1, 2. Ovitangi vipi omanu va lua va siata oku liyaka lavio? Pole, nye afendeli va Yehova va yongola?

 TU KASI kotembo yovitangi vialua. Omanu va siata oku sumua omo liovilunga vimue ndeci: Ovilemawe, oku nyõliwa kuovitumãlo lovava a tunda vokalunga, ondalu yi nyõla ovina, andunde ombela, oku totãla kuolomunda, kuenda ahunguhungu ofela. Ovitangi vepata, kuenda vina omunu lomunu a liyaka lavio, via siata oku nena esumuo lialua. Eli olio esunga lieci Embimbiliya li popela hati, ‘ovitangi viya ño, kuenda vosi yetu’ tu kongeliwamo.​—Uku. 9:11.

² Afendeli va Suku, va siata oku pandikisa poku liyaka lovitangi viaco. Omo liaco, tu sukila oku liangiliya oco tu tẽle oku yula ovitangi koloneke vilo, osimbu tu lavoka esulilo lioluali lulo. Tu pondola ndati oku pandikisa kovitangi viaco oco ka tu ka yuliwe lavio? Nye ci tu kuatisa oku kuata utõi poku liyaka lovitangi koloneke vilo?

3. Tu lembelekiwa ndati poku liyaka lovitangi, ndomo ca lekisiwa kelivulu lia Va Roma 15:4?

³ Ndaño omanu va siata oku liyaka lovitangi vialua okuti kosimbu ci sule, pole, ovitangi viaco via fetika osimbu. Omo liaco, tu konomuisi ovina tu pondola oku lilongisa kafendeli va Suku kosimbu okuti, va lekisa utõi poku liyaka lovitangi.​—Va Rom. 15:4.

4. Ovitangi vipi Daviti a liyaka lavio, kuenda nye co kuatisa oku vi yula?

⁴ Tu konomuisi uluandu wa Daviti. Eye wa lambalaliwile la soma Saulu eci a yonguile oku u ponda. Onjanja yimue wa liyakele lovanyãli va ambatele akãi vaye. Vamue pokati kasualali vaye, la vakuepata liaye, kuenda akamba, vo lingila usuanji, kuenje, wa sumuile calua. (1 Sam. 18:8, 9; 30:1-5; 2 Sam. 17:1-3; 24:15, 17;  Osa. 38:4-8) Ulandu womuenyo wa Daviti ndomo wa tukuiwa Vembimbiliya, u situlula esumuo a kuata omo liovitangi viaco. Pole, ovitangi viaco ka via tepele ukamba waye la Suku. Ekolelo liaye lio vetiya oku popia hati: ‘Yehova eye ocinyi cange haeye upopeli wange. Helie ndi yokokela?’​—Osa. 27:1; tanga Osamo 27:5, 10.

5. Nye ca kuatisa Avirahama la Sara oku amamako lesanju ndaño lovitangi va liyaka lavio?

⁵ Avirahama la Sara, va kala otembo yalua volombalaka kolofeka vikuavo. Ekalo liaco ka lia lelukile kokuavo. Momo va liyaka locitangi coku sanga okulia, kuenda va kuata usumba lolofeka vina via kala ocipepi lavo. (Efet. 12:10; 14:14-16) Nye ca va kuatisa oku pandikisa kovitangi? Ondaka ya Suku yi tu sapuila hati, Avirahama, “wa imbila ovaso kimbo li kuete ociseveto, [okuti,] omesele yalio lutungi walio, Suku.” (Va Hev. 11:8-10) Avirahama la Sara, va tiamisilile lika utima wavo kovina via laikele oku iya, kuenda ka va kapeleko ovina va enda oku mola.

