‘Helie Ndi Yokokela’?
‘Helie Ndi Yokokela’?
‘Ndaño ovita vi ñatukila, haimo ndi kuata ekolelo.’—OSA. 27:3.
NDOMO CA LEKISIWA VOVINIMBU VI KUÃIMO, NYE CI TU KUATISA OKU KUATA UTÕI?
1. Osamo 27 yi tukuatisa oku kuata elomboloko liovina vipi?
MOMO lie upange woku kunda u kasi oku li vokiyila koloneke vilo ndaño levĩho lialua voluali? Momo lie tua siatela oku pesela otembo longusu yetu, ndaño luhukũi kuenda ovitangi vikuavo? Tu pondola ndati oku amamako lutõi osimbu omanu valua va kuetele usumba ovina vi keya kovaso yoloneke? Tu sanga atambululo aco, vocisungo ci sangiwa Vosamo 27, ca imbiwa la Soma Daviti, eci a vetiyiwa lespiritu lia Suku.
2. Nye ci pondola oku yokokisa omunu, pole, ekolelo lipi tu kuete?
2 Daviti wa fetika osamo lolondaka viokuti: “Yehova eye ocinyi cange haeye epopelo liange. U njokokela helie? Yehova eye ongusu yomuenyo wange. [Helie] o ndingisa usumba?” (Osa. 27:1) Usumba u pondola oku tateka omunu oku linga ovina via sunguluka. Pole, omunu wa kolela Yehova, o kuete utõi, kuenda ka yokokela cimue. (1 Pet. 3:14) Nda tu tenda Yehova okuti eye ocikolo cetu, ‘tu kuata utima wa tula, kuenda ka tu yokokela evĩho.’ (Olosap. 1:33; 3:25) Momo lie?
‘YEHOVA EYE OCINYI CANGE HAEYE UPOPELI WANGE’
3. Yehova o kala ndati ocinyi cetu, pole, nye tu sukila oku linga oco tu kuatisiwe?
3 Ondaka yokuti “Yehova eye ocinyi cange,” yi lomboloka okuti, Yehova o tu yovola koku kala vonumbi, kuenda vowelema wespiritu. (Osa. 27:1) Ndaño ocinyi ci lekisa ocilondokua ci kasi vonjila, pole, ka cupi ocilondokua caco vonjila. Omo liaco, tu sukila oku lunguka lovina tua siata oku mola. Yehova wa siata oku tu sapuila elomboloko liovitangi vi kasi oku pita voluali, ndeci ocinyi ci tu kuatisa oku mola ocilondokua ci kasi vonjila. Eye, o tu lungula oco tu yuvule ovina vi sangiwa mulo voluali okuti, vi koka ohele. Ndaño Yehova o tu kuatisa lolonumbi Viembimbiliya, pole, tu sukila oku likolisilako oku vi kapako. Nda tua ci linga, tu kuata olondunge vialua okuti, viovanyãli vetu kuenda violonoño violuali lulo, vi sule.—Osa. 119:98, 99, 130.
4. (a) Momo lie Daviti a popela lekolelo hati: ‘Yehova eye epopelo liange’? (b) Otembo yipi Yehova a ka tu popela?
4 Olondaka via Daviti vi sangiwa Vosamo 27:1, vi lekisa okuti, wa pinga ku Yehova oco o teyuile kovitangi a liyaka lavio olonjanja vialua. Onjanja yimue, Yehova wa popela Daviti “kekasa liohosi kuenda kekasa liokanyani.” Yehova wa kuatisavo Daviti oku yula ocindululu Goliata. Noke, Soma Saulu wa setekele oku tomẽla Daviti vocimano lonjelia, pole, Yehova wo popela. (1 Sam. 17:37, 49, 50; 18:11, 12; 19:10) Eli olio esunga lieci Daviti a popela hati: ‘Yehova eye epopelo liange’! Omo liaco, tu sukila oku kolela okuti, Yehova o ka teyuila afendeli vaye, ndeci a linga poku popela Daviti. O ka ci linga ndati? O ka ci linga poku yovola afendeli vaye ‘kohali ya piãla’ yina yiya ndopo.—Esit. 7:14; 2 Pet. 2:9.
IVALUKA ASUMŨLŨHO OSI
5, 6. (a) Oku ivaluka ovitangi via pita kosimbu, ci tu kuatisa ndati oku kuata utõi? (b) Ovolandu ana a lekisa ndomo Yehova a siata oku popela afendeli vaye, a tu kuatisa ndati?
