Ene Apata Akristão—“lavululi”

“Tu lavululi loku lisuluvika kuholua.”—1 VA TES. 5:6.

1, 2. Nye ci sukiliwa oku lingiwa oco epata lia amameko oku lavulula konepa yespiritu?

 CATIAMẼLA ‘keteke linene lia Yehova, hailio li yokokisa,’ upostolo Paulu wa sonehela Akristão vo ko Tesalonike hati: “A vamanji, ka vu kasi vowelema ndokuti eteke liaco li vu sanga ndocimunu. Momo ene vosi vumãla vocinyi, haene vumãla vutanya. Etu hatumãla vutekeko, pamue vowelema.” Noke Paulu wamisako hati: “Oco, ka tu ka pekeli ndavakuavo, puãi tu lavululi loku lisuluvika kuholua.”—Yoe. 2:31; 1 VaTes. 5:4-6.

² Elungulo Paulu a ecele ku va Tesalonike, li kuete esilivilo lialua Kakristão vo koloneke vilo va kasi “kotembo yesulilo.” (Dan. 12:4) Osimbu esulilo lioluali lulo lũvi li kasi ocipepi, Satana o likolisilako oku yapuisa afendeli valua vocili oco va liwekepo oku vumba Suku. Omo liaco, tu sukila oku kapako elungulo lia Paulu lioku amamako oku lavulula konepa yespiritu. Oco epata Liakristão lia amameko oku lavulula, omunu lomunu o sukila oku tẽlisa ocikele caye a tambula ku Yehova. Cipi ocikele culume, leci cukãi, kuenda comãla oco va kuatise epata oku amamako oku ‘lavulula’?

Ene Alume—Setukuli “Ungombo Uwa”

3. Ndomo ca lekisiwa kelivulu lia 1 Timoteo 5:8, nye ca kongela vocikele culume utue wepata?

³ Embimbiliya li popia hati: “Utue wukãi ulume waye.” (1 Va Kor. 11:3) Nye ca kongela vocikele culume utue wepata? Ovisonehua poku tukula ocikele cimue culume utue wepata, li popia hati: “Umue nda ka kuatisa vangandiaye, ca piãla vakuanjo yaye, ca lomboloka okuti wa likala etavo liaye, u ka tavele wo velapo.” (1 Tim. 5:8) Ocili okuti, ulume o sukila oku tekula epata liaye. Pole, oco a kuatise epata liaye oku lavulula konepa yespiritu, ka sukila lika oku va tekula konepa yetimba. Eye o sukila oku kolisa vakuanjo yaye konepa yespiritu, poku va kuatisa oku pamisa ukamba wavo la Suku. (Olosap. 24:3, 4) O pondola oku cilinga ndati?

4. Nye ci kuatisa ulume oku pamisa vakuanjo yaye konepa yespiritu?

⁴ Omo okuti “ulume eye utue wukãi ndeci Kristu eye utue wekongelo,” ulume ohueli o sukila oku kũlĩha kuenda oku setukula ocituwa ca Yesu coku songuila ekongelo. (Va Efe. 5:23) Kũlĩhĩsa ndomo Yesu a lombolola ukamba a kuata lolondonge viaye. (Tanga Yoano 10:14, 15.) Nye ci kuatisa ulume una o yongola oku pamisa vakuanjo yaye konepa yespiritu? Eye o sukila oku lilongisa ovina Yesu a popia levi a linga “ndungombo uwa” kuenda oku “kuama volomãi viaye.”—1 Pet. 2:21.