6. Tu setukula ndati ongangu ya Yovi?

⁶ Yovi wa liyakavo lovitangi vialua. Eye wa sumuile calua eci a limbuka okuti, ovina ka via kalele oku enda ciwa komuenyo waye. (Yovi 3:3, 11) Ndaño Yovi ka kuatele elomboloko lieci a liyakela lovitangi viaco, pole, wa amamako loku pandikisa, kuenda wa lekisa ekolelo ku Suku. (Tanga Yovi 27:5.) Eye, wa tusila ongangi yiwa!

7. Ovitangi vipi Paulu a liyaka lavio poku linga upange wa Suku, pole nye co kuatisa oku amamako lutõi?

⁷ Tu konomuisivo ulandu wa pita lupostolo Paulu. Eye, wa liyaka lovitangi vialua poku pita vovaimbo, vekalasoko, kuenda vokalunga. Wa kuata onjala lenyona, kuenda ka kuatele ombilikiti yoku lisikĩlila. Paulu wa lombololavo hati, omo okuti onjanja yimue wa endela vocimbaluku cimue ceya oku teka, wa kala vokalunga utanya luteke.’ (2 Va Kor. 11:23-27) Ndaño okuti upostolo Paulu omuenyo waye wa kala kohele, pole, wa lekisa ovituwa viwa. Kuenje, osimbu ka file omo lioku vumba Suku, wa popia hati: ‘Tua limbuka okuti ohali yaco yeyilila oku tu longisa, okuti ka tu likolela etu muẽle, pole, tu kolela Suku o pindula ava va fa. Omo okuti Suku wa tu popela kolofa, o ka tu popela vali kovitangi vikuavo.’ (2 Va Kor. 1:8-10) Ka valuile va siata oku liyaka lovitangi ndevi Paulu a liyaka lavio. Omo liaco, ongangu yaye yoku lekisa utõi yi pondola oku tu lembeleka.

8. Ovitangi vipi tua siata oku liyaka lavio koloneke vilo? Tukula ulandu umue.

⁸ Koloneke vilo, voluali mua siata oku pita ovilunga vialua, kuenda ovitangi vikuavo. Kuenje, omanu vamue va sima okuti, ka va tẽla oku vi tetulula. Vamanji vamue va siata oku kuatavo ovisimĩlo viaco. Manji Lani a okuti eye lulume waye va kasi kupange wakundi votembo yosi kofeka yo Australia, wa popia hati: “Eci vo sapuila okuti wa kuatiwa luvei wo kanser wa sumuile calua. Noke wa amisako hati, ovihemba a kala oku tambula ka viokuatisile kuenda wa simĩle okuti, ka kuete vali esilivilo.” Ndaño wa kuata ovitangi, pole, wa sukililevo oku tata ulume waye wa pelaliwa voluongo. Nye tu sukila oku linga nda tua kuatiwa lovitangi ndevi via tukuiwa ndeti?

9, 10. (a) Ocina cipi ka tu yongola okuti Satana o ci linga? (b) Tu kuatisiwa ndati lulandu wa tu kuiwa kelivulu Liovilinga 14:22?

⁹ Tu sukila oku ivaluka okuti, Satana wa siata oku tu kokela ovitangi, oco ekolelo lietu li tepuluke. Pole, ka tu ka eceleli okuti, eye o nyõla esanju lietu. Elivulu Liolosapo 24:10 li popia hati: “Nda wa konyoha keteke liohali, [ci] lomboloka okuti ongusu yove yitito.” Oku sokolola ovolandu afendeli va Suku a tukuiwa Vembimbiliya, ci tu kuatisa oku lekisa utõi poku liyaka lovitangi.

¹⁰ Tu sukila oku ivaluka okuti, ka tu tẽla oku mãlako ovitangi viosi. Pole, tu pondola oku pandikisa poku liyaka lovitangi. (2 Tim. 3: 12) Elivulu Liovilinga 14:22, li tu sapuila hati: ‘Tu ka iñila vusoma wa Suku lohali ya lua.’ Omo liaco, tu yuvuli oku tiamisila utima kovitangi vi pondola oku tu sumuisa. Pole, tu sokololi epuluvi tu kuete lioku kolela ku Suku, oco a tu kuatise.