5 Oku kapako olondaka vi sangiwa Vosamo 27:2, 3, ci tu kuatisa oku kuata utõi. (Tanga.) Daviti wa ivaluka ndomo Yehova o popela kovitangi a liyaka lavio. (1 Sam. 17:34-37) Oku ivaluka ovolandu aco, co kuatisa oku liyaka lovitangi vialua. Ove hẽ wa siatavo oku lekisa ekolelo poku liyaka lovitangi? Wa siata hẽ oku likutilila lolupili eci o liyaka locitangi cimue kuenje, o limbuka ndomo Yehova a ku ĩha olondunge vioku pandikisa laco? Ivaluka hẽ ndomo wa yula ovitangi vina via ku tatekele oku vokiya upange woku kunda, kuenje wa limbuka okuti ku kuete vali ovitangi viaco? (1 Va Kor. 16:9) Eci o sokolola ovitangi wa kuata kosimbu o kala ndati? Ovina viaco ka vi ku vetiya hẽ oku kolela okuti, Yehova o pondola oku tu kuatisa oku yula ovitangi, ale oku pandikisa lavio ndaño ka ca lelukile oku vi tetulula?—Va Rom. 5:3-5.
6 Nye o sukila oku linga, nda wa limbuka okuti olombiali vi yongola oku malako ocisoko Colombangi Via Yehova palo posi? Koloneke vilo, kuli omanu valua va siata oku seteka oku ci linga, pole, va ci lembua. Oku ivaluka ndomo Yehova a kuatisa afendeli vaye kosimbu, ci tu kuatisa oku kolela okuti, ka tu sukila oku yokokela ovitangi vi keya kovaso yoloneke.—Dan. 3:28.
SANJUKILA EFENDELO LIOCILI
7, 8. (a) Ndomo ca lekisiwa Vosamo 27:4, ocina cipi Daviti a pinga ku Yehova? (b) Onembele yinene yespiritu ya Yehova yi lomboloka nye, kuenda efendelo lipi li lingiwilamo?
7 Ocisola tu kuetele efendelo liocili, ci tu vetiya oku kuata utõi. (Tanga Osamo 27:4.) Koloneke via Daviti, o tavernakulu, oyo ya kala ‘onjo ya Yehova.’ Kuenje, Daviti wa sokiya ovina vionembele yina yeya oku tungiwa lomõlaye Salomone. Noke lianyamo alua, Yesu wa situlula okuti, oco efendelo liomunu li taviwe la Yehova Suku, ka ci sukila lika oku fendelela vonembele. (Yoa. 4:21-23) Kelivulu lia Va Heveru kocipama 8 toke 10, upostolo Paulu wa lekisa okuti, onembele yinene yespiritu, ya tumbikiwa kunyamo wa 29 K.K., eci Yesu a papatisiwa, kuenje, wa lieca olumue oco a linge ocipango ca Yehova. (Va Hev. 10:10) Onembele yespiritu, esokiyo lia lingiwa oco tu lekise ekolelo kocisembi ca Yesu, okuti tu taviwa la Yehova Suku. Tu lingila ndati efendelo vonembele yaco? Tu ci linga poku likutilila “lovitima viocili haivio via kolisua lekolelo,” kuenda poku kundila omanu elavoko lietu okuti ka tu tatãla. Pole, tu li vetiya la vamanji kolohongele, kuenda kefendelo lietu liepata. (Va Hev. 10:22-25) Oku sanjukila esokiyo liefendelo liocili, ci pamisa ekolelo lietu koloneke vilo via vĩha.
8 Kolonepa viosi violuali, afendeli va Yehova, va vokiya upange woku kunda poku lilongisa alimi akuavo kuenda poku ilukila kovikanjo vina ka kuli akundi Vusoma. Ovilinga viavo, vi eca uvangi wokuti, va kasi oku kuama ongangu yukualosamo wa pingile lika ocina cimosi ku Yehova. Omo liaco, va sanjukila Yehova, kuenda va yongola oku linga upange u kola, ndaño lovitangi.—Tanga Osamo 27:6.
KOLELA KEKUATISO LIA SUKU
9, 10. Olondaka vi sangiwa Kosamo 27:10, vi lomboloka nye?
9 Olondaka via Daviti, vi lekisa ndomo a kapeleko ekuatiso lia Yehova poku popia hati: ‘Nda tate la mãi va njanduluka, Yehova o nambula.’ (Osa. 27:10) Ulandu wa tukuiwa kelivulu 1 Samuele kocipama 22, u tu kuatisa oku limbuka okuti, Daviti olonjali viaye, ka vio yandulukile. Koloneke vilo, omanu valua, va siata oku lambalaliwa, kuenda oku yandulukiwa lepata liavo. Pole, vana va yandulukiwa, va siata oku sanga ekuatiso, locivundilo vekongelo Liakristão vocili.
