Ove Hẽ O Ka Kuama Olonumbi Via Yehova Viocisola?
Ove Hẽ O Ka Kuama Olonumbi Via Yehova Viocisola?
“Olonjila viosi viuhembi ndi vi nyale.”—OSA. 119:128.
1, 2. (a) Poku sanda onumbi oco o pitĩle kocitumãlo cimue, elungulo lipi o sanjukila oku tambula, kuenda momo lie? (b) Alungulo api Yehova a siata oku eca komanu vaye kuenda momo lie?
SOKOLOLA ndoco: Wa sokiya oku linga ungende. Noke wenda kekamba liove una wa kolela haeye wa kũlĩha ciwa onjila yaco oco a ku imbe onumbi. Poku ku imba onumbi, o ku sapuila hati: “Eci o pitila penyaha lina, lunguka. Pali ondimbukiso yimue ka ya kapiwile ciwa. Valua omo lioku kuama ondimbukiso yaco va siata oku nyelela.” Ove nda wa sanjukila hẽ elungulo liaco loku pokola konumbi yaye? Yehova o kasi ndekamba eli. Eye o tu ĩha olonumbi vi tu songuila komuenyo ko pui, kuenda o tu sapuila ndomo tu yuvula ovina vi tu tuala konjila ka ya sungulukile.—Esin. 5:32; Isa. 30:21.
2 Vocipama cilo kuenda eci ci kuãimo, tu ka kũlĩhĩsa ovina vitatu, Ekamba lietu Yehova Suku a tu yonguila okuti tu vi yuvula. Ivaluka okuti eye o tu ĩha elungulo liaco omo liocisola. Yehova o yongola okuti tu kala otembo ka yi pui. Eci a mola omanu va kuama onjila ka ya sungulukile loku siapo oku u vumba o sumua calua. (Esek. 33:11) Vocipama cilo, tu konomuisa ovina vitatu vi koka olohele. Ohele yatete, yi tunda komanu. Yavali, yi tunda kokuetu muẽle. Yatatu, yi tunda kovina ka vi kuete esilivilo. Omo liaco, tu sukila oku kũlĩha ovina viaco kuenda ndomo Yehova, Isietu wokilu a tu longisa oku tamãlala lovina viaco. Ukualosamo wa sapuila Yehova hati: “Olonjila viosi viuhembi ndi vi nyale.” (Osa. 119:128) Ove hẽ, wa siatavo oku popia ndoco? Tu konomuisi ndomo tu pamisa onjongole yetu yoku yuvula olonjila viosi viuhembi.
Ku ka Kuame “Owiñi”
3. (a) Poku linga ungende, momo lie ka ca sungulukile oku kuama vakuene nda kua kũlĩhĩle ciwa onjila yaco? (b) Onumbi yipi yesilivilo tu sanga kelivulu Lietundilo 23:2?
3 Nda o kasi oku linga ungende, kuenje kua kũlĩhĩle ciwa onjila yaco nye ci pita love? O pondola oku vetiyiwa oku kuama vakuene, ca piãla enene nda omanu valua va kasi oku kuama onjila yimuamue. Ocituwa caco ci koka ohele. Momo, pamue omanu vaco ka va kasi oku enda kuna o yongola, ale va nyelela. Kũlĩhĩsa onumbi yimue ya lekisiwa vocihandeleko Suku a ecele ku va Isareli. Olonganji, kuenda vana va lalekiwa oku kala ndolombangi kekanga, va tambuile elungulo liatiamẽla kohele yi tunda koku “kuama owiñi.” (Tanga Etundilo 23:2.) Omanu omo okuti ka va li puile, ca leluka oku vetiyiwa lowiñi loku pengisa esunga. Anga hẽ onumbi eyi yi tiamisiwila lika kekanga? Sio.
4, 5. Yehosua la Kalembe va vetiyiwile ndati oco ‘va kuame owiñi,’ pole nye ca vakuatisa oku tamãlala?
