1. Ovina vipi afendeli va Suku va siata oku lilongisa olonjanja vialua? Oku pitolola ovina viaco olonjanja vialua ci tu kuatisa ndati?

 ANGA hẽ onjanja yimue eci wa kala oku pongiya ocipama cimue Cutala Wondavululi wa popele ale hati: ‘Kosimbu tua lilongisile ale ocipama ndeci?’ Nda o kasi ale vocisoko ca Yehova vokuenda kuanyamo amue, o pondola oku limbuka okuti, olonepa vimue vocipama caco, via siata oku sandekiwa olonjanja vialua. Tua siata oku lilongisa catiamẽla Kusoma wa Suku, kocisembi, kupange woku kunda, kuenda kovituwa vimue ndeci: Ocisola kuenda ekolelo, momo vi pondola oku pamisa ukamba wetu la Yehova. Oku lilongisa ovina viaco olonjanja vialua, ci pamisa ekolelo lietu, kuenda ci tu kuatisa oku ‘kala vakuakupokola kondaka, pole, vakuakuyeva lika haivo va likembisa ño hacoko.’—Tia. 1:22.

2. (a) Ondaka alungulo, olonjanja vimue yi lomboloka nye? (b) Alungulo a Yehova Suku a litepa ndati lalungulo omanu?

² Vembimbiliya ondaka yo Heveru yokuti, “alungulo,” olonjanja vimue yi lomboloka ovihandeleko, kuenda olonumbi Yehova a siata oku eca kafendeli vaye. Ovihandeleko via Yehova via litepa levi vi eciwa lomanu ka valipuile, momo olonjanja vimue via siata oku pongoluiwa. Alungulo vamanji vamue va siata oku tambula pokolika, a kuete esilivilo lia velapo. Ukualosamo wa popia hati: ‘Alungulo ove esunga, a kala otembo ka yi pui.’—Osa. 119:144.

3, 4. (a) Ovina vipi via kongela valungulo a Yehova? (b) Nda va Isareli va pokuile kalungulo a Yehova, nye nda ca pita lavo?

³ Pamue wa limbuka ale okuti, volonumbi via Yehova mua kongela asapulo elungulo. Va Isareli va enda oku tambula alungulo a Yehova lekuatiso liovaprofeto. Osimbu va Isareli ka va iñilile handi Vofeka Yohuminyo Mose wa va lungula hati:  ‘Lunguki sanga ovitima viene vi kembiwa, kuenda vu pambuka loku vumba olosuku viñi, loku vi fendela, kuenje onyeño ya ­Yehova yu wengukili.’ (Esin. 11:16, 17) Embimbiliya li situlula okuti Yehova Suku wa eca alungulo alua a kuatisa afendeli vaye.

⁴ Olonjanja vialua Yehova wa vetiya va Isareli oco va lekise esumbilo kokuaye, oku pokola kondaka yaye, kuenda oku kemainya onduko yaye. (Esin. 4:29-31; 5:28, 29) Nda va pokuile kalungulo aye, nda va tambula asumũlũho alua.—Ovis. 26:3-6; Esin. 28:1-4.

5. Momo lie Yehova a lingila uyaki woku popela Soma Hesekiya?

⁵ Ulandu wa va Isareli u lekisa okuti, Yehova Suku wa enda oku tẽlisa olohuminyo viaye. Eci Soma Senakeriva wo ko Asuria a iñila vo Yuda locimãho coku ponda Soma Hesekiya, Yehova wa tuma ungelo umue oco a kuatise afendeli vaye. Vuteke umuamue, ungelo wa Yehova ‘wa ponda alume vosi vapama haivo vakuotõi’ volohoka via va Asuria. Kuenje, Senakeriva wa kutisiwa osõi, kuenda wa kisikiwa oku tiukila konjo yaye. (2 Asa. 32:21; 2 Olos. 19:35) Momo lie Yehova Suku a lingila uyaki woku popela Soma Hesekiya? Momo Hesekiya ‘wa kakatelele ku Yehova, kuenda ka yapukile vonjila yaye, pole, wa lava ovihandeleko viaye.’—2 Olos. 18:1, 5, 6.

6. Soma Yosiya wa lekisa ndati okuti wa kolelele Yehova?

⁶ Soma Yosiya, wa lekisavo ongangu yiwa yoku pokola kovihandeleko via Yehova. Tunde eci a kuata anyamo ecelãla, ‘wa linga ovina via sunguluka kovaso a Yehova, kuenda ka yapukilile kondio ndaño kepĩli.’ (2 Asa. 34:1, 2) Yosiya wa lekisa okuti, wa kolelele Yehova, poku malako vofeka efendelo lioviteka, kuenda oku tumbulula efendelo liocili. Poku ci linga, ca nena asumũlũho alua kokuaye, kuenda kofeka yosi.—Tanga 2 Asapulo 34:31-33.