10 Nda Yehova wa siata oku kuatisa afendeli vaye eci va yandulukiwa lomanu, ka pondola hẽ oku va kuatisavo kovitangi vikuavo? Nda tua siata oku sakalala lovina vioku kuatisa epata, ka tu kolela hẽ okuti Yehova o pondola oku tu kuatisa? (Va Hev. 13:5, 6) Eye wa kũlĩha ovitangi afendeli vaye vo kolela va siata oku liyaka lavio, kuenda ovina va sukila.
11. Ekolelo tu kuetele Yehova li vetiya omanu oku linga nye? Tukula ulandu umue.
11 Kũlĩhĩsa ulandu wa pita lukãi umue o tukuiwa hati Victoria, wa kala oku lilongisa Embimbiliya kofeka yo Liberia. Osimbu a kala oku lipongiya oco a papatisiwe, ulume waye wo siapo kuenda wo sila omãla vatatu. Ndaño ka kuatele onjo lupange woku nganyala olombongo, pole, wa amamako oku kula kespiritu. Manji Victoria noke yoku papatisiwa, omõlaye ufeko okuti o kuete ekũi latatu kanyamo, wa alula okacipete kamue mua kala olombongo vialua. Oco va yuvule eyonjo lioku lia olombongo viamãle, ka va vi tendele. Pole, va sandiliya lonjanga esualali lia nyelisa olombongo viaco. Eci va sanga esualali liaco, lia va sapuila hati, nda omanu vosi va kalele vakuacili Ndolombangi Via Yehova, voluali nda muli ombembua lekalo liwa. Noke, manji Victoria wa lekisa kesualali ohuminyo ya Yehova yi sangiwa Vembimbiliya yoku kala voluali luokaliye palo posi. Kuenje, esualali lia komõha calua, kuenda lia eca ku manji Victoria olombongo vimue oco a lande ovina a sukila. Omanu valua va kũlĩha okuti, Olombangi Via Yehova vakuacili, momo via kolela kunene wa Yehova woku va kuatisa, kuenje va vetiyiwa oku kemãlisa onduko yaye.
12. Ocituwa cipi tu sukila oku lekisa osimbu tu amamako oku vumba Yehova ndaño lekambo liolombongo? Tukula ulandu umue.
12 Ulume umue o tukuiwa hati Thomas, okuti wa kala ukundi ka papatisiwile kofeka yo Serra Leoa, wa liyaka locitangi cimue. Eci a fetika oku longisa kosikola yimue, ka fetiwile olombongo vokuenda kunyamo, toke eci va sokiya olopapelo vioku tambula olombongo. Nye manji Thomas a linga oco a tambule olombongo a talavaya vokuenda kunyamo? Eye, wa sapela lusongui wosikola yaco okuti, ocitunda—cetavo. Usongui waco wo sapuila hati, ovina Olombangi Via Yehova via siata oku longisa, ka vi litava lovihandeleko viosikola. Noke wa kisika manji Thomas oku nõla oku kala kupange, ale oku pokola kalongiso Embimbiliya. Manji Thomas ka yokokele loku tambula olombongo a talavaya vokuenda kunyamo, kuenje wa sandiliya upange ukuavo woku semulula oloradiu, kuenda olotelefone vio peka. Kuli ovolandu alua a lekisa okuti, oku kuata usumba ci tateka omanu oku tẽlisa ovimãho viavo. Pole, omo okuti Yehova eye ululiki wovina viosi, o teyuila afendeli vaye, kuenda o va tata ciwa.
13. Upange woku kunda Usoma u kasi oku amamako ndati kolofeka vina kuli uhukũi walua?
13 Vamanji vana va kasi kolofeka vina kuli uhukũi walua, va kuete ombili yoku kunda. Momo lie? Ofiliale yimue ya soneha ndoco: “Omo okuti omanu valua ka va kuete upange woku nganyala olombongo, va tava oku lilongisa Embimbiliya, momo va kuete otembo yalua. Vamanji va kuetevo otembo yalua yoku kundila omanu. Pole, kuli omanu vamue va kasi kovitumãlo via vĩha, kuenje, omo liovina vĩvi va siata oku mola, ka va tava oku va sapuila okuti, tu kasi koloneke via sulako.” Manji umue omisionaliu o kasi kofeka yimue ci pitahãla 12 kanyamo kuna vamanji va siata oku longisa Embimbiliya komanu valua, wa soneha ndoco: “Omo okuti akundi va leluisa omuenyo wavo, kuenda ka kuli ovina vi va tateka, va kuete otembo yalua kupange woku kunda loku longisa omanu Embimbiliya.”