5. Ukũlĩhĩso upi Ungombo Uwa a kuete watiamẽla kekongelo?

⁵ Tu kũlĩhĩsi eci utue wepata a pondola oku lilongisa kongangu ya Yesu. Ndomo ca siata, ukamba wungombo kuenda olomeme viaye, u tunda kukũlĩhĩso kuenda kekolelo. Ungombo wa kũlĩha ciwa olomeme viaye. Olomeme via kũlĩhavo ungombo wavo kuenda vio kolela. Ovio vi limbuka ondaka yaye kuenda vi pokola kokuaye. Yesu wa popia hati, ‘nda kũlĩha olomeme viange kuenda olomeme viange vi ñulĩha.’ Eye ka kuete  ukũlĩhĩso wa pita ño pokati watiamẽla kekongelo. Ondaka yo Helasi ya tukuiwa palo yoku popia hati, oku “kũlĩha” yi lomboloka “ukũlĩhĩso wa suapo, ale oku kũlĩha ciwa omunu.” Ocili okuti Ungombo wa Velapo wa kũlĩha ciwa olomeme viaye. Eye wa kũlĩha ovina va sukila, ahonguo avo, kuenda oku pama kuavo. Usongui wetu, ka kuli cimue catiamẽla kolomeme viaye okuti ka ci kũlĩhĩle. Handi vali, olomeme vio kũlĩha ciwa kuenda via kolela kolonumbi viaye.

6. Ndamupi ulume a pondola oku kuama ongangu Yungombo wa Velapo?

⁶ Oco ulume a kuame ongangu ya Yesu poku songuila vakuanjo yaye, o sukila oku lilongisa oku kũlĩha okuti eye ungombo kuenda vana a kasi oku songuila ovo olomeme. Eye o sukila oku likolisilako oku kũlĩha ciwa epata liaye. Anga hẽ, ulume o pondola muẽle oku kuata ukũlĩhĩso waco? O pondola oku kuata ukũlĩhĩso waco, nda o sapela ciwa lepata liaye, loku kũlĩha asakalalo avo, kuenda oku songuila ovopange epata, loku linga asokiyo atiamẽla kefendelo liepata, kolohongele, kupange woku kunda, kuenda kovitalukilo. Eci ulume a songuila epata liaye lukũlĩhĩso Wondaka ya Suku, loku kũlĩha ciwa vakuanjo yaye, epata li kolela kolonumbi viaye. Handi vali, eye o sanjuka calua poku mõla ndomo va kakatela kefendelo liocili.

7, 8. Ulume o pondola oku kuama ndati ongangu Yungombo Uwa catiamẽla koku lekisa ocikembe kepata liaye?

⁷ Ungombo una uwa, o kuetevo ocikembe lolomeme viaye. Eci tu lilongisa ovolandu Avanjeliu atiamẽla komuenyo wa Yesu kuenda kupange waye woku kunda, tu sanjuka calua poku limbuka ocikembe a lekisa kolondonge viaye. Eye toke muẽle wa ‘pesila omuenyo waye olomeme.’ Alume olohueli va sukila oku kuama ongangu ya Yesu yoku lekisa ocikembe kepata liavo. Ulume una o yongola oku taviwa la Suku ka viala ukãi waye lungangala, pole, amamako oku u sola “ndeci Kristu a sola ekongelo.” (Va Efe. 5:25) Olondaka viaye vi situlula ocisola kuenda esumbilo lina a sesamẽla.—1 Pet. 3:7.

⁸ Catiamẽla koku pindisa omãla, usongui wepata o sukila oku kakatela kolonumbi via Suku. Ka citava okuti o siapo oku lekisa ocikembe komãla vaye. Epindiso te li eciwa locisola. Omãla vamue citava okuti ka va tẽlisa lonjanga ovina vi sukiliwa kokuavo, osimbu okuti vakuavo va kapako lonjanga olonumbi. Konepa eyi, onjali yulume yi sukila oku lekisa epandi kokuavo. Eci alume va likolisilako oku kuama ongangu ya Yesu, vonjo mu kala ekalo liwa kuenda ombembua. Epata liavo li kuata ombembua kespiritu yina ukualosamo a imba vocisungo.—Tanga Osamo 23:1-6.