4 Poku liyaka lovitangi, ca leluka oku vetiyiwa lovisimĩlo ‘vioku kuama owiñi.’ Ocili okuti ovitangi viya ño ocipikipiki kuenda ka ca lelukile oku tamãlala lavio. Sokolola ulandu wa pita la Yehosua kuenda Kalembe. Ovo va kala 12 kolondavululi va tumiwile oku ka kũlĩhĩsa Ofeka Yohuminyo. Eci va tiuka, alume ekũi pokati kavo va eca esapulo lĩvi kuenje va yokokisa va Isareli. Ovo va lombolola okuti omanu va tunga vofeka yaco, ovindululu haivo va lepa, okuti vakuambuto Yovindululu, vana va kala omãla vovangelo va likuelele lomãla vomanu vakãi. (Efet. 6:4) Ulandu waco wa kala wesanda. Momo tunde eci ovindululu via kunduiwa Ketande, pa pitile ale ovita vialua vianyamo, kuenda lomue omõlaco wa puluka. Pole, omunu wosi okuti ekolelo liaye lia hongua, o tava ño kasapulo osi, ndaño muẽle vesanda. Ulandu wolondavululi ekũi wa nena ocinjoko kuenda usumba walua komanu. Omo liaco, valua va fetika oku sima okuti, oku iñila Vofeka Yohuminyo ndomo Yehova a ci popia, uveke. Nye Yehosua la Kalembe va linga poku liyaka lovitangi viaco?—Ate. 13:25-33.
5 Ovo ka va ‘kuamẽle owiñi.’ Ndaño okuti owiñi ka wa solele ovina va popia, kuenda va va lipañela oku va sosola lovawe, ovo va vangula muẽle ocili! Pi kua tundile utõi wavo? Ovo va kolelele Yehova. Omunu wosi o kuete ekolelo, o tẽla oku limbuka etepiso li kasi pokati kulandu wesanda lolohuminyo vi tunda ku Yehova Suku. Noke liotembo yimue, Yehosua la Kalembe, va situlula ekolelo va kuatela Yehova kuenda va sapuila omanu ndomo Eye a siata oku tẽlisa olohuminyo viaye. (Tanga Yehosua 14:6, 8; 23:2, 14.) Ovo va amamako oku kolela Suku, kuenda ka va yonguile oku u sumuisa oco va sanjuise owiñi. Yehosua la Kalembe va pandikisa kuenje va tu sila ongangu yiwa.—Ate. 14:1-10.
6. Kovina vipi tu pondola oku setekiwa oku kuama owiñi?
6 Ove hẽ, olonjanja vimue wa siata oku vetiyiwa oku kuama owiñi? Omanu vana ka va sumbile Yehova, va siata oku sima okuti oku kuama olonumbi viaye viatiamẽla kueci ciwa leci cĩvi, uveke. Catiamẽla kovitalukilo kuenda kolomapalo, va siata oku yapuisa omanu lovisimĩlo viesanda. Ovo va popia okuti, evĩho, ungangala, kuenda ovituwa viumbanda vi lekisiwa vo televisãu, volofilme, kuenda volovideo games ka vi koki ohele. (2 Tim. 3:1-5) Poku nõla ovitalukilo kuenda olomapalo viove ale viepata, wa siata hẽ oku ecelela oku vetiyiwa lovisimĩlo via vakuene? Nda wa siata oku vetiyiwa la vakuene, ka ci lekisa hẽ okuti o kasi oku kuama owiñi?
7, 8. (a) Tu pindisa ndati olondunge vietu vioku “tepisa pokati keci ciwa leci cĩvi,” kuenda momo lie oku ci linga ci kuetele esilivilo okuti oku kuama ovisimĩlo viomanu ci sule? (b) Momo lie o sanjukila oku mola ongangu yiwa yamalẽhe Akristão?
