vutima vievi, ovisimilo vĩvi, umondi, oku pekelisa, ukahonga, umunu, uvangi wuhembi, etonãi.”—Mat. 15:18, 19; ci sokisa la Tiago 3:10, 11.

Kuata Ocisimĩlo Ndeci ca Yesu Coku Tenda Vana va Sole Esino

13. Yesu wa tendele ndati omanu vakuesino?

13 Yesu wa popele hati, weyilila oku kovonga vakuakandu oco va likekembele. (Luka 5:30-32) Oco hẽ, ndamupi a tendele omanu vakuesino? Yesu wa eca elungulo liatiamẽla koku yuvula oku yapuisiwa lomanu vaco. (Mat. 23:15, 23-26) Eye wa popia hati: “Havosiko va popia lame vati, A Ñala, a Ñala, va iñila vusoma wokilu, te u o linga ocipango ca Tate o kasi kilu. Keteke liaco [eci Suku a ka nena eyambulo] va lua va popia lame vati, A Ñala, a Ñala, ka tua imbaile hẽ owanji wondaka vonduko yove? Ka tua tundaisaile hẽ ovilũlu vonduko yove? Ka tua lingile ovonene a lua vonduko yove?” Pole, eye o ka likala omanu vaco ka va yongola oku likekembela hati: “Nundi, alondingaĩvi.” (Mat. 7:21-23) Momo lie omanu vaco va tambuila eyambulo? Momo va sepula Suku kuenda va kokela ohali vakuavo omo liovilinga viavo vĩvi.

14. Momo lie omunu una wa linga ekandu okuti ka likekembela a sesemẽlela oku tundisiwa vekongelo?

14 Ondaka ya Suku yi lekisa okuti vana ka va yongola oku likekembela, va sesamẽla oku tundisiwa vekongelo. (Tanga 1 Va Korindo 5:9-13.) Onumbi eyi yi kuete esilivilo omo liasunga atatu ndeci: (1) oco onduko ya Yehova ka yi ka sepuiwe, (2) oku teyuila ekongelo kevĩho, kuenda (3) oku kuatisa omunu wa linga ekandu oco a likekembele.

15. Nda tu yongola oku lekisa epokolo ku Yehova, tu sukila oku lipulisa ndati?

15 Anga hẽ tu kuete ocisimĩlo ndeci ca Yesu catiamẽla koku tenda vana va sole evĩho? Tu sukila oku konomuisa apulilo ava: ‘Anga hẽ ndi kuete ukamba lomunu umue wa tundisiwa Vekongelo ale una wa siapo eye muẽle ekongelo? Nye ci popiwa nda omunu waco wa tundisiwa vekongelo ngandietu pole, ka kasi vali konjo yetu?’ Ovitangi evi vi kapa koseteko ocituwa cetu coku sola esunga, kuenda epokolo lietu ku Suku. a

16, 17. Ocitangi cipi manji umue ukãi haeye onjali a liyaka laco, kuenda nye co kuatisa oku pokola keliangiliyo lioku tundisa vekongelo vana ka va likekembela?

16 Konomuisa ulandu wa manji umue ukãi o kuete omõlaye, okuti kefetikilo wa solele Yehova. Vokuenda kuotembo, wa nõlapo oku linga ovina vĩvi. Noke wa tundisiwa vekongelo. Inaye wa solele Yehova, pole wa solelevo omõlaye. Kuenje ca tĩlile calua kokuaye oku kapako onumbi Yovisonehua yoku yuvula oku kuata ukamba lomunu wa tundisiwa vekongelo.

17 Elungulo lipi nda ove wa eca ku manji yaco? Ukulu umue wekongelo wo kuatisa oku limbuka okuti Yehova o lete esumuo liaye. Eye wo wivaluisa oku sokolola evalo Yehova a yeva eci umue pokati komãla vaye ovangelo a linga ukuesino. Wo kuatisa oku limbuka okuti Yehova ndaño wa kũlĩha esumuo liaco, pole, wa handeleka okuti omunu wosi wa linga ekandu okuti ka likekembela, o tundisiwa vekongelo. Manji wa tava kolonumbi viaco, kuenje wa pokola keliangiliyo lioku tundisa omunu vekongelo. b Ocili okuti, epokolo liaco, li sanjuisa utima wa Yehova.—Olosap. 27:11.