11. Tu pondola ndati oku yuvula oku yapuisiwa lovitangi tua siata oku liyaka lavio?

¹¹ Tu sukila oku tiamisila utima kovina via sunguluka. Ondaka ya Suku yi tu sapuila hati: “Utima wa sanjuka u posuisa ocipala, puãi utima wa sumua u honguisa omuenyo.” (Olosap. 15:13) Olondotolo via limbuka okuti, nda omunu o vela o kuete ovisimĩlo via sunguluka, o kaya lonjanga. Ndaño wa tambula ovihemba vina okuti havioko vi sakula uvei waye, pole, nda wa kolela okuti viu kuatisa, o kaya. Omunu o vela nda wa limbuka okuti ovihemba a kasi oku nyua vi pondola oku u nenela uvei ukuavo, o sakalala calua. Oku tiamisila utima kovitangi vina okuti ka tu tẽla oku vi tetulula, ci tu nenela esumuo. Omo liaco, tu kuete esanju lialua poku limbuka okuti, ndaño Yehova ka tu ĩha “ovihemba,” pole, o pondola oku tu kuatisa. Eci tu liyaka lovitangi, Yehova o tu ĩha elembeleko lekuatiso Liembimbiliya. Tu tambulavo ekuatiso li tunda ku vamanji, kuenda tu pamisiwa lespiritu sandu. Oku tiamisila utima kovina viaco, ci tu kuatisa. Yuvula oku tiamisila utima kovina vi nena esumuo, pole, likolisilako oku linga ovina vi ku kuatisa oku tetulula ovitangi viaco, kuenda tiamisila utima kovina vi ku nenela esanju.​—Olosap. 17:22.

12, 13. (a) Suku wa siata oku kuatisa ndati afendeli vaye poku liyaka lovilunga? Tukula ulandu umue. (b) Ovilunga vi tu kuatisa ndati oku limbuka ocina ca velapo komuenyo?

¹² Vokuenda kuanyamo a pita, kolofeka vimue kua pita ovilunga vialua. Pole, vamanji valua va lekisa epandi, ndaño ka ca lelukile oku liyaka lovitangi viaco. Kefetikilo liunyamo wo 2010, ocilemawe cimue cinene ca pita vofeka yo Chile, ca nyõla olonjo vialua via vamanji kumue lovina viavo. Ndaño locitange caco, vamanji va amamako oku pamisa ekolelo liavo. Manji Samuel okuti onjo yaye ya nyõliwa, wa popia hati: “Ndaño tua pita locitangi caco, ame kumue lukãi wange, tua amamako oku endaenda kolohongele, kuenda kupange woku kunda. Ocituwa tua lekisa, ca tu kuatisa oku yuvula oku pua elavoko.” Ovo kumue la vamanji vakuavo, ka va tiamisilile utima kovilunga viaco, pole, va amamako oku linga upange wa Yehova.

¹³ Kosãi Yenyenye Linene yunyamo wo 2009, andunde ombela, a nyõla ovina viomanu valua va kala volupale luo Manila, kofeka yo Filipina. Ulume umue ohuasi okuti ovina viaye viosi via enda lovava, wa popia hati: “Omo okuti andunde ombela aluile calua, a kokela ovitangi kolohuasi kuenda kolohukũi.” Ovitangi viaco, vi tu ivaluisa elungulo lia Yesu wa popia hati: ‘Seleki ukuasi kilu okuti, ndaño ombunji, ndaño onguyu, ka yi li, haiko ka kuli ovimunu vi tuiyila loku iva.’ (Mat. 6:20) Omanu vamue, va siata oku tiamisila utima kovokuasi oluali lulo okuti, ka a kala otembo yalua, kuenje, ci va nenela esumuo. Omo liaco, tu sukila oku tiamisila utima koku pamisa ukamba wetu la Yehova okuti, ndaño tu liyaka lovitangi ka u tepiwa.​—Tanga Va Heveru 13:5, 6.