7 Yehova wa tu ĩha ombanjaile yimue yi tu kuatisa oku nõla ciwa olonjila vietu. Ombanjaile yaco, olondunge vioku tepisa pokati keci ciwa leci cĩvi. Pole, olondunge viaco vi sesamẽla oku pindisiwa. (Va Hev. 5:14) Oku kuama owiñi, ka ci pindisa olondunge vietu, pole, ci tuala kohele yoku tava lika kovisimĩlo viomanu. Eli olio esunga lieci omanu va Yehova ka va sukilila oku kuata ulala wolofilme, alivulu, kuenda ovipama vio Internet va sukila oku yuvula. Omo okuti ekalo lioluali li pongoloka calua, nda ca sukila okuti otembo lotembo va tambula ulala wokaliye wovina tu sesamẽla oku yuvula. (1 Va Kor. 7:31) Handi vali oku ci linga, nda ca tu tateka oku talavaya lolondunge vietu via pindisiwa lolonumbi Viembimbiliya, oku likutilila, kuenda oku nõla olonjila vi li kuata lolonumbi viaco.—Va Efe. 5:10.
8 Olonjanja vimue eci tu nõla olonjila vi li kuata lolonumbi Viembimbiliya, tu suvukiwa lomanu. Amalẽhe Akristão kolosikola va siata oku vetiyiwa oku tala kuenda oku linga ovina vakuavo va linga. (1 Pet. 4:4) Pole, ci sanjuisa calua oku mola ndomo amalẽhe valua Akristão kuenda akulu va setukula ekolelo lia Yehosua la Kalembe poku yuvula oku kuama owiñi.
Ko ka Kuami ‘Ocipululu Covaso Pamue Olonjongole Viovitima’
9. (a) Poku linga ungende umue, momo lie ci kokela ohele oku kuama lika onjila ya tu sungulukila? (b) Momo lie ocihandeleko ci sangiwa kelevulu Liatendelo 15:37-39, ca kuatela esilivilo ku va Isareli?
9 Ocitangi cavali tu konomuisa cilo, ci tunda kokuetu muẽle. Konomuisa ocindekaise eci: Ove o kasi oku linga ungende kuenda wa ambata omapa yi ku kuatisa oku pitila kocitumãlo caco. Nye ci pita love nda kua talavayele lomapa yaco kuenje wa nõlapo oku kuama onjila ya ku sungulukila? Lalimue eteke o ka pitila oku o yongola oku enda. Ocindekaise eci ci tu kuatisa oku kuata elomboloko lionumbi yikuavo Yehova a yonguile oku longisa va Isareli. Koloneke vilo omanu valua eci va tanga ocihandeleko coku tongela olonjenje kasũsu uwalo, kuenda oku tongihinya kolonjenje viaco ukolo wonoloti, ka va kuata elomboloko liaco. (Tanga Atendelo 15:37-39.) Ove hẽ, wa limbuka esilivilo liocihandeleko caco? Oku pokola kocihandeleko caco, ca kuatisa va Isareli oku litepa la vakualofeka va lisunguile lavo. Oco va amameko oku taviwa la Yehova, va sukilile oku pokola konumbi eyi. (Ovis. 18:24, 25) Handi vali, ocihandeleko caco ci sitululavo ohele yikuavo yi pondola oku tu yapuisa vonjila yi tuala komuenyo ko pui. Ndamupi?
10. Yehova wa lekisa ndati okuti wa kũlĩha ekalo liomanu?
10 Kũlĩhĩsa esunga lieci Yehova a ecelele ocihandeleko komanu vaye ci popia hati: “[Ko ka kuami] vali ocipululu covaso ene pamue olonjongole viovitima viene vina viu kokeli oku linga akandu.” Yehova wa kũlĩha ciwa ekalo liomanu. Eye wa kũlĩha ndomo ovitima vietu ca leluka oku yonjiwa lovina tu lete. Embimbiliya li tu lungula hati: “Utima wa piãla kelimbi haiwo wa hongua enene. Helie o tẽla oku u kũlihisa?” (Yer. 17:9) Ove wa limbuka hẽ, esunga lieci Yehova a lunguila va Isareli oco ka va ka kuame ocipululu covaso lolonjongole viutima wavo? Eye wa kũlĩhĩle okuti ci ka leluka kokuavo oku tulukila komanu vakualofeka va lisunguile lavo kuenda oku yapuisiwa lovina va lete. Ovo nda va yonjiwa oco va lisetahãise lavo, kovisimĩlo, kekalo, kuenda kovituwa viavo.—Olosap. 13:20.