7. Nye ca enda oku pita la va Isareli omo lioku tomba alungulo a Yehova?

⁷ Olonjanja vimue afendeli va Yehova ka va lekisa epokolo kalungulo aye. Vokuenda kuovita vianyamo, afendeli vamue va tombele ovihandeleko via Yehova olonjanja vialua. Momo eci va enda oku limbuka okuti va pua ekolelo, va li sandela esunga poku popia olondaka viupostolo Paulu viokuti, ‘va yapuisiwa lalongiso omanu.’ (Va Efe. 4:13, 14) Ndomo Yehova a va lunguile kosimbu, veya oku tala ohali omo lioku tomba alungulo aye olonjanja vialua.—Ovis. 26:23-25; Yer. 5:23-25.

8. Ulandu wa va Isareli u tu longisa nye?

⁸ Tu pondola ndati oku kuatisiwa lulandu wa pita la va Isareli?  Koloneke vilo, afendeli va Yehova va siata oku tambula alungulo, kuenda epindiso, ndeci ca pita la va Isareli. (2 Pet. 1:12) Tua siata oku tambula alungulo a Yehova eci tu tanga Embimbiliya. Yehova wa tu ĩha elianjo lioku nõla nda tu pokola kalungulo aye, ale tu nõlapo oku linga ovina tu sima okuti via sunguluka. (Olosap. 14:12) Omo liaco, tu konomuisi esunga lieci tu sukilila oku pokola kalungulo a Yehova, kuenda asumũlũho tu pondola oku tambula.

9. Eci va Isareli va linga ungende vekalasoko Yehova wa lekisa ndati okuti, wa kala lavo?

⁹ Eci va Isareli va fetika ungende weci ci soka 40 kanyamo ‘vekalasoko,’ Yehova ka va sapuilile ndomo a laikele oku va songuila, oku va teyuila, kuenda oku va tata. Pole, wa va lomboluila hati, va sukila oku pokola kokuaye, kuenda kolonumbi viaye. Yehova wa linga eliangiliyo liokuti, kutanya ku kala elende li eca ulembo kokuavo, kuenda kuteke, ku kala elende liondalu li va songuila. Poku ci linga, wa lekisa kokuavo okuti, wa kala lavo poku linga ungende waco ndaño lovitangi. (Esin. 1:19; Etu. 40:36-38) Yehova wa va ĩhavo ovina viosi va sukilile. Momo, ‘uwalo wavo ka wa puile, kuenda olomãhi viavo ka via lendele.’—Neh. 9:19-21.

10. Koloneke vilo Yehova wa siata oku songuila ndati afendeli vaye?

¹⁰ Koloneke vilo, afendeli va Yehova, va lavokavo oku iñila voluali luokaliye luesunga. Anga hẽ tua kolela Yehova wa siata oku tu ĩha ovina tu sukila oco tu puluke ‘kohali ya piãla’ tu lavoka? (Mat. 24:21, 22; Osa. 119:40, 41) Koloneke vilo, Yehova ka tu songuila vali lelende liondalu, oco tu iñile voluali luokaliye. Pole, o tu kuatisa locisoko caye oco tu amameko oku lavulula. Tua siata oku vetiyiwa oku pamisa ukamba wetu la Yehova poku tanga Embimbiliya oloneke viosi, oku linga Efendelo Liepata, oku endaenda kolohongele, kuenda kupange woku kunda. Anga hẽ tua linga apongoloko oco tu pokole kolonumbi via tukuiwa ndeti? Nda tua ci linga, ci tu kuatisa oku pamisa ekolelo lietu oco tu iñile voluali luokaliye.

11. Nye ci lekisa okuti Suku wa siata oku tu tata ciwa?

¹¹ Ocisoko ca Yehova ca siata oku tu ĩha alungulo a tu kuatisa oku lavulula, oco tu nõle onjila ya sunguluka komuenyo wetu. Valungulo aco mua kongela oku yuvula oku tiamisila utima wetu kovokuasi, oku kuata omuenyo umue wa leluka, olonumbi vi lekisa ndomo tu sukila oku wala, oku nõla ovitalukilo via sunguluka, kuenda oku nõla lutate elilongiso lio kosikola tu yongola oku kuata. Tua siatavo oku tambula alungulo atiamẽla koku tata ciwa onjo yetu, ocendelo cetu, Olonjango Viusoma, kuenda oku li pongiyila ovitangi vi laika oku iya. Alungulo a tukuiwa ndeti a lekisa okuti, Suku wa siata oku tu tata ciwa.