9. Ndeci ca pita la Noha, ocikele cipi alume Akristão va kuete, kuenda nye ci va kuatisa oku ci tẽlisa?

⁹ Noha wa kala kotembo ya sulako yoluali luo koloneke viaye. Pole, Yehova wo popela, kuenda “wa popelavo vakuavo epanduvali eci a nena etande koluali luava va tomba Suku.” (2 Pet. 2:5) Noha wa kuatele ocikele coku kuatisa epata liaye oco va puluke Ketande. Asongui vapata Akristão va kuetevo ocikele caco koloneke vilo via sulako. (Mat. 24:37) Omo liaco, va sukila oku lilongisa ongangu ‘yungombo uwa’ kuenda oku likolisilako oku u setukula.

Ene Akãi—‘Pamisi Vakuanjo Yene’

10. Ukãi oku pokola kulume waye ci lomboloka nye?

¹⁰ Upostolo Paulu wa soneha hati: “Akãi, pokoli ku vaveyene ndeci ku Ñala.” (Va Efe. 5:22) Olondaka evi ka vi lekisa okuti akãi ka va sesamẽla esumbilo. Suku osimbu ka lulikile ukãi watete, Heva, wa popia hati: “Ulume oku kala ño lika waye haciwako; ndu lulikila oñuatisi a sesamẽla.” (Efet. 2:18) Ocikele coku kala “oñuatisi” yi “sesamẽla” ulume osimbu eye a tẽlisa ocikele caye vepata, esumũlũho liocili.

11. Ukãi ukualondunge o ‘pamisa ndati vakuanjo yaye’?

 ¹¹ Ukãi ukualondunge o likolisilako oku linga ovina vi kuatisa vakuanjo yaye. (Tanga Olosapo 14:1.) Ca litepa lukãi eveke una ka lekisa esumbilo keliangiliyo liusongui wepata, ceci okuti ukãi ukualondunge o sumbila eliangiliyo liaco. Eye ka lekisa esino kuenda ocituwa coku litumĩla cina ca siata voluali, pole, o pokola kulume waye. (Va Efe. 2:2) Ukãi eveke ka kuete ohele yoku popia lãvi ulume waye, pole, ukualondunge o likolisilako oku vokiya esumbilo omãla va kuetele isiavo kuenda omanu vakuavo. Eye ka sepula omoko yulume waye yoku songuila epata poku lihoya laye ale oku u patãla. Kulivo ocitangi catiamẽla koku siliya olombongo. Ukãi wa kamba olondunge o sandola ovipako viepata liaye. Pole, ukãi oñuatisi yiwa, ka ci lingi. Eye o kuatisa ulume waye kovina viosi viatiamẽla kolombongo. Olondunge viaye vi limbukiwila kovilinga viaye viwa kuenda koku talavaya ciwa lolombongo. Eye ka kisika ulume waye oku talavaya calua oco olonjongole viaye vi tẽlisiwe.

12. Nye ukãi a sukila oku linga oco a kuatise epata liaye oku “lavulula”?

¹² Ukãi ukualondunge o kuatisa epata liaye oku ‘lavulula’ poku likuatisa lulume waye koku pindisa omãla konepa yespiritu. (Olosap. 1:8) Eye o kuatisa kesokiyo Liefendelo Liepata. Handi vali, o kuatisa ulume waye eci a lungula omãla loku va pindisa. Eye wa litepa lukãi eveke una ka kuatisa, haeye omãla vaye va tala ohali, kuenda ka va pindisiwa konepa yespiritu!

13. Momo lie ci kuetele esilivilo ukãi oku kuatisa ulume waye kovopange ocisoko ca Yehova?

¹³ Ukãi oñuatisi yiwa o liyeva ndati eci ulume waye a tambula ocikele vekongelo Liakristão? Eye o sanjuka calua! Ci kale okuti ulume waye oñuatisi yekongelo, ukulu wekongelo, ale watiamẽla kocisoko ci tukuiwa hati, Comissão de Ligação com Hospitais, ale Kocisoko ca Vamanji Vakuakutunga Olonjango Viusoma, o sanjukila esumũlũho liaco. Voku kuatisa ulume waye lolondaka kuenda ovilinga, mua kongela oku likolisilako calua. Eye wa kũlĩha okuti ulume waye poku litumbika kovopange ocisoko ca Yehova, o kuatisa epata liosi oku amamako oku lavulula konepa yespiritu.

