1, 2. Elungulo lipi Yesu aca kolondonge viaye kuenda momo lie?

KUNYAMO wa 32 K.K., Yesu kumue lovapostolo vaye va endele ko Galileia, omo liovitangi vimue via kalako. Noke, ovapostolo vaye va fetika oku lipula helie wa velapo pokati kavo. Evangeliu lia Luka li tu sapuila ulandu waco ndoco: “Pokati kolondonge pa kala olonamalãla omo lioku lihoya oco va limbuke helie wa velapo pokati kavo. Omo okuti Yesu wa limbuka ovisimĩlo viavo, wa kuata okamõla, kuenje, wa ka kapa ponele yaye, noke wa popia hati: ‘Omunu wosi o yekisa okamõla aka vonduko yange, o ndi yekisa ame, kuenda wosi wa ndi yekisa, o yekisa una wa ndi tuma. Omunu wosi wa li kapa kutito pokati kene, eye wa velapo.’” (Luke 9:46-48, NW) Yesu wa lekisa utõi, poku kuatisa ovapostolo vaye oco va limbuke esilivilo lioku lekisa umbombe.

² Anga hẽ, elungulo lia Yesu lioku likapa kutito, lia li kuatele lovituwa va Yudea va enda oku lekisa kocita catete? Ale va kuatele ovituwa via litepa? Catiamẽla kekalo liomanu vo kotembo yaco, o Disionario yimue yi lombolola ndoco: “Epulilo lioku kũlĩhĩsa helie wa velapo, lia siata oku nena esakalalo lialua komanu.” Yesu wa vetiya ovapostolo vaye oco va yuvule ovituwa ka via sungulukile viomanu vana ka va fendela Yehova.

3. (a) Oku likapa kutito ku lomboloka nye, kuenda momo lie ka ca lelukilile oku lekisa ocituwa caco? (b) Apulilo api tu sukila oku linga oco a tu kuatise oku likapa kutito?

³ Ondaka yo Helasi ya pongoluiwa hati, oku “li kapa kutito,” yi lomboloka omunu umue o lekisa esuluviko, umbombe, esunguluko okuti ka livelisapo, kuenda o lekisa esumbilo. Onjanja yimue,  Yesu wa vilikiya okamõla oco a lekise kovapostolo vaye okuti, va sukila oku kala ambombe loku lekisa esunguluko. Koloneke vilo, Akristão va sukilavo oku lekisa ocituwa caco, ndeci ovapostolo va linga kocita catete. Olonjanja vimue ka ci leluka oku li kapa kutito omo liovitangi vimue. Omo okuti omanu vamue va siata oku lekisa epela, ocituwa caco pamue ci tu vetiyavo oku livelisapo. Omo okuti tu kasi voluali lua vialiwa la Satana, citava okuti tu vetiyiwa oku kuata ocituwa coku livelisapo, kuenda oku tumĩla vakuetu. Nye ci pondola oku tu kuatisa oku likapa kutito? Olondaka viokuti ‘omunu o likapa kutito eye wa velapo vi lomboloka nye’? Kovina vipi tu sukila oku lekisa umbombe?

4, 5. Nye ci tu vetiya oku kuata umbombe? Tukula ulandu umue.

⁴ Oku limbuka okuti Yehova eye wa velapo koku lekisa umbombe, ci tu vetiya oku kuama ongangu yaye yoku lekisa umbombe. Omo liaco, lomue o ‘tẽla oku kũlĩha olondunge via Yehova.’ (Isa. 40:28) Upostolo Paulu poku lombolola catiamẽla kunene wa piãla wa Yehova, wa soneha ndoco: ‘Wa longa calua ukuasi lolondunge kuenda ukũlĩhĩso wa Suku! Oku tetulula kuaye ka ku kũlĩhĩsiwa, kuenda olonjila viaye ka vi moñoluiwa.’ (Va Rom. 11:33) Ndaño okuti koloneke vilo omanu va kũlĩha ovina vialua, pole, olondaka via Paulu okuti tunde eci a vi soneha pa pita ale 2.000 kanyamo, vi kuete esilivilo kokuetu. Ndaño tu kuete ukũlĩhĩso Wembimbiliya, pole, umbombe u tu kuatisa oku limbuka okuti, kuli ovina vialua tu sukila oku lilongisa viatiamẽla ku Yehova, kovopange aye, kuenda kolonjila viaye.