12. (a) Ovina vipi Yesu a sapela lolondonge viaye olonjanja viosi? (b) Ongangu yipi yumbombe ya komohisa Petulu, kuenda yi tu kuatisa ndati?

¹² Kocita catete, afendeli va Suku va enda oku tambula alungulo olonjanja viosi. Yesu wa enda oku vetiya olondonge viaye catiamẽla kesilivilo lioku lekisa umbombe. Eye ka lomboluile lika kolondonge viaye esilivilo liumbombe, pole, wa lekisa ongangu yaco. Yesu kuteke wa sulako womuenyo waye palo posi, wongolola ovapostolo vaye, kuenje wa linga lavo Ocipito Condalelo. Osimbu ovapostolo va kala okulia, Yesu wa sukula kolomãhi viavo, kuenje wa vi puenya letuaya, ndaño okuti upange waco wa enda oku lingiwa lapika.  (Yoa. 13:1-17) Umbombe Yesu a lekisa, wa komõhisa olondonge viaye. Omo okuti upostolo Petulu wa kala pocipito condalelo yaco, eci pa pita 30 kanyamo, weya oku eca ku vamanji elungulo liatiamẽla koku lekisa umbombe. (1 Pet. 5:5) Ongangu ya Yesu yi tu longisa okuti tu sukila oku lekisa umbombe poku sapela la vakuetu.—Va Fil. 2:5-8.

13. Ocituwa cipi ca velapo Yesu a vetiya olondonge viaye oku lekisa?

¹³ Yesu wa enda oku sapela lolondonge viaye catiamẽla koku lekisa ekolelo lia pama. Onjanja yimue omo okuti olondonge ka via tẽlele oku tundisa ondele kukuenje umue, via pula Yesu viti: ‘Momo lie ka tua tẽlele oku yi tundisa?’ Yesu wa tambulula hati: ‘Momo ekolelo liene litito. Mopia lene siti, nda vu kuete ekolelo li kasi ndombuto yulemba, ka kuli lacimue ka vu tẽla oku linga.’ (Mat. 17:14-20) Yesu vokuenda kupange waye woku kunda, wa longisa olondonge viaye hati, oku lekisa ekolelo ci kuete esilivilo lia velapo. (Tanga Mateo 21:18-22.) Anga hẽ, tua siata oku pamisa ekolelo lietu lekuatiso tu tambula kolohongele viofeka, kolohongele vimbo, levi vilikasi, kuenda viekongelo? Ndaño okuti tu kuata esanju poku enda kolohongele viaco, pole, tu kuete epuluvi lioku lekisa okuti, tua kolela Yehova.

14. Momo lie ci kuetele esilivilo Kakristão vocili oku lekisa ocisola koloneke vilo?

¹⁴ Vovisonehua vio Helasi mu sangiwa olonumbi vialua vi tu vetiya oku lekisa ocisola komanu. Yesu wa tukula ocihandeleko cavali haico ca velapo, catiamẽla koku ‘sola omanu vosi, ndeci tu lisole etu muẽle.’ (Mat. 22:39) Tiago manji ya Yesu wa tukula ocisola hati, ‘ocihandeleko cusoma. (Tia. 2:8) Upostolo Yoano wa soneha ndoco: ‘A vakuacisola, si kasi loku vu soneheli ocihandeleko cokaliye, te ocihandeleko cale.’ (1 Yoa. 2:7, 8) Nye upostolo Yoano a yonguile oku popia lolondaka viokuti, “ocihandeleko cale,” kuenda “ocihandeleko cokaliye”? Eye wa kala oku tukula ocihandeleko cocisola. Ca kala ocihandeleko ‘cale’ omo okuti, ‘tunde kefetikilo’ eci Yesu a ci tukula pa pitile ale otembo yalua. Yesu wa popiavo hati, ocihandeleko caco ca kalavo ‘cokaliye,’ momo olondonge viaye via sukilile oku lekisa ocisola cocili poku liyaka lovitangi komuenyo wavo. Omo okuti tulondonge via Kristu, ka tu sanjukila hẽ alungulo a tu kuatisa oku yuvula ovituwa ka via sungulukile via siata voluali lulo okuti vi pondola oku nyõla ocisola tu kuetele omanu?

15. Ocikele cipi Yesu a velisilepo eci a kala palo posi?

¹⁵ Yesu wa kapeleko omanu. Eye wa lekisa ocisola poku sakula omanu kuenda poku pindula ava va fa. Pole, oku sakula omanu hawoko upange wa velapo Yesu eyilile palo posi.  Vupange waye woku kunda kuenda woku longisa wa kuatisa omanu oku pongolola ekalo liomuenyo wavo. Wa ci linga ndati? Omanu vosi Yesu a sakula kuenda a pindula, noke veya oku kuka kuenda oku fa. Pole, omanu vana va yeva kesapulo a va kundila, va kuata epuluvi lioku tambula elavoko liomuenyo ko pui. —Yoa. 11:25, 26.