14. (a) Ocina cipi ci pondola oku kala ocitangi kukãi oñuatisi, kuenda o pandikisa laco ndati? (b) Ukãi o pondola oku kuatisa ndati kekalo liwa liepata?

¹⁴ Ocikele coku kala oñuatisi yiwa, olonjanja vimue ka ca lelukile, ca piãla enene eci ulume a nõla onjila yimue ka yi sanjuisa ukãi. Pole, ukãi ukualondunge o lekisa ‘usima kuenda umbombe’ loku kuatisa ulume waye kovina viosi a sokiya. (1 Pet. 3:4)  Ukãi wa sunguluka o likolisilako oku kuama ongangu yakãi vana va sumbilile Suku kosimbu ndeci, Sara, Ruti, Avigaile, kuenda Maria ina ya Yesu. (1 Pet. 3:5, 6) Eye o kuamavo ongangu yakãi akulu vo koloneke vilo “vakuesumbilo.” (Tito 2:3, 4) Poku lekisa ocisola kuenda esumbilo kulume waye, ukãi ukualondunge endisa ciwa olohuela viaye kuenda o kuatisa kekalo liwa liepata. Onjo yaye yi kala ocitumãlo cimue celembeleko kuenda ceteyuilo. Ulume ukuespiritu oku kuata ukãi oñuatisi yiwa, esumũlũho liocili.—Olosap. 18:22.

Ene Amalẽhe—‘Tiamisili Utima Kovina ka vi Molẽha Lovaso’

15. Ndamupi amalẽhe va pondola oku kuatisa olonjali viavo oco epata lia amameko ‘oku lavulula’?

¹⁵ Ene wamalẽhe, vu pondola oku kuatisa ndati olonjali viene oco epata lia amameko ‘oku lavulula’ konepa yespiritu? Sokololi onima Yehova o likuminyi. Citava okuti tunde vutila, olonjali viene via ku lekisi oviluvialuvia viatiamẽla komuenyo wo Vocumbo Celau. Osimbu wa kali oku kula, vo tangeli Vembimbiliya kuenda valivulu ukuenje wa lunguka poku vu kuatisi oku sokolola ndomo omuenyo ko pui u ka kala voluali luokaliye. Oku tiamisila utima kupange wa Yehova, loku litumbika koku linga ocipango caye, ci ku kuatisi oku amamako oku ‘lavulula.’

16, 17. Nye amalẽhe va sukila oku linga oco va yoloke ciwa vonjila yomuenyo?

¹⁶ Pokola kolondaka viupostolo Paulu vi sangiwa kelivulu lia 1 Va Korindo 9:24. (Tanga.) Yolokela komuenyo locimãho coku yula. Kuama ovilinga vi tuala konima yomuenyo ko pui. Valua va siata oku ecelela okuti, oku sanda ovokuasi ku va tateka oku tiamisila utima konima. Huvekekuowo! Oku tiamisila omuenyo kovokuasi, ka ci nena esanju liocili. Ovina vi landiwa lolombongo, ka vi tumãla otembo yalua. Omo liaco, tiamisila ovaso ‘kovina ka vi moleha.’ Momo lie? Momo ‘ovina ka vi moleha lovaso, vi enda ño-o hũ, ka vi pui.’—2 Va Kor. 4:18.

