Apulilo a Lingiwa Lavakuakutanga

Citava hẽ oku kũlĩha elivala lia suapo lieteke Yesu Kristu a valeliwa kuti?

Epulilo eli, lia votuiwa omo okuti, Evanjeliu lia Marko leli lia Yoano poku lombolola olofa via Yesu, ci molẽha okuti ovolandu aco a litepa. Marko wa popia hati: ‘Kowola yatatu, oco va valela Yesu kuti.’ (Mar. 15:25) Pole, Yoano wa popia hati, ca kala ‘kowola yepandu’ eci Pilato a eca Yesu ku va Yudea oco a valeliwe kuti. (Yoa. 19:14-16) Olonoño vi konomuisa ovolandu Embimbiliya, via siata oku eca alomboluilo alua locimãho coku situlula etepiso liaco. Ocili okuti, Vembimbiliya ka mu sangiwa alomboluilo a situlula etepiso li kasi pokati kovolandu aco avali. Pole, oku kũlĩhĩsa ndomo omanu va enda oku tenda otembo kosimbu, ci tu kuatisa.

Kocita catete, va Yudea va enda oku tepa eteke volowola 12, oku upisa komẽle eci ekumbi li tunda. (Yoa. 11:9) ‘Owola yatatu’ ya enda oku upisa kelivala liecelãla toke kelivala liecea komẽle. ‘Owola yepandu’ ya enda oku upisa kelivala liekũi lamosi komẽle toke ekumbi vongunji. Pole, vokuenda kunyamo, ekumbi ka li kuete owola yimuamue yoku tunda leyi yoku iñila. Handi vali, oku tumãla kueteke kua tiamẽla kuvo wunyamo. Kuenje, omanu va enda oku sokiya olowola vieteke poku vanja apa ekumbi li tãi. Omo liaco, ovolandu atiamẽla kolotembo, a litepele. Olonjanja vimue, Ovisonehua vio Helasi vi tukula ovina via pita vapuluvi amue ndeci: Kowola yatatu, yepandu, kuenda yecea. (Mat. 20:3, 5; Ovil. 10:3, 9, 30) Pole, ‘owola yepanduvali,’ ya tukuiwa lika poku lekisa epuluvi omunu umue wa kala oku vela a kaya.​—Yoa. 4:52.

Ovolandu a sangiwa Vavanjeliu a kuete elitokeko lovina via pita vokuenda kuoloneke via sulako via Yesu palo posi. Avanjeliu osi akuãla a lombolola okuti, eci kua ca, ovitunda vinene lakulu vofeka va tumbika ongombo kuenje va tuala Yesu ku Pondiu Pilato Ombiali yo ko Roma. (Mat. 27:1; Mar. 15:1; Luka 22:66; Yoa. 18:28) Mateo, la Marko kuenda Luka, vosi yavo va lombolola okuti, eci Yesu a valeliwa kuti kowola yepandu, vofeka yosi mueya owelema ‘toke kowola yecea.’​—Mat. 27:45, 46; Mar. 15:33, 34; Luka 23:44.

Tu sukila oku ivaluka okuti, otembo Yesu a kala oku kangisiwa loku tipuiwa, ovina viaco via tendiwile ndoku valeliwa kuti. Olonjanja vimue, omunu o fa osimbu a kasi oku kangisiwa. Ekangiso lia Yesu, lia piãlele calua okuti, ka tẽlele vali oku ambata uti waye kuenje va kisika omunu ukuavo oku ambata uti waco. (Luka 23:26; Yoa. 19:17) Nda ekangiso liaco lia tendiwile ndoku valeliwa kuti, nda ca lekisa okuti, osimbu Yesu ka valeliwile handi kuti, pa pitile ale olowola vimue. Omanu valua citava okuti va tukula alivala a litepa eci Yesu a valeliwa kuti, momo catiamẽla lika kepuluvi va mola ovina viaco ndomo via kala oku lingiwa.

Upostolo Yoano wa soneha ulandu waye noke yanyamo alua tunde eci kua sonehiwa Avanjeliu akuavo. Eye wa kũlĩhĩle ovolandu aco. Yoano wa tukula otembo ya litepa leyi Marko a tukula. Eci ci lekisa okuti Yoano ka pituluile ulandu wa Marko. Yoano la Marko, vosi yavo va kuatisiwa lespiritu sandu lia Suku. Ndaño okuti Vovisonehua ka mu sangiwa alomboluilo alua a situlula etepiso liovolandu aco, tu sukila oku kolela kovina via tukuiwa Vavanjeliu aco.