16. Koloneke vilo Olombangi Via Yehova via siata ndati oku pokola kocihandeleko ca Yesu coku longisa omanu oco va linge olondonge?

¹⁶ Upange woku kunda Yesu a fetika kocita ca tete wa livokiya calua koloneke vilo. Yesu wa tuma olondonge viaye hati: “kuendi, ka tavisi omanu vo kolofeka viosi oco va linge olondonge.” (Mat. 28:19) Akristão vokocita catete, va amamako lupange una wa fetikiwa la Yesu. Koloneke vilo, tua siata oku kundila omanu va sangiwa kovitumãlo vialua, okuti kosimbu ci sule. Ci pitãhala olohuluwa epanduvali Kolombangi Via Yehova, via siata oku likolisilako oku kunda Usoma wa Suku kueci ci pitahãla 230 kolofeka, kuenda vi kasi oku longisa Embimbiliya komanu valua. Upange waco weca uvangi wokuti tu kasi koloneke via sulako.

17. Elungulo lipi upostolo Paulu la Petulu va eca Kakristão vo ko cita catete?

¹⁷ Tu sukila oku ivaluka ovina via kuatisa Akristão vo kocita catete oku pamisa ekolelo liavo. Tu sokololi evetiyo Timoteo a tambula eci upostolo Paulu a kala vokaike ko Roma. Eye wa sapuila Timoteo hati: “Kapako olondaka viocili wa yeva kokuange.” (2 Tim. 1:13) Upostolo Petulu noke yoku vetiya Akristão oku lekisa ovituwa ndeci: Epandi, oku kuatela ocikembe vamanji, kuenda oku likandangiya, wa popia hati: ‘Ñuete utima woku ku vu ivaluisi ovina evi ndaño wa vi kũlĩhĩ ale, kuenda wa sevetiwili ale vocili.’—2 Pet. 1:5-8, 12.

18. Akristão vo kocita catete va tendele ndati alungulo?

¹⁸ Vovikanda upostolo Paulu la Petulu va soneha, mu sangiwa ‘olondaka via popiwa lovaprofeto.’ (2 Pet. 3:2) Anga hẽ vamanjetu vo kocita catete va sumuile omo lioku tambula olonumbi viaco? Sio, ka va sumuile. Momo, alungulo aco a lekisa ocisola Suku a va kuatela, kuenje, a va kuatisa oku ‘amamako oku kulila vocali coku kũlĩha Ñala Yesu Kristu haeye Onjovoli yetu.’—2 Pet. 3:18.

19, 20. Momo lie tu sukilila oku kolela kalungulo a Yehova? Tu kuatisiwa ndati poku pokola kalungulo a Yehova?

¹⁹ Koloneke vilo, tu kuete esunga lioku kolela kalungulo a Yehova a sangiwa Vembimbiliya. (Tanga Yehosua 23:14.) Vembimbiliya tu sangamo ovolandu a situlula ndomo Suku a enda oku lekisa esunguluko komanu ka valipuile vokuenda kuanyamo alua. Ovolandu aco a sonehiwa oco a tu kuatise. (Va Rom. 15:4; 1 Va Kor. 10:11) Tua siata oku mola oku tẽlisiwa kuovitumasuku Viembimbiliya. Vimue pokati kovitumasuku viaco Viembimbiliya pamue vi tiamisiwila kalungulo okuti pa pita ale anyamo alua tunde eci a tukuiwa. Omanu valua va kasi oku tava kefendelo liocili lia Yehova, ndomo ovitumasuku via ci popele okuti, ci ka tẽlisiwa ‘koloneke via sulako.’ (Isa. 2:2, 3) Ekalo lĩvi tua siata oku mola voluali lulo, li eca uvangi woku tẽlisiwa kuovitumasuku Viembimbiliya. Ndomo ca lekisiwa, upange woku kunda u kasi oku lingiwa voluali luosi, weca uvangi wolondaka via Yesu.—Mat. 24:14.

²⁰ Vokuenda kuanyamo alua, Ululiki wetu wa siata oku lekisa okuti, tu pondola oku kolela kokuaye. Anga hẽ tua siata oku kuatisiwa lalungulo aye? Tu sukila oku kolela kalungulo aye. Manji Rosellen wa pokola kalungulo aco poku popia hati: “Osimbu nda kala oku kolela Yehova, nda fetika oku limbuka ocisola a lekisa kokuange, kuenje, ca pamisa ekolelo liange.” Omo liaco, nda tua pokola kolonumbi via Yehova, tu kuatisiwavo.