Ndomo tu Kala Vakuacili Voluali Lulo ka Muli Esunga

EKAMBO lioku kala ukuacili, li kasi kolonepa viosi ndofela tu fuima. Omanu va siata oku kemba, loku vokiya olondando, va nyana, ka va feti olofuka, kuenda va lipanda loku nyanela volomĩlu. Omo okuti tu kasi voluali lulo lũvi, olonjanja vimue tu liyaka lovitangi vi seteka onjongole yetu yoku kala vakuacili. Ndamupi tu tamãlala locituwa cekambo lioku kala ukuacili? Tu konomuisi ovina vitatu vi tu kuatisa oku ci linga. Ovina viaco vievi: oku sumbila Yehova, oku kuata utima wa yela, kuenda oku kuata esanju.

Oku Sumbila Yehova

Uprofeto Isaya wa soneha hati: “Yehova eye onganji yetu haeye ombiali yetu. Yehova eye Soma yetu.” (Isaya 33:22) Oku kũlĩha unene wuviali wa Yehova, ci tu kuatisa oku u sumbila kuenda oku yuvula ovituwa viosi viekambo lioku kala ukuacili. Elivulu Liolosapo 16:6, li popia hati: “Oku sumbila Yehova ku yuvuisa omunu evĩho.” Esumbilo liaco, ka li lomboloka oku lulumila Suku omo liohele yoku yambuiwa laye, pole, li lomboloka esakalalo lioku yuvula oku linga ovina vi sumuisa Isietu wo kilu, una o tu yonguila ekalo liwa.—1 Pet. 3:12.

Kuli ulandu womanu vamue u lekisa esilivilo lioku lekisa esakalalo liaco ale esumbilo. Ricardo kuenda ukãi waye Fernanda, kolombongo viavo vio kombango, va ko pileko ci soka ovita epanduvali kolondolale. a Noke, Fernanda wa kapa olombongo viaco vocipete caye pole, ka vi tendele vali. Eci va pitila konjo, va komõha calua, momo va limbuka okuti olombongo vina va kapele vocipete, ka via tepulukile ndaño va landeleko ovina vimue. Ovo va popia hati: “Ukãi una o talavaya kombango wa tu ĩha olombongo vialua.” Kefetikilo, va seteka oku seleka olombongo viaco, momo va kuatele ovina vikuavo vioku feta. Ricardo wa lombolola hati: “Tua likutilila ku Yehova oco a tu ĩhe ongusu yoku tiula olombongo viaco. Onjongole yetu yoku u sanjuisa ndomo a ci pinga kelivulu Liolosapo 27:11, ya tu vetiya oku tiula olombongo viaco.”

Utima wa Pindisiwa Lembimbiliya

Tu pondola oku pindisa utima wetu poku lilongisa Embimbiliya kuenda oku likolisilako oku kapako ovina tua lilongisa. Omo okuti, ‘ondaka ya Suku yi kasi lomuenyo, haiyo yi talavaya,’ ka yi vetiya lika ovisimĩlo vietu, pole, yi pongololavo utima wetu. Oyo yi tu vetiya ‘oku linga esunga kovina viosi.’—Va Hev. 4:12; 13:18.

Kũlĩhĩsa ulandu wa João. Eye wa kala lofuka yimue yi soka olohulukãi vitãlo kolondolale. Noke wa ilukila kolupale lukuavo pole, ka fetele ofuka yaco. Eci papita anyamo ecelãla, João wa lilongisa ocili Cembimbiliya kuenje omo okuti utima waye wa pindisiwa ciwa, co vetiya oku sandiliya una a levalele oco a fete ofuka yaco! Omo okuti, João wa kala oku tekula ukãi kuenda omãla vakuãla lolombongo vitito va enda oku u feta kupange waye, una a levalele wa tava okuti olombongo viaco vi fetiwa ño kamue kamue osãi losãi.