14. Esunga lipi tu kuete lioku kuata utõi?

¹⁴ Yesu wa kũlĩhĩle okuti, noke yoku tukuluka kuaye, omanu va ka liyaka lovitangi vialua, pole, wa sapuila olondonge viaye hati: “Ko ka kuati usumba.” (Luka 21:9) Omo liaco, tu kuete esunga lioku kolela ku Yesu Soma yetu, kuenda ku Yehova Suku Ululiki wovina viosi vi kasi voluali. Paulu wa vetiya Timoteo poku u sapuila hati:  ‘Suku ka tu ĩhĩle utima wusumba, pole wa tu ĩha utima wa pama, kuenda wocisola loku lipokuisa.’​—2 Tim. 1:7.

15. Tukula ulandu wafendeli vamue va Suku kosimbu va kuata utõi, kuenda lombolola ndomo tu pondola oku kuama ongangu yavo.

¹⁵ Kũlĩhĩsa olondaka viafendeli vamue va Suku va kuata utõi. Daviti wa popia hati: ‘Yehova eye ongusu yange haeye upopeli wange. Utima wange wa kolela kokuaye. Eye wa siata oku ndi kuatisa, kuenje utima waye u yolela calua. Ndu u sivaya locisungo cange.’ (Osa. 28:7) Paulu wa popia hati: “Kovina viosi, tu pondola oku yula, vonduko ya una wa tu sola.” (Va Rom. 8:37, NW ) Eci Yesu a limbuka okuti ndopo o kuatiwa oco a pondiwe, wa popia olondaka vimue vi lekisa okuti, wa kuata ukamba wocili la Suku poku sapuila ovapostolo vaye hati: “Si kasi lika liange, momo Isia o kasi kumue lame.” (Yoa. 16:32) Olondaka evi vi lomboloka nye? Vi lomboloka okuti, Yesu wa kolelele Yehova. Omo liaco, ekolelo tu kuetele Yehova li pondola oku tu kuatisa oku kuata utõi poku liyaka lovitangi koloneke vilo.​—Tanga  Osamo 46:1-3.

16. Momo lie oku lilongisa ondaka ya Suku ci kuetele esilivilo kokuetu?

¹⁶ Utõi Akristão va kuete, ka u tundi kongusu yavo muẽle. Pole, u tunda koku kũlĩha Suku, loku kolela kokuaye. Tu kuata lika utõi poku lilongisa Embimbiliya. Manji umue ukãi eci a kala oku vela wa popia hati: “Olonjanja vialua, nda enda oku tanga ovipama vi ndi lembeleka.” Tua siata hẽ oku kapako olonumbi viaco kefendelo lietu liepata? Nda tua ci linga, ci tu kuatisa oku kuata ocituwa ndeci cukualosamo wa popia hati: ‘Ndi sole calua ovihandeleko viove. Ndi vi sokolola eteke liosi.’​—Osa. 119:97.

17. (a) Eliangiliyo lipi li tu kuatisa oku amamako lutõi? (b) Lombolola ndomo ovolandu omuenyo a sangiwa valivulu etu a siata oku ku kuatisa.

¹⁷ Tu kuete o alivulu a lombolola ovina vi sangiwa Vembimbiliya okuti, vi pamisa ekolelo lietu ku Yehova. Afendeli valua va Yehova, va siata oku kuatisiwa poku tanga ovolandu omuenyo wa vamanji, u sangiwa Vutala Wondavululi lo vo Despertai! Manji umue ukãi kofeka yo Asia okuti wa kuatiwa luvei umue u nyõla ovimatamata viosi vietimba, wa kuata esanju lialua eci a tanga ulandu womuenyo wa manji umue wa kala omisionaliu okuti, wa tẽla oku liyaka luvei waco. Eye wa soneha ndoco: “Ulandu waco wa ndi kuatisa oku kuata elomboloko liuvei wange, kuenje, nda kuata elavoko.”