18, 19. (a) Oku yuvula oku kuata ukamba la vakuevĩho, ocindekaise cokuti tua suvuka nye? (b) Oku kakatela kesunga lia Suku kuenda kolonumbi viaye ci nena esumũlũho lipi?

18 Nda o kasi oku liyaka locitangi ndeci, ivaluka okuti Yehova wa ku kapako. Poku yuvula oku kuata ukamba la vana va tundisiwa vekongelo kuenda vana va tunda ovo muẽle vekongelo, o ka lekisa okuti wa suvuka ovituwa viavo kuenda ovilinga vi tuala kocitangi caco. O ka lekisavo okuti o sole omunu waco wa lueya kuenda u yonguila eci ciwa. Epokolo liove ku Yehova, li ka kuatisa omunu wa lueya oku likekembela akandu aye loku tiuka ku Yehova.

19 Omunu umue wa tundisiwile vekongelo okuti noke wa tambuiwa, wa soneha hati: “Nda sanjuka calua, momo Yehova o sole omanu vaye, kuenje o sandiliya olonjila vioku yelisa ocisoko caye. Kuli ovina vimue okuti komanu ca tĩla oku kuata elomboloko liaco, pole ci sukila oku vi linga momo vi kuete esilivilo.” Ove hẽ o sima okuti nda vamanji vekongelo kuenda epata va kuatele ukamba laye osimbu a tundisiwa vekongelo, nda wa pitila kocisimĩlo eci? Epokolo lietu konumbi Yovisonehua yatiamẽla komanu va tundisiwa vekongelo, li eca uvangi wokuti tu sole esunga kuenda tua limbuka okuti Yehova eye o kuete omoko yoku tumbika olonumbi via sunguluka viatiamẽla kovituwa.

“Suvuka Evĩho”

20, 21. Momo lie ci kuetele esilivilo oku suvuka evĩho?

20 Upostolo Petulu wa eca elungulo hati: “Lunguki. Lavululi.” Momo lie? Momo “unyali wene eliapu o ñuala ñuala ndohosi yi koma oku sandiliya u a lia.” (1 Pet. 5:8) Omunu waco mbi ove? Eci ca tamba ño kokuove ndomo o lilongisa oku suvuka evĩho.

21 Oku suvuka evĩho ka ca lelukile. Momo tua citiwila vekandu, kuenda tu kasi voluali lumue lu vetiya lika oku tẽlisa oloñeyi vietimba. (1 Yoa. 2:15-17) Pole, poku setukula Yesu Kristu kuenda oku pamisa ocisola cetu ku Yehova Suku, tu ka suvuka evĩho. Omo liaco, tu nõlipo oku “suvuka evĩho,” loku kolela okuti Yehova “o silamela ovimuenyo [violondingesunga] viaye. O va popela povaka olondingaĩvi.”—Osa. 97:10.

[Atosi pombuelo yamẽla]

a Oco o sange alomboluilo akuavo atiamẽla kondaka eyi, tanga Utala Wondavululi 15 Yenyenye Linene, wo 1981 kemẽla 26-31.

b Tanga Vutala Wondavululi 15 ya Susu wo 2007, kemẽla 17-20.

O Tambulula Ndati?

• Nye ci tu kuatisa oku kũlĩhĩsa ocituwa cetu catiamẽla kovinyua vi koluisa?

• Nye tu sukila oku linga oco tu liteyuile kovituwa viumbanda?

• Momo lie oku tala umbondo wukahonga vo televisãu kuenda valivulu ci kokela ohele?

• Tu lekisa ndati okuti tua suvuka esino eci omunu umue tu sole a tundisiwa vekongelo?

[Apulilo Elilongiso]

[Elitalatu kemẽla 29]

Nda wa nõlapo oku nyua evi vi koluisa, nye o sukila oku linga?

[Elitalatu kemẽla 30]

Lunguka latutu a Satana atiamẽla kovitalukilo

[Elitalatu kemẽla 31]

Omunu wosi o kuete ocituwa coku tala umbondo wukahonga votelevisãu ale valivulu, o sole nye?