⁵ Ulume umue o tukuiwa hati Leo *, eci a limbuka okuti lomue o tẽla oku kũlĩha ovina viosi viatiamẽla ku Suku, co kuatisa oku li kapa kutito. Eci Leo a kala umalẽhe, wa solele uloño woku lilongisa ovina. Omo okuti wa yonguile oku kuata elomboloko liovina viosi vi kasi voluali, wa fetika oku lilongisa eci catiamẽla kolombungululu, kuenda kovina vikuavo. Kuenje, elilongiso liaco lio vetiya oku popia hati: “Ovina nda lilongisa kosikola, via ndi kuatisa oku limbuka okuti, omanu ka va tẽla oku kuata elomboloko liovina viosi vi kasi voluali. Kuenje, nda liwekapo oku lilongisa ovina viaco.” Noke, Leo wa linga oñuatisi yocisoko colonganji, kuenda wa tambula ocikele coku kala onganji vofeka yavo. Vokuenda kuotembo, Leo  kumue lukãi waye, va tava oku lilongisa Embimbiliya Lolombangi Via Yehova, kuenje, va papatisiwa. Nye ca kuatisa Leo oku likapa kutito ndaño wa kala onganji yofeka? Eye wa tambulula hati: “Ndaño tua lilongisa ovina vialua viatiamẽla ku Yehova kuenda koluali, pole, kuli ovina vikuavo tu sukila oku kũlĩha.”

6, 7. (a) Ongangu yipi ya Yehova yoku lekisa umbombe tu sukila oku kuama? (b) Umbombe wa Yehova u pondola ndati oku “velisapo” omunu?

⁶ Esunga likuavo li tu kuatisa oku kala ambombe lieli liokuti, Yehova wa siata oku lekisa umbombe. Sokolola olondaka Viembimbiliya vi popia hati: ‘Etu tulondingupange via Suku.’ (1 Va Kor. 3:9) Olondaka evi vi lekisa okuti, ndaño Yehova o kuete unene wa velapo, pole, wa tu ĩha epuluvi lioku kunda olondaka viwa lekuatiso Liembimbiliya. Ndaño okuti Yehova eye o kulisa ombuto tua kũla loku yi tapela, pole, wa tu nõla oco tu linge upange waye. (1 Va Kor. 3:6, 7) Ulandu owu ka u lekisa hẽ okuti, Yehova wa tu ĩha ongangu yiwa yoku lekisa umbombe? Ongangu ya Yehova yoku lekisa umbombe, yi tu vetiya oku likapa kutito.

⁷ Ongangu ya Yehova Suku yoku lekisa umbombe ya kuatisa calua Davi. Kuenje, wa imbila ocisungo Yehova hati: “Wa nyiha ociyepelo coku ndi yovola. Umbombe wove wa ndi kuatisa calua.” (2 Sam. 22:36, NW) Daviti wa kũlĩhĩle okuti, wa tẽla oku linga ovopange alua ko Isareli, omo liumbombe wa Yehova, kuenda ekuatiso a tambula kokuaye. (Osa. 113:5-7) Nye ci popiwa catiamẽla kokuetu? Ovituwa viwa lovoloño, kuenda ovikele vikuavo tu kuete, ka ‘tua vi tambuile’ hẽ ku Yehova? (1 Va Kor. 4:7) Omunu o likapa kutito ‘eye wa velapo,’ momo o kuete esilivilo ku Yehova. (Luka 9:48) Tu konomuisi ulandu waco.

8. Umbombe u tu kuatisa ndati oku sanjukila ocisoko ca Yehova?

⁸ Umbombe, u tu kuatisa oku sanjukila ocisoko ca Yehova, loku eca ekuatiso lietu kovopange osi vekongelo. Tu konomuisi ulandu wa pita lumalẽhe umue ukãi o tukuiwa hati Petra okuti, epata liaye Olombangi Via Yehova. Omo okuti wa kuatele ocituwa coku linga ovina ndomo a yongola, wa tunda vekongelo. Noke lianyamo amue, wa fetika vali oku endaenda kolohongele. Eye cilo o kuete esanju omo lioku kala vocisoko ca Yehova, kuenda o likolisilako oku kuatisa kovopange ekongelo. Nye co kuatisa oku linga apongoloko? Eye wa soneha ndoco: “Umbombe lesunguluko nda lekisa, via ndi kuatisa oku sanjukila ocisoko ca Yehova.”

9. Omunu o lekisa umbombe o tenda ndati Embimbiliya lalivulu akuavo? Momo lie a sukilila oku kapako ovina viaco?

⁹ Omunu o lekisa umbombe, o sanjukila aliangiliyo a Yehova, oku kongelamo olonumbi Viembimbiliya vi pamisa ekolelo liaye. Eye o lekisa ombili koku tanga Embimbiliya, kuenda Utala Wondavululi lo Despertai!. Omunu waco, o likolisilako oku tanga elivulu liokaliye, osimbu ka likapele pociseleko caye calivulu, ndeci afendeli vakuavo va Yehova va siata oku linga. Nda tua lekisa ocituwa coku tanga alivulu a sandekiwa lukuenje wa lunguka, tu pamisa ekolelo lietu, kuenda Yehova o tu kuatisa oku linga upange waye.​—Va Hev. 5:13, 14.

10. Tu lekisa ndati ocituwa coku likapa kutito vekongelo?

¹⁰ Kuli onjila yikuavo yi lekisa okuti, omunu o likapa kutito, o ‘velisiwapo.’  Vekongelo mu sangiwa vamanji valua alume va nõliwa lespiritu sandu liaye, oco va linge akulu vekongelo. Ovo va siata oku linga esokiyo liolohongele, upange woku kunda, kuenda oku pasuisa vamanji va sukila ekuatiso. Oku likapa kutito, ku tu vetiya oku kuatisa kaliangiliyo aco. Nda tua ci linga, tu kuata esanju lombembua, kuenda ukamba la vamanji. (Tanga Va Heveru 13:7, 17.) Nda o kuete esumũlũho lioku kala ukulu wekongelo, ale oñuatisi yekongelo, ku sukila hẽ oku eca olopandu ku Yehova omo liocikele wa tambula kokuaye?

11, 12. Ocituwa cipi ci tu kuatisa oku kuata esilivilo vocisoko ca Yehova? Kuenda momo lie?

¹¹ Omunu o likapa kutito, o kuete esilivilo vocisoko ca Yehova. Umbombe waye, u kuatisa oku lekisa ovituwa viwa, kuenda oku linga upange wa Yehova. Yesu wa lungula olondonge viaye oco vi likape kutito, momo pokati kolondonge viaco, pa kala vimue via vetiyiwile lovituwa vĩvi vio koloneke viaco. Elivulu lia Luka 9:46, li popia ndoco: “Pokati kolondonge pa kala olonamalãla omo lioku lihoya oco vi limbuke helie wa velapo pokati kavo.” Tua siata hẽ oku vetiyiwa lovisimĩlo viokuti, tua velapo vamanji, kuenda omanu vakuavo voluali? Omanu valua voluali, va kuete epela, kuenda ocituwa coku livelisapo. Oku yuvula epela, ci tu kuatisa oku lekisa umbombe. Nda tua ci linga, tu pitisa kovaso ocipango ca Yehova, kuenda tu kuata ukamba la vamanji.

¹² Elungulo lia Yesu lioku likapa kutito, li tu kuatisa oku lekisa umbombe komuenyo wetu. Anga hẽ ka tu sukila oku li kapa kutito kovina viosi tu linga? Tu konomuisi olonepa vitatu vi tu kuatisa oku ci linga.

13, 14. Ulume lukãi waye va pondola ndati oku likapa kutito? Ocituwa caco ci kuatisa ndati olohuela viavo?

¹³ Volohuela. Omanu valua va sakalala lika loku tẽlisa olonjongole viavo, kuenda ka va kapeleko olonjongole via vakuavo. Pole, omunu o likapa kutito o tava oku songuiwa locituwa Paulu a tu vetiya oku kuata. Vukanda a sonehela va Roma, wa popia hati: “Tu kuami ovina vi koka ombembua haivio vi koka utima woku li kuatisa pokati.” (Va Rom. 14:19) Omunu o likapa kutito, o likolisilako oku kuata ombembua la vakuavo, ca piãla enene lohueli yaye.

¹⁴ Tu konomuisi ovina viatiamẽla kovitalukilo. Ndaño ulume lukãi waye va sole olomapalo via litepa, citava okuti, votembo yepuyuko, ulume o sole oku kala konjo loku tanga elivulu limue. Pole, ukãi waye pamue o sole oku ka nyula akamba vaye. Ukãi o kuata lika esumbilo, nda wa limbuka okuti ulume waye o lekisa umbombe kokuaye, kuenda u lingila ovina a sole okuti, ka pitisa kovaso olonjongole viaye. Ulume o lekisa lika ocisola nda o limbuka okuti ukãi waye o pitisa kovaso ovina ulume waye a sole! Omo liaco, nda ulume lukãi waye va likapa kutito, va pamisa olohuela viavo.​—Tanga Va Filipoi 2:1-4.

15, 16. Nye Daviti a vetiya va Isareli oku linga, ndomo ca lekisiwa Vosamo 131? Tu lekisa ndati ocituwa caco vekongelo?

¹⁵ Vekongelo. Koloneke vilo, omanu valua va yongola lika oku tẽlisa olonjongole viavo. Momo ka va kuete epandi, kuenda ka va yongola oku kevelela. Ocituwa coku likapa kutito ci tu kuatisa oku kevelela ku Yehova. (Tanga Osamo 131:1-3.) Oku lekisa umbombe loku kevelela ku Yehova, ci nena asumũlũho, oku kolapo, elembeleko, kuenda  esanju. Daviti wa vetiya va Isareli oku kevelela lepandi ku Suku yavo!

¹⁶ O pondola oku tambula elembeleko nda wa lekisa umbombe poku kevelela ku Yehova. (Osa. 42:5) Citava okuti ‘o yongola oku tambula ocikele coku kala ukulu wekongelo, oco o kuate epuluvi lioku kuatisa vamanji.’ (1 Tim. 3:1-7) Ecelele okuti espiritu sandu li ku kuatisa oco o lekise ovituwa akulu vekongelo va sukila oku kuata. Nye o sukila oku linga nda wa limbuka okuti ku tẽla oku kuata ovituwa viaco? Omunu o likapa kutito, o kevelela lepandi toke eci a tambula ocikele cimue vekongelo, kuenda amamako oku vumba Yehova lesanju osimbu a tẽlisa ovikele viaye.

17, 18. (a) Asumũlũho api a tunda koku ecela vana va tulueyela? (b) Elungulo lipi li sangiwa kelivulu liolosapo kocipama 6:1-5?

¹⁷ Ukamba lomanu. Koloneke vilo, omanu vamue ka va siatele oku pinga ongecelo ku vakuavo. Pole, afendeli va Suku va siata oku likapa kutito poku pinga ongecelo nda va lueya. Ovo va siatavo oku ecela nda umue wa va lueyela. Ndaño okuti epela li nyõla ukamba kuenda li koka ovitangi, pole, oku ecela ku nena ombembua vekongelo.

¹⁸ Nda tua linga ohuminyo komunu umue okuti ka tu pondola oku yi tẽlisa omo liovitangi vimue, tu sukila oku lekisa umbombe oco tu pinge ongecelo kokuaye. Ndaño okuti umbombe u kuatisa manji oku ecela ukuavo, pole, eye o sukila oku limbuka okuti, wa siatavo oku lueyela vakuavo.​—Tanga Olosapo 6:1-5.

19. Momo lie tu sanjukilila elungulo Liembimbiliya li tu vetiya oku likapa kutito?

¹⁹ Tu eca olopandu omo liolonumbi Viembimbiliya tua siata oku tambula okuti, vi tu vetiya oku likapa kutito! Ndaño pamue ka tu pondola oku lekisa ocituwa caco, pole, tu sukila oku kuata ovisimĩlo via sunguluka viatiamẽla Kululiki wetu, kuenda oku sanjukila umbombe waye okuti, u tu vetiya oku kuata ocituwa caco ciwa. Nda tua ci linga, tu kuata esilivilo liavelapo kovaso a Yehova. Omo liaco, tu likolisiliko oku kuata ocituwa coku likapa kutito.