Oku Kuata Esanju

Upostolo Paulu wa soneha hati: “Ku wa sanjukila oku vumba Suku kuli onganyu ya piãla. . . . Nda tu kuete okulia leci tu lisikilĩla ci tu tela, kuenje tu sanjuka laco. (1 Tim. 6:6-8) Oku kapako elungulo eli, ci tu kuatisa oku yuvula eyonjo liocipululu, loku linga olomĩlu ka via  sungulukile ale oku sandiliya oku kala lonjanga olohuasi. (Olosap. 28:20) Oku kuama elungulo lia Paulu ci tu kuatisavo oku pitisa kovaso Usoma wa Suku loku kolela okuti ovina viosi tu sukila komuenyo vi ka tẽlisiwa.—Mat. 6:25-34.

Omo ‘lieliaño liukuasi,’ lalimue eteke ka tu ka sepuli ohele yoku yonjiwa locipululu covokuasi. (Mat. 13:22) Ivaluka ulandu wa Akani. Eye wa mola ndomo va Isareli va yoka Olui Yordão locikomo. Pole, omo lioku yonjiwa locipululu, ka tẽlele oku tamãlala lonjongole yoku iva opalata, lulu, kuenda ocikutu cimue ca posoka viopiwa volupale luo Yeriko. Elinga liaco lio tuala kolofa. (Yeh. 7:1, 20-26) Noke yovita vialua vianyamo, Yesu wa lungula hati: “Lunguki kuenda liuviki kocipululu cosi.”—Luka 12:15.

Kala Ukuacili Kupange

Tu kũlĩhĩsi ovitangi vikuavo vi pondola oku seteka onjongole yetu yoku amamako oku kala vakuacili kovina viosi. Voku kala ukuacili kocitumãlo cetu cupange, mua kongela oku yuvula ‘oku yombolola,’ ndaño okuti ocituwa caco pamue kupange ci tendiwa okuti ca sunguluka. (Tito 2:9, 10) Jurandir, una o talavaya kupange umue wombiali, wa enda oku kala ukuacili poku lombolola ulandu wolombongo a pesela kovongende upange. Akamba vaye vo kupange, va enda oku pinga eci ci pitahãla olombongo va pesela. Ovo va ci lingila omo okuti, usongui wavo wa enda oku ecelela ocituwa caco kolonalavayi. Usongui waco wa pisa Jurandir omo liocituwa caye coku kala ukuacili kuenda wa liwekapo oku u tuma tuma kovongende o kupange. Vokuenda kuotembo eci asongui va linga epasu kocitumãlo caco loku kũlĩhĩsa upange wosi, va limbuka okuti Jurandir wa kala ukuacili kuenda vo pandiya omo liocituwa caye. Kuenje wa tambula ocikele kupange waco.

André, ulume umue ukuakulandisa, cime caye wo sapuila oco a vokiye ondando ku vakuakulanda. Manjetu wa likutilila ku Yehova oco a kuate utõi woku pokola kolonumbi Viembimbiliya. (Osa. 145:18-20) Eye wa setekavo oku lomboluila cime caye esunga lieci ka pokuila konumbi yaye, pole, cime caco ka tavele. Omo liaco, André wa nõlapo oku siapo upange waco, ndaño okuti wa enda oku fetiwa ciwa. Eci papita unyamo, cime caye wo vilikiya vali kupange waco loku u sapuila okuti, kaliye olofalakesi ka vi nyaniwa vali vondando. Noke André wa tambula ocikele coku kala usongui.

Feta Olofuka

Upostolo Paulu wa lungula Akristão hati: “Ko ka kali lolofuka.” (Va Rom. 13:8) Pamue tu  lisandela esunga liokuti, omunu una tua levala ohuasi kuenda ka sukila olombongo vina tua levala. Pole, Embimbiliya li popia hati: “Ondingaĩvi yi levala kuenje ka yi feti vali.”—Osa. 37:21.

Nye ci popiwa nda kueya ocitangi cimue ‘ocipikipiki,’ kuenje ci tu tateka oku tiula ofuka? (Uku. 9:11) Francisco wa levalele Alfredo ci soka olohulukãi epanduvali kolondolale oco a fete ofuka yimue a kuatele. Pole, omo liovitangi vimue a kuata kolomĩlu viaye, ka tẽlele oku tiula olombongo viaco votembo ya sokiyiwa. Noke wa enda ku Alfredo oku sapela catiamẽla kocitangi caco, kuenje Alfredo wa tava okuti olombongo viaco vi fetiwa ño kamue kamue vokuenda kuotembo.