18. Momo lie tu sukilila oku likutilila olonjanja viosi?

¹⁸ Ohutililo yi tu kuatisa oku yula ovitangi viosi tu liyaka lavio. Omo okuti upostolo Paulu wa velisilepo eliangiliyo liohutililo, wa popia hati: “Lacimue ko ka ci kuateli  ohele, puãi kovina viosi apingilo ene a sapuiwe ku Suku lolopandu volohutililo viene lalombelo ene. Kuenje ombembua ya Suku, yina ya piãla olondunge viosi, yi lava ovitima viene lovisimĩlo viene vu Kristu Yesu.” (Va Fil. 4:6, 7) Anga hẽ tua kũlĩha esilivilo lioku kuatisiwa lolohutililo poku liyaka lovitangi? Manji Alex o kasi kofeka yo Bretanya okuti wa pita locitangi cimue coku vela vokuenda kuotembo yalua, wa popia hati: “Nda siata oku sapela la Yehova volohutililo loku u yevelela poku tanga Ondaka yaye, momo yi tuala kepopelo.”

19. Momo lie oku endaenda kolohongele ku kuetele esilivilo?

¹⁹ Eliangiliyo likuavo li pondola oku tu kuatisa, oku endaenda kolohongele. Ukualosamo wa soneha ndoco: ‘Omuenyo wange u kuetele ongeva ovitali via Yehova.’ (Osa. 84:2) Tua siata hẽ oku kuata ovisĩmĩlo ndevi viukualosamo? Manji Lani wa tukuiwa vocipama cilo, wa lombolola onjongole yaye yoku kuata ukamba la vamanji poku popia hati: “Sia kuatele onjongole yoku endaenda kolohongele. Pole, nda kũlĩhĩle okuti, ndi sukila oku enda kolohongele, oco ndi kuatisiwe la Yehova.”

20. Oku kunda olondaka viwa ku tu kuatisa ndati?

²⁰ Upange woku kunda esapulo Liusoma u tu kuatisa oku kuata utõi. (1 Tim. 4:16) Manji umue ukãi wa liyaka lovitangi vialua kofeka yo Australia wa soneha ndoco: “Omo okuti nda kuata owesi woku endaenda kupange woku kunda, nda kuatisiwa lukulu umue wekongelo wa ndi laleka oku kakundila kumosi laye. Kuenje, nda tava kelaleko liaco. Olonjanja viosi ndenda kupange woku kunda, Yehova wa siata oku ndi kuatisa. Kuenje, poku tiuka, ndi kuata esanju lialua.” (Olosap. 16:20) Vamanji valua va limbuka okuti, poku kuatisa vakuavo oku kolela Yehova, va pamisavo ekolelo liavo. Ndaño okuti poku ci linga va tiamisila utima kovitangi viavo, pole, va pitisa kovaso ovina vi kuete esilivilo lia velapo.​—Va Fil. 1:10, 11.

21. Nye ci pondola oku tu kuatisa poku liyaka lovitangi?

²¹ Yehova wa linga eliangiliyo liovina vi tu kuatisa oku kuata utõi poku liyaka lovitangi koloneke vilo. Oku kapako ovina viaco loku vi sokolola, kuenda oku kuama ongangu yafendeli va Yehova va kuata utõi kosimbu, ci tu kuatisa oku yula ovitangi. Ndaño tua siata oku liyaka lovitangi vialua osimbu esulilo lioluali lulo ka lieyile, tu pondola oku kuata ovisimĩlo ndevi via Paulu wa popia hati: “Ka tu konyoha. Ndaño etimba li kasi loku nyõleha, [pole,] utima u tumbolowaiwa eteke keteke.” (2 Va Kor. 4:9, 16) Lekuatiso lia Yehova, tu pondola oku kuata utõi woku yula ovitangi koloneke vilo.​—Tanga 2 Va Korindo 4:17, 18.