¹⁷ ‘Vovina ka vi moleha lovaso,’ mua kongela asumũlũho Usoma. Nõlapo oku tiamisila omuenyo wove koku kuata asumũlũho aco. Esanju lia velapo komuenyo li tunda koku litumbika kupange wa Yehova. Oku vumba Suku yocili ceca epuluvi lioku litumbikila ovimãho viotembo yitito kuenda viotembo yalua. a Ovimãho viespiritu vi ku kuatisa oku tiamisila utima koku vumba Suku locimãho coku kuata omuenyo ko pui.—1 Yoa. 2:17.

18, 19. Ndamupi umalẽhe a pondola oku limbuka nda o kasi oku endela vocili?

¹⁸ Ene amalẽhe, enanga liatete lioku endela vonjila yomuenyo, oku kuata ukamba wocili la Yehova. Ove hẽ, wa eca ale enanga liaco? Li pula ndoco: ‘Anga hẽ ndimunu umue wa kula kespiritu, ale ekuatiso liange kovopange espiritu lia tamba ño kolonjali viange?’ Ndi kasi oku likolisilako oku kuata ovituwa vi sanjuisa Suku? Nda siata hẽ oku likolisilako oku kuatisa kovopange osi atiamẽla  kefendelo liocili ndeci, oku likutilila olonjanja viosi, oku lilongisa ondaka ya Suku, oku enda enda kolohongele, kuenda kupange woku kunda? Nda siata oku amela ku Suku poku pamisa ukamba wange laye?—Tia. 4:8.

¹⁹ Sokolola ulandu wa Mose. Ndaño okuti wa kala ocingendeleyi vofeka yamãle, ka nõlelepo oku tukuiwa ndonekulu ya Fareo, pole, wa lekisa okuti ufendeli wa Yehova. (Tanga Va Heveru 11:24-27.) Ene wamalẽhe Akristão, u sukilavo oku nõlapo oku vumba Yehova lekolelo. Nda wa cilingi, u ka kuata esanju liocili, lekalo liwa komuenyo, kuenda elavoko ‘liomuenyo wocili.’—1 Tim. 6:19.

20. Kolupesi luoku yolokela komuenyo, helie o tambula onima?

²⁰ Kosimbu kolomapalo vioku yoloka, omunu umosi eye lika wa enda oku yula. Pole, ca litepa loku yolokela komuenyo. Ocipango ca Suku ceci okuti “omanu vosi va popeliwa ha veya kukũlĩhiso wocili.” (1 Tim. 2:3, 4) Valua va yoloka ale osimbu handi kua citiwile, pole, vakuavo va kasi oku yoloka kumue love. (Va Hev. 12:1, 2) Pole, onima yaco yi ka eciwa ku vosi va pandikisa. Omo liaco, nõlapo oku yula!

21. Nye ci ka lomboluiwa vocipama ci kuãimo?

²¹ Lacimue ci pondola oku tateka ‘oku iya kueteke linene lia Yehova, hailio li linga usumba.’ (Mal. 4:5) Eteke liaco, ka citava okuti li sanga apata Akristão ocipikipiki. Omo liaco, omunu lomunu vepata o sukila oku tẽlisa ocikele caye ca lekisiwa Vovisonehua. Ocina cipi cikuavo ci pondola oku ku kuatisa oku amamako oku lavulula konepa yespiritu kuenda oku pamisa ukamba wove la Suku? Ocipama ci kuãimo ci ka lombolola atosi atatu a kuatisa apata oku kala ciwa konepa yespiritu.

[Atosi pombuelo yamẽla]

Nye wa Lilongisa?

• Momo lie apata Akristão va sukilila oku ‘lavulula’?

• Ulume o pondola oku setukula ndati Ungombo Uwa?

• Ukãi ukualondunge o kala ndati oñuatisi yulume waye?

• Amalẽhe va pondola oku kuatisa ndati epata liavo oku lavulula konepa yespiritu?

[Apulilo Elilongiso]

[Elitalatu kemẽla 9]

Ukãi oñuatisi yiwa, esumũlũho liocili kulume ukuespiritu