11. Konepa yipi tu pondola oku yonjiwa lovina tu lete?
11 Koloneke vilo ca leluka oku yonjiwa lovina tu lete, momo utima wetu wa piãla kelimbi haiwo wa hongua enene. Handi vali, tu kasi voluali lumue lu vetiya lika oku kuama oloñeyi vietimba. Kapuluvi api tu pondola oku kuatisiwa lonumbi yi sangiwa kelivulu Liatendelo 15:39? Kũlĩhĩsa ndoco: Nda akamba vove vo kosikola, kupange, ale posongo yove va wala uwalo ka wa sungulukile, utima wove kuenda ovaso vi ku vetiya hẽ oku va kuama? O pondola oku setekiwa oku ‘kuama utima wove lovaso’ kuenda oku yonjiwa lovina o lete? Noke o vetiyiwa hẽ oku siapo olonumbi viwa viatiamẽla koku wala kuenje o kuama ongangu yavo?—Va Rom. 12:1, 2.
12, 13. (a) Nye tu sukila oku linga nda ovaso etu a yongola oku vanja ovina ka via sungulukile? (b) Nye ci tu vetiya oku yuvula oku kala eyonjo ku vakuetu?
12 Tu sukila oku kuata esuluviko. Nda ovaso etu a yongola oku vanja kovina ka via sungulukile, tu sukila oku ivaluka ongangu ya Yovi, ulume umue ukuekolelo wa lisila lovaso aye okuti ka vanji ukãi wamãle lovisimĩlo ka via sungulukile. (Yovi 31:1) Cimuamue haico Soma Daviti a popia hati: “Si kapi cimue cĩvi kovaso ange.” (Osa. 101:3) Ovina viosi okuti vi nyõla utima wetu kuenda ukamba wetu la Yehova, vi lomboloka okuti ‘vĩvi.’ Vovina viaco mua kongela ayonjo osi a vetiya oloñeyi viovaso loku yapuisila utima wetu kovina vĩvi.
13 Handi vali, ka tu yongola oku kala ‘ocina cimue cĩvi’ ku vakuetu poku va vetiyila oku tala ovina ka via sungulukile. Tu sukila oku kapako onumbi Yembimbiliya yatiamẽla koku wala ciwa kuenda oku liposuisa luwalo wa sunguluka. (1 Tim. 2:9) Oku lekisa esunguluko, ka ci lomboloka oku linga lika ovina vi tu sanjuisa. Tu sukila oku sumbila ovisimĩlo via vakuetu, lolonjongole viavo, kuenda oku pitisa kovaso esanju liavo okuti lietu muẽle ci sule. (Va Rom. 15:1, 2) Vekongelo Liakristão, mu sangiwa amalẽle valua va lekisa ongangu yiwa konepa eyi. Hesanjukuolio tu yeva, poku mola ndomo va yuvula ‘ocipululu covaso, lolonjongole viutima wavo,’ loku nõlapo oku sanjuisa Yehova kovina viosi va linga, ndaño muẽle koku wala!
Ku ka Kuame Ovina “Viesanda”
14. Elungulo lipi Samuele a ecele liatiamẽla koku kuama ovina “viesanda”?
14 Sokolola ndeci okuti, o kasi oku pita vekango. Osimbu o kasi oku enda, o mola cimue ca setahãla ovava. Pole, eci o pitila ocipepi, o limbuka okuti havavako. Nye nda ca pita love nda poku mola ocina caco wa yapuka loku siapo onjila yove? Ocili okuti nda wa nyelela kuenda oku fila vekango! Yehova wa kũlĩha ciwa ohele yaco. Kũlĩhĩsa ulandu owu. Va Isareli va yonguile oku kala ndomanu vakualofeka va lisunguile lavio, vana va vialiwile lolosoma viomanu. Onjongole yavo yoku kuata Osoma yomunu, ya kala ekandu linene, momo va lekisa okuti ka va yonguile vali oku vialiwa la Yehova. Ndaño okuti Yehova wa va ecelela oku vialiwa lomanu, pole, wa tuma kokuavo uprofeto Samuele oco a va situluile ohele yoku kuama ovina “viesanda.”—Tanga 1 Samuele 12:21.