Yuvula Oku Eca Ocisimĩlo Cesanda

Ivaluka ulandu ũvi wa Ananiya lukãi waye Safira, olohueli vimue via kala vekongelo Liakristão kocita catete. Eci va landisa epia liavo va nena lika onepa yimue yondando yaco kovapostolo kuenje va lombolola okuti, ovio olombongo va landisa. Ovo va yonguile oku komõhisa vakuavo locali cavo combambe. Upostolo Petulu lekuatiso liespiritu sandu lia Suku, wa situlula uhembi wavo kuenje Yehova wa va yambula kolofa.—Ovil. 5:1-11.

Asonehi Vembimbiliya va lekisa ocituwa ca litepa leci ca Ananiya la Safira, momo va kala vakuacili. Mose omo lioku kala ukuacili, wa lombolola ulandu waye wekambo lioku lekisa epandi lina lio tateka oku iñila Vofeka Yohuminyo. (Ate. 20:7-13) Yona, ka limbikile ehonguo a lekisa osimbu ka kundilile va Ninivei kuenda noke yoku va kundila. Eye wa lombolola ovina viosi a pita lavio.—Yona 1:1-3; 4:1-3.

Oco omunu a vangule ocili, o sukila oku kuata utõi ndaño okuti pamue ci nena ovitangi. Kũlĩhĩsa ulandu wa pita la Natalia kosikola o kuete 14 kanyamo. Eye poku konomuisa lutate vopapelo yoseteko a linga kosikola, wa limbuka okuti pali etambululo limue lia pia, pole, ulongisi wa li mola okuti liocili. Ndaño wa kũlĩhĩle okuti oku ci popia ci kapa kohele ocisoko caye celilongiso, Natalia wa nõlapo oku sapela lulongisi waye. Eye wa popia hati: “Olonjali viange via ndi longisa okuti, oco ndi sanjuise Yehova ndi sukila oku kala ukuacili. Nda sia vanguile lulongisi wange, utima wange nda wa amamako oku ndi vetela evelo.” Ulongisi wa eca olopandu ku Natalia omo liocituwa caye coku kala ukuacili.

Oku Kala Ukuacili Ocituwa Cimue ci Sivaya Yehova

Giselle, umalẽhe umue ufeko o kuete 17 kanyamo, wa nõla ocipete cimue mu sangiwa ovicapa kuenda olombongo vi soka 35 kolondolale. Eye wa ceca kolomitavaso vio kosikola yaye oco va sandiliye omunu waco. Eci papita osãi, mitavaso yavali yo kosikola wa tangela ukanda umue kolondonge viosi, loku pandiya Giselle omo lioku kala ukuacili kuenda wa eca olopandu kepata liaye omo liepindiso liwa vo wĩha kuenda etavo liaye. ‘Ovilinga viaye viwa’ via eca esivayo ku Yehova.—Mat. 5:14-16.

Osimbu tu kasi pokati komanu vakuakulisola ovo muẽle, vakuakusola olombongo, vakuakulipandiya, vakueyengu, haivo vakuakatombangunja,’ ka ca lelukile oku kala vakuacili. (2 Tim. 3:2) Pole, poku sumbila Yehova, loku kuata utima wa pindisiwa Lembimbiliya, kuenda onjongole yoku kuata esanju, tu ka amamako oku kala vakuacili voluali lulo luevĩho. Handi vali, tu ka kuata ukamba la Yehova ‘ukuesunga, haeye o sole ovilinga via sunguluka.’—Osa. 11:7.

[Atosi pombuelo yamẽla]

[Elitalatu kemẽla 7]

Oku sumbila Yehova ku tu kuatisa oku kala vakuacili

[Elitalatu kemẽla 8]

Ocituwa cetu coku kala vakuacili, ci nena esivayo ku Yehova