14. Owiñi wakahandangala wa sanjukila ndati epopelo lia Suku?
14 Yehova wa likuminya kafendeli vaye vo kolela okuti, o va kuatisa loku va teyuila ketimba kuenda kespiritu. (Osa. 37:28; 91:1-3) Owiñi wakahandangala una u ka puluka ‘kohali ya piãla,’ u kasi oku amamako oku li vokiya. (Esit. 7:9, 14) Omo liaco, owiñi wakahandangala u kasi koloneke vilo via sulako, ka u ka kunduiwa, kuenda u ka puluka kenyõleho lioluali lulo lua vĩha. U ka tambulavo ovina viosi vi ka va kuatisa oku pandikisa kovitangi, kuenda oku teyuila ukamba wavo la Yehova. Kuenje, kesulilo liohali ya piãla, Yehova o ka teyuila afendeli vaye.
“NJIMBE ONUMBI YELILA LIOVE, A YEHOVA”
15, 16. Oku kapako alongiso a Suku, ci tu kuatisa ndati? Tukula ulandu umue.
15 Oco tu kuate utõi tu sukila oku lilongisa oku endela volonjila via Suku. Uvangi waco tu u limbukila kepingilo Daviti a linga vohutililo hati: “Njimbe onumbi yelila liove, a Yehova. Songuile vonjila ya tapika, mekonda liava va ndavekela.” (Osa. 27:11) Tu sukila oku kapako olonumbi Viembimbiliya, kuenda oku yevelela lutate alongiso tua siata oku tambula vocisoko ca Yehova. Omanu vana va yuvula oku kuata olofuka, va limbuka esilivilo liokuti, oku kapako elungulo lioku leluisa omuenyo ca va kuatisa otembo voluali luosi mua kala ekambo liolombongo. Omo lioku yuvula oku likapa ovinjangatela, va vokiya upange wavo woku kunda. Omo liaco, omunu lomunu pokati ketu o sukila oku lipula ndoco: ‘Nda siata hẽ oku kapako lonjanga ovina viosi nda tanga Vembimbiliya kuenda valivulu a sandekiwa lukuenje walunguka ndaño okuti, olonjanja vimue ka ca lelukile oku ci linga?’—Mat. 24:45.
16 Nda tu ecelela okuti Yehova o tu songuila vonjila ya sunguluka, ka tu yokokela ovitangi vi keya kovaso yoloneke. Manji umue ukundi wa velapo, kofeka yo Estados Unidos, onjanja yimue, wa sandiliya ocikele ca velapo kupange woku nganyala olombongo, oco a kuatise epata liaye oku amamako kupange wakundi votembo yosi. Pole, usongui waye wo sapuila hati, ka pondola oku tambula ocikele caco, momo ka kuete elilongiso lia velapo. Nda ocitangi eci ca pitile love nda wa livela loku sima okuti, upange wakundi votembo yosi owo wa ku tateka oku kuata elilongiso lia velapo? Eci pa pita olosemana vivali, usongui wa manji yaco, wa tundisiwa kupange kuenje, usongui wokaliye wa pulisa manji ovimãho a kuete. Noke manji wo sapuila hati, ukãi waye ondingupange Yolombangi Via Yehova, kuenda o yongola oku amamako lupange waye. Osimbu ka malele oku vangula, usongui waco wo sapuila hati: “Nda limbuka okuti, ovituwa viove via litepa levi viomanu vakuavo! Eci isia yange a kala oku vela, vamanjene vavali va enda oku u nyula loku u tangela Embimbiliya oloneke viosi. Kuenje, nda yonguile okuti, eci ndi kuata epondolo, ndi kuatisa umue pokati Kolombangi Via Yehova.” Keteke likuavo lomẽle, manji yaco wa tambula ocikele cina usongui watete o likalele. Omo liaco, nda tu pitisa kovaso upange Wusoma, Yehova o tu kuatisa, kuenda ka tu kambela ovina tu sukila.—Mat. 6:33.
EKOLELO LELAVOKO, VI KUETE ESILIVILO
17. Nye ci ka tu kuatisa oku kuata ekolelo kovaso yoloneke?
17 Daviti, wa lekisa ndomo ekolelo lelavoko vi pondola oku tu kuatisa poku popia hati: “Ñolela okuti [ndi] mola ohenda ya Yehova vofeka ya vakuamuenyo—!” (Osa. 27:13) Nda Suku ka tu likuminyile ovina tua konomuisa Vosamo 27, nda ka tu kuete elavoko! Omo liaco, tu amamiko oku likutilila kokuaye, oco tu pamise ekolelo lietu okuti, eci tu ka liyaka lovitangi vi ka sulila vuyaki wo Harmagedo, tu ka puluka.—Tanga Osamo 27:14.
[Apulilo Elilongiso]
[Elitalatu kemẽla 23]
Eci Daviti a ivaluka ndomo Yehova o popela, ca pamisa ekolelo liaye
[Elitalatu kemẽla 25]
Anga hẽ ekambo liupange woku nganyala olombongo, li tu vetiya oku vokiya upange woku kunda?