15. Kovina vipi va Isareli va kuamẽle ovina viesanda?
15 Anga hẽ, omanu vaco va kuatele ovisimĩlo viokuti hĩse oku kolela osoma yomunu okuti ku Yehova haicoko? Nda oco va simĩle, va kala oku kuama ovina viesanda! Kuenda va kala kohele yoku tava kovina vialua viesanda vi tunda ku Satana. Olosoma viaco nda via va yapuisila kefendelo lioviteka. Vakuakufendela oviteka, va yapuisiwa lovisimĩlo viokuti oku kolela kolosuku vi letiwe vina via tungiwa loviti, ale lovawe, oco ca velapo, okuti oku kolela ku Yehova Suku, una wa lulika ovina viosi haeye ka muiwa lovaso ci sule. Pole, ndomo upostolo Paulu a ci popia, oviteka ‘ka vi kuete esilivilo.’ (1 Va Kor. 8:4) Ovio ka vi lete, ka vi yevite, ka vi vangula, kuenda ka vi lingi cimue. Ove o pondola oku vi mola kuenda oku vi kuata, pole, poku vi fendela, ci lekisa okuti o kasi oku kuama ovina viesanda, haivio viuveke vi ka ku nenela ovitangi.—Osa. 115:4-8.
16. (a) Koloneke vilo, Satana wa siata oku yapuisa ndati omanu koku kuama ovina viesanda? (b) Momo lie tu popela tuti, olombongo kuenda ukuasi vi lomboloka ovina viesanda, oku vi sokisa la Yehova Suku?
16 Satana ukuatutu, kuenda o kasi oku amamako oku yapuisila omanu kovina viesanda. Eye wa siata oku vetiya omanu valua oku sima okuti ovokuasi a nena oku kolapo komuenyo. Olombongo, ukuasi, kuenda upange una va feta ciwa, pamue vi molẽha ndu okuti vi kuatisa omunu oku potolola ovitangi viosi. Toke petosi lipi olombongo vi pondola oku kuatisa omunu eci a vela, leci ku iya ovitangi viuhukũi vofeka, ale ovilemawe? Anga hẽ, ukuasi u pondola oku kuatisa omunu eci a yeva esumuo, loku eca olonumbi vi songuila omuenyo waye? U pondola hẽ oku yovola omunu eci a kala kohele yoku fa? Nda tua kolela lika kovokuasi kuenda kolombongo okuti kovina viespiritu ci sule, tu ka pita lesumuo lialua. Ukuasi kuenda olombongo ka vi popela omunu, momo ovina viesanda. Ovio ka vi tu kuatisa oku kolapo komuenyo, momo ka vi kuete esilivilo lia velapo, kuenda ka vi tu yovola kovoveyi ale kolofa. (Olosap. 23:4, 5) Pole, Yehova Suku wa koleliwa, momo ukuacili! Nda tua kuata ukamba wocili laye, tu pondola oku kolapo komuenyo. Eli esumũlũho linene! Omo liaco, lalimue eteke ka tu ko yanduluki poku kuama ovina viesanda.
17. Yipi onjongole yove yatiamẽla kovina vĩvi tua lilongisa vocipama cilo?
17 Tu kuete esanju lialua omo okuti Yehova eye Ekamba lietu kuenda o tu Songuila vonjila yi tuala komuenyo. Nda tua yevelela kalungulo aye a tiamẽla kohele yoku kuama owiñi, ocipululu cutima, kuenda ovina viesanda, tu ka kuata omuenyo ko pui. Vocipama ci kuãimo, tu ka konomuisa alungulo atatu a Yehova, a tu kuatisa oku suvuka, kuenda oku yuvula olonjila vi tu yapuisa.—Osa. 119:128.
Nye Ove o Sima?
Ndamupi o pondola oku kapako olonumbi via lekisiwa Kovisonehua evi?
[Apulilo Elilongiso]
[Elitalatu kemẽla 11]
Anga hẽ wa siata oku vetiyiwa oku kuama owiñi?
[Elitalatu kemẽla 13]
Momo lie ci kuetele ohele oku kuama lika onjongole yutima?
[Elitalatu kemẽla 14]
Anga hẽ o kasi oku kuama ovina vimue